گنجینه مکتوب

ویژگی های فنّی کتاب های چاپ سنگی دوران ناصری

آرایش فنی کتاب های چاپ سنگی در دوران ناصری و پیش از آن بدون شک، تحت تأثیر آرایش فنی کتاب های خطی بوده است، ولی از این حقیقت نیز نمی توان گذشت که در این دوره، در کنار سبک رایج نقاشی قاجاریه، بُعد نمایی و پس زمینه های اروپایی نیز در تصاویر و پرده های نقاشی دیده می شود که بالتبع، از چشم سیاه قلم کار درون مطبعه ها نیز دور نبوده است و آنان نیز از تأثیرات و الهامات این شیوۀ جدید برخوردار شده اند. این تأثیر در وهلۀ اوّل در قطع و اندازۀ کتاب به چشم می خورد و سپس در تزیینات درون صفحات مهم کتاب ها که تمایل به شیوۀ گل و بوته سازی اروپایی را نشان می دهد.

منبع: کوکلان، شیوا، «ویژگی های فنّی کتاب های چاپ سنگی دوران ناصری»، در: نامۀ بهارستان، ش1، س1379، ص19.
@Ketabpazhohi

تاریخ سیاسی و اجتماعی دوره ی پادشاهان مملوکی
نویسنده: قاسم عبده قاسم
مترجم: بهزاد مفاخری
ناشر: سروش
تاریخ چاپ: 1396
مکان چاپ: تهران
خلاصه: در اثر حاضر مؤلف بعد از شرح و توضیح چگونگی روی کار آمدن دولت مملوکی و مفاهیم سیاسی و وقایع مهم این دولت، از اوضاع اجتماعی مصر تحت سلطه ی مملوکیان سخن می گوید و با تیزبینی، میزان دخالت دولت در کارهای مردم و تأثیر مسائل سیاسی در اوضاع اجتماعی را به تصویر می کشد.


