«... از بعضی مسموع شد که مقدس در مدت چهل سال از او فعل مباح صادر نشد چه رسد به حرام و مکروه و سابقا گذشت که مقدس اردبیلی در مدت چهل سال پای خود را برای خوابیدن دراز نساخت ...» ایشان در ص823 همین مطلب را در مورد میرداماد و به نحو احتمال در مورد مقدس طرح نموده، و ترک مباح را برای عالمان دیگری مانند شهید اول نیز گزارش کرده است.
گرچه مقصود ایشان از ترک مباح این است که ھر عمل مباحی «که از او سر مى زد غرض و مقصد او نیت قربت و محض رضای خدا بوده» اما انصاف آنکه چنین مطلبی عرفا ممکن نیست. چه آنکه اولاً مگر گوینده ملک اعمال مرحوم مقدس اردبیلی و شهید اول بوده که فهمیده ایشان چه میکرده و چه نمیکرده آن هم بعد از سیصد سال، و بدون هیچ سند و مدرک قابل توجه!!
ثانیاً چنین ادعایی برای انبیا هم نمی شود. در آیات و اخبار شواهد بسیار است که در مواردی برای انبیا و حتی نبی خاتم ص نیز نسیان و ترک اولی واقع می شده است. و شواهد ترک اولا به حدی است که می توان بر آن ادعای اجماع نمود. نمونه اندکی از آیات که روایات متعددی نیز در تفسیر آمده: - قَالَ أَ رَأَيْتَ إِذْ أَوَيْنَا إِلَى الصَّخْرَةِ فَإِنِّي نَسِيتُ الْحُوتَ وَ مَا أَنْسَانِيهُ إِلاَّ الشَّيْطَانُ أَنْ أَذْكُرَهُ وَ اتَّخَذَ سَبِيلَهُ فِي الْبَحْرِ عَجَباً (الكهف : 63) ... قَالَ أَ لَمْ أَقُلْ إِنَّكَ لَنْ تَسْتَطِيعَ مَعِيَ صَبْراً قالَ مُوسَى: قالَ لا تُؤاخِذْني بِما نَسيتُ وَ لا تُرْهِقْني مِنْ أَمْري عُسْرا (الكهف : 73) - وَ قَالَ لِلَّذِي ظَنَّ أَنَّهُ نَاجٍ مِنْهُمَا اذْكُرْنِي عِنْدَ رَبِّكَ فَأَنْسَاهُ الشَّيْطَانُ ذِكْرَ رَبِّهِ فَلَبِثَ فِي السِّجْنِ بِضْعَ سِنِينَ (يوسف : 42) - نادى نُوحٌ رَبَّهُ فَقالَ رَبِّ إِنَّ ابْنِي مِنْ أَهْلِي وَ إِنَّ وَعْدَكَ الْحَقُّ وَ أَنْتَ أَحْكَمُ الْحاكِمِينَ قالَ يا نُوحُ إِنَّهُ لَيْسَ مِنْ أَهْلِكَ إِنَّهُ عَمَلٌ غَيْرُ صالِحٍ فَلا تَسْئَلْنِ ما لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ إِنِّي أَعِظُكَ أَنْ تَكُونَ مِنَ الْجاهِلِينَ قالَ رَبِّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ أَنْ أَسْئَلَكَ ما لَيْسَ لِي بِهِ عِلْمٌ وَ إِلَّا تَغْفِرْ لِي وَ تَرْحَمْنِي أَكُنْ مِنَ الْخاسِرِين (هود : 45 - 47) (و ر.ک به تفسير القمي، ج1، ص: 327) - وَ لَقَدْ عَهِدْنا إِلى آدَمَ مِنْ قَبْلُ فَنَسِيَ وَ لَمْ نَجِدْ لَهُ عَزْماً (طه: 115) فَأَكَلا مِنْها فَبَدَتْ لَهُما سَوْآتُهُما وَ طَفِقا يَخْصِفانِ عَلَيْهِما مِنْ وَرَقِ الْجَنَّةِ وَ عَصى آدَمُ رَبَّهُ فَغَوى (طه: 120) فَدَلاَّهُما بِغُرُور (الأعراف : 22) - وَ ذَا النُّونِ إِذْ ذَهَبَ مُغاضِباً فَظَنَّ أَنْ لَنْ نَقْدِرَ عَلَيْهِ فَنادى فِي الظُّلُماتِ أَنْ لا إِلهَ إِلاَّ أَنْتَ سُبْحانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمينَ (87) فَاسْتَجَبْنا لَهُ وَ نَجَّيْناهُ مِنَ الْغَمِّ وَ كَذلِكَ نُنْجِي الْمُؤْمِنينَ (الأنبیاء: 87 و 88) و مانند آن در سورة صافات و شرح بیشتر در اخبار مفسره آن. و... نمونه سهو های حضرت سلیمان و داود: (النمل : 20 و 21) و (سورة ص: 24 و 32-34) و...
