گفتگوهای تراثی (آرشیو)

???سخنانی از خواجه عبیدالله احرار، موضوع رساله دکتری عارف نوشاهی

وقتی که در کتابخانه گنج بخش مرکز تحقیقات بودم، چون سروکارم با نسخ خطی بود روزی به یک نسخه خطی برخورد کردم که ملفوظات شیخ طریقتی به نام خواجه عبیدالله احرار شیخ نقشبندیه بود که به نظرم جالب آمد و از آن عکس گرفتم و بدون هیچ قصدی با خود به ایران آوردم. در ایران به آقای نجیب مایل هروی که از سال های قبل آشنایی داشتم دادم. ایشان توصیه که به عنوان رساله دکتری از آن استفاده کنم. بعداً با مشورت مرحوم دکتر احمد تفضلی که رئیس بخش دانشجویان خارجی بودند این کار را کردم. این سخنانی بود از خواجه عبیدالله احرار که یکی از خلفای ایشان میرعبدالاول آن را تحریر کرده بود و کار من فقط روی همان یک متن بود. اما زمانی که به مرکز نشر دانشگاهی متن را برای چاپ پیشنهاد کردم سه متن دیگر به آن اضافه کردم: یکی ملفوظات دیگری از خواجه احرار بود که مؤلفش معلوم نیست، دومی مجموعه رقعات خواجه احرار بود و دیگری در کرامات و خوارقِ عادات خواجه احرار بود که یکی از مریدان او نوشته بود. در این مجموعه ای که امسال مرکز نشر دانشگاهی چاپ کرده است، علاوه بر رساله دکتری سه متن دیگر نیز اضافه شده است و به نظر من جامع ترین کتاب در مورد خواجه احرار است.

این گفت وگو با دبیری احمدرضا رحیمی ریسه و حضور زنده یاد دکتر محسن جعفری مذهب، نادر مطلبی کاشانی و بهروز فتحی برگزار شد.

منبع: «گفت و گو با دکتر عاف نوشاهی: سه ساعت گفت و گوی صمیمانه با دکتر عارف نوشاهی، از برجسته ترین کتابشناسان و فهرستنویسان نسخ خطی فارسی شبه قارّه»، در: کتاب ماه کلیات، ش60-61، صص4-19.
@Ketabpazhohi

Amin Naeemai, [۲۲.۰۹.۱۶ ۲۲:۲۷]
با سلام خدمت جناب اکبری، یه استحضار میرسانم که یکی از کهن ترین نسخ نهج البلاغه ، بخط خوشنویس بزرگ ایرانی، احمد سهروردی است که در کتابخانه مجلس شورای اسلامی نگهداری میشود. برای دسترسی به آن کتابخانه مذکور مراجعه فرمایید. چند سال قبل که جناب استاد جعفریان رئیس کتابخانه مجلس بودند قصد داشتند که آن را چاپ کنند اما بدلایل نامعلومی متایفانه این کار انجام نشد. نعیمایی.

Elham.Badinloo, [۲۲.۰۹.۱۶ ۲۲:۲۸]
[In reply to Amin Naeemai]
لوح فشرده آن منتشر شد.

با سلام خدمت جناب اکبری، یه استحضار میرسانم که یکی از کهن ترین نسخ نهج البلاغه ، بخط خوشنویس بزرگ ایرانی، احمد سهروردی است که در کتابخانه مجلس شورای اسلامی نگهداری میشود. برای دسترسی به آن کتابخانه مذکور مراجعه فرمایید. چند سال قبل که جناب استاد جعفریان رئیس کتابخانه مجلس بودند قصد داشتند که آن را چاپ کنند اما بدلایل نامعلومی متایفانه این کار انجام نشد. نعیمایی.

با سلام خدمت جناب اکبری، یه استحضار میرسانم که یکی از کهن ترین نسخ نهج البلاغه ، بخط خوشنویس بزرگ ایرانی، احمد سهروردی است که در کتابخانه مجلس شورای اسلامی نگهداری میشود. برای دسترسی به آن کتابخانه مذکور مراجعه فرمایید. چند سال قبل که جناب استاد جعفریان رئیس کتابخانه مجلس بودند قصد داشتند که آن را چاپ کنند اما بدلایل نامعلومی متایفانه این کار انجام نشد. نعیمایی.