دوره ی پادشاهان مملوکی (922-648 ه. ق / 1517- 1250 م) از دوره های شگفت انگیز در تاریخ منطقه ی عربی و جهان اسلام به طور عام، و مصر و شام به طور خاص است؛ چرا که این دوره ی سرنوشت ساز، نقطه ی عطف مهمی در تاریخ تمدن عربی – اسلامی به شمار می رود؛ همچنان که این دوره بین دو مرحله ی آغاز و انجام جداگانه در تاریخ منطقه و کل جهان قرار دارد. آغاز این دوره با پیدایش نیروهای فرنگی در حملات صلیبی به منطقه ی عربی، و حمله ی مغولان بت پرست از شرق به همین منطقه مصادف بود که نقش تاریخی این دولت، پیروزی در برابر این دو خطر بود و این در عمل رخ داد؛ چرا که پادشاهان مملوکی در تکمیل نقش مهم تاریخی ایوبیان موفق بودند تا جایی که پیروزی بر صلیبیان زیر آسمان شرق عربی و در سرزمین های تحت سلطه ی آنان در دهه ی آخر قرن 7 ه- ق / 13م محقق شد؛ همچنان که آنان به مهار حمله ی خشونت آمیز مغول موفق شدند تا جایی که این قوم به اسلام گرویدند و این نیروی سرزنده و فعال به تمدن اسلامی افزوده شد اما پایان این دولت با دو حادثه ی جهانی بسیار مهم مصادف بود: نخست آغاز حرکت استعماری اروپا که از پوستینه ی تنگ اروپا خارج شد و سعی داشت تسلط جهان اسلام را بر راه های بازرگانی جهانی و مراکز دریایی و خشکی براندازد. ابتدا با دور زدن جهان اسلامی از طریق راهی دریایی که آفریقا را دور می زد تا به شرق آسیا و اقیانوس هند برسد. افزون بر این، آن ها کوشیدند تا بر دریای سرخ مسلط شوند؛ دریایی که تا آن زمان (اوایل قرن10 ه. ق / 16 م) منطقه ی عربی – اسلامی بود و جز کشتی های مسلمانان بدان وارد نمی شد. اما رخداد دوم، تبدیل دولت عثمانی از قدرتی محلی در آسیای صغیر به نیرویی جهانی بعد از فتح قسطنطنیه و تبدیل آن به پایتخت دولت اسلامی بود که بال دوم خود را تا کمربند اروپا، یعنی منطقه ی بالکان گسترد و به قلب اروپا رسید. دولت عثمانی حمایت از منطقه ی عربی را در برابر مطالع استعمار اروپایی دست کم تا اواخر قرن 12 ه- ق / 18 م به عهده گرفت. از سوی دیگر، دولت عثمانی جای دولت مملوکی را گرفت؛ هرچند به طور طبیعی نقش تاریخی این دو متفاوت بود؛ چرا که از هم گسیختگی ساختار سیاسی – اقتصادی دولت پادشاهان مملوکی، که به سقط زودهنگام در برابر نیروهای نوظهور منجر شد به مثابه ی ثمره ی تلخی بود که بذر آن با ساختار سیاسی این دولت از همان ابتدا نشانده شده بود؛ یعنی برآمدن دولت مملوکی بر اساس نیروی نظامی و مشروعیت ظاهری خلیفه ی عباسی با تکیه بر نیروی نظامی تنها راه رسیدن به تخت سلطنت بود و به همین دلیل درهای درگیری برای رسیدن به قدرت سیاسی گشوده شد و رسیدن به تخت سلطنت از راه خونریزی و توطئه به جایزه ی رقابت ترسناک میان حاکمان و کسانی تبدیل شد که به حکومت چشم دوخته بودند. از تناقضات تاریخی اینکه، این تخت سلطنت جایزه ی این رقابت در اواخر دوره ی پادشاهان مملوکی به وبالی تبدیل شد که بزرگان امیران مملوکی از پذیرش آن خودداری می کردند. عیب های نخست به بیماری نهایی تبدیل شد؛ چرا که نظام اقطاعی که اساس دولت بر آن بود از هم پاشید و دولت هم که با تکیه بر نیروی نظامی برای اداره ی کشور پدید آمده بود، توان اداره ی شهر را نداشت. پس از پایان خطرهای خارجی دولت ممالیک در اداره ی مصر و شام به وبال سیاسی – اقتصادی تبدیل شد، که هرچه زمان بر آن می گذشت به هیولایی بدل می شد که شایسته ی نجات نبود. ثمره ی تلخ اصل «حکومت از آن غالب است» در درگیری های خیابانی گروه های مملوکی و شورش های نظامی و تمرد و نافرمانی و فروپاشی قدرت دولت و ...تجلی یافت که صفحات منابع تاریخی در واپسین سال های دوره ی ممالیک را به خود اختصاص داده است. مشروعیت ساختگی و ظاهری در به دست آوردن واگذاری حکومت از سوی خلیفه ی عباسی قاهره و پشتیبانی فقیهان از پادشاهان مملوکی تجلی یافت که اغلب برای کسب رضایت آنان و پرهیز از شرشان صورت می گرفت. از آنجا که همه ساختگی و دروغ بودن این مشروعیت را می دانستند، هیچ کس آن را جدی نگرفت؛ چه کسانی که بر تخت سلطنت تکیه زده، و چه کسانی که رعیت این سلطان بودند. به نظر مولف این موضوع به ایجاد نفاق سیاسی در گستره ی حیات سیاسی منطقه ی عربی منجر شد؛ پدیده ای که تا امروز هم از آثار فاجعه بار آن رنج می بریم. بالطبع اوضاع سیاسی در اوضاع اجتماعی مصر در ان دوره بازتاب یافته است.

از مقدمه علامه مجلسی بر کتاب ربیع الاسابیع در باره پادشاه صفوی... مملّک ملوک الهند و الترک و الروم... کسی که پادشاهان هند و ترک و روم را سلطنت می بخشد.... آیا شاه ایران در آن دوره این قدرت را داشت یا صرفا نثر پردازی است؟

از مهمترین اسناد دوره صفوی احکام صدور این عهد(مثال) است که ان را در اصطلاح دیوانی مثال می گفته اند...
نشان کلی این نوع احکام طغراهای بالای آنهاست که به سبک خاصی نوشته می شده و با گذشت زمان پیچیده تر و خواندن آن دشوارتر می گردیده است...