و در مورد نبی اکرم ص: - وَ اذْكُرْ رَبَّكَ إِذا نَسِيتَ وَ قُلْ عَسى أَنْ يَهْدِيَنِ رَبِّي لِأَقْرَبَ مِنْ هذا رَشَداً (الكهف: 24) - يا أَيُّهَا النَّبِيُّ لِمَ تُحَرِّمُ ما أَحَلَّ اللَّهُ لَكَ تَبْتَغِي مَرْضاتَ أَزْواجِكَ وَ اللَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ قَدْ فَرَضَ اللَّهُ لَكُمْ تَحِلَّةَ أَيْمانِكُمْ وَ اللَّهُ مَوْلاكُمْ (تحریم: 1) - وَ إِمَّا يَنْزَغَنَّكَ مِنَ الشَّيْطانِ نَزْغٌ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ إِنَّهُ سَميعٌ عَليمٌ (الأعراف : 200 و فصلت : 36) - عَفَا اللَّهُ عَنْكَ لِمَ أَذِنْتَ لَهُمْ- حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَكَ الَّذِينَ صَدَقُوا وَ تَعْلَمَ الْكاذِبِين (توبه: 43) و به اخبار مفسره مراجعه شود. (نمونه: النوادر للأشعري، ص: 55/ 105؛ التّهذيب: 8/ 281 ح 21 و الفقيه: 3/ 362 ح 4284. و تفسير العياشي، ج2، ص: 324/ 14 و ح15. نمونه اخبار مفسره سوره تحریم: مسائل علي بن جعفر و مستدركاتها، ص: 146/ 178) البته در مورد آیه اخیر خبری عامی در عیون الأخبار آن را بر «اسمعی یا جار» حمل نموده که در مورد آن توضیح خواهیم داد.
بنا براین حمل همه مباحات شخص نامعصوم از خورد و خواب و تخلی بر استحباب تکلف است. مگر با توجیهات عرفانی فنا و امثاله که خود محل اشکال است.
با سلام ضمن سپاس از تحقیقات قابل استفاده تان در عرصه های مختلف حدیث شیعه اگر غلو در مورد علما نکوهیده باشد، اثبات خطای معصومین علیهم السلام برای رد این غلو نکوهیده تر است... فکر می کنم تصور معنای معصوم با تصدیق عدم صدور مکروه از ایشان مساویست
Forwarded From غلو پژوهی
مكتبة المجلسي ودارالتراث
⚠️«فعل مباح ندارند»؟!
در قصص العلماء تنکابنی، ص846 آمده است:
«... از بعضی مسموع شد که مقدس در مدت چهل سال از او فعل مباح صادر نشد چه رسد به حرام و مکروه و سابقا گذشت که مقدس اردبیلی در مدت چهل سال پای خود را برای خوابیدن دراز نساخت ...» ایشان در ص823 همین مطلب را در مورد میرداماد و به نحو احتمال در مورد مقدس طرح نموده، و ترک مباح را برای عالمان دیگری مانند شهید اول نیز گزارش کرده است.
گرچه مقصود ایشان از ترک مباح این است که ھر عمل مباحی «که از او سر مى زد غرض و مقصد او نیت قربت و محض رضای خدا بوده» اما انصاف آنکه چنین مطلبی عرفا ممکن نیست. چه آنکه اولاً مگر گوینده ملک اعمال مرحوم مقدس اردبیلی و شهید اول بوده که فهمیده ایشان چه میکرده و چه نمیکرده آن هم بعد از سیصد سال، و بدون هیچ سند و مدرک قابل توجه!!
ثانیاً چنین ادعایی برای انبیا هم نمی شود. در آیات و اخبار شواهد بسیار است که در مواردی برای انبیا و حتی نبی خاتم ص نیز نسیان و ترک اولی واقع می شده است. و شواهد ترک اولا به حدی است که می توان بر آن ادعای اجماع نمود. نمونه اندکی از آیات که روایات متعددی نیز در تفسیر آمده: - قَالَ أَ رَأَيْتَ إِذْ أَوَيْنَا إِلَى الصَّخْرَةِ فَإِنِّي نَسِيتُ الْحُوتَ وَ مَا أَنْسَانِيهُ إِلاَّ الشَّيْطَانُ أَنْ أَذْكُرَهُ وَ اتَّخَذَ سَبِيلَهُ فِي الْبَحْرِ عَجَباً (الكهف : 63) ... قَالَ أَ لَمْ أَقُلْ إِنَّكَ لَنْ تَسْتَطِيعَ مَعِيَ صَبْراً قالَ مُوسَى: قالَ لا تُؤاخِذْني بِما نَسيتُ وَ لا تُرْهِقْني مِنْ أَمْري عُسْرا (الكهف : 73) - وَ قَالَ لِلَّذِي ظَنَّ أَنَّهُ نَاجٍ مِنْهُمَا اذْكُرْنِي عِنْدَ رَبِّكَ فَأَنْسَاهُ الشَّيْطَانُ ذِكْرَ رَبِّهِ فَلَبِثَ فِي السِّجْنِ بِضْعَ سِنِينَ (يوسف : 42) - نادى