Turkkitabxanasi تورک کیتابخاناسی_ کتابخانه ترکی

تاریخ_ایران_باستان
حسن_پیر_نیا

تاریخ ایران باستان /حسن پیرنیا

📜معرفی کتاب

کتاب تاریخ ایران باستان (در سه جلد) کتابی است که به شیوه علمی و بر اساس مستندات و کشفیات باستان‌شناسی درباره گذشته تاریخی ایران نگاشته شد و هنوز هم مورد توجه است. این کتاب تنها به تاریخ ایران اختصاص ندراد، بلکه دایره‌المعارفی است در باب تاریخ و تمدن و فرهنگ گذشته ممالک مهم دنیا به ویژه یونان، روم، سوریه، مصر، عربستان، میان‌رود، هند و... چنان که هنگام مطالعه این اثر تنها با تاریخ و سرگذشت سلسله‌های ایرانی ماد، هخامنشی،اشکانی و سلسله یونانی سلوکی آشنا نمی‌شویم، بلکه در زمینه تاریخ خاورمیانه امروز و یونان باستان اطلاعات دست اول خواهیم یافت.
منابع عمده پیرنیا کتاب‌های فرانسوی، انگلیسی، روسی و آلمانی هستند که ترجمه‌ای از منابع یونانی و رومی محسوب می‌شوند. وی از منابع عربی و فارسی هم در سطح گسترده‌ای استفاده کرده است. وی ابتدا مطالب مورخان باستانی را در زمینه یک مطلب و رویداد تاریخی می‌آورد، سپس در یک جمع‌بندی به تجزیه و تحلیل آن‌ها می‌پردازد و نقطه قوت تاریخ‌نگاری پیرنیا در همین قسمت دیده می‌شود.
به عنوان نمونه درباره به قدرت رسیدن کوروش هخامنشی نوشته‌های هرودت، گزنفون، کتزیاس، دیودو سیسلی و ژوستن را می‌آورد و در کنار مطالب منابع اسلامی و لوح نبونبد قرار می‌دهد و به یک نتیجه‌گیری کلی می‌رسد. آنگاه در زمینه خویشاوندی کوروش با شاه ماد می‌نویسد: «عقیده کتزیاس که اصلاً کوروش با آستیاگ قرابتی نداشته [است]، صحیح نیست؛ زیرا هرودوت و دیگر مورخان او را نوه آستیاگ دانسته‌اند و نوشته‌های هرودت بیشتر مورد اعتماد است

فلسفه رقص کوردی به روایت دیاکونوف ( کتاب تاریخ ماد )

@litera9
تاریخ ما قبل ماد
امیر حسین خنجی
تاریخ ایران
ماد (به فارسی باستان: مادَ 𐎶𐎠𐎭) Māda)نام یکی از اقوام آریایی و پادشاهی‌ای در شمال غرب ایران بود که در سدهٔ ۱۷ پیش از میلاد در سرزمینی که بعدها به نام ماد شناخته شد، سکنا گزید.نام ماد در زبان یونانی به‌صورت «مَدیا»، در زبان پارسی باستان «مادا» و در آشوری و بابلی به شیوهٔ «مادایا» نوشته می‌شده‌است.

@litera9
رساله ای در بررسی تاریخ ماد و منشاء نظریه دیاکونوف:
همراه با چند مقاله و یادداشت دیگر.
محمد علی خنجی.
تهران: طهوری، 1358.

کتاب رنجهای بشری مجموعه نوشتارهای رضامرادی غیاث آبادی پیرامون نقد تاریخ نگاری مخصوصا تاریخ باستان ایران است.
غیاث آبادی که سالها خود یکی از مبلغان باستان گرایی بود، پس از بررسی عمیق تاریخ باستان ایران، به حقایق تلخ آن پی برده و در نوشته های اخیر خود از تحریف ها و جعلیات، پیش فرضهای نژادپرستانه، اغراقات، اغراض سیاسی پشت پرده تاریخ نویسی باستان و دست استعمار در آن پرده برمیدارد.
غیاث آبادی نشان میدهد که نوشته های ستایش آمیز تاریخ نویسان و باستان شناسان از تاریخ باستان ایران( از غربی تا میهنی) تا چه حدی با تعصبات پوچ آمیخته و آثار به ظاهر علمی آنها تا چه حد آلوده به ایدئولوژی های سیاسی و نژادپرستی نژاد موهوم آریایی بوده است.نوشته هایی که گاه داستان سرایی بیش نیستند اما همین نوشته ها اکنون در محافل عمومی و حتی آکادمیک کشورمان به عنوان وحی منزل تلقی میشوند و نقد همین نوشته ها، بخاطر رخنه ناسیونالیسم افراطی پارسی پرستانه در این محافل، پاسخ تند، غیر منطقی و عصبی آنها را در پی خواهد داشت. هر کس که به دایره نقد تاریخ باستان وارد شود ناچار باید خود را آماده شنیدن فحاشی ها و لجن مالی های باستان پرستان کند. چرا که طرفداران منشور به اصطلاح حقوق بشر کوروش کمترین حقی برای ابراز نظر متفاوت و نقد برای هیچ کسی در این زمینه قائل نیستند.
خواندن این کتاب را از دست ندهید.
@Turkkitabxanasi