از مهمترین اسناد دوره صفوی احکام صدور این عهد(مثال) است که ان را در اصطلاح دیوانی مثال می گفته اند...
نشان کلی این نوع احکام طغراهای بالای آنهاست که به سبک خاصی نوشته می شده و با گذشت زمان پیچیده تر و خواندن آن دشوارتر می گردیده است...

دستنویس جنگ صفی یزدی تقدیم می‌شود که به خط خود او در 1091ق کتابت شده است. صفی قلی بيگ بن محمد علي بيگ يزدی از شاعران و نویسندگان دوره صفوی است که در دوره شاه عباس اول به هند رفته و در دوره شاه عباس دوم به ایران بازمی‌گردد و به وزارت یزد می‌رسد. او در این روزگار این جنگ را در زمانی که فراغت داشته تدوین نموده است. در این جنگ مطالب و رساله‌های متعددی وجود دارد که برخی از خود اوست و تاکنون مورد تحقیق و بررسی قرار نگرفته‌اند. از مهمترین بخشهای این جنگ رباعیاتی است که او از اشعار شعرای مختلف از جمله خیام، سحابی،‌ صائب، کمال اسماعیل و ... انتخاب کرده است. این جنگ اثر مناسبی برای تصحیح و تحقیق است بویژه برای کسانی که در حوزه یزد‌پژوهی فعالیت می‌کنند
@aaadab1397farhang

سکه های امامی سلطان محمد خدابنده

بالاخره کتاب درخوری برای سکه های دوره ایلخانی به بازار آمد. بعد از کار دوست عزیز ما جناب دکتر باغبیدی با عنوان سکه های ایران در دوره اسلامی از آغاز تا برآمدن سلجوقیان، چشممان به این اثر روشن شد. بنده در حدی نیستم که بخواهم به لحاظ پژوهش در باره این قبیل آثار نظر بدهم، اما در این کتاب، برای بنده، مهم سکه های شیعی دوره ایلخانی به طور خاص سکه های دوره خدا بنده است. خاطرمان هست که سلطان محمد خدابنده (703 ـ 706) نخستین سلطانی در ایران است که مذهب امامی را پذیرفت. تفصیل این مسأله را در تاریخ تشیع در ایران آورده ام. اما این که برخی ادعا کرده بودند اما (به هر دلیل) در سالهای آخر تشیع را رها کرده، و می دانیم که فشارها هم زیاد بوده، بر اساس این سکه ها درست نیست. (منهای ادله تاریخی). نخستین سکه های خدا بنده در این کتاب (ص 157) نام های چهار خلیفه را دارد با تاریخ 704 هجری. (تا صفحه 164). سکه های سال 705 هم همین طور (ص 165). و تا 708 (ص 169). از سال 709 که منابع هم می گویند مذهب امامی را پذیرفته، سکه ها دوازده امامی می شود (ص 170): اللهم صل علی محمد و علی و الحسن و الحسین و علی و محمد و جعفر و موسی و علی و محمد و علی و الحجة بن الحسن محمد. سکه های چاپ شده در این کتاب از سال 709 و 710 (که تا صفحه 185 ادامه یافته) همه امامی است. از سال 711 چندین سکه (تا صفحه 190)، و 712 (تا صفحه 193) 713 (تا صفحه 196) و 714 (تا صفحه 220) همگی دوازده امامی است. سال 716 آخرین سال سلطنت سلطان محمد خدابنده هم، همه سکه های ضرب شده دوازده امامی هستند. (تا صفحه 225). بنابرین جای هیچ تردیدی نیست که سلطان خدابنده تا آخرین سال حکومت خویش، بر مذهب امامی و سیاست ترویج آن باقی بوده است (ارجاعات همه به همین کتاب: سکه های ایران دوره ایلخانان مغول، بهرام علاءالدینی، تهران، برگ نگار، 1395).
@jafarian1964

