گفتگوهای تراثی (آرشیو)

عرض سلام و احترام به همه ی بزرگواران و سپاس از اینهمه موارد خوب و مفید. نیاز به کمک و راهنمایی دوستان دارم. من در حال تصحیح نسخه ای از شاعر قرن یازده، به نام: ميرجعفر بیگ کشمیری(متخلص به بینش) هستم. فایل هایی که از این نسخه برای من فرستاده شده با شماره های ۱۴۰۸ و ۵۷۹ است. اما روی تصویرهای هر دو جلد نسخه ها، شماره های ۱۵۷۱ و ۶۴۵ آمده است. ناگفته نماند که گفته اند نسخه ها از کتابخانه های تاجیکستان است. در تذکره ها و فهرست برخی نسخه ها، این نسخه را در کتابخانه های تاشکند، بانکيپور، سليمانوف، سالار جنگ و بریتانیا مشخص کرده اند. اما من واقعا نمیدونم باید چکار کنم! در فهرست نسخه های تاجیکستان که اصلا این شاعر نبود و شماره های ۱۵۷۱ و ۶۴۵ هم موجود نبود. لطفا راهنمایی بفرمائید که چه باید کنم!؟ چگونه فهرست نسخه های تاشکند و بانکیپور رو بررسی کنم. چطور می شود نسخه های تاشکند و بانکيپور و سليمانوف و سالار جنگ رو داشته باشم؟ آیا امکان خریداری، دسترسی و دانلود هست؟ ????

درود بر شما، این نشانی ها و نسخه های توصیف شده را و چند نشانی دیگر را دیده ام ، اما متوجه شدم که همه اینها عکس همان نسخه ایاصوفیه اند که مرحوم مینوی تهیه کرده بود یا برخی جاها هم دیدم که نسخه توصیف شده، متن خلاصه کتاب است اما طوری توصیف شده که گویی متن کامل کتاب است. دنبال نسخه ای غیر از نسخه ایاصوفیه از متن کامل کتاب جامع الحکمتین هستم که البته از لطف دوستان هنوز نا امید نشده ام! به هر حال از بزرگواری آن عزیز سپاسگزارم. بهمن خلیفه