قدرت و تاریخ نگاری:

"آنکه گذشته را کنترل میکند آینده را هم کنترل خواهد کرد" این سخن جورج اورول یکی از روشنترین عبارتها در تحلیل شیوه ی تاریخنگاری باب میل قدرتهاست. در این نوع نگاه، تاریخ نگاری رسمی و آکادمی های رسمی تاریخنگاری نه تنها رویکرد منصفانه و حقیقت جویانه به فاکتهای تاریخی ندارند بلکه بالعکس جهتگیری سوگیرانه ای بنا به میل و برنامه های "آینده" ارباب قدرت دارند و میتوانند به عنوان بازوی فرهنگی قدرتها عمل کنند تا خیالات برای آینده را در قالب تاریخ وقایع گذشته بریزند.میشل فوکو، اندیشمند معاصر و ادوارد سعید این موضوع را با عنوان "پیوند قدرت و دانش" و "شرق شناسی" مفهوم سازی کرده اند، از این نظرگاه، علوم انسانی مخصوصا تاریخ میتواند ابزار مناسبی برای "اِعمال قدرت" و "سلطه و استعمار" باشد.

کتاب "تاریخ سیاسی ایران باستان" نوشته محمود رضاقلی، در همین چارچوب به تحلیل تاریخ نگاری ایران باستان میپردازد. رضاقلی در این اثر کوشیده است تا از نقش مغرضانه و همراه با پیشفرضهای نژادپرستانه و آریایی محورانه مستشرقان غربی در شکل گیری نوعی تاریخ نگاری رسمی ولی مغلوط مربوط به ایران باستان پرده بردارد. او به نقش تاریخ نگاران وطنی و اغراض باستان گرایان زرتشتی محور هم پرداخته و پیوند حکومت پهلوی با این نوع تاریخ نگاری و نیز اغراض بازیگران کلان تر مانند لابی یهود و استعمارگران غربی و ... در این نوع تاریخنگاری روشنتر ساخته است.
@Turkkitabxanasi

بنیانگذاران باستانگرایی ایرانی را بیشتر بشناسیم1:
این تصویر ارنست هرتسفلد (1948_ 1879م) باستان شناس یهودی تبار آلمانی است. او بدون شک از بنیانگذاران باستانگرایی در ایران است. وی این شانس را داشت که اولین عامل مؤسسه شرقشناسی دانشگاه شیکاگو باشد که دست به کاوش و حفاری در محوطه تخت جمشید زده است( از سال 1310 تا 1314 ش). هرتسفلد با وجود تبار یهودیش، از اولین مروجان آریایی محوری در تاریخ ایران است. نظرات او درباره نژاد موهوم آریایی و وابستگی تمدن ایران به این نژاد تا سالها مانند وحی منزل تلقی میشد و به مدد پروپاگاندای سنگین و رسمی حکومت پهلوی تاکنون نیز قدرت تبلیغاتی خود در ایران را از دست نداده است. دیاکونوف باستان شناس مشهور، شیوه تاریخنگاری او را به این صورت توصیف میکند: "قاطعیت نابجا، لحن تلقین آمیز و تخیلی و البته خطرناک و در نهایت بی ارزش و غیرقابل قبول" ( تاریخ ماد دیاکونوف_صص103_102)
@Turkkitabxanasi

