Turkkitabxanasi تورک کیتابخاناسی_ کتابخانه ترکی

علی اصغر حکمت، یکی از طراحان اصلی سیستم جدید معارف و آموزش و پرورش در کشور با مدلی که به نام رضاشاه شهرت یافت.
@jafarian1964

شعر ملک الشعرای بهار خطاب رضاشاه در ۱۳۰۵ش.
تمجید از زندیه و سامانیان که خون کیانیان در رگ داشته اند! و نفرت پراکنی نسبت به عرب و ترک که هزار سال حاکم ایران بوده اند.
دیوان بهار-ص۸۰۱
@Turkkitabxanasi

هجو کسروی و تمسخر لهجه ترکی او در شعری از ملک الشعرای بهار.
این هم عاقبت بریدن از هویت خود و خوش خدمتی به دیگران.
دیوان بهار- ص ۱۱۵۳
@Turkkitabxanasi

الزام دولت به آموزش زبانهای قومی و محلی در مدارس در مذاکرات قانون اساسی مربوط به اصل پانزدهم.
@Turkkitabxanasi

تقسیم آذربایجان به دو بخش شرقی و غربی در زمان رضاشاه، به قصد از اعتبار انداختن تبریز بود.
یادداشت کسروی در روزنامه پرچم- شماره ۲۳- اسفند ۱۳۲۰
@Turkkitabxanasi

در خبرها آمده بود وزیر آموزش و پرورش در جلسه ای گفته است: آموزش دروس در مدارس مناطق به زبانهای مادری ممنوع و جزء خطوط قرمز ماست.

این در حالی است که بنا بر قانون اساسی تهیه لوازم و شرایط مناسب تدریس زبانهای مادری به عهده او و دستگاهش است. اینکه مسئولی با مسئولیت و وظیفه قانونی خود آشنا نباشد البته وضعیت غم انگیز و تراژیکی خلق میکند خاصه آن شخص، عنوان وزیر را هم به یدک بکشد اما اینکه وزیر "وظیفه قانونی" خود را "خط قرمز" خود معرفی کند دیگر از فرط تراژیک بودن به کمدی پهلو میزند.
@Turkkitabxanasi

نمونه هایی از فرامین اجرایی سیاست ترکی کُشی دوره رضاشاهی در آذربایجان.
بنیان آموزش و پرورش به عنوان ابزار سیاست "توحید لسان"! و نه آموزش علم.
کتاب تاریخ فرهنگ آذربایجان_صص115_116.
@Turkkitabxanasi

آموزش نژادپرستی در برنامه های درسی اسرائیل
مؤلف:صفا محمود عبدالعال
مترجمین: رضوان حکیم زاده، موسی علیزاده طباطبایی

این روزها رضوان حکیم زاده یکی از مترجمان این کتاب، معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش است او که زمانی مترجم اثری درباره چگونگی ترویج ظالمانه و نژادپرستانه زبان عبری اسرائیلی ها در میان مردم فلسطین بود، اکنون از طرحی به نام "تست بسندگی فارسی" پیش از ورود به دوران ابتدایی و پیش دبستانی در مناطق دوزبانه سخن میگوید. مطابق این طرح، داشتن زبان مادری در کودکان در ردیف بیماری هایی مانند کم شنوایی یا کم بینایی شناخته میشود که نیازمند غربال گری است! این در حالی است که مطابق قانون اساسی آموزش زبان مادری در مدرسه حق شهروندان ایرانی و تکلیف مجموعه دولت از جمله خود اوست.