فهرست شیخ و تصحیح محقق طباطبایی

چند ماهی قبل از درگذشت استادم محقق طباطبایی بود که در سفری به قم در خدمت استاد دیگرم مرحوم محقق جعفری دو سه روزی خدمت مرحوم آقای طباطبایی بودم. مرحوم آقای طباطبایی نظرش این بود که فهرست شیخ را که سال ها روی آن کار کرده بود باید هر چه زودتر برای چاپ و نشر ساماندهی کند. نظر ایشان این بود که کتاب یک سال هنوز کار دارد. آنچه تا آن زمان انجام شده بود تنها مقابله حدود ده دوازده نسخه بسیار خوب فهرست شیخ بود که برخی از آنها دست کم آن زمان در دسترس نبود اما مرحوم آقای طباطبایی در زمان اقامت در عراق کتاب را با آن نسخه ها مقابله فرموده بودند. مقابله نسخه ها بر روی دو چاپ مختلف مطبعه حیدریه انجام شده بود منتهی متأسفانه در ایران حواشی ایشان بر هر دو نسخه چاپی بر اثر برش نادرستی که صحافی به پیشنهاد ایشان انجام داده بود مقداری آسیب دیده بود و همین موجب شده بود که آن مرحوم متن را دست كم با برخی نسخه های ایرانی بار دیگر مقابله کنند. به هر حال مقداری از مقابله ها که از روی نسخه های نجف و کربلا بود و عکس آنها را ایشان در اختیار نداشت تا اندازه ای از میان رفته بود. کاری که ایشان علاوه در مدت اقامت در مشهد انجام داده بود این بود که یک نسخه به خط زیبای خود از کتاب و بر اساس نسخه مهمی از فهرست فراهم کرده بود و آن حاشیه ها را به پاورقی آن متن افزوده بود. مواردی هم بود که آنچه در متن بود مصحح نبود و نسخه بدل ها اصلح بود و ایشان بدین امر وقوف داشت اما قصدش این بود که نخست نسخه اصل خود را تدوین و بعد اصلاحات را از پاره ای پانوشت ها به متن اصلی بیافزاید. از روی آن متنی که خود ایشان نوشته بود هم نسخه ای تایپی فراهم شده بود که البته اغلاط تایپی خود را داشت. مرحوم آقای طباطبایی به دلیل کسالتی که در سال آخر عمر شریف خود داشت و به دلیل علاقه به اين کار و زحمات زیادی که بر روی متن کشیده بود مجموعه کارهای خود روي متن فهرست شيخ را برای تهدیب و اصلاح نهایی به شخصی از محققین نام آور قم داده بود تا کتاب با همت او نهایی و منتشر شود. اما بعد از مدتی معلوم شد که کار پیش نمی رود. در آن جلسه که مرحوم آقای جعفری هم تشریف داشتند و به توصيه ايشان كه به من لطف داشتند، مرحوم آقای طباطبایی به من پیشنهاد کردند که کار را به دست بگیرم. منتهی آن زمان من تازه کار فهرست منتجب را از ایشان برای تکمیل گرفته بودم و به همین دليل بنا شد بعد از انجام و تحویل آن، کار را روی فهرست شیخ آغاز کنم. متأسفانه بعد از درگذشت استادمان مرحوم آقای طباطبایی فهرست شیخ صرفاً بر اساس همان نسخه نیمه نهایی منتشر شد، کتابی که به تعبیر خود ایشان هنوز یک سال کار داشت تا تصحیحات متنی و قیاسی و اجتهادی آن تکمیل شود. گاه دیده ام برخی به ضبط های این نسخه ایراد می گیرند. این تذکر را دادم تا خوانندگان احتمالی این یادداشت بدانند داستان چاپ این کتاب از چه قرار بوده است. با این وصف به دلیل تعدد و اهمیت نسخه های مقابله شده و دقت در مقابله ها، این چاپ هنوز به نظر من بهترین چاپ کتاب است، به ویژه اگر نسخه بدل ها در هنگام نقل مورد عنایت قرار گیرد. اگر عمری باشد دوست دارم زمانی آن توصیه استاد را درباره این کتاب عملی کنم. رحمه الله رحمة واسعة.

@barrasihayetarikhi

سلام. ایشان از مجموعه داران فرهیخته ای بود که بسیار برای این مرز و بوم زحمت کشید. پزشکی بود که رایگان خدمت میکرد حتی پول داروهای فقیران را هم پرداخت میکرد. مطلب او حوالی دروازه دولت اصفهان بوده و در ذهن کتابداران و فرهیختگان اصفهانی زنده است. اخیرا دانشگاه اصفهان به بهانه رونمایی از کتاب فهرست نسخ خطی ایشان، بزرگداشتی برای این مرد فرزانه برگزار کرد.
فهرست کتابهای خطی ایشان که در دانشگاه آکسفورد نگهداری میشود به اهتمام آقای میرانصاری نگاشته شده و در مرکز میراث مکتوب چاپ شده است. به گفته آقای میرانصاری که چند سالی مستقیم در این دانشگاه مشغول فهرست نویسی بوده اند، بحمدالله نسخه ها در شرایط بسیار عالی و مطلوب حفاظت و نگهداری میشود. خدا را شکر نسخه ها به نام ایشان و برای ایران است. نگران نباشید. گفتنی است کارو میناسیان مجموعه داری و حفاظت از نسخ خطی را از پدرش آموخته بود.