بنیاد شرقشناسی شیکاگو توسط بانی خود راکفلر حمایت مالی میشد. مطابق مجوزی که این مؤسسه از دولت وقت دوره رضاشاه گرفته بود، هرتسفلد تنها موظف بود تخت جمشید را "مرمت و احیا" کند این مجوز با پافشاری های هرتسفلد به "حفاری" آن نیز تسری یافت. برخلاف تبلیغات آریایی در حفریات هرتسفلد تنها یک لوح به زبان پارسی باستان و تعداد سی هزار لوح گِلی به زبان عیلامی کشف شد.
گرچه در قرارداد مذکور هیچ سخنی از تقسیم مکشوفات نرفته بود اما هرتسفلد با جنجالهای پیوسته و رایزنی با مقامات ایران و تحت فشار قرار دادن آنها از طریق سفارت آمریکا توانست قسمت عمده ای از کشفیات باستانی تخت جمشید را به تملک دانشگاه شیکاگو در آورد.
هورنی بروک وزیرمختار وقت آمریکا در ایران طی یادداشتی در این باره مینویسد: "بسیاری از اشیاء واگذار شده به مؤسسه شرقشناسی قانونا نمیباید به مؤسسه داده میشد...همه اینها نتایج جنجال دکتر هرتسفلد و پشتیبانی سفارت آمریکا از او بود."
هرتسفلد پس از افشای رسوایی قاچاق اشیاء باستانی از طریق سفارت آلمان و نیز هنگام عبور از گمرک ایران، از طرف بنیاد اخراج شد(ر.ک آمریکا و ایلغار آثارباستانی ایران_ مجد_ صص280_184)
@Turkkitabxanasi

وقتی رضاشاه پهلوی معنای نام خانوادگی و حکومتش را از هرتسفلد میپرسد:

رضاشاه فرد بی اطلاع از فرهنگ و مدنیت و تاریخ بود. در جلساتی که او با افراد فرهنگی خارجی داشت معمولا تیمورتاش او را همراهی میکرد و آنچه او در گوش شاه زمزمه میکرد به طرف مقابل اعلان میکرد. جای تعجب ندارد اگر او معنای نام خانوادگی خود "پهلوی" را که_فروغی برایش برگزیده بود_ را هم نداد. سفر اول او به تخت جمشید فرصتی بود تا معنای آن را از هرتسفلد بپرسد. بلوشر سفیر وقت آلمان در این باره چنین مینویسد:

"کمتر کسی می دانست که پهلوی به چه معنی است، شاه جدید هم تصور روشنی از آن نداشت. شاه هنگامی که در ضمن مسافرت خود لحظه ای چند با پروفسور هرتسفلد در چادر مخصوص تنها مانده از وی پرسید: این کلمه پهلوی یعنی چه؟ شما حتما میدانید. مرد دانشمند توضیح تاریخی دقیقی را به اطلاع رسانید: در وهله اول پهلوی نام زبانی قرون وسطائی است که قبل از پدید آمدن فارسی دری به آن سخن می گفته اند، سپس این کلمه به سکنه خراسان اطلاق می شده و سرانجام در اثر انتقال معنی معادل پهلوانی بکار رفته است."
سفرنامه بلوشر ص215

@Turkkitabxanasi

تاریخ جامع ایران. زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی. سرویراستاران دوره باستان: حسن رضائی باغ بیدی؛ محمود جعفری دهقی. سرویراستار دوره اسلامی: صادق سجادی. تهران: مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، 1393، 20جلد.
جلد1: پیش آریایی ها، آریایی ها، مادها،هخامنشیان.
جلد2: دنباله تاریخ هخامنشی تا پایان تاریخ ساسانی و تاریخ اساطیری.
جلد3: اوضاع اجتماعی و اقتصادی ایران، هنر و معماری ماد و هخامنشی.
جلد4: دنباله هنر و معماری، باستان شناسی، آموزش و پرورش و ادیان در ایران باستان.
جلد5: زبان و ادبیات، تاریخ نگاری و جغرافیا، فلسفه و نهضت ترجمه در ایران باستان.
جلد6: از سقوط ساسانیان تا حکومت های محلی شرق ایران.
جلد7: دنباله حکومت های شرقی، حکومت های شمال و غرب ایران.
جلد8: دنباله آل بویه، ایران در عصر سلجوقیان.
جلد9: از دوره اتابکان تا ایلخانان.
جلد10: دنباله ایلخانان تا ظهور صفویان.
جلد11: دنباله صفویان، افشاریان و زندیان.
جلد12: ایران در عصر قاجاریان، پیوست ها.
جلد13: تاریخ علوم و ادبیات (1).
جلد14: تاریخ علوم و ادبیات (2).
جلد15: تاریخ علوم و ادبیات (3).
جلد16: تاریخ علوم و ادبیات (4).
جلد17: تاریخ علوم و ادبیات (5).
جلد18: تاریخ هنر.
جلد19: دنباله تاریخ هنر، تاریخ اجتماعی.
جلد20: دنباله تاریخ اجتماعی، مذاهب و آیین ها، پیوست ها.

