گفتگوهای تراثی (آرشیو)

تفسیری فراموش شده از عالمی شیعی و ایرانی از طوس از پایان قرن چهارم

در اینجا درباره این تفسیر نوشته ام.
http://ansari.kateban.com/post/1749

این کتاب قبل از تبیان شیخ نوشته شده و نویسنده شیعی است با گرایشات معتزلی. احتمال دارد او امامی مذهب بوده باشد. او کتابش را به سبک شیخ صدوق و قبل از او محمد بن زکریای رازی به عنوان تفسیری نوشته برای کسی که مفسری در دسترس او نیست. باید محققی فاضل همت کند و این کتاب را بر اساس نسخه های مختلفی که دارد چاپ کند.

@barrasihayetarikhi

به احتمال زياد نسخه ای از شرح شهاب الأخبار ابن فندق بيهقي. نسخه کتابت 544 ق. آن را اينجا معرفی کرده ام: http://ansari.kateban.com/post/1181 بايد کسی همت کند و اين کتاب را تصحيح کند. نسخه آن در جامع کبير صنعاء است. اين نسخه در ری کتابت شده و بعدها به يمن رفته.

اربعین دومی از منتجب الدین

این مقاله را سال ۹۴ در کاتبان منتشر کردم اما از آن زمان فرصت نکرده ام بخش دوم و پایانی آن را بنویسم. البته قبل از آن سال ۹۰ اصل متن را در اینجا گذاشته بودم. ظاهرا در تمام این سال ها کمتر کسی به این متن توجه داشته است.

http://ansari.kateban.com/post/2588

http://ansari.kateban.com/post/1824

تفسیری فراموش شده از عالمی شیعی و ایرانی از طوس از پایان قرن چهارم

در اینجا درباره این تفسیر نوشته ام.
http://ansari.kateban.com/post/1749

این کتاب قبل از تبیان شیخ نوشته شده و نویسنده شیعی است با گرایشات معتزلی. احتمال دارد او امامی مذهب بوده باشد. او کتابش را به سبک شیخ صدوق و قبل از او محمد بن زکریای رازی به عنوان تفسیری نوشته برای کسی که مفسری در دسترس او نیست. باید محققی فاضل همت کند و این کتاب را بر اساس نسخه های مختلفی که دارد چاپ کند.

@barrasihayetarikhi

دو نسخه مهم تهذیب الاحکام شیخ طوسی که سال ها پیش در کتابخانه ملی پاریس آنها را یافتم و درباره هر کدام مطلبی کوتاه نوشتم. باید کتاب تهذیب الاحکام از نو و بر اساس شیوه انتقادی تصحیح و منتشر شود

http://ansari.kateban.com/post/864

http://ansari.kateban.com/post/1942

تفسیر البلغه از طوسی، کتابی که باید تصحیح شود

اینجا درباره اش نوشته ام.
http://ansari.kateban.com/post/1749

فضل الله راوندی، ادیب و عالم امامی نامدار سده ششم ایران شرحی بر شهاب الآخبار دارد که من نسخه کهنه آن را به قلم سید حیدر آملی چند سال پیش در ترکیه پیدا کردم و همان وقت هم یادداشت کوتاهی درباره آن نوشتم. بنا بود که در تهران آن را به صورت چاپ عکسی منتشر کنم که ناشری استقبال نکرد. نمی دانم آیا کسی تاکنون به تصحیح آن مشغول شده یا خیر. به هرحال نسخه آن را دارم. اگر کسی تمایل دارد اطلاع دهد. اینجا درباره آن نوشته ام: http://ansari.kateban.com/post/1769

ضرورت تصحیح مجدد کتاب کفایة الطالب کنجی شافعی

این کتاب اثر ارزشمندی است درباره فضائل حضرت امیر (ع) که اسانید مفیدی هم دارد. از آن دو نسخه کهن دست کم باقی است: یکی نسخه ای در استانبول که آن را در این یادداشت معرفی کرده ام: http://ansari.kateban.com/post/1786 و دیگری نسخه ای که زمانی در اختیار ابن طاوس و زمانی هم در کتابخانه خواجه محمد پارسا بوده و همینک در کتابخانه بیرونی تاشکند نگهداری می شود. هر دو نسخه را دیده ام و از آنها عکس دارم. اجازه ای را که در نسخه استانبول هست در یادداشت بالا نقل کرده ام. باید کسی همت کند و این کتاب را از نو منتشر کند. چاپ های قبلی بسیار آشفته و غیر انتقادی است.

کتاب الایضاح ابن شاذان

حسین مدرسی در کتاب میراث حدیث شیعه معتقد است کتاب الایضاح تألیفی است از ابن رستم طبری (آخر سده سوم قمری) و نه از فضل بن شاذان نیشابوری (نیمه سده سوم قمری). در این چند نوشته به داوری درباره این کتاب پرداخته و این نظر را تأیید کرده ام که کتاب الایضاح تألیف ابن شاذان است. شباهت قسمتی از کتاب المسترشد ابن رستم با قسمتی بسیار کوتاه از کتاب الایضاح دلیلی نمی سازد تا نسبت کتاب الایضاح را به ابن شاذان رد کنیم. این مقالات چند بخش تکمیلی هم دارد که به زودی عرضه خواهد شد. به زودی درباره این موضوع یک سخنرانی در مؤسسه مطالعات پیشرفته پرینستون خواهم داشت. لیست مقالات:

http://ansari.kateban.com/post/1215
http://ansari.kateban.com/post/1736
http://ansari.kateban.com/post/2663
http://ansari.kateban.com/post/2675
http://ansari.kateban.com/post/2676

به احتمال زياد نسخه ای از شرح شهاب الأخبار ابن فندق بيهقي. نسخه کتابت 544 ق. آن را اينجا معرفی کرده ام: http://ansari.kateban.com/post/1181 بايد کسی همت کند و اين کتاب را تصحيح کند. نسخه آن در جامع کبير صنعاء است. اين نسخه در ری کتابت شده و بعدها به يمن رفته.