از اسفند 83که ترجمه کتاب نقد الخطاب الدینی ابوزید به چاپ دوم رسید تا به الان دیگر تجدید چاپ نشده است…
چند وقتی بود که به دنبال نسخه ای از این کتاب بودم که بالاخره دیشب توانستم نسخه ای از ان را در انتشارات امام مشهد پیدا کنم…
مطالعه این کتاب رو بت دوستان توصیه می کنم…
یکی از نکات جالب توجه ترجمه این کتاب ان است که جناب اقای اشکوری این اثر را در زندان ترجمه کرده اند…
ایشان ما وقع را در مقدمه شرح داده اند…

مدتی جستجو کردم اما متاسفانه یافت نشد.در نرم افزار جامع اصول هم موجود است.
عجیب است که خود این کتاب هم با آن غنای مطالب در دسترس نیست.چند روزی به دنبال آن بودم و عاقبت توانستم دو مجلد را از دست فروش ها پیدا کنم.

یادداشت دوست عزیز جناب موسوی بروجردی در باره احمد بن عبدالحی تبریزی:

سلام
احمد بن عبد الحی صوفی تبریزی از خوشنویسان برجسته و بزرگ قرن ۸ و ۹ میباشد. و مرحوم مهدی بیانی ترجمه احوال و آثار او را در (احوال و آثار خوشنویسان) آورده است.
چند نسخه شیعی دیگر نیز به خامه ایشان باقی است که بسیار استادانه و خوش خط کتابت شده اند:
یکی: نسخه (مصباح المتهجد صغیر) شیخ طوسی است که نسخه آن در کتابخانه مجلس نگهداری می شود و بنده در تحقیق این کتاب از آن بسیار بهره بردم و نسخه ای پاکیزه و دقیق بود.
دیگری نسخه ای از (العقود) شیخ طوسی است که بنده نسخه چاپ سنگی قدیم آن را دیدم و از اصل نسخه اطلاعی ندارم.
و در پایان به یاد دارم که (صحیفه سجادیه) ای هم به خط ایشان در یزد وجود دارد.
در پایان متذکر شوم اگر تصویر دیگری از صفحات همین نسخه که نام مجالس را تبریزی به خط ثلث نگاشته را بگذارید قوت قلم این خوشنویس را نشان می دهد.
@jafarian1964

@litera9
انتخاب جزنی که خود ساکن ایرلند است، بی تردید یک سلیقه ی شخصی است، اما شاید هرکس دیگر دست به چنین انتخابی می زد، دست کم هفت شاعر از این مجموعه را بر می گزید. سوای بزرگانی چون الوار، آپولینر، یسنین، لورکا، پاز، مونتاله، مندلشتام، کوازیمودو و ... که در زمان انتخاب جزنی شهرتشان عالمگیر بود، کسی مانند شیمس هینی هم جزو فهرست انتخاب جزنی هست که در آن زمان، هنوز برنده ی جایزه ی نوبل نشده بود. انتخاب اشعار این شاعران هم در این مجموعه در خور تقدیر است. مجموعه هایی از این دست همیشه این افسوس را با خود دارند که کاش چند صفحه بیشتر بود، و کاش چند شعر دیگر از دیگر شاعران و . . .