تجربه همکاری و همراهی روحانیت با فتحعلی شاه قاجار

داستان حضور روحانیت در کنار حکومت ها، و به صورت رسمی، از دوره صفوی آغاز شد. این همراهی، از زمان کرکی (م 940) جدی شد و در تمام حکومت دویست و بیست و اندی ساله صفوی (تا سال 1135) با شدت و ضعف ادامه داشت. ممکن است کسانی از گفتن این که علمای بزرگ شیعه با شاهان صفوی همراهی می کردند، خوششان نیاید، یا بخواهند توجیهاتی ارائه دهند که اشکالی هم ندارد، اما این یک واقعیت عینی است که تاریخ این دوره گواه آن است.
با سقوط دولت صفوی توسط افاغنه قندهاری و طبعا سنی، همکاری علما با دولت جدید که عمرش فقط هفت سال طول کشید، قطع شد، و نه تنها قطع که بسیاری از موقوفات از بین رفت، موقوفاتی که ممر درآمد علما و مدارس دینی بود. علما در این دوره، وضع بسیار بدی داشتند و کسان زیادی از اصفهان به شهرهای دیگر و بسا عتبات رفتند.
وقتی نادرشاه، دولت اشرف افغان را در سال 1142 در زرقان فارس به طور کامل از بین برد، به دلایل نظامی و نیز فکری، تمایل زیادی به همکاری با علما نداشت. البته برای ایجاد اتحاد میان سنی و شیعه، از شماری از علما استفاده کرد. در این زمینه، کسانی از علما هم همراهی کردند برخی هم کشته شدند.
نادر در 1160 کشته شد، و آن وقت بود که باز ایران ضعیف شده، اما از مدتی، و بار دیگر با قدرت کریم خان زند تا حدی احیاء شد. علما بیشتر درعتبات بودند و فعالیت کمی در ایران داشتند. در این زمینه، تجربه مهمی از همکاری میان علما و دولت زندیه نداریم. گو این که شماری از علما در شهرها عنوان شیخ الاسلامی و قاضی داشتند.
با روی کار آمدن قاجار، البته با گذر از مرحله نخست زمان آقا محمد خان که دولت قاجاری را تأسیس کرد اما به حکومت داری نرسید و در 1211 کشته شد، عصر جدیدی در همکاری آغاز می شود. عمده این همکاری در دوره برادرزاده او فتحعلی شاه است که به جای وی به سلطنت رسید.
دوره سلطنت فتحعلی شاه قاجار از 1211 تا 1250 یک دوره چهل ساله است که از بسیاری از جهات، شبیه دوره صفوی است. یک دوره کاملا مذهبی و استوار بر دو ستون سلطنت و دین. علمای برجسته و مراجع، در ایران و عراق، به حمایت از دولت برخاستند، به خصوص در دوره ای که او مشغول نبرد با روسها بود. مسائل مربوط به رابطه علما و فتحعلی شاه بسیار زیاد است و یک تاریخ مفصل می خواهد، چنان که در باره آن حرف و حدیث فراوان است. به نظرم، بسیاری از منابع آن هنوز چاپ هم نشده است.
فتحعلی شاه از نظر دینی و مذهبی، شبیه به شاه سلطان حسین بود، هرچند و به احتمال، از نظر سیاسی، با تجربه تر و آدم متفاوتی بود. بماند که همه اهل حرمسرا بودند. این زمان، زمان ظهور مراجع بزرگ اصولی بود، با این حال، به طور کلی روحانیون از اخباری و اصولی با یکدیگر درگیر بودند و فتحعلی شاه، باید توازنی میان آنها برقرار می کرد. سرجمع آنها داد و ستد خوبی با فتحعلی شاه داشتند.
در این دوره، علما مردم را به حمایت از شاه فرا می خواندند و در این باره موضع رسمی داشتند، فتحعلی شاه هم با آنان سخت مهربان بود و به علاقه و میل آنها در ترویج دینداری اقدام می کرد. دوره فتحعلی شاه، از نظر همکاری علما با سلطنت، یک دوره بسیار ممتاز در تمام دوره قاجار است.
در دوره فتحعلی شاه، ادبیات علما در رابطه باهمکاری با دولت ها که از زمان نادر قدری تغییر کرده بود، دوباره نیرومند شد. در کتابهای زیادی از فتحعلی شاه دفاع و حمایت شد. دانستن این مطالب، برای تاریخ روحانیت بسیار مهم است. ادبیاتی که رواج یافت و بنیادش از دوره صفوی بود، در درون جامعه روحانیت به طور کامل نهادینه شد.
این روزها نسخه ای از اصول العقاید الدینیه، محمد جعفر شریعتمدار استرآبادی طهرانی را که در اصفهان بوده، می دیدم. در مقدمه، از فتحعلی شاه و عصر او ستایش زیادی کرده است. وی از علمای درجه اول نیست، اما آثار متعددی از او برجای مانده است.
او در این رساله، از اسلام و پیامبر (ص) و امامان (ع) شروع کرده و از ستایش کسانی در روایات یاد می کند که با این که زمان آن حضرت را درک نکرده اند، به دین وفادار مانده اند. سپس می شاکر است که خداوند «ما را در عصری قرار داده که اسلام ظاهر است و تقیه از برای ما نیست، و این نعمت در عصر هیچ یک از ائمه ع نیز اتفاق نیفتاده است».
آنگاه از «پادشاه والاجاه و وزراء و ارکان دولت و عساکر» یاد می کند که «تمامی از شیعیان و محبان و اهل ایمان می باشند». سپس می نویسد: «لله الحمد در این عصر پادشاه والاگهر و شاهنشاه بلند اختر، شاه جم جاه ... عدل گستر رواج دهنده مذهب اثنا عشر علیهم صلوات الله الملک الاکبر، غلام با اخلاص امیر المومنین حیدر» بر ما حکومت می کند. سپس او با القاب فراوان دیگر یاد کرده و می گوید «از طلعت نیکویش آثار تشیع ظاهر» شده است.
(ادامه را پایین ملاحظه فرمایید)👇👇

