گفتگوهای تراثی (آرشیو)

سلام۔ شما این رو می فرمایید۔ یک ژاپنی در پاکستان تعریف می کرد کہ ما وقتی بعد از تحصیل ۔ زبان اردو و آن ہم یکسال۔ بہ دانشگاہ خود برمی گردیم از ما می پرسند کہ ارزیابی شما از استادہا چیست؟ ما دربارہ ہر استادی کہ در پاکستان می دانیم می گوییم بعد آنہا بہترین آنہا را بہ ژاپن دعوت می کنند برای تدریس زبان اردو۔
این است فرہنگی کہ بہ تجربیات ہم اعتماد دارند و از آن بہرہ می برند

مقالات ارزشمند فرہیختہ اسلام شناس پاکستانی کہ ارسال شدہ است۔ در مجلہ وزین "islamic studies" منتشر می شد۔ این مجلہ وابستہ بہ "ادارہ تحقیقات اسلامی" در شہر اسلام آباد پاکستان بود

کتاب "تاریخ ظفرہ " کتابی است بہ فارسی کہ دربارہ تاریخ دکن ہندوستان نوشتہ شدہ است۔ این کتاب را می توانید بہ صورت آن لاین در سایت www.rekhta.org مطالعہ کنید

کتاب "عمدہ التواریخ " کتابی است بہ فارسی۔ روزنامچہ یکی از مہاراجاہای ہندوستانی ۔ این کتاب را می توانید بہ صورت آن لاین در سایت www.rekhta.org مطالعہ کنید۔
? این کتاب بہ انگلیسی ہم ترجمہ شدہ است و متن انگلیسی در نت، قابل دانلود است

وظیفہ است۔ قوی ترین سایت زبان اردو است کہ بیش از 43 ہزار کتاب اردو۔ فارسی۔ ہندی را می شود آن لائن خواند

مجلہ " اورینتل کالج" کہ از دانشگاہ پنجاب در لاھور بہ زبان اردو منتشر می شود۔ در دورہ سردبیری مرحوم پروفسور مولوی محمد شفیع و مرحوم دکتر سید عبداللہ، از پرمغزترین مجلات پاکستان بود کہ تقریبا در ھر شمارہ دربارہ زبان و ادبیات فارسی (نسخہ، متون کھن۔۔) چاپ می کرد۔
منتخبی از بہترین مقالات فارسی مجلہ از 1925 تا 1967 چاپ شدہ است۔ یعنی بہترین انتخاب از بہترین مجلہ۔
# نمی دونم این فایل رو از کجا دانلود کردہ بودم۔ اتفاقی پیدا شد۔

تردید داشتم کہ ارسال کنم یا نہ؟ چون زبان مقالہ اردو است۔ اما ارسال کردم چون منابعی (نسخہ ۔۔۔) را کہ معرفی کردہ بہ فارسی است۔???

مدیر محترم کانال ۔ با عرض سلام و احترام۔ معذرت بابت تاخیر در جواب۔
بسسسسیار ممنون بابت پرسشھای عمیقتان۔ بندہ را بہ وجد آوردید۔