بلہ۔ شما بہترین را فرمودید۔ جناب مدیر از آن بارانھای پربار ھندوستانی ھستند کہ ھمہ را سیراب می سازند ۔
زمانی این شعر را در یکی از کتابھای اردو خواندہ بودم۔ ھمین کہ پیام مبارک جناب مدیر آمد این شعر بہ ذھنم رسید و تقدیم کردم۔
اما نمی دانم از کیست؟ ببخشید۔

با عرض سلام بلند
احترام خاضعانہ
و قبولی عبادات
بہ محضر پر فیض دکتر کاظمی،

?آقای دکتر چندین ساعت است کہ یک نفس و یک تنہ نکات بسیار ارزشمندی را تدریس می فرمایید آن ھم با ذکر شواھد۔
? آقای دکتر ھر چقدر تشکر کنیم،۔حق سپاس گزاری شما ادا نمی شود
? بہ قدمت قدیمی ترین نسخہ یافت شدہ در دنیا، متواضعانہ از شما سسسسپاس گزاریم۔
? ما کہ عاجزیم از سپاس گزاری از شما۔ خداوند متعال بی حساب و بی شمار رحمت، برکت، تندرستی و شادکامی ھموارہ عطا کند۔
? زین دعاھا بر اجابت منّت بسیار باد!
????????

با عرض سلام و احترام۔
بابت مرثیہ ھای فارسی کہ سوال فرمودہ بودید، عرض می شود کہ در پاکستان یک نفر روی مرثیہ ھای فارسی در منطقہ سِند کار کرده است. این کار برای تحقیق شما مفید است؟ با سپاس

سلام جناب آقای دکتر غفوری
همانطور که خودتان به صورت مفصل تحقیق نموده اید شهریار در طومارهای نقالی بازتاب چندانی نیافته است. یکی از علتهای این امر به نظر بنده دو تا دانستن شخصیت شهریار و تمور میباشد. حال اینکه با نگاهی تحلیلی و مقایسه ای میتوان به برابر بودن نام تیمور (تمور،طیمور) با شهریار دست یافت. متاسفانه تنی چند از خاندان پهلوانی رستم در متون منظوم حماسی بازتاب نیافته اند که باید ریشه های آنان را در طومارهای نقالی دنبال کرد... والبته این خود بحث مفصلی است.

با عرض سلام و احترام۔
ببخشید، بندہ عرضی داشت کہ شما پاسخ سوالتان را پیدا کردید۔ چون بندہ ھم مدتھاست در جستجوی این است کہ این غزل از چہ زمانی بہ امیرخسرو منسوب شدہ است؟ با سپاس?

@daryushkazemi
با سلام،
جناب کاظمی شما از این نسخه که تصویرش را گذاشته‌اند اطلاعی در دست دارید؟ از مجالس‌العشاق است محل نگهداری آن کجاست؟

استاد ارجمند جناب آقای دکتر متقی
با سلام
در این روزگاری که بخل و خست در ساحت مقدس علم و اندیشه به تمامه جولان می‌دهند، این خوان‌گستری از سوی اساتیدی چون شما ستودنی است.
امید دارم با سعه‌ی وجودی‌ای که از شما سراغ دارم این محفل دانایی و شاگردپروری همچنان پابرجا بماند.

دوستی در باره وجین کردن کتابها که مشمئز کننده ترین کلمه در نزد بنده است، نوشت:

جناب آقای دکتر جعفریان
سلام و عرض ادب
اواخر ماه رمضان امثال از طریق یکی از دوستان متوجه شدم حدود 7تن کتاب از یک کتابخانه وجین شده و برای خمیر کردن به یک مرکز بازیافت رفته است.با هماهنگی انجام شده با مدیر آن مرکز بازیافت روز بعداز عید فطر در گرمای طاقت فرسای کاشان به انجا رفتم و توانستم بخشی از کتابها را بررسی کنم.
باور کردنی نبود در همان قدم اول یکی دوتا کتاب پیدا کردم که اهدایی دکتر جهانشاه صالح بود. تمام همتم را گذاشتم که فقط کتابهای مرتبط با ایشان را پیدا کنم. بعد از جابجایی حدود3-4 تن کتاب به تنهایی در گرمای سوزان و خنده و تمسخر برادران افغانی حاضر در آنجا حدود صد جلد کتاب جدا کردم. که چندین جلد آن اهدایی مولفان به دکتر جهانشاه صالح رئیس وقت دانشگاه تهران بوده است.
به پیوست چند نمونه خدمتتان ارسال می گردد.