👆🏿👆🏿👆🏿👆🏿👆🏿👆🏿👆🏿👆🏿👆🏿👆🏿👆🏿👆🏿👆🏿👆🏿👆🏿👆🏿👆🏿👆🏿👆🏿👆🏿👆🏿👆🏿اقصاد سیاسی ایران 👈🏿 اثر: محمدعلی همایون کاتوزیان

📙«کتابی مختصر ، اما جامع و عمیق که به بررسی شرایط اقتصاد سیاسی ایران از مشروطیت تا پایان سلسله پهلوی می پردازد.
مؤلف در این کتاب سعی کرده است که با استفاده از روش تحلیلی اقتصاد سیاسی (political economy) و به طور خاص تاکید بر نقش گروه ها و طبقات اجتماعی مختلف و احزاب نماینده این طبقات اجتماعی نیروهای اثرگذار بر وقایع و ساختار اقتصاد سیاسی ایران را بررسی می کند.
نویسنده این دوران را به چهار مرحله تقسیم می کند . نخست دوره مشروطه که تحت عنوان دولت و انقلاب بررسی می شود . سپس دوره ی سلطنت رضاشاه که زیر عنوان دولت و ضدانقلاب بدان می پردازد . پس از آن ، بخش فترت ، دموکراسی و دیکتاتوری است درباره ی رویدادهاو اوضاع زمان اشغال ایران در جنگ دوم و دموکراسی متعافب آن که به دیکتاتوری انجامید . آخرین مرحله دوره ی استبداد نفتی و توسعه ی اقتصادی است که سال های 32 تا 57 را در برمی گیرد و نویسنده استبداد و تظاهر به مدرنیسم را ویژگی آن می شمارد.
محمد علی همایون کاتوزیان که در ایران وی را به نام همایون کاتوزیان و در خارج از ایران به نام هما کاتوزیان نیز می‌شناسند، اقتصاددان، تاریخ‌نگار، کاوشگر علوم سیاسی و منتقد ادبی است. »📙

Ramayana, originally titled as Kaavyam Ramayanam Kritsnam Sitaayaas Charitham Mahat, is an ancient Indian epic poem which narrates the struggle of the divine prince Rama to rescue his wife Sita from the demon king Ravana.