1۔ دربارہ جلدھای "قاموس الکتب" کہ اشارہ فرمودید، مشخصات تمام جلدھای آن را جایی یادداشت کردہ بودم، الان پیدا نمی کنم۔۔ اگر اجازہ دھید حتما فردا ارسال می کنم۔
2۔ چون فرمودید ج 1 و ج 3 را در اختیار دارید، سردست یادآور می شوم کہ جلد دوم دربارہ موضوع تاریخ است کہ انجمن ترقی اردو پاکستان در کراچی در سال 1975 منتشر کردہ است۔
3۔ کتابھایی از این دست در ھندوستان و پاکستان بسیار منتشر شدہ اند:
* " قومی کتابیات" بخش اردو کہ سالھای مختلف مثلا: 1959۔ 1960۔ 1963۔1965۔۔ منتشر شد۔
* کتابھایی کہ فہرست کتابھای چاپی ھر سال را منتشر می کنند۔ مثلا: " کتابیات اردو مطبوعات" ۔ سال 1985م مقتدرہ قومی زبان۔ اسلام آباد منتشر می کرد
* فہرست کتابھای ناشران مختلف در سالھای گذشتہ چاپ شدہ است۔ مثلا صدیق بک دپو۔
* فہرست کتابھایی با موضوعات خاص۔ مثلا "فہرست کتابھای لغت اردو"، " فہرست کتابھای اصطلاحات سازی در اردو" ، " فہرست کتابھای ترجمہ شدہ از زبانھای غربی بہ اردو" ۔۔
4۔ در ھندوستان یا پاکستان ۔ بنا بہ اطلاعات بندہ۔ فہرست جامعی از نسخہ ھای خطی مانند فنخا، تہیہ نشدہ است۔ مرحوم مشفق خواجہ در پاکستان چنین کاری را در 1974 آغاز کرد۔ مستحضرید کہ نخستین جلد با عنوان " جائزہ مخطوطات اردو" (در زبان اردو جائزہ بہ معنای بررسی است) در 1979 در لاھور منتشر شد۔ بنا بود این پروژہ در دہ جلد ضخیم فہرست نسخہ ھای خطی اردو در ھند و پاکستان را دربرگیرد و مقتدرہ قومی زبان منتشر کند۔ اما فقط ھمان یک جلد منتشر شد۔
5۔ دکتر رفاقت علی شاھد فہرست مخطوطات اردو در جرائد را در دو جلد، از لاھور چاپ کردہ است
6۔ یکی از افرادی کہ در این زمینہ در پاکستان صاحب نظرند خانم دکتر نسیم فاطمہ است کہ گویا پایان نامہ دکتری شان دربارہ فہرست نویسی نسخہ ھای خطی اردو بودہ است۔

کتاب "تاریخ خط و خطاطین" را یکی از برجستہ ترین محققان پاکستانی مرحوم پروفسور محمد سلیم نوشتہ است۔
با اینکہ کتاب بہ زبان اردو است، نمونہ ھای خوشنویسی کہ بہ زبان ھای اردو، فارسی و عربی آوردہ شدہ است، برای علاقہ مندان این ھنر مفید خواھد بود???

ھمان طور کہ در ایران "جشن نامہ" و "ارج نامہ" منتشر می شود در شبہ قارہ ھم بہ یاد و پاس محققان برجستہ" ارمغان علمی" یا "نذر ۔۔۔۔" منتشر می شود۔ ("نذر کرنا" در اردو بہ معنی: تقدیم کردن است)
" ارمغان علمی بہ خدمت پروفسور دکتر محمد شفیع " در 1955م از طرف دانشگاہ پنجاب در لاھور منتشر شدہ بود۔ خوشبختانہ برخی از این مقالات بہ زبان و ادب فارسی مرتبط است۔ فہرست مقالات ???

برای آموزش افسران انگلیسی با علوم مختلف شرقی(زبان، ادب،قانون،تاریخ، جغرافیہ۔۔۔) "فورت ویلیام کالج" در سال 1800م در شھر کلکتہ ھندوستان تاسیس شد۔ در کنار آموزش، در این کالج بسیاری از کتابھای عربی و فارسی بہ زبان ھندی/اردو ترجمہ می شد۔
کتابخانہ کالج بسیار غنی بود
پیشتر در کانال گفتگوھای تراثی پی دی اف فہرست این کتابخانہ قرار دادہ شدہ بود۔ این ھم فہرستی کہ از سوی فرھنگستان زبان فارسی، تھران منتشر شدہ است:???