چاپ جدید فهرست منتجب الدین

مرحوم محقق طباطبايي در اواخر عمر طبع دوم فهرست منتجب الدين را به نويسنده اين سطور واگذار کردند و من نيز متن کتاب و تعلیقات را باری ديگر با دست نوشته های اوليه محقق طباطبايی مقابله کردم . هم در مقدمه و هم در متن و حواشی کتاب به موارد زيادی برخوردم که از چاپ نخست افتاده بود. تعليقات و اصلاحاتی هم بود که در حاشیه دو یا سه نسخه چاپی از کتاب بعداً اضافه کرده بودند که به خط آن مرحوم برای مدتی در اختیار من قرار گرفت و نويسنده اين سطور به تزريق آنها در داخل تحقيق جديد مبادرت کرد. بنا به سفارش آن مرحوم، من تمامی اصلاحات و اضافات را بر اساس منابع پيشگفته در ويرايش جديد داخل کردم و علاوه بر آن باز به سفارش ايشان تعدادی از کتابهای مهم در تراجم و رجال را که ايشان بنا داشتند در تکميل تعليقاتشان به آنها نيز ارجاع دهند مورد مراجعه قرار دادم. در مواردی هم لازم بود تا کتابهایی که در سالهای پس از چاپ نخست، منتشر شده بود و آن مرحوم از نسخه های خطی آنها بهره برده بودند، مورد مراجعه و اصلاح و تکمیل قرار گیرند. مواردی هم در تعليقات مرحوم محدث ارموی بر فهرست منتجب الدين وجود داشت که ايشان به احترام کار ايشان در چاپ خود عموما اشاره ای به آن موارد نکرده بودند و البته پس از انتشار تحقيق مرحوم محدث، ديگر نيازی به اين حساسيت ديده نمی شد و لازم بود که آن موارد هم به گونه ای در تعليقات طبع جديد مورد ملاحظه قرار گيرد. با اين وصف با توجه به اجازه ای که از آن مرحوم داشتم، تصميم گرفتم که آنچه در حوزه کار ايشان بوده است و يا به نحوی ايشان توصيه خاص نسبت به اعمال آن موارد داشته اند (مانند شماری از کتابهای تراجم که ايشان تأکيد داشتند که می بايست در چاپ جديد از آنها به طور کامل بهره گرفت) در مجلد اول کتاب فراهم کنم و تعليقات و اضافات دیگر را در مجلد دوم قرار دهم. بخشی از مجلد دوم را البته به نقل قسمتهای مرتبط با فهرست منتجب الدین در سلسله مقالات آن مرحوم در خصوص نهج البلاغة و يا چند نوشته دیگر ایشان اختصاص دادم. اما بخش عمده ای از مجلد دوم در واقع اضافات نويسنده اين سطور بود که شامل تازه يافته هايی درباره متن فهرست منتجب الدين و رجال آن می شد. کار فهرست منتجب الدين، چه مجلد نخست و چه مجلد دوم آن هنوز نهايی نشده است و نويسنده اين سطور هنوز فرصت و امکان لازم را برای آماده سازی نهايی اين کتاب پيدا نکرده. تکمیل این کار نياز به دست کم شش ماه کار فشرده دارد . علاوه بر آن علاقه مندم فهرست زمانی منتشر شود که مستدرک الذريعه محقق طباطبایی و نيز تعليقات ایشان بر کتاب های الذريعة و طبقات اعلام الشيعة پیش از آن منتشر شده باشد تا بتوان از آن کتابها هم در تکميل بخش اصلی تعليقات فهرست منتجب الدين بهره گرفت. علاوه بر اين ايشان در تکميل مقالات شروح نهج البلاغة هم مطالبی درباره برخی از رجال فهرست منتجب الدين نوشته اند که بی نهايت ارزشمند است. متأسفانه تاکنون این بخش الحاقی منتشر نشده و من عکسی هم از آن ندارم. آرزومندم با همت کتابخانه محقق طباطبايی کليه آنچه متعلق به نهج البلاغة است (معرفی نسخه های خطی، شروح و غيره) در کتابی همانند اهل البيت في المکتبة العربية منتشر شود تا از آن هم بتوان در تکميل تحقيق و تعلیقات متن الفهرست منتجب الدین بهره برد. به هر حال تأکيد خاص آن مرحوم بر این بود که همه اين موارد در طبع جديد در کنار مطالب قديم قرار گيرد.

