Basatin

manuscript

‍ ✅ کتابشناسی اهمّ دستنویس های تجوید و قرائت قرآنی

«کتابشناسی اهمّ دستنویس های تجوید و قرائت قرآنی در کتابخانه های ایران و برخی کشورهای جهان» با تحقیق و تدوین مهدی پور اسمعیلی از سوی منشور سمیر و در 702 صفحه در سال 96 منتشر شد.

در این مجموعه ده ها عنوان دستنویس مرتبط با قرآن در حوزه قرائت و تجوید و سایر علوم مرتبط با این موارد تدوین شده است و علاوه بر دستنوشته های فهرست شده ایران شامل دستنوشته های موجود در برخی کتابخانه های 13 کشور دیگر است که عبارتند از: پاکستان، تاجیکستان، گرجستان، ترکیه، ترکمنستان، عراق، سوریه، یمن، مصر، ایران، انگلستان، آلمان و آمریکا.

در انتها کتابشناسی ها، منابع و ماخذ آمده است.
http://yon.ir/plvMC
🆔 @manuscript

Forwarded From Arif Naushahi عارف نوشاھی

Basatin

manuscript

Forwarded From Arif Naushahi عارف نوشاھی

Basatin

manuscript

Forwarded From Arif Naushahi عارف نوشاھی

Basatin

manuscript

Basatin

manuscript

✅ قیس عطار و تحقیق و انتشار بخشی از فتوح ابن اعثم
کتابخانه تخصصی امیرالمؤمنین علی علیه السلام، با همکاری مرکز احیای تراث وابسته به بخش نسخ خطی آستان مقدس حضرت عباس علیه السلام و انجمن ایرانی تاریخ اسلام نشست تجلیل از تلاشهای استاد قیس عطار را روز چهارشنبه 23 خرداد برگزار کرد.

به مناسبت تجلیل از تلاش‌های استاد «قیس عطار» در عرصه تصحیح متون کهن تاریخی، در نشستی علمی، بخشی از کتاب الفتوح ابن اعثم و دو متن از آثار ابومخنف را معرفی کرد. بخش مذکور از کتاب الفتوح ابن اعثم بر اساس نسخه ای کهن از قرن ششم هجری تصحیح شده که قسمت اعظم آن شامل دوران حکومت امیرمؤمنان علیه السلام است. کتاب اخبار الجمل و بخشی از کتاب مقتل عثمان، از آثار مورخ نامدار، ابومخنف ازدی،برای نخستین بار منتشر می شوند و بخش های مهمی از تاریخ صدر اسلام را روایت می کنند.

بنا به نوشتۀ دکتر غفوری نژاد در جلسه دیشب استاد قیس در مورد تحقیق و انتشار بخشی از فتوح ابن اعثم، مطالبی گفتند که جهت تعمیم فائده، چکیده آن را از قول ایشان تقدیم می کنم:

جریان تحقیق این کتاب چنین بود که در کتاب سزگین دیدم که وی در مورد نسخه ای از یکی از کتب تاریخی ابی مخنف در کتابخانه ای در آنکارا گزارشی داده است [با عنوان الغارات]. با چند واسطه نسخه را تهیه کرده و متوجه شدیم که این نسخه بخشی از یکی از کهنترین نسخ الفتوح ابن اعثم کوفی است. به نظر من ابن اعثم در تاریخنگاری آزادمرد است و تاریخی تمیز و خالی از تعصب عرضه کرده است. نسخه هایی که در چاپهای پیشین فتوح، ملاک کار محققان بوده مربوط به قرن دهم است و این نسخه از قرن ششم به ما رسیده است.

برای بیان آنچه موجب خطای سزگین در نسبت نسخه به ابی مخنف شده، ذکر مقدمه ای لازم است: به طور کلی روشهای اسنادی عمده، در کتب تاریخی کهن دو گونه است:

1- ذکر سند به صورت فرد فرد برای هر گزارش تاریخی

2- ذکر سند جمعی، بدین گونه که مولف جمیع طرق و افراد را ذکر می کند و بعد، ماحصل گزارشهای آنان در مورد یک واقعه را به صورت یکپارچه می آورد تا منقولات، پراکنده نباشد.

در نسخه مورد نظر، اسناد بخش غارات فتوح از قسم اول است و اسناد عمدتا به ابی مخنف منتهی می شود. همین نکته باعث شده که سزگین به خطا رود و کتاب را نسخه ای از تالیفات ابی مخنف معرفی کند.

نسخه ای که ما احیا کرده ایم افتادگی های نسخ چاپ شده را ندارد و برخی ابهام های آنها را رفع می کند. نمونه ای از این مطلب در گفتگوی عمار بن یاسر با عمرو بن عاص در جنگ صفین مشهود است که با مقایسه روشن می شود. نیز در گزارش اسماء شهدای جنگ نهروان از لشکر حضرت امیر ع، در نسخه های چاپ شده تنها شش نفر ذکر شده و در نسخه ما نام نه نفر آمده است که کاملترین فهرست است."
http://yon.ir/tRT1A
🆔 @manuscript

Basatin

manuscript

‍ ✅ کتابشناسی برخی دستنویس‌های قصص قرآنی

«کتابشناسی برخی دستنویس‌های قصص قرآنی» با تحقیق و تدوین مهدی پوراسمعیلی از سوی منشور سمیر در سال 96 و در 191 صفحه منتشر شده است.