🔽🔽

ارنست هرتسفلد یکی از نخستین کاوشگران آلمانی در تخت جمشید

هرتسفلد تحصیلات عالیه خود را در رشته معماری، باستانشناسی و تاریخ هنر در دانشگاه فنی برلین و مونیخ گذراند. به سبب علاقه بسیار زیادش به ایران، رساله دکترای خود را درباره بررسی باستان شناسی ایران و پاسارگاد نوشت.
اشتیاق او به باستان شناسی در ایران، زمینه ساز سفری طولانی به ایران و خاورمیانه شد. در سال 1905 به مدت دو سال به تخت جمشید، پاسارگاد، کردستان و لرستان رفت تا از نزدیک شکوه و عظمت آنها را نظاره کند. اما اوج فعالیت باستان شناسی و کاوشگری او در تخت جمشید، در سال 1931 بود که به مدت چهار سال به طول انجامید. در طی کاوشهای باستانشناسی او، حدود سی هزار لوح خشتی از زمان هخامنشیان را کشف کرد که از آن به عنوان حافظه تاریخی ایرانیان یاد کرد. این الواح امروزه در موسسه شرق شناسی نگه داری می شوند.
همچنین هرتسفلد فعالیتهای باستان شناسی فراوانی در سامرا و بین النهرین و مصر انجام داده است.
او پس از بازگشت از سفر خود به ایران، عراق، سوریه، مصر و ترکیه به انگلیس و آمریکا رفت و تا آخر عمرش در آنجا زندگی کرد.
هرتسفلد در سال ۱۹۲۰ کرسی استادی جغرافیای تاریخی مشرق زمین در دانشگاه برلین را به دست آورد و هم‌زمان به تدریس در رشته زبان‌شناسی شرق اشتغال یافت. وی مدت‌ها در ایران به مطالعه و تحقیق پرداخت و گزارشی جامع درباره تخت جمشید برای دولت ایران تهیه کرد. در جریان این کاوش‌ها آثار متعدد باستانی شامل ظروفِ حجاری، نقاشی و کتیبه‌های زیادی از زیر خاک بیرون آورده شد. در این میان هرچند تلاش‌های علمی هرتسفلد در شناسایی تمدن کهن مناطق مختلفِ شرق مثال‌زدنی است، اما نباید از نظر دور داشت که این امر زمینه‌های انتقال اشیاء عتیقه بسیاری به موزه‌های غرب را فراهم آورد.

@kultur

تاریخ جامع ایران. زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی. سرویراستاران دوره باستان: حسن رضائی باغ بیدی؛ محمود جعفری دهقی. سرویراستار دوره اسلامی: صادق سجادی. تهران: مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، 1393، 20جلد.
جلد1: پیش آریایی ها، آریایی ها، مادها،هخامنشیان.
جلد2: دنباله تاریخ هخامنشی تا پایان تاریخ ساسانی و تاریخ اساطیری.
جلد3: اوضاع اجتماعی و اقتصادی ایران، هنر و معماری ماد و هخامنشی.
جلد4: دنباله هنر و معماری، باستان شناسی، آموزش و پرورش و ادیان در ایران باستان.
جلد5: زبان و ادبیات، تاریخ نگاری و جغرافیا، فلسفه و نهضت ترجمه در ایران باستان.
جلد6: از سقوط ساسانیان تا حکومت های محلی شرق ایران.
جلد7: دنباله حکومت های شرقی، حکومت های شمال و غرب ایران.
جلد8: دنباله آل بویه، ایران در عصر سلجوقیان.
جلد9: از دوره اتابکان تا ایلخانان.
جلد10: دنباله ایلخانان تا ظهور صفویان.
جلد11: دنباله صفویان، افشاریان و زندیان.
جلد12: ایران در عصر قاجاریان، پیوست ها.
جلد13: تاریخ علوم و ادبیات (1).
جلد14: تاریخ علوم و ادبیات (2).
جلد15: تاریخ علوم و ادبیات (3).
جلد16: تاریخ علوم و ادبیات (4).
جلد17: تاریخ علوم و ادبیات (5).
جلد18: تاریخ هنر.
جلد19: دنباله تاریخ هنر، تاریخ اجتماعی.
جلد20: دنباله تاریخ اجتماعی، مذاهب و آیین ها، پیوست ها.