@barrasihayetarikhi

در صحت خبر مصحف منسوب به امیرالمومنین علیه السلام در المركز الوطني للمخطوطات اکنون نمی توانم قضاوتی کنم اما چون از قضا نگارش مقدمه و تحقیق نسخه ی خزانه ی علویه بر عهده ی من افتاده است و این نسخه تقریبا همین تعداد 12 برگه ناقصی دارد، شک من برانگیخته شد که در جستجوی آن باشم.
درباب نسخه ها منسوبهب امیر المومنین و سایر ائمه علیهم السلام تا جایی که در کتابخانه ی ایران عراق و یمن و اروپا بررسی و برخی را از نزدیک دیده ام، دست کم بیش از 50 نسخه ی منسوب داریم که تعداد زیادی از آۀنها در کتابخانه ی آستان قدس اند

یادداشت دوست عزیز جناب موسوی بروجردی در باره احمد بن عبدالحی تبریزی:

سلام
احمد بن عبد الحی صوفی تبریزی از خوشنویسان برجسته و بزرگ قرن ۸ و ۹ میباشد. و مرحوم مهدی بیانی ترجمه احوال و آثار او را در (احوال و آثار خوشنویسان) آورده است.
چند نسخه شیعی دیگر نیز به خامه ایشان باقی است که بسیار استادانه و خوش خط کتابت شده اند:
یکی: نسخه (مصباح المتهجد صغیر) شیخ طوسی است که نسخه آن در کتابخانه مجلس نگهداری می شود و بنده در تحقیق این کتاب از آن بسیار بهره بردم و نسخه ای پاکیزه و دقیق بود.
دیگری نسخه ای از (العقود) شیخ طوسی است که بنده نسخه چاپ سنگی قدیم آن را دیدم و از اصل نسخه اطلاعی ندارم.
و در پایان به یاد دارم که (صحیفه سجادیه) ای هم به خط ایشان در یزد وجود دارد.
در پایان متذکر شوم اگر تصویر دیگری از صفحات همین نسخه که نام مجالس را تبریزی به خط ثلث نگاشته را بگذارید قوت قلم این خوشنویس را نشان می دهد.
@jafarian1964

دوسه روزی از این ماجرا نگذشته بود که یکی از دوستان که به اشتباه نسخه جناب صدرایی را به گمان اینکه مربوط به کار ایشان بود برده بود و گفت تازه به این موضوع پی برده که این مجموعه دستنویسها از ایشان نیست. آسوده خاطر کار را به دست حروفچین سپردیم و شاید این ماجرا اولین باری است که نقل می شود. قصد داشتم در کتاب خاطراتم این داستان را منتشر کنم که مجلس بزرگداشت حضرت صدرایی مرا واداشت که در این یادداشت اخوانی و صمیمی این خاطره را هم نقل کنم.

تصمیم داشتم اگر مجال دست می داد روز دوشنبه در مجلس بزرگداشت ایشان که به همت دوست عزیزم جناب آقای غلامی جلیسه در خانه کتاب برگزار شد، برای حضار محترم که از جملۀ آنها حضرت استاد دکتر شفیعی کدکنی هم تشریف داشتند، بگویم که مجالی دست نداد و بیدار ماندم تا این چند سطر را به پاس زحمات و خدمات این مرد نازنین دوست داشتنی برای اهل فرهنگ و حوزه بنویسم و عرض ارادتی به ساحت علمی ایشان داشته باشم. صدرایی برای من همیشه در صدر است و دعا می کنم خداوند به ایشان طول عمر با عزت وسرافرازی بدهد که تاکنون موهبت فرموده و امثال این مرد خلیق و با اخلاق را زیاد فرماید. ان شاءالله.

اکبر ایرانی

1396/5/10

با سلام

این پاسخ دوستمان جناب آقای دکتر کریمی نیا است:

سلام. خیلی ممنونم.
من مقاله ی اقای صدوقی سها و نوشته ی آقای رحمتی را دیده ام. این هر دو بزرگوار در خصوص نسخه 3496 در چستربیتی سخن گفته اند و نوشته اند و من درباره ی نسخه 3738. مطالب ایشان در باب نسخه ی 3492 چستربیتی صحیح است اما ارتباطی با نسخه 3738 چستربیتی نمی تواند داشته باشد.
هر دو نسخه را دیده ام. با آنکه هر دو به مکتب خراسان و مفسران نیشابور تعلق دارند و شباهت هایی هم دارند، اما ساختار متن تفسیر در آنها به کلی متفاوت است.
این تفاوت ها خیلی زیاد است اما فقط به این نکته توجه بفرمایید که اگر نسخه 3738 از آن ابوالقاسم ابن حبیب نیشابوری (م 406) باشد چگونه می تواند این همه نقل از ابوالقاسم قشیری (م 465) داشته باشد؟