این جوابیه را محسن موسوی بجنوردی، یکی از پسران رئیس مرکز دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی، فرستاده است. حرف و حدیث و پیام از این‌سو و آن‌سو بسیار است و من هم‌چنان امید دارم که دوستان خبرنگار پی این ماجرا را بگیرند تا معلوم شود چه چیزی این مرکز را به حال امروزش انداخته است؛ قطع بودجه‌ی دولتی یا سوء مدیریت یا هر دو یا چیز دیگر؟

متن جوابیه:
مطلبی در کانال «خوابگرد» در رابطه با مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی منتشر شده است که کذب محض است.
صرفا جهت اطلاع؛ بعد از حذف جدول ۱۷ و قطع بودجه مرکز مزبور در سال ۹۷، از میان ۱۷۰ نفر ، ۵۰ نفر به منظور کاهش هزینه ها و عدم توانایی در پرداخت حقوق تعدیل شده اند.حال متأسفانه چند نفر از افراد تعدیل شده مغرضانه دست به بی اخلاقی، اتهام زنی و تشویش اذهان با پخش شب نامه های بی نام و یا غیر واقعی زده اند که البته پیگرد قانونی دارد و این کار در دست شناسایی و انجام است.این مرکز با قدرت به کار خود ادامه میدهد و این اخبار کذب است.
سپاسگزارم
محسن موسوی بجنوردی
@KhabGard

الان در کتابخانه مشغول به تحقیق کتابی هستیم که بیش از ۵۰ جلد است.. تمام نسخه های آن را از کتابخانه های داخل و خارج ایران تهیه کردم.. در ایران هم در یکی از کتابخانه های عمومی مشهور ۹ نسخه از همین کتاب وجود داشت.. در وقت مقابله و تصحیح متن یکی از مجلدات آن متأسفانه متوجه شدیم یکی از نسخه های آن کتابخانه در بین تصاویر مفقود شده با علم به اینکه تمام نسخه های آنجا را گرفته بودم.. نامه مجددی به آن کتابخانه زدم و از او درخواست همان مجلد را کردم ولی متأسفانه رئیس محترم آنجا با تمام شناختی که از مرکز ما داشت و احترامی که برای کتابخانه قائل بود آن جلد را نداد.. هر چه ما نامه نگاری کردیم که بابا ما تمام ۸ نسخه باقی مجلدات آن را که در کتابخانه شما موجود است را از شما گرفتیم و فقط این جلد را گم کردیم باز هم افاقه نکرد.. ولی خوشبختانه چند روز قبل سدیی همان نسخه را مجددا پیدا کردم.. این هم داستان کار کردم ماست که تازه یک مرکز شناخته شده ایم وای به حال افراد شخصی..😢 فعلا کتابخانه ها بر دَنْگ رؤسا میچرخه

با سلام و عرض ادب جناب آقای اکبری جهت استحضار جنابعالی تقدیم می گردد:
عالیترین و منصفانه ترین قضاوت در خصوص شریعتی را شهید مظلوم آیت الله دکتر بهشتی داشتند که:
شریعتی بدون خدمت و بدون اشتباه نداریم.
و معروف است که شریعتی در اواخر متوجه اشتباهات خود شد و بلحاظ درگیری هایی که با رژیم سفاک پهلوی داشت اصلاح آثار خود را به مرحوم علامه طباطبایی و استاد محمدرضا حکیمی واگذاشتند.
اما بنده و شما با این گستاخانه کار ما به کجا خواهد انجامید الله اعلم.
الّلهم اجعل عواقب امورنا خیرا

با سلام و عرض ادب متاسفانه اشکال کار شما و همفکران شما در این است که فاصله ای بین عرفان و تصوف را یا متوجه نیستید و یا تعمداً قائل نیستید. در حالی که تصوف انحراف اما عرفان لُبّ دیانت است برخلاف متصوفین که شریعت را مقدمه طریقت می دانند. اما در عرفان اسلامی امام معصوم هم مقتدای شریعت است و هم طریقت و در دوره غیبت کبری هم به این تفکیک قائل نیست.

تشکر از شما. دکتر الیاس اعظمی ضمن سلام مجدد می فرمایند آیا چاپ این کتاب که چند ماه پیش از بیروت منتشر شده است را هم در اختیار دارید؟ با سپاس. 🙏🙏🙏

با سلام و ادب و تشکر از استاد ارجمند دکتر موحد
نظر بنده هم این است که مقالات دایرة المعارف بهتر و علمی‌تر هستند. مثلا بنده چند بار برای شرح حال اعلام به دانشنامه مراجعه کردم و متاسفانه در مقالات با اشتباهات و لغزش‌هایی مواجه شدم که نشان می‌داد نوشتن مقاله به افراد غیر متخصص سپرده شده است. یا در یک مورد شرح حال یکی از متصوفین در دانشنامه موجود بود اما شرح حال مرشد او نیامده بود(باوجود آنکه آن حرف از دانشنامه کار شده بود) و...

با عرض سلام و احترام.
تشکر و سپاس از توضیح تان.
مرمت بخشی یا همه نسخه های خطی (؟) این مرکزِ کشورِ مالی را آلمان اداره می کند.
در سایت همایشی که در سپتامبر ۲۰۲۰ در مصر بناست برگزار شود، مدیر این مرکز کشور مالی (مهعد احمد بابا) یکی از سخنرانان اصلی است.
با سپاس🙏🙏🙏