رامایانا یا رامایانه به معنای سرگذشت راما از حماسه های بزرگ هندی به زبان سانسکریت است . این داستان از وفاداری های بزرگ که خاص مردم هند است ٬ سخن می گوید.
داستان از آنجا شروع می شود که پادشاه آیودهیا که سلطانی درستکار است ٬ احساس می کند که دوران پیری وی نزدیک می شود و اعلام می کند که می خواهد پسر خود راما را به تخت بنشاند و خود کناره گیری کند اما ملکه جوان کشور از این خبر خشمگین می شود و می خواهد پسر او بهاراتا بر تخت بنشیند وچون پادشاه زمانی به او وعده داده بود که هر چه او بخواهد انجام دهد ٬ به نزد شوهر می رود و از او می خواهد که راما را برای ۱۴ سال در جنگلی به ریاضت و آوارگی روانه سازد و بهاراتا را به جای برادر بر تخت نشاند.
پادشاه از شنیدن این خبر اندوهگین می شود و از ملکه می خواهد از این تصمیم صرف نظر کند اما ملکه می گوید یک پادشاه نباید عهد خود را فراموش کند . وقتی راما از ماوقع باخبر می شود اعلام می کند که در کمال رضایت از فرمان پدر اطاعت می کند و از همسرش سیتا می خواهد که تا بازگشت او بهاراتا را پادشاه بداند اما سیتا حاضر به ماندن نمی شود و همراه شوهرش به جنگل می رود . در این سفر لاکشمن، برادر دیگر راما، نیز باوی همسفر می شود از سوی دیگر بهاراتا نیز اعلام می کند که هیچگاه به جای راما بر تخت نمی شیند و فقط از جانب او بر کشور سلطنت خواهد کرد. مدت ۱۰سال راما به اتفاق همسر و برادر خود در جنگل به سر می بردو با مشکلات دست و پنجه نرم می کنند .در این میان غولی غارتگر به نام راوانا تصمیم می گیرد با ربودن سیتا شوهرش را آزار دهد. وی خود را به صورت غزالی در می آورد و سیتا را فریب می دهد و وی را با خود به آسمان ها می برد. راما و لاکشمن به دنبال سیتا همه جا را زیر پا می گذارند و در نهایت پادشاه میمون ها آنها را یاری می دهد تا سیتا را بیابند و در نهایت پس از جنگی خونین که بین سپاه راما (میمون ها ) و سپاه راوانا اتفاق می افتد٬ سیتا نجات می یابد .سیتا پس از نجات به دلیل شایعاتی که درباره ی او بر سر زبان ها افتاده است که وی به راما خیانت کرده و همسر راوانا شده است از آتش می گذرد و بی گناهی خود را به اثبات می رساند. بالاخره مدت تبعید آنها به سر می رسد و آنها به سرزمین خود باز می گردند و راما برتخت سلطنت می نشیند . مردم راما را چنان دوست می داشتند که اکنون نیز به هنگام درود فرستادن ٬کف دستها را به هم می گذارند و می گویند: "رام. رام "
گفتنی است که در دوران های بعد راما در دل مردم به صورت خدایی که به سیمای آدمی درآمده بود ٬جای می گیرد.

@litera9

@litera9
هر چند نثر دوران صفوي را نسبت به دوره هاي پيش از آن، داراي سبكي نامرغوب و بي روح دانسته اند، ولي آثار گروهی از نويسندگان آن روزگار را كه طريق سادگی در پيش گرفته اند نبايد بي ارزش و ناپسند شمرد. از اين جمله است كتابي كه به "جهانگشاي خاقان" موسوم است و با وجود ارزش هاي ادبي و تاريخي آن تاكنون چنان كه بايد، به چشم عنايت و توجه محققان ادب روزگار صفوي نيامده است. اين متن- كه تاكنون دو نسخه خطي از آن شناخته شده- علاوه بر گزارش هاي دقيق و مفصلي كه از زندگي و سلطنت شاه اسماعيل صفوي در بردارد، به لحاظ جنبه هاي سبكي نيز بسيار در خور اعتناست؛ شيوه نقل حكايات با روشي شبيه به نقالي، به كارگيري تعداد فراواني اصطلاحات و تركيبات ديواني و استفاده از جملات توام با آرايش هاي لفظي در بيشتر قسمتهاي كتاب چنان است كه موضوعات تاريخي را كم اهميت تر نشان مي دهد.

