مكتبة المجلسي ودارالتراث

شاید بتوان کهن‌ترین مورد استعمال کلمۀ فهرست را در گفت‌وگوی میان حسن بن سهل سرخسی (146-235ق) برادرِ فضل ذوالریاستین و مأمون عباسی (170-218ق) دانست، که در سرآغازِ جاویدان خرد تألیف مشکویه (متوفای 421ق) دیده می‌شود. جاحظ (متوفای 255ق) از حسن سهل نقل می‌کند که: «روزی مأمون از من پرسید، کدام یک از کتاب‌های ایرانیان با ارزش‌تر است؟ گفتم جاویدان خرد. او دستور داد فهرست کتابخانه‌اش را آوردند و چون جست‌وجو کرد، نام جاویدان خرد را نیافت. پس معترضانه پرسید: چرا نام چنین کتاب ارزشمندی در آن جا نیست؟ گفتم: نسخه از آن ذوبان (دانشمند زردشتی) است و من اندکی از آن را برای خود، رونویس کرده‌ام.»

منبع: منزوی، علینقی، «تاریخ فهرست‌نگاری در ایران»، در: یادنامۀ دکتر غلامحسین صدیقی، ص476.
@Ketabpazhohi

@ahlebeitpedia
كتاب «محمد بن اسماعيل بن امام جعفر صادق(ع)» منتشر شد

كتاب «محمد بن اسماعيل بن امام جعفر صادق(ع)» نوشته آقاي احمد خامه‌يار در گروه تاريخ و سيره پژوهشكده حج و زيارات تهيه شده و در مرداد ماه 1395 توسط نشر مشعر در 112 صفحه و در قطع رقعي وارد بازار كتاب شده است.


گروه تاريخ و سيره پژوهشكده حج و زيارت در راستاي ايفاي رسالت خود براي ترويج فرهنگ اصيل اهل‌بيت (ع)، شرح حال عده‌اي از مردان و زنان تأثيرگذار تاريخ تشيع را گردآوري كرده است كه اين اثر، به محمد بن اسماعيل بن امام صادق (ص)، مؤسس فرقه اسماعيليه اختصاص دارد. علت انتخاب اين شخص، آشفتگي و تناقص‌هاي موجود در زندگاني وي و نيز برخي اخبار مبني بر سعايت او از امام موسي كاظم (ع) نزد هارون الرشيد بوده است كه البته در برخي منابع، به برادرش علي نسبت داده شده است.

ادامه:
? ahlebeitpedia.com/news/4799

💥 کمک هزینه پژوهشکده حج و زیارت برای پایان نامه های نوشته شده در موضوع "حج"، "زیارت" و "نقد وهابیت"
پژوهشکده حج و زیارت در راستای حمایت از پایان نامه های دانشگاهی و حوزوی و نیز تکمیل و به روزرسانی منابع کتابخانه تخصصی حج و زیارت، به پایان نامه های کارشناسی ارشد و دکتری و نیز رساله های سطح سه و چهار حوزه های علمیه که در موضوعات مرتبط با حج، زیارت و نقد وهابیت نوشته شده اند، کمک هزینه ای تا سقف یک میلیون و دویست هزارتومان (بنا به تشخیص شورای پژوهشی پژوهشکده ) اعطا می کند.
پژوهشگران و علاقمندان، در صورت تمایل، دو نسخه از پایان نامه خود را برای پژوهشکده به نشانی: قم، خیابان سمیه، بین کوچه 26 و 28 ارسال نمایند. نیز جهت کسب اطلاعات بیشتر می توانند با شماره تلفن 02537740800 تماس حاصل نمایند

سلام دوست گرامی.
سؤالتان بسیار برای من مبهم است. نمی دانم چرا باید روش شناسی تاریخ و تاریخ اندیشه با همدیگر قیاس شوند. روش شناسی تاریخ، دانشی است که در آن «تاریخ» همچون یک رشتۀ خاص از معارف بشری مطالعه می شود و هدف از آن کشف این است که تاریخ چیست و با چه روشهایی می توان آن را مطالعه کرد. این دانش خود یکی از دانشهای مجموعۀ «روش شناسی علوم اجتماعی» است و مسائل و مباحثی بسیار مشابه دیگر اجزاء این مجموعه دارد.