نُوحٌ رَبَّهُ فَقالَ رَبِّ إِنَّ ابْنِي مِنْ أَهْلِي وَ إِنَّ وَعْدَكَ الْحَقُّ وَ أَنْتَ أَحْكَمُ الْحاكِمِينَ قالَ يا نُوحُ إِنَّهُ لَيْسَ مِنْ أَهْلِكَ إِنَّهُ عَمَلٌ غَيْرُ صالِحٍ فَلا تَسْئَلْنِ ما لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ إِنِّي أَعِظُكَ أَنْ تَكُونَ مِنَ الْجاهِلِينَ قالَ رَبِّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ أَنْ أَسْئَلَكَ ما لَيْسَ لِي بِهِ عِلْمٌ وَ إِلَّا تَغْفِرْ لِي وَ تَرْحَمْنِي أَكُنْ مِنَ الْخاسِرِين (هود : 45 - 47) (و ر.ک به تفسير القمي، ج1، ص: 327) - وَ لَقَدْ عَهِدْنا إِلى آدَمَ مِنْ قَبْلُ فَنَسِيَ وَ لَمْ نَجِدْ لَهُ عَزْماً (طه: 115) فَأَكَلا مِنْها فَبَدَتْ لَهُما سَوْآتُهُما وَ طَفِقا يَخْصِفانِ عَلَيْهِما مِنْ وَرَقِ الْجَنَّةِ وَ عَصى آدَمُ رَبَّهُ فَغَوى (طه: 120) فَدَلاَّهُما بِغُرُور (الأعراف : 22) - وَ ذَا النُّونِ إِذْ ذَهَبَ مُغاضِباً فَظَنَّ أَنْ لَنْ نَقْدِرَ عَلَيْهِ فَنادى فِي الظُّلُماتِ أَنْ لا إِلهَ إِلاَّ أَنْتَ سُبْحانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمينَ (87) فَاسْتَجَبْنا لَهُ وَ نَجَّيْناهُ مِنَ الْغَمِّ وَ كَذلِكَ نُنْجِي الْمُؤْمِنينَ (الأنبیاء: 87 و 88) و مانند آن در سورة صافات و شرح بیشتر در اخبار مفسره آن. و... نمونه سهو های حضرت سلیمان و داود: (النمل : 20 و 21) و (سورة ص: 24 و 32-34) و...
و در مورد نبی اکرم ص: - وَ اذْكُرْ رَبَّكَ إِذا نَسِيتَ وَ قُلْ عَسى أَنْ يَهْدِيَنِ رَبِّي لِأَقْرَبَ مِنْ هذا رَشَداً (الكهف: 24) - يا أَيُّهَا النَّبِيُّ لِمَ تُحَرِّمُ ما أَحَلَّ اللَّهُ لَكَ تَبْتَغِي مَرْضاتَ أَزْواجِكَ وَ اللَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ قَدْ فَرَضَ اللَّهُ لَكُمْ تَحِلَّةَ أَيْمانِكُمْ وَ اللَّهُ مَوْلاكُمْ (تحریم: 1) - وَ إِمَّا يَنْزَغَنَّكَ مِنَ الشَّيْطانِ نَزْغٌ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ إِنَّهُ سَميعٌ عَليمٌ (الأعراف : 200 و فصلت : 36) - عَفَا اللَّهُ عَنْكَ لِمَ أَذِنْتَ لَهُمْ- حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَكَ الَّذِينَ صَدَقُوا وَ تَعْلَمَ الْكاذِبِين (توبه: 43) و به اخبار مفسره مراجعه شود. (نمونه: النوادر للأشعري، ص: 55/ 105؛ التّهذيب: 8/ 281 ح 21 و الفقيه: 3/ 362 ح 4284. و تفسير العياشي، ج2، ص: 324/ 14 و ح15. نمونه اخبار مفسره سوره تحریم: مسائل علي بن جعفر و مستدركاتها، ص: 146/ 178) البته در مورد آیه اخیر خبری عامی در عیون الأخبار آن را بر «اسمعی یا جار» حمل نموده که در مورد آن توضیح خواهیم داد.
بنا براین حمل همه مباحات شخص نامعصوم از خورد و خواب و تخلی بر استحباب تکلف است. مگر با توجیهات عرفانی فنا و امثاله که خود محل اشکال است.
(ادامه دارد...) @gholow2
مكتبة المجلسي ودارالتراث
یکی از مشکلاتی که غالبا کسانی که در برابر غالیان می ایستند به آن دچار می شوند، این است که خودشان به مرور مقصر می شوند و در حق معصومین دچار تقصیر ...
چه لزومی دارد برای اثبات اینکه فلان فضیلت نقل شده برای فلان عالم دروغ است پای معصومین را وسط بکشیم
مثل کسانی نباشیم که برای رد ولایت فقیه، ولایت حضرت علی علیه السلام را هم رد کردند .....
سلام علیکم و رحمةالله سپاسگزارم، به هر حال ترک اولای انبیا کاملاً از آیات و اخبار برداشت می شود، و مورد اذعان علما بوده است. اگر اشکالی دارید به نحو روشن و مستند بفرمایید تا بهره ببریم.