Basatin

🔵 بازخوانى متون سنگ قبرهاى ّمصلاى فال

قبرستان تاریخى مصلّى واقع در روستاى فال، میراثى باقىمانده از قرن هشتم هجرى است. این محوطۀ وسیع، از مهمترین مکانهاى تاریخى موجود در منطقۀ گله‌دار و اسیر (شهرستان ُمهر در جنوب فارس) است. شمار سنگ قبرهاى این قبرستان بسیار و بیشتر به شکل مکعب مستطیل است و در اندازه هاى متفاوت ساخته شده و داراى نقوش و حجارىهاى زیبایى هستند. متون موجود بر روى آنها شامل آیات قرآنى، ادعیه، اشعار فارسى، اسم و القاب شخص درگذشته، سال وفات او و نام استاد سنگتراش مىباشد. از آنجا که آگاهى هاى تاریخى زیادى در منابع راجع به فال و مناطق پیرامونى آن در قرن هشتم وجود ندارد؛ چنین مکانى اهمیتى دوچندان مىیابد. بازخوانى متون سنگ قبرهاى این مکان گامى در جهت مطالعۀ مفصل و عمیق فال، منطقۀ گله دار و اسیر و بخشى از جنوب فارس در قرن هشتم هجرى است. http://yon.ir/KP4O
@manuscript

🔵 بررسى برات و اسناد شبه برات

براتهاى دیوانى، یکی از مهمترین اسناد مالى به جاى مانده از دورة قاجاریه هستند و مى توانند به عنوان یکى از منابع مهم در نگارش تاریخ اقتصادى این دوره استفاده شوند. در دوره هاى مختلف تاریخى اغلب پرداختهاى نقدى و جنسى دولت به وسیلۀ این سند مالى صورت مىگرفت، بر همین اساس، شمار زیادى از آنها را مىتوان در آرشیوهاى دولتى و خصوصى مشاهده کرد. براتهاى دیوانى ساختار ظاهرى به نسبت ثابتى دارند و با توجه به این ساختار، به راحتى مىتوان آنها را شناسایى کرد. اسناد تاریخى، قبض رسید (الواصل) و قبض طلب (مطالبه)، شباهت ظاهرى زیادى با براتهاى دیوانى دارند، در حالى که از نظر محتوایى و ماهیتى تفاوت بسیارى میان آنها وجود دارد. این شباهت ظاهرى باعث شده است در اغلب فهرست شوند. در این مقاله، سعى داریم ضمن بررسى « برات » موارد، هر سه نوع سند مذکور با عنوان ساختار برات و اسناد شبه برات (قبض رسید و طلب)، تفاوتها و تشابهات آنها را تشریح کرده، به بازخوانى نمونه هایى از این اسناد بپردازیم. http://yon.ir/S75U
@manuscript

🔵 صورت تلگراف ناخوانده اى از ابوالفتح میرزا (سالارالدوله)

سالارالدوله، از جمله شاهزادگان قاجار است که در تاریخ مشروطه حوادث بسیارى آفرید. زندگى این شاهزاده سرشار از فراز و فرودهاى گوناگون است که هر روز صفحه‌هاى از آن هویدا مى‌شود. او به سوداى حکومت از هیچ عمل تندى فرو گذار نکرد، اما عاقبت جز ناکامى و شکست توشه‌اى نبرد. مقاله حاضر در راستاى روشن شدن اقدامات وى و شناخت بیشتر از تاریخ مشروطه در پى سندى ناخوانده از صورت تلگرافهاى ارسالى او به مجلس شوراى ملى شکل گرفته است. این مقاله بر آن است که در پى خوانش سند، به طور مختصر بخشى از زندگى سیاسى او را نیز بیان نماید. امید آنکه سند ذیل نقطه‌اى از تاریخ این مرزو بوم را براى پژوهشگران روشن سازد. http://yon.ir/s0Af
@manuscript

🔵 سادات عبدالوهابیه

در پژوهش حاضر پس از ذکر نسب امیر سراج‌الدین عبدالوهاب تبریزى و شرح زندگى پدرش، فرمان اوزون حسن به پدرش آورده شده سپس به شرح حال امیر عبدالوهاب پرداخته و در این بین، از نامه هاى سلطان سلیم خان و شاه اسماعیل سخن رانده مىشود و در ادامه وصیتنامه و چگونگى و سال درگذشت وى و نیز چند نوشته دربارة وى بررسى و در آخر اعقاب وى ـ که سادات عبدالوهابیه را تشکیل مى دهند ـ تشریح مى شود. http://yon.ir/UMp5
@manuscript

🔵 نقدی در تراروی نقد

تازه ترین ضمیمۀ نشریۀ گزارش میراث (دوماهنامۀ تخصصی اطلاع رسانی در حوزۀ نقد و تصحیح متون، نسخه شناسی و ایرانشناسی دورۀ دوم، ضمیمۀ شمارۀ 5، پاییز 1395) به صاحب امتیازی مرکز پژوهشی میراث مکتوب منتشر شد. در این شماره از ضمیمۀ گزارش میراث، دکتر جلال خالقی مطلق به بررسی انتقادها و استدلالهای دکتر سجاد آیدنلو در ضمیمۀ 40 دوفصلنامۀ آینۀ میراث می پردازد.