چهار متن اعتقادی امامی (تصحيح با همکاری يکی از دوستان)
اين متن ها را اينجا معرفی کرده ام:

1- يک متن در اين مجموعه: http://ansari.kateban.com/post/2272
2- متن دوم در اينجا معرفی شده: http://ansari.kateban.com/post/1916
3-نسخه ناقص اين اثر قبلا به نام حمصي چاپ شده بود اما نسخه کامل آن در اينجا منتشر می شود. برای توضيح بيشتر نک: http://ansari.kateban.com/post/2036
4- و بالاخره اين متن که اثر مهمی است: http://ansari.kateban.com/post/3706

کتابی از شيخ الشرف عبيدلي در انساب

اين مقاله را چند سال پيش منتشر کردم. ظاهرا تاکنون کسی اين نسخه را تصحيح نکرده. برای انتخاب يک متن برای تصحيح مناسب است

https://ansari.kateban.com/post/1959

این کتاب اثر ارزشمندی است درباره فضائل حضرت امیر (ع) که اسانید مفیدی هم دارد. از آن دو نسخه کهن دست کم باقی است: یکی نسخه ای در استانبول که آن را در این یادداشت معرفی کرده ام: http://ansari.kateban.com/post/۱۷۸۶ و دیگری نسخه ای که زمانی در اختیار ابن طاوس و زمانی هم در کتابخانه خواجه محمد پارسا بوده و همینک در کتابخانه بیرونی تاشکند نگهداری می شود. هر دو نسخه را دیده ام و از آنها عکس دارم. اجازه ای را که در نسخه استانبول هست در یادداشت بالا نقل کرده ام. باید کسی همت کند و این کتاب را از نو منتشر کند. چاپ های قبلی بسیار آشفته و غیر انتقادی است.

مجموعه ای از احاديث به روايت ابن شاذان قمی در يک نسخه خطی

اين يادداشت در سال 1391 ش منتشر شد. اين مجموعه هنوز تصحيح نشده. بايد کسی همت کند.

https://ansari.kateban.com/post/1886

درباره بصائر الدرجات؛ ماهيت آن، نويسنده و تحريرهای مختلفش

متن ارزشمندی که امروز به نام کتاب بصائر الدرجات در اختيار داريم به نظر من تأليف محمد بن الحسن الصفّار نيست؛ بلکه متنی است که هسته اوليه آن، کتاب بصائر الدرجات تأليف سعد بن عبد الله اشعري است که بعدا محمد بن يحيی العطار بر اساس آن، کتاب "مستخرج"ی نوشته و سندهای خود را از طرق مختلف و در بسياری مواقع از طريق صفّار قمي نقل کرده. اين نقل ها از صفّار در يک بخش واقعا مستند به روايات اوست و بخش عظيمی از آن صرفا بر اساس ترکيب اجازات با اسانيد و شيوه تعويض اسانيد است. در نسخه موجود کتاب بصائر البته تعدادی حديث هم هست که مربوط به دوره بعد از محمد بن يحيی العطّار است و در مجموع اين کتاب در نسخه فعلی آن در حدود دوره کليني نهایی شده. مقداری از اين مطالب را در مقالات زير گفته ام و مابقی مطالب با مستنداتش را در نوشته ای بلند اميدوارم در آينده ای نه چندان دور به شرط عمر و توفيق ارائه دهم. برای ميزان کارکرد و يا عدم کارکرد درست آنچه به "نظريه فهرستی" معروف شده داوری در اسانيد کتاب بصائر خود شيوه و گواه خوبی است.


https://ansari.kateban.com/post/1520
https://ansari.kateban.com/post/1967
https://ansari.kateban.com/post/3180
https://ansari.kateban.com/post/3184
https://ansari.kateban.com/post/3185
https://ansari.kateban.com/post/3187
https://ansari.kateban.com/post/3188
https://ansari.kateban.com/post/3189



https://t.me/azbarresihayetarikhi

کتاب الایضاح ابن شاذان

آقای دکتر حسین مدرسی در کتاب میراث حدیث شیعه معتقد است کتاب الایضاح تألیفی است از ابن رستم طبری (آخر سده سوم قمری) و نه از فضل بن شاذان نیشابوری (نیمه سده سوم قمری). در این چند نوشته به داوری درباره این کتاب پرداخته و این نظر را تأیید کرده ام که کتاب الایضاح تألیف ابن شاذان است. شباهت قسمتی از کتاب المسترشد ابن رستم با قسمتی بسیار کوتاه از کتاب الایضاح دلیلی نمی سازد تا نسبت کتاب الایضاح را به ابن شاذان رد کنیم. این مقالات چند بخش تکمیلی هم دارد که ان شاء الله در آينده عرضه خواهد شد. متأسفانه محتوای کتاب الايضاح کمتر برای مطالعه تاریخ انديشه های اماميه در نيمه سده سوم قمری به کار گرفته شده است. در