خواهش می کنم.
اساسِ تصحیحِ جلد اول و دوم که تقریبا تمام شده بود همان نسخه ی اصفهان است. چند نسخه ی دیگر از جمله نسخه ی مرعشی علی ما ببالی و ... هم موردِ استفاده ام بوده ولی مع الاسف به نسخِ کثیر دسترس ندارم و نسخه های موجود نیز حتی همان نسخه ی کهنه ی اصفهان غالبا مغلوط اند و .... . تفصیلش را امیدوارم در مقاله ای تقدیم کنم که شاید از برخی فوائد خالی نباشد.
مع الاسف آثار ابن شهرآشوب ظ کم نسخه اند.

ولی به اندازه ای که بنده به نسخه هایی که در اختیار خود مرحوم غفاری در تصحیح آثار بوده مراجعه کردم.. ایشان در موارد زیادی پایبند به نسخ نبوده و الفاظ را بعضا از پیش خود یا منابع دست دوم که تصور به دقیقتر بودن داشته تصحیح می کرده اند..
نمونه اش خبر اول امالی شیخ طوسی است که به یاد دارم تصویر همان صفحه در پایان مقدمه ی ایشان آمده و یکی لز الفاظ حدیث را که در فضائل قرآن است را از مجمع البیان گرفته اند و لفظ نسخه ی خطی ملی ملک که متعلق به قرن ششم هجری است را به خیال آنکه دقیق نیست کنار گذاشته اند و هیچ اشاره ای به آن نکرده اند..
جالب آنجاست که منبع مجمع البیان هم در نقل این روایت قطعا امالی طوسی نیست..

سلام و رحمة الله
بنده حقیقتا بسیاااار خوشحال شدم
و دقیقا با خودم می‌گفتم کاش این مرد می‌شد رئیس کتابخانه مرعشی و اونجا رو هم آباد می‌کردند 😅
نیاز به دهه‌های پیشین هم نیست، نسخه‌ای رو همین دو سه ماه پیش نیاز داشتم از دانشگاه تهران که هزینه بسیار بالایی داشت، و چون نیاز جزئی بود، با توجه به قیمت چند صدهزار تومانیش بی‌خیالش شدم، و الان به برکت این اقدام ارزشمند ایشان، در حال استفاده از نسخه هستم.
اما حقیقتا وقتی به گروه مراجعه کردم و دیدم بعد از یکی دو ساعت از اومدن خبر هیچ کس واکنش نشون نداده، دیگه حالی بهم نموند که اینجا ابراز مسرت کنم😔 به پیوی برخی دوستان هجوم بردم 😅
ولی درست می‌فرمایید، این بی‌حالی، حتی اگر فقط در واکنش‌ها و تعاملات ما باشد و نه در خارج، بلایی است که همه با هم و دست به دست هم زحمت آوردنش به سر خودمان را می‌کشیم 😔

با سلام و عرض ادب خدمت همه عزیزان یک مطلبی را خواستم در اینجا عنوان کنم و آن اینکه نسخه ای خطی از کتاب شرح منهاج بیضاوی در کتابخانه ملی موجود است که به اشتباه شارح آن را علامه سمر قندی نوشته اند و بیان داشتند که این نسخه به خط خود شارح است و تاریخ کتابت آن هم 665 هجری است که با تحقیقی که بنده انجام دادم این شرح نه اینکه از سمرقندی نیست بلکه تاریخ کتابت هم اشتباه است . شارح جناب علامه محمود عبدالرحمن اصفهانی است که در سال 674 متولد شده اند و با نسخه ای که نزد بنده است تطابق دادم و این امر برایم ظاهر شد و تاریخ کتابتی که به سال 665 هم نوشته شده در اخر نسخه هم اشتباه است زیرا وقتی خود شارح سال 674 متولد شده اند چطور شرح ایشان در سال 665 کتابت شده است .