در چکیدۀ این ضمیمه از گزارش میراث می خوانیم:

از آنجا که نقد هر اثر، مجالی دوباره است برای بررسی و ژرفکاوی آن، آگاهی از دیدگاه صاحب اثر دربارۀ انتقادهای طرح شده می تواند خواننده را در داوری درست تر در باب موضوعات موردنقد یاری رساند. در ضمیمۀ ۴۰ آینۀ میراث، دکتر سجاد آیدنلو نقدهایی بر دو تصحیح جدید از شاهنامه نگاشته بود، که بررسی دومین نقد (نقد ویرایش دوم شاهنامه، به کوشش جلال خالقی مطلق) موضوع گفتار پیش رو است.

منتقد در مقالۀ یادشده ۱۳۵ ایراد بر دومین ویرایش جلال خالقی مطلق از شاهنامه وارد کرده است که ۳۶ مورد از این ایرادات از نظر نگارندۀ گفتار حاضر (دکتر جلال خالقی مطلق) پذیرفتنی و دیگر موارد ناپذیرفتنی است.

از میان ۳۶ مورد پذیرفتنی، ۱۳ مورد مربوط به خطاهای قلمی و چاپخانه ای است؛ همچنین از میان موارد ناپذیرفتنی، برخی را می توان پیشنهادی در برابر پیشنهاد دیگر، بدون برتری یکی بر دیگری، دانست

نگارنده در این گفتار، به بررسی انتقادها و استدلالهای منتقد می پردازد و دلایل خود را برای پذیرش یا رد این انتقادات طرح می کند.
@manuscript

@manuscript

🔵 اباعبدالله الحسین و اباالفضل العباس علیهما السلام در علی نامه (بخش 2-3: جنگ صفين، نبرد با قاسطين)/ حسین شهسواری

چکيده: علی‌نامه، منظومه‌اي کهن، برجای مانده از قرن پنجم هجری، است که به سبک شاهنامه فردوسی، در دلاوری‌های امام‌ المتقین حضرت علی (ع)، وقايع جنگ‌های صدر اسلام و دوران چهار و اندی سال خلافت ظاهری آن حضرت (ع)، در 11220 بیت در بحرِ متقارب، به نظم در آمده است. اين منظومه، با اسلوبی کهن، نخستین تجربه شعر حماسی شیعه‌ي اماميه اِثنی‌عشری است، که هم از نظر قدمت تاریخ حماسه‌های شیعی و هم از نظر در برداشتن نوادر لغات و ترکیبات فارسی کهن، در کمال اهمیّت است و تاکنون گمنام مانده و در کتب تاریخ ادبیات فارسی به آن اشاره‌ای نشده است. در اين نوشتار، به بخش ديگري از منظومه‌ي علی‌نامه که در نقل وقايع حضور حضرت اباعبدالله الحسین (ع) در رکاب حضرت امیرالمؤمنین (ع)، در جَنگ صفين (نبرد با قاسطين) است و نيز در پايان نوشتار، به وقايع حضور ابوالفضل العباس(ع) در اين اين کارزار، در سنين نوجواني، پرداخته شده است.

منبع: صحيفه اهل بيت (ع): س1، ش2 (پاييز ـ زمستان 1394)، صص89-126. http://yon.ir/X033
@manuscript

🔵 گزارشی از دو کتاب تازه چاپ در کتابخانه علامه مجلسی

آنچه در ادامه می آید گزارشی از دو کتاب تازه در چاپ کتابخانه علامه مجلسی است که در پایگاه تلگرامی این کتابخانه (اینجا) نقل شده است.

- المستدرک المختار

کتاب «المستدرک المختار» ابن بطریق حلی از علمای شیعۀ امامی است، همۀ ما با کتاب «العمده» او که احادیث مناقب و فضائل اهل بیت (علیهم السلام) از کتب معتبر اهل سنت جمع آوری کرده، را می شناسیم و می دانیم که این کتاب با این سبک تألیفی اولین در نوع خود است با این مزیت که مؤلف دارای مشایخ و طرق گسترده برای روایت منابع اهل سنت از مشایخ سنی مناطق مختلف اسلامی است.
- غرر الاخبار و درر الآثار في مناقب أبي الأئمة الأطهار

شیخ محمد سماوی عالم و ادیب معاصر شیعی در نجف اشرف در پایان نسخۀ کتاب «غرر الاخبار و درر الآثار في مناقب أبي الأئمة الأطهار» تألیف ابو محمد حسن بن ابی الحسن دیلمی صاحب ارشاد القلوب و اعلام الدین که از علما و متکلّمین قرن هشتم هجری است آورده که (نسخۀ اصلش که در تملک محدث نوری بوده مملوّ از غلط، تقدیم و تأخیر، تحریف و تصحیف بوده و لذا آن را بنابر گمان به صورت تخمینی تصحیح کرده) که دقیقا این امر اعتبار نسخ او را ساقط می کند. http://yon.ir/Am1u
@manuscript

@manuscript