💢
«حیدر حب الله»، به دعوت مدرسه بهاره تخصصی حدیث دفتر تبلیغات به مشهد آمد. نزدیکان وی خبر داده بودند که موضوع سخن وی، موضوع چالشی و جنجال برانگیز «اجتهاد النبی» است. البته در بنرهای دفتر تبلیغات عنوان عام تری مکتوب شده بود که شاید دلیل آن، همان جنجالی بودن تیتر اجتهاد النبی بود.
این عنوان که از عالم اهل تسنن سربرآورده است و مخالفت با عصمت رسول را با خود به همراه دارد و توجیه اجتهادات به خطای خلفا را می زاید و ...، می توانست جلسه ای ملتهب و پر حاشیه را پدید آورد. یک سو حب الله اهل تقصیر در مقام رسول و سوی دیگر، مرزبانان کیان مقام عصمت و «ان هو الا وحی یوحاییِ» رسول.
شیخ بر اساس مدل همیشگی خویش، به تبیین نظرات پیرامون مساله پرداخت. او تعاریف گوناگون عصمت را که در پهنه عالم اسلام تا کنون مطرح شده ارائه داد. از سوی دیگر مفهوم اجتهاد النبی را نیز از زبان قائلان به آن به خوبی ترسیم کرد. به گونه ای که احساس می کردی قول او نیز همان است؛ اما نبود.
او عصمت را به گونه ای تعریف کرد که بسیاری از عالمان شیعه تعریف کرده اند و مراد خویش از اجتهادالنبی را بیان کرد. رسول از خطا مصون است؛ ولی تفکر و تدبیر و استنباط نیز دارد. او به مثابه یک ماشین نیست که از خودش هیچ نداشته باشد و فقط بر اساس برنامه ی از قبل نوشته شده در سیستم عمل کند. رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم، براساس تادیب الهی تفکر و تدبر دارد و در تمام آن ها مصیب است و خطا نمی کند.
در نگاه نگارنده این سطور که در نشست حاضر بود، اوج ماجرا جایی بود که از وی سوال شد نظریه «تفویض دین» به رسول خدا چه نسبتی با اجتهاد النبی دارد و او پاسخ داد «چه بسا همین باشد». نظریه ای که برخی آن را بهانه ی غالی خوانی دیگران کرده اند.
این جمله اندیشمند لبنانی، آب سردی بود بر پیکره اهل تقصیر؛ کسانی که پیوسته در پی مصادره افکار عالمان به سود «رسالت و امامتِ حداقلی» هستند و بازی «علما ابرار» را مدیریت می کنند. کسانی که نه تنها بر شارع بودن رسول می تازند که او را محتمل الخطا در برخی حوزه ها نیز دانسته اند پناه بر خدا.
ابتدا برایم سوال بود که چه نیازی است که یک عالم شیعی با ادبیات اهل سنت خلفا (اجتهادالنبی) سخن بگوید و موجبات شبهه را برآورد؟ اما کم کم به این نتیجه رسیدم که اگر قرار است برای سراسر پهنه جهان اسلام سخن حقی بگویی، ادبیات آنان را نیاز داری.
جلسه به پایان رسید و شیخ حیدر حب الله مصادره نشد.