بندہ ھم چاپ سنگی آن را دارم۔۔بہ اردو این کتاب ترجمہ و چاپ شدہ است

با عرض سلام و احترام۔
1۔ تشکر بابت فایل ارسالی
2۔ بابت تاخیر در پاسختان، معذرت۔
3۔ یک شعری در اردو است:
اردو اور ھندی میں فرق صرف اتنا ?
اک خواب دیکھتی ھے اک دیکھتی ھے سپنا
( ترجمہ: فرق بین زبان اردو و زبان ھندی در این است کہ یکی " خواب" می بیند و یکی " سَپنا" می بیند)
خواب (اردو) = سَپنا (هندی)
* یعنی در زبان اردو بہ ھمراہ واژگان ھندی، بیشتر واژگان فارسی و عربی بہ کار می رود و در زبان ھندی کمتر واژگان فارسی و عربی۔
از نظر صرف و نحو زبانی ھم یکی ھستند۔
* تفاوت در رسم الخط است۔ در اردو رسم الخط "نستعلیق" بہ کار
می بردہ می شود و در زبان ھندی
" دیو ناگری"۔
اگر کسی اردو بلد باشد و خط دیوناگری بداند، تمام متن را متوجہ می شود۔ چون ھمان۔واژگان اردو با خط ھندی نوشتہ شدہ اند۔ و برعکس ھمین طور اگر کسی خط دیوناگری بلد باشد و اردو بداند،۔تمام متن را متوجہ می شود۔
با سپاس ?

با عرض سلام و احترام۔
فصلنامہ" پیمان" بہ فارسی بہ سردبیری آرمینہ آرکلیان منتشر می شود۔ می توانید از آنھا راھنمایی بگیرید۔
** در دانشگاہ اصفھان دو۔ سہ سالی است کہ رشتہ زبان ارمنی تاسیس شدہ است۔ از گروہ مزبور می توانید بھتر راھنمایی شوید۔
با سپاس ?

با عرض سلام و احترام
یک مثنوی کوتاہ کہ بہ فارسی سرودہ شدہ است۔
این مثنوی در یکی از شمارہ ھای مجلہ برھان ( دھلی) چاپ شدہ بود۔
در سایت ریختہ منابع، آن لاین قابل مطالعہ ھستند۔
معذرت فایل مثنوی/ مجلہ را ندارم۔ ?

با عرض سلام و احترام۔
ببخشید، بندہ عرضی داشت کہ شما پاسخ سوالتان را پیدا کردید۔ چون بندہ ھم مدتھاست در جستجوی این است کہ این غزل از چہ زمانی بہ امیرخسرو منسوب شدہ است؟ با سپاس?

یک سایت خوب دربارہ سلسلہ نوربخشیہ بہ ویژہ نوربخشیان پاکستان و ھند امروزہ کہ تازہ بنا شدہ ـ
در سہ زبان: انگلیسی، اردو، فارسی?

www.noorbakhshia.com

این را دوستم آقای متقی در باره کتاب ازالة الخلفاء نوشتند: سلام علیکم. با عرض تبریک ولادت با سعادت صدیقہ طاھر ۃ. در این بارہ کتاب ازالۃ الخلفاء عرض میشود کہ این کتاب اصالتا فارسی است. این ترجمہ اردو از فارسی است. ولی این ھم حقیقت است کہ از اردو بہ فارسی حد اقل از شیعیان کتب ترجمہ نمی شوند. و خیلی جای تاسف ھم ھست.

👆👆👆
" مراسم عزاداری محرم در شھر پَتنا، هندوستان"، سال: 1807.

این عکس ھا کہ بہ نام " Company Paintings" معروف ھستند، از سوی ھنرمندان ھندوستانی برای انگلیسی ھای مقیم ھندوستان بہ تصویر کشیدہ شدہ اند.
* منظور از Company, " کمپانی هند شرقی" در هندوستان است.
۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔
سایت www.rarebooksocietyofindia.org
در ۲۳ سپتامبر ۲۰۱۸ (= ۱۳ محرم ۱۴۴۰) این تصویر را بارگذاری کرده بود.
۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔
در سایت مزبور ذکر شدہ است کہ تصویر ارسالی بہ " موزہ ویکتوریا و آلبرت" لندن، تعلق دارد۔

"عقد ثریا"( تذنکرہ فارسی گویان)، زبان فارسی، چاپ شدہ است:
مولف: غلام ھمدانی مصحفی
سال تالیف: 1199 ھجری
تصحیح، مقدمہ و حواشی بہ اردو: دکتر شہاب الدین ثاقب
چاپ ھندوستان، علیگر، 2012/ چاپ پاکستان، مجلس ترقی ادب، لاھور، 2014