سلام و احترام. بله این تصاویر متعلق به ایران باستان است و تصاویر شبیه هدیه دهنده های ماد و پارتی هستند و اقا هستند و هیچ ربطی به حجاب بانوان ندارد! در ادامه تصویر را مشاهده بفرمایید👇🏿👇🏿

بنیاد شرقشناسی شیکاگو توسط بانی خود راکفلر حمایت مالی میشد. مطابق مجوزی که این مؤسسه از دولت وقت دوره رضاشاه گرفته بود، هرتسفلد تنها موظف بود تخت جمشید را "مرمت و احیا" کند این مجوز با پافشاری های هرتسفلد به "حفاری" آن نیز تسری یافت. برخلاف تبلیغات آریایی در حفریات هرتسفلد تنها یک لوح به زبان پارسی باستان و تعداد سی هزار لوح گِلی به زبان عیلامی کشف شد.
گرچه در قرارداد مذکور هیچ سخنی از تقسیم مکشوفات نرفته بود اما هرتسفلد با جنجالهای پیوسته و رایزنی با مقامات ایران و تحت فشار قرار دادن آنها از طریق سفارت آمریکا توانست قسمت عمده ای از کشفیات باستانی تخت جمشید را به تملک دانشگاه شیکاگو در آورد.
هورنی بروک وزیرمختار وقت آمریکا در ایران طی یادداشتی در این باره مینویسد: "بسیاری از اشیاء واگذار شده به مؤسسه شرقشناسی قانونا نمیباید به مؤسسه داده میشد...همه اینها نتایج جنجال دکتر هرتسفلد و پشتیبانی سفارت آمریکا از او بود."
هرتسفلد پس از افشای رسوایی قاچاق اشیاء باستانی از طریق سفارت آلمان و نیز هنگام عبور از گمرک ایران، از طرف بنیاد اخراج شد(ر.ک آمریکا و ایلغار آثارباستانی ایران_ مجد_ صص280_184)
@Turkkitabxanasi

🔸هرتسفلد در شیراز

در سال 1305ش ارنست هرتسفلد، باستان‌شناس مشهور آلمانی از سوی دولت ایران مأمور به بررسی و عکس‌برداری از آثار تخت‌جمشید می‌شود. وی پس از تهیه صدها عکس از تخت جمشید، پاسارگاد و نقش‌رستم، با کمک شاهزاده فیروزمیرزا، حکمران فارس، اقدام به چاپ آنان می‌نماید. در طول کار، میرزا محمدرحیم، عکاسِ مشهور شیرازی نیز جهت کمک به وی استخدام شده بود اما بعداً مشخص گردید که او تعداد زیادی از عکس های هرتسفلد را بدون اجازه کپی کرده و فروخته است. سند فوق، یکی از اسناد شکایت هرتسفلد در این خصوص و همچنین شکایت از راننده‌ای است که طی یک سفر، مبلغی از پول هرتسفلد را پس نداده. تا جایی که اسناد نشان می‌دهد، هیچ کدام از این دو شکایت به جایی نرسید . یعنی هم پول مستشرق آلمانی را بالا کشیدند و هم عکس‌های او را دزدیدند.
اینکه محمدتقی مصطفوی در جایی می‌گوید که هرتسفلد تظاهرات توهین‌آمیزی نسبت به ایرانیان نشان می‌داد، شاید بر اثر همین رفتار بوده که نمونه‌های دیگر آن را نیز می‌توان در خاطرات افرادی چون دوگوبینو و دروششوار مشاهده کرد.

برجسته‌ترین قسمت ارتش پارتی، تیراندازان سنگین‌اسلحه‌ (کاتافراکت) بودند که زره فلس‌‌دار می‌پوشیدند و از افرادی به نام "آزادان" تشکیل می‌شدند.
تاریخ ایران باستان
دیاکونوف
صفحه: ۳۰۲