... پاسخ: بله. دلیلش همان است که عرض کردم. قبل از این دوره از این کتاب ها نسخه هایی وجود داشت که تعدادشان هم در سده های هشتم و نهم کم هم نبود و بعد در عصر صفويه بر اساس همان نسخه ها تعداد بسیار زيادی نسخه های جديد تهيه شد و طبق مرسوم نسخه های کهنه تر در معرض نابودی قرار گرفت و به تدريج از رونق افتاد و از ميان رفت. اين داستان را در مورد هر چيز ديگر هم می توان تکرار کرد. هيچ بار معنای خاصی این مطلب ندارد.
۵- ببینید من یک مثالی می زنم. قاضی نور الله کتاب مجالس المومنین را در اواخر قرن دهم و اوایل یازدهم نوشت. منابعی که او در نگارش این کتاب در اختیار داشته حیرت آور است. این منابع را پنجاه سال قبل نمی توانسته پیدا کند. کما اینکه قراین نشان می دهد که در اختیار علمای ایران نبوده است. تمام حرف همین است.
پاسخ: این نحوه استدلال از لحاظ منطقی چنانکه می دانید اشتباه است. وانگهی مسلم است که دسترسی به نسخه های شیعی در ایران و هند و عتبات در عصر صفوی بیشتر شد. در این تردیدی نیست. سخن بر سر این است که با ذکر این نکته که نسخه های موجود از کتاب های شیعی از این دوره خاص که کتابت شده در ایران باشند تعدادشان کم است و یا در سه چهار کتاب چاپ شده از این دوران ارجاع به آثار شيخ صدوق کم است نمی توان نتيجه گرفت که آثار شيخ صدوق مورد اهتمام نبوده. شما زمانی می توانید بر اساس کتاب قاضي نور الله استدلال کنيد که کتاب مشابهی را در این دوره مورد بحث نشان دهید که با وجود ارجاع بسیار به آثار ديگران اما فی المثل به آثار شيخ صدوق در آنها ارجاع داده نشده.

این عکس ها را امروز در آلبومی قدیمی متعلق به مرکز میکروفیلم‌نور پیدا کردیم. این عکس مربوط به مَدرسَةُ الْواعِظين در شهر لکهنو است که حدود سی و چهار پنج سال قبل گرفته شده است. مدرسه الواعظین یکی از بزرگ‌ترین و قدیمی ترین مدارس دینی شیعه در هند است.سابقه ی این مدرسه به بیش از صد سال قبل می رسد . این مدرسه به یاد برادر راجه ی محمودآباد، توسط محمد علی محمد خان به نام مدرسه ی احمدیه در قصبه ی محمودآباد برای تحصیل کودکان تاسیس شد و پس از چند سال شعبه دیگر آن در شهر لکهنو با نام مدرسه الواعظین آغاز به کار کرد.این مدرسه برای تحصیل تکمیلی طلاب علوم دینی شیعه که پس از فراغت از مدارس دیگر که قصد ادامه تحصیل داشتند شروع به کار کرد.دوره شش ساله ی این مدرسه که شامل سه سال دوره ی عقاید و فقه تطبیقی بین اسلام و دیگر مذاهب بود و پس از پایان دوره سه ساله فارغ التحصیلان این دوره ها برای مدت سه سال تبلیغ در کشور های مختلف به درجه واعظ مفتخر می گردیدند.
این مدرسه دارای عمارت بسیار زیبا و‌‌ قدیمی با کتابخانه ایی بزرگ که اکثر کتاب های آن را ماهاراجه ی محمودآباد و دیگر امرا و نوابان وقف کرده بودند و همچنین دارای چاپخانه ایی به نام‌واعظین و مرکز انتشارات به نام موئد العلوم داشت و کتاب های بسیاری به زبان های فارسی، عربی، اردو، هندی و انگلیسی از طرف این مدرسه به چاپ می رسید.
این مدرسه دارای دو ماهنامه اردو و انگلیسی به نام های Muslim Review که بیشتر در خارج از کشور هند مورد استقبال قرار می گرفت و مجله اردو به نام الواعظ به چاپ می رسید.

تصویری از مرقع خوشنویسان هندی که
مجموعه ای است از آثار خطاطان و خوشنويسان هند،که اسامی و ذکر آثار آنان در تذکره ها ‌کتاب ها کمتر ديده شده است و حاصل سال ها تلاش است که در چند جلد فرآهم آمده است.