وانگهی، «تاریخ اندیشه» نام یک رویکرد به تاریخ است؛ رویکردی که در آن قرار است برای شناخت تاریخ (بر اساس هر تعریفی که از آن در «روش شناسی» تاریخ به دست دادیم)، تحول اندیشه ها را مطالعه کنیم.

به بیان دیگر، کسانی که تاریخ را می خواهند مطالعه کنند، اگر سر این که «تاریخ دقیقا یعنی چه»، و «چه طور باید آن را شناخت» با همدیگر اختلاف و بحثی داشته باشند، باید بحثهای خود را در قالب مباحث دانش «روش شناسی تاریخ» دنبال کنند؛ اما بعد از آن که مبنایی برای خود برگزیدند، ممکن است برای مطالعۀ تاریخ، از رویکردهای مختلفی به گذشته بنگرند: یکی ممکن است بگوید شناخت تاریخ با مطالعۀ تحولات سیاسی بهتر ممکن می شود، یکی ممکن است بگوید باید به این منظور تحولات اقتصادی را دنبال کرد.... یکی نیز ممکن است بگوید باید به این منظور، تحولات فکری بشر را کاوید؛ اعم از تحولات علمی، تکنولوژیک، ذهنیتهای فلسفی، درکهای هنری، و.... این رویکرد اخیر «تاریخ اندیشه» نام دارد.

به طبع در روش شناسی تاریخ می توان در بارۀ نقاط قوت و ضعف این رویکرد نیز مثل دیگر رویکردها بحث کرد؛ این که اگر تاریخ از این منظر نگریسته شود، چه مسائلی بهتر درک خواهند شد و چه مسائلی ممکن است به درستی و وضوح آشکار نشوند یا حتی در بارۀ آنها سوء تفاهم روی دهد.

جدیدترین کتاب رضا داوری اردکانی رئیس فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران منتشر شد. کتاب «خرد و توسعه» که مانند دیگر آثار چند سال اخیر فیلسوف معاصر ایرانی در انتشارات سخن منتشر شده است، حاوی بیست و پنج مقاله و مصاحبه با موضوعیت های متنوع است که محوریت مشترک همه آنها تامل عقلانی در امور فرهنگی و اجتماعی و سیاسی با نظر کردن در وضعیت توسعه نیافتگی است. وضعیتی که رضا داوری اردکانی در چند سال اخیر تلاش کرده با عینک خرد سیاسی به آن بنگرد. او چنانکه در مقالات متعدد این دفتر اذعان کرده، معتقد است که خودآگاهی به وضعیت توسعه نیافتگی یکی از ضروریاتی است که غفلت از آن موجب خسران و تداوم وضع کنونی است. کتاب «خرد و توسعه» که در واقع جلد دوم کتاب پراهمیت «خرد سیاسی در عصر توسعه نیافتگی» محسوب می شود، یکسره سودای بیان و شرح درد توسعه نیافتگی را در سر دارد. مقاله نخست کتاب با عنوان «خرد پیشرفت و توسعه» حاوی یک نکته مهم است که به صورت ترجیع بند در سرتاسر مقاله تکرار می شود و آن هم اینکه توسعه یک ضرورت اخلاقی است و نه یک انتخاب. سوی دیگر سخن فیلسوف ما این است که توسعه را نمی توان برگزید و مهمتر از آن برنگزید و در برابرش برنامه طراحی کرد. بلکه بر پایه یک ضرورت اخلاقی باید به آن تشبث جست. داوری اردکانی در بیان این ضرورت اخلاقی می گوید: «از آن جهت توسعه ضرورت است که اگر نباشد زمینه برای پریشانی و فقر و بیماری و بیکاری و ناامیدی و عصیان فراهم می شود و گسترش می¬یابد. اگر بازهم بگویند که چون توسعه غربی است، آن را نمی¬خواهیم، کاری نمی¬توان کرد. مردم در اندیشه و خواست خود آزاد و مختارند. کاش بدانند و به همه بگویند که چه می¬خواهد و چگونه می¬تو¬انند به آن برسند.» 🗞

🖍مریم کامیاب
🔖 2200 کلمه
⏰زمان مطالعه: 14 دقيقه

📌 متن کامل را در صفحه 8 و 9 روزنامه سازندگی مورخ دوم مهر 1397 مطالعه کنيد
@UT_Central_Library