گفته اند که انسانها شبیه چیزهایی میشوند که زمانی با آن در مبارزه بوده اند از این جهت مطالعه این کتاب را به خود او و سایر رهروان عدالت آموزشی توصیه میکنیم.
@Turkkitabxanasi

وزیر آموزش و پرورش میگوید دولت قصد دارد لایحه ای ارائه دهد که بر اساس تفاوتهای آب و هوایی مناطق مختلف کشور، تقویم آموزشی هم متناسب با این شرایط اقلیمی تنظیم شود. گویا مرکزنشینان در مقابل معضل وارونگی دماییشان دریافته اند که شرایط آب و هوایی چقدر مهم است!
ولی سؤال اینجاست که چرا دولت در کنار شرایط آب و هوایی مختلف،به شرایط فرهنگی مختلف بی توجه است و برنامه های آموزشی و پرورشی خود را با نیازها و شرایط فرهنگی و بومی مناطق مختلف از قبیل زبان و گویش های مختلف تطبیق نمیدهد؟
@Turkkitabxanasi

در ذهن یک کتابسوز چه میگذرد؟
گوشه ای از توجیهات کسروی درباره جشن کتابسوزان که در این جشن هر ساله کتب ادعیه و شعر را به کام آتش میسپردند.
کتاب دادگاه نوشته کسروی.
@Turkkitabxanasi

بهار و کسروی از هم منقلی تا درگیری:

کسروی در کتاب یکم آذر( چاپ1323_ ص58) برای توضیح شایعه تریاکی بودنش مینویسد که در دوران جوانی چندبار پای منقل تریاک نشسته و از جمله یکی از هم منقلی هایش "ملک الشعرای بهار" بوده. رابطه ملک الشعرا و کسروی جالب است چرا که در نامه کسروی به رضاشاه، کسروی مینویسد بهار یک عده اشرار را علیه او خریده بود که اگر نظمیه نبود کار را عملی میکردند. دشمنی بهار با کسروی را میتوان در هجویه ای که بهار در حق کسروی سروده است نیز دید در این هجویه بهار با تمسخر لهجه ترکی کسروی او را مانند "اعجمی ترکان" میداند که "قند پارسی" را به "گند پارسی" مبدل کرده است.

گفتنی است بهار گرایشات ضد ترکی و ضد عربی شدیدی داشت چنانکه حتی کسروی( که عمرش را وقف فارسی کرده بود) هم از نیش و کنایه ها و مسخره و متلکهای او در امان نمانده است.
@Turkkitabxanasi

یکی از دوستان درباره اصالت و منشا سندی نامه کسروی به رضاشاه سؤال پرسیده بودند.
این نامه در "سازمان اسناد و کتابخانه ملی ج.ا ایران" به شماره 5820640 نگهداری میشود.
کسروی در برخی مقالاتش و همچنین کتاب "در پیرامون ادبیات" هم از اختلافات و درگیری های خود با فروغی و حکمت بر سر ادبیات مفصلا بحث نموده است.
@Turkkitabxanasi

شیخ اسدالله ممقانی از رجال مشروطه خواه تبریز بود، در نجف درس دینی خوانده و به درجه اجتهاد رسیده بود از همان زمان نیز با رجال سیاسی عثمانی و اعضای حزب اتحاد و ترقی در ارتباط بود، در این ایام چند مقاله ترکی در جراید عثمانی نوشته است.
ممقانی پس از رجوع به ایران، لباس روحانیت را به کنار گذاشته و در زمان رضاشاه جذب وزارت دادگستری شده و مدتی ریاست دیوان عالی کشور را در اختیار داشت. پس از اخراج رضاشاه به همراه برخی از رجال آذربایجانی مانند علی هیئت( پدر مرحوم دکتر جواد هیئت) در تهران جمعیت آذربایجان را تاسیس نمود. ممقانی پس از شهریور 20 در برخی از کابینه ها وزیر دادگستری بوده و به سمت وکالت مجلس نمایندگان تبریز و مجلس سنا نیز رسید. او گرچه بخاطر سمتهای دولتی از مخالفان فرقه دموکرات آذربایجان بود، ولی مواضعش نشانگر این است که از همان ابتدا با جریان پارسی گرایی فاصله ای معنادار برقرار کرده بود.
@Turkkitabxanasi