پیشینۀ تحقیق و تتبع در عرصۀ قصه‌های قرآنی به قرن چهارم و پنجم هجری می‌رسد که نویسندگان مذاهب مختلف اسلامی به صورت کتاب‌های خاص پیامبران، اعم از عربی و فارسی به نگارش درآمده است. اما در عصر متاخر، قرآن پژوهانی به تدوین آثار جامع و ارزشمندی در زمینۀ قصص قرآن یا قصص انبیاء پرداخته‌اند که از آن جمله می‌توان به دانشمند معاصر مصری محمد احمد جادالمولی صاحب اثرقصص قرآن اشاره کرد که قصه‌های قرآنی به ترتیب زمانی از آدم تا خاتم را به نگارش در آورده است.

این کتاب فهرستی از نسخ خطی و دست‌نوشته های قصص قرآنی را در کتابخانه‌های ایران و جهان گردآوری کرده است.
http://yon.ir/wbSfg
🆔 @manuscript

Basatin

manuscript

✅ سواد کتابچه جمع و خرج محال سمیرم و نجف آباد (1299 هـ.ق)

کتابچه مفاصا حساب سمیرم و نجف‌آباد، شامل بودجه مناطق مذکور در دوره ناصرالدین شاه قاجار است که به خط دیوانی، ترسیم و تنظیم شده. این کتابچه پنج برگ دارد و مبلغ کل آن بر اساس دفتر مفرده موجود و مطابق دستورالعمل [بودجه] بیست‌و چهار هزار و پانصد و سه تومان و دوهزار و صد و سی و هشت دینار تعیین گردیده است. کتابچه ارقام نقدی را دربرمی‌گیرد، در آن ارقام جنس وجود ندارد و بیشتر شامل قبض‌های پرداختی است.

این مقاله نگاشتۀ اسدالله عبدلی آشتیانی در پیام بهارستان 29 است.
http://yon.ir/5AFqX
🆔 @manuscript

Basatin

manuscript

‍ در شعر کهن فارسی

مناقب اهل بیت (ع) در شعر کهن فارسی گزیده قصاید پنجاه شاعر منقبت سرا از اول تیموریان تا پایان صفویان با گردآوری و تصحیح سید عباس رستاخیز از سوی نشر مورخ در سال 1397 منتشر شد.

از شاعران مذکور در این کتاب می توان به حسن کاشی، لطف الله نیشابوری، کاتبی نیشابوری، حسین بن حسن کمال خوارزمی، قاضی نظام الدین هروی، علی شهاب سبزواری قرن نهم، غباری هروی قرن نهم، باباسودائی ابیوردی، مولانا برندق بخارایی، ناصر بخارایی، کمال غیاث شیرازی، منظری شاعر قن یازدهم، ملاشاه قدسی، دعایی مشهدی قرن نهم، غواصی هروی قرن نهم، افچنگی خراسانی قرن نهم، ابن حسام هروی، مولانا توحیدی قرن نهم، بدخشی قرن نهم، قدسی هروی قرن نهم، بیانی کرمانی قرن نهم، امیدی تهرانی، بدرالدین هلالی جغتایی، صدقی استرآبادی، ابن حیدر باری شاعر و عارف قرن هشتم، حیرتی بخارایی، رموزی کاشانی، شرف الدین علی بافقی، قاسمی گنابادی، طبعی سیستانی، کاظمی اردبیلی قرن دهم هجری، فدایی هروی، صادق، شعیب جوشقانی قرن دهم هجری، شفایی اصفهانی، اسیر شهرستانی، مشرقی طوسی، میرزا علیرضا تجلی شیرازی، سالک قزوینی، وقاری طبسی، الفتی خوانساری، منظری، شرعی شیرازی، صامت اصفهانی، فطرت مشهدی، وحید قزوینی، ذبیحی یزدی، مخلص کاشانی، غلام محمد شهید، فرخ لاهوری اشاره کرد.

دکتر رسول جعفریان در مقدمۀ کتاب مذکور نوشته است:

زبان فارسی دری از نظر عاطفی در میان پارسی زبانانی شکل گرفت که در میانه فرهنگ اسلامی و ایرانی، باید راه خود را به صورت ترکیبی از این دو فرهنگ، انتخاب کرده و در آن گام بر می داشتند. زبان، یعنی همین الفاظ و اسامی و ترکیب ها، دنیایی است ویژه، دنیایی که فلسفه و دانش و اخلاق و احساس و همه چیز را در خود یکجا دارد. این دنیا، با دنیای خارجی آدمهایی که در آن زبان با یکدیگر مشترکند، ارتباط نزدیک دارد و با آن در حال نوعی داد و ستد و تعامل است. رابطه ای سازنده، فعال، و جهت ده که با همین الفاظ و ترکیب ها، ساختار جدید یم سازد و راه را نشان می دهد.