📚 بررسي تاريخي روابط ايران و عربستان در موضوع حج
میقات حج، شماره 92، صفحه 160-186
▫️نوشتة حاضر، خلاصه و چکيده اي است از يک پژوهش ارزشمند با عنوان «مناسبات ايرانيان با حجاز در ادوار مختلف اسلامي» که توسط جناب آقاي دکتر سيد محمود ساماني، عضو گروه تاریخ و سیره پژوهشکده حج و زیارت، انجام شده است.
اکنون به بهانه وقايعي که ميان ايران و عربستان رخ داده و در روابط اين دو کشور تأثيرگذار بوده، خلاصه ای از مقاله يادشده تهیه شده که تقديم اعضای کانال می شود. در ادامه متن کامل این مقاله آمده است.🔰🔰🔰

با عرض سلام و احترام خدمت مدیر محترم کانال تلگرامی مدایح و مراثی
با سپاس و قدردانی از زحمات شما

این بیت فارسی اصلا از محمد اقبال (اندیشمند پاکستانی) نیست. بنده تمام اشعار مجموعه های فارسی اقبال را امروز نگاه کرد. در آنها نبود.

علامه محمد اقبال هرگز به عراق نرفته بود‌. به ایران هم هرگز نیامده بود. بسیار بسیار آرزوی زیارت قبر مطهر پیامبر اکرم ص و رفتن به حج را داشت که هرگز برآورده نشد.

اقبال در نامه هایش نوشته است که مایل نیست شاعر شمرده شود. که هزاران افسوس با تصور محض از شاعر بودن اقبال از اندیشه های بی اندازه مهم او درباره جهان و اسلام بی خبر مانده ایم. اندیشه های نابش که در نامه هایش و هفت سخنرانی او در هندوستان است.

لطف می فرمایید در کانال مفیدتان این تصحیح را مبذوب فرمایید که این بیت فارسی از علامه محمد اقبال نیست.
با سپاس فراوان و دعاگویی برای توفیقلت روزافزون شما.

محمد حجاج نماینده اعزامی شورای مسلمانان آلمان در مراسم شب شاهدان منا که در گرامیداشت یادبود شهدای فاجعه منا توسط رایزنی فرهنگی در برلین برگزار شد. چنین گفت:
خانم ها و آقایان، این اقدام نابخرادنه ای که عربستان سعودی انجام داده و به خود اجازه داده که یک ملت و یک کشور، یعنی ایران را کاملا از حج محروم کند، از نظر من نابحق و شرم آور است. سعودی ها تصور می کنند که مکه و مدینه به آنها تعلق دارد. این دو مکان مقدس به تمام مسلمانان جهان تعلق دارد. امروزه شاه عربستان خود را مالک مکه و آن مکان مقدس می داند. اما او تنها مراقب و محافظ آنجاست و کسی حق ندارد مسلمانان دیگر را از دستیابی به حج محروم کند.

برادران و خواهران عزیز، اهمیت حج در قرآن نیز مشهود است. در قرآن یک سوره به طور کامل در مورد حج با همین نام از میان 114 سوره وجود دارد. در سوره حج بر خلاف برخی جاهای دیگر آمده که مسلمانان با اعتقاد به وجود خدا زندگی کنند. در دیگر سوره ها آمده که آنها باید خداترس نیز باشند. اینجا بین واژه ترس و واژه اعتقاد قلبی به خداوند، در سوره حج مشهود است که خداوند می خواهد تا بندگانش با ایمان به او زندگی کنند و نه با ترس.

همانطور که پروفسور هاینه اشاره کرد، حج پیام های زیادی دارد. یکی از آنها برابری بین مسلمانان است. اما در همین سخنرانی شنیدیم که مثلا دیکتاتوری های زیادی مانند صدام و یا قذافی در حج شرکت داشته و با لباس های خود در آنجا عکس گرفتند و از آن موقعیت سو استفاده کردند.  در فیلم نیز شاهد بودیم که دولت سعودی تا حدی سعی می کرد پیام معنوی حج را به پیامی مادی تبدیل کند. این جالب است بدانید که پادشاه عربستان در پنجاه متری کعبه یک کاخ برای خود دارد. که هر روز برای دسترسی به کعبه مشکلی نداشته باشد. اما باید پرسید که آیا این تصویر یک مسلمان واقعی است؟

با عرض سلام و احترام.
این معجم، در کتابخانه پژوهشکده حج و زیارت (قم) است. آنها برای تهیه کتاب می توانند راهنمایی کنند. با سپاس. 🙏🙏🙏