نیمه دوم دوران حکومت رضاشاه.
ابلاغیه وزارت «معارف و اوقاف و صنایع مستظرفه» (اداره آموزش و پرورش آن دوران) خطاب به ایالات و ولایات ایران از جمله استرآباد است .
در این نامه اعلام شده نام برخی از نقاط و شهرهای ایران تغییر کرده است و می باید در نامه نگاری های اداری از این به بعد لحاظ گردد.
در ایالت استرآباد نام ۴ مکان تغییر کرده بود که در متن آنها را با فلاش مشخص کرده ایم . این چهار مکان عبارت بودند از :
۱_ بندرجز = بندرگز.
۲_ استرآباد = گرگان.
۳_ آق قلعه = پهلویدژ.
۴_ صحرای ترکمان = دشت گرگان.
@matoofiasadolah

🔸گوینده «اُطْلُبوا الْعِلْمَ مِنَ الْمَهْدِ اِلَی اللَّحدِ»

🔹عبارت فوق به عنوان حدیث نبوی زبانزد است و غالبِ نویسندگانی که درباره علم در اسلام قلم زده‌‌اند آن را به پیامبر خدا (ص) نسبت داده‌اند. وزارت آموزش و پرورش نیز سال‌هاست که آن را به نقل از پیامبر شعار خود قرار داده است.

🔸اما سخن مزبور اساساً حدیث نیست و نویسنده با تتبّع گسترده در جوامع روایی شیعه و اهل سنّت منبعی برای آن نیافت. با اینکه در کتاب‌های حدیثی، از کافی تا بحارالانوار و المحجة البیضاء، فصلی به «کتاب فضل العلم» و «کتاب العلم» اختصاص یافته، ولی در هیچ‌یک از منابع دست اول و حتی دست دوم چنین حدیثی از پیامبر نقل نشده است. حتی در آثار مستقلی که که در فضیلت علم وجود دارد، مانند جامع بیان علم و فضله، از ابن عبد البرّ قرطبی، اثری از حدیث مزبور نیست.»

🔹چنین گفت پیغمبر راستگوی/ ز گهواره تا گور دانش بجوی

🔸شعر فوق را در دهه‌های اخیر به فردوسی نسبت داده‌اند و اکنون در همه جا مشهور شده که از اوست. منشأ این شهرت وزارت آموزش و پرورش است که آن را به نقل از فردوسی و به همراه حدیثِ پیش‌گفته شعار سراسری کرده است.

🔹ولی این شعر هم از فردوسی نیست و حتی در ابیات الحاقی شاهنامه نیامده است.

🔸نسبت دادن این شعر به فردوسی خطاست، و نسبت دادن مضمون آن به پیامبر خطایی دیگر و بزرگ‌تر.

🔹آری، فردوسی در جایی از شاهنامه گفته است: از آموختن یک زمان نغنوی. و در جایی دیگر گفته است: میاسای ز آموختن یک زمان.

🔸شعر فوق از سروده‌های عصر حاضر است و در هیچ‌یک از دیوان‌ها و تذکره‌های متقدمان و متأخران نیست. حتی علی اکبر دهخدا در کتاب امثال و حکم آن حدیث پیش‌گفته را آورده، ولی شعر مزبور را بدین سبب که نشنیده و در جایی نخوانده نبود نیاورده است. بنابراین، حدس می‌توان زد که از سروده‌های پس از تألیف امثال و حکم است.

🔹من برای اطمینان بیشتر، به سید محمد دبیرسیاقی، که کشف‌الأبیات شاهنامه را فراهم کرده است، متوسل شدم. وی در نامه‌ای توضیح داد که از قضا اکنون در حال تصحیح یادداشت‌های روزانهٔ علی اصغر حکمت است که وزیر معارف (آموزش و پرورش) در دوره رضاشاه بود.

🔸در این یادداشت‌ها آمده است که مصراع دوم این شعر، سرودهٔ میرزا ابوالقاسم فخرالاسلام، از مقامات وزارت معارف است، و آن را در سال ۱۳۱۵، که سال مبارزه با بی‌سوادی بود، سرود. اما مصراع اول آن از کسی دیگر است و بعدها به آن افزوده‌اند.

(استاد محمد اسفندیاری)

@bazmeghodsian