دوستان وقت به خیر
چند روزی است که کتاب بسیار ارزشمند " المعجم فی معاییر اشعار العجم " شمس قیس رازی را مطالعه می کنم . چندین تصحیح از این کتاب مستطاب دیده ام . امروز در اینترنت دیدم که مرحوم استاد حسین آهی هم که به حق خود شمس قیس زمان ما بود ، تصحیحی از این کتاب را نموده اند . متاسفانه نه خود کتاب را پیدا کرده ام و نه فایل کتاب را . آیا از دوستان و بزرگواران فایل این کتاب را دارند احسان نمایند ؟

نسخه ی pdf از یکی از تنها دو نسخه ی خطی باقی مانده از شرح اشارات علامه حلی

رساله ی دکترای اشمیتکه در رابطه با «کلام علامه حلی» می باشد و در آنجا مدعی شده بود که شرح مرحوم علامه حلی بر اشارات از بین رفته است.

اما این مدعا صحیح نیست، دو نسخه از این کتاب در ترکیه موجود است.
این فایل، تصویری از نسخه ی متعلق به کتابخانه ی سلیمانیه ی استانبول می باشد که دوستان می توانند آن را مطالعه کنند.

جالب اینکه فهرست نویس کتابخانه ی سلیمانیه بخش داماد ابراهیم پاشا به اشتباه این کتاب را به عنوان شرح اشارات قطب الدین رازی ثبت کرده است و ظاهرا سبب اشتباه وی متنی بوده است که در صفحه ی اول این نسخه نوشته شده است :«کتاب المحاکمات العلامة قطب الملة و الدين الرازي تغمده الله»؛ که البته بعداً متوجه این اشتباه شده اند و روی این متن در صفحه ی اول نسخه خطی کشیده اند

در وسط صفحه ی اول هم نوشته شده است :
«المحاکمات بین شراح الإشارات لجمال الدین حسن بن یوسف ابن مطهر الحلی المعروف بشیخ الشیعة» که ظاهرا بعدا اضافه شده است.

در این شرح بین سه نفر : فخررازی، خواجه نصیر و نجم الدین نخجوانی محاکمه شده است.
@Mohammad_khodabandelu

نسخه ی pdf از یکی از تنها دو نسخه ی خطی باقی مانده از شرح اشارات علامه حلی

رساله ی دکترای اشمیتکه در رابطه با «کلام علامه حلی» می باشد و در آنجا مدعی شده بود که شرح مرحوم علامه حلی بر اشارات از بین رفته است.

اما این مدعا صحیح نیست، دو نسخه از این کتاب در ترکیه موجود است.
این فایل، تصویری از نسخه ی متعلق به کتابخانه ی سلیمانیه ی استانبول می باشد که دوستان می توانند آن را مطالعه کنند.

جالب اینکه فهرست نویس کتابخانه ی سلیمانیه بخش داماد ابراهیم پاشا به اشتباه این کتاب را به عنوان شرح اشارات قطب الدین رازی ثبت کرده است و ظاهرا سبب اشتباه وی متنی بوده است که در صفحه ی اول این نسخه نوشته شده است :«کتاب المحاکمات العلامة قطب الملة و الدين الرازي تغمده الله»؛ که البته بعداً متوجه این اشتباه شده اند و روی این متن در صفحه ی اول نسخه خطی کشیده اند

در وسط صفحه ی اول هم نوشته شده است :
«المحاکمات بین شراح الإشارات لجمال الدین حسن بن یوسف ابن مطهر الحلی المعروف بشیخ الشیعة» که ظاهرا بعدا اضافه شده است.

در این شرح بین سه نفر : فخررازی، خواجه نصیر و نجم الدین نخجوانی محاکمه شده است.
@Mohammad_khodabandelu