زبان فارسی تحت تأثير علائق ایرانی و اسلامی، باید عالم خود را شکل می داد، شخصیت های خود را بر می گزید، اخلاق ویژه خود را انتخاب می کرد و راه خود را در تاریخ انسانی می گشود. در این صورت بود که می توانست به راه خود ادامه دهد، از رفتنش راضی باشد و پیروانش را توجیه کند.

این زبان، زبان دین و آیین و اخلاق و احساس ایرانی شد، زبانی که تحت تأثیر نوعی عرفان و عشق بود. زبان ستایش حقیقت، زبان وصف حالات عارفانه و عاشقانه که گاه یک بیتش، دنیایی را در خود جای داده است. بخشی از این زبان، در ستایش و منقبت شخصیت هایی بوده که محبوب دل شاعران پارسی زبان بوده است، شخصیت رسول خدا (ص) با آن هم ستایش نامه های بی حد و مرز، شخصیت چهرگانی از اهل بیت (ع) که رسول (ص) دوستی آنان را توصیه کرده بود، کسانی که مصداق «اللهمّ وال من والاه» بودند.

این زبان فارسی از شعر کمال الدين عبدالرزاق در وصف رسول (ص) گرفته، تا اشعار شیخ حسن کاشی در منقبت امام علی (ع) و تا محتشم در باره عاشورا، زبان عشق و فرهنگ فارسی اسلامی بود. در این زبان، اسلام و تاریخ آن، آنچنان که پارسی زبان دوست دارد، انعکاس داشته و دارد. حرکت مفاهیم منقبت و مدحت اهل بیت در زبان فارسی، یک حرکت عادی نبوده، بلکه موجی خروشان بود که از دل شاعران بر می آمد و در دل این مردم می نشست و آنان را به وجد می آورد.

صدها شاعر، طی قرنهای ششم تا دوره جدید، با برجستگی تمام، خودشان را وقف منقبت خوانی کردند و عشق و محبت و ولاء و دوستی خود را نثار امامان(ع) کردند و به پای آن بزرگان ریختند. بسیاری از اینان، سنی بودند، اما سنیانی که حب اهل بیت رسول برای ایشان یک اصل بود. بسیاری هم از شیعیان امامی مذهب بودند. میراثی که از این شاعران در منقبت سرایی مانده، بخشی چاپ شده و بخشی همچنان زیر گرد و خاک کتاب های خطی و دست نخورده است. همّت در نشر آنها، نشانی از احترام به علاقه و عشق شاعران بزرگی است که عمری را صرف سرایش این اشعار کرده اند. دوست ما جناب رستاخیز، که خدای او را حفظ كناد، سال هاست که در این مسیر گام بر می دارد. از منتخب الاشعار او که قریب پانزده سال قبل منتشر شد، و صاحب این قلم بر آن مقدمه نوشت، تا دواوینی از شاعران شیعی که ایشان تصحیح کرد و توسط انتشارات کتابخانه مجلس منتشر شد، یکسره در این عرصه فعال است. این هم مجموعه ای دیگر از شعر منقبت است که پشت سر آن سالها جستجو و همت جناب رستاخیز قرار دارد. سعی اش مشکور باد و خداوند ان شاء الله بر توفیقات ایشان بیفزاید. و آخر دعوانا ان الحمد لله رب العالمین.
http://yon.ir/F9LbH
🆔 @manuscript

Basatin

manuscript

نگاره عید فطر، اثر سلطان محمد تبریزی، قرن ۱۶م
🆔 @manuscript

Basatin

manuscript

✅ فهارس نسخ خطی «کتابخانه مولانا آزاد» را دانلود کنید
دانشگاهِ اسلامیِ عَلیگر (Aligarh Muslim Univeristy) یکی از برجسته ترین دانشگاه های هندوستان در شهرِ عَلیگر است.
این دانشگاه، کتابخانه ای با عنوان «کتابخانه مولانا آزاد (Maulana Azad Library)» دارد که دارای 15162 نسخه خطی نادر است.
از لینک زیر می توانید مجموعه ها را که بر حسبِ نام اهداکننده ها نامگذاری شده اند و به ترتیب به این قرارند:

1- مجموعه آفتاب
2- مجموعه احسن
3- مجموعه حبیب گنج
4- مجموعه شیفته
5- مجموعه شیفته
6- موزه جواهر، شهرِ اَتاوا
7- مجموعه عبدالحی
8- مجموعه عبدالسلام
9- مجموعه جواهر
10- مجموعه منیر عالم
11- مجموعه قطب الدین
12- مجموعه سلیمان
13- مجموعه دانشگاه
دانلود کنید:
http://yon.ir/9DAbC
🆔 @manuscript