این مجموعه شامل نمونه ای از آثار سيد امير محمد رضوی ملقب به مير‌پنجه کش،مانک چنددهلوی، حامد‌‌علی لکهنوی، ميرعوض علی مليح آبادی، عبيدالله بيگ زرين قلم، نهال الدين حسين، علی رضا،علی حسن ، حسن علی بيگ دهلوی، محی الدين، سعيد الدين و سندرلال می باشد.

اثر حاضر از سید محمد امیر رضوی، معروف به میرپنجه‌­کش، از مشهورترین خطاطان اواخر سلطنت تیموریان هند همزمان با حکومت آخرین پادشاه این سلسله ابوالمظفرسراج‌الدین بهادرشاه است. علاوه بر هنر خطاطی میرصاحب در فن خطاطی، نقاشی، کشتی، صحافی و سنگ تراشی مهارت داشت و در منزل خود به طالبان خط، هنر خوشنویسی می‌آموخت.
مولانا غلام‌محمدهفت ‌قلمی صاحب تذکره خوشنویسان با وی ملاقات داشته است و از وی به نیکی یاد می کند.

طرز کتابت میرپنجه‌کش بیشتر به آقا عبدالرشید شباهت داشته و در ایام محرم مجلس یادبود آقاعبدالرشید را در منزل خود برگزار می کرد. در ایام جنگ آزادی غدر بوسیله یک سرباز دشمن با ضرب گلوله در سن ۹۰ سالگی کشته شد. فرزندش بنام میرقطب عالم تا سال های ۱۹۱۴ میلادی در دهلی زندگی می‌کرده و پس از این سال از خانواده وی خبری نیست.
مرکز میکروفیلم نور

از بین اسکناسهای رضاشاهی این هزارریالی نایاب و زیبا طرح ویژه ای دارد. روی اسکناس قرینه تصویر پادشاه, طرح داریوش ترسیم شده.... و در پشت آن تصویر اهورمزدا همراه با شیروخورشید آمده است. این طرح یادآور نسبت پادشاهی زمانه به هخامنشی را نشان میدهد. مانند دوره های اشکانی و ساسانی که خود را وابسته به دوران هخامنشیان میدانستند و بدان افتخار میکردند.

دستنویس جنگ صفی یزدی تقدیم می‌شود که به خط خود او در 1091ق کتابت شده است. صفيی قلی بيگ بن محمد علي بيگ يزدی از شاعران و نویسندگان دوره صفوی است که در دوره شاه عباس اول به هند رفته و در دوره شاه عباس دوم به ایران بازمی‌گردد و به وزارت یزد می‌رسد. او در این روزگار این جنگ را در زمانی که فراغت داشته تدوین نموده است. در این جنگ مطالب و رساله‌های متعددی وجود دارد که برخی از خود اوست و تاکنون مورد تحقیق و بررسی قرار نگرفته‌اند. از مهمترین بخشهای این جنگ رباعیاتی است که او از اشعار شعرای مختلف از جمله خیام، سحابی،‌ صائب، کمال اسماعیل و ... انتخاب کرده است. این جنگ اثر مناسبی برای تصحیح و تحقیق است بویژه برای کسانی که در حوزه یزد‌پژوهی فعالیت می‌کنند

دستنویس جنگ صفی یزدی تقدیم می‌شود که به خط خود او در 1091ق کتابت شده است. صفی قلی بيگ بن محمد علي بيگ يزدی از شاعران و نویسندگان دوره صفوی است که در دوره شاه عباس اول به هند رفته و در دوره شاه عباس دوم به ایران بازمی‌گردد و به وزارت یزد می‌رسد. او در این روزگار این جنگ را در زمانی که فراغت داشته تدوین نموده است. در این جنگ مطالب و رساله‌های متعددی وجود دارد که برخی از خود اوست و تاکنون مورد تحقیق و بررسی قرار نگرفته‌اند. از مهمترین بخشهای این جنگ رباعیاتی است که او از اشعار شعرای مختلف از جمله خیام، سحابی،‌ صائب، کمال اسماعیل و ... انتخاب کرده است. این جنگ اثر مناسبی برای تصحیح و تحقیق است بویژه برای کسانی که در حوزه یزد‌پژوهی فعالیت می‌کنند
@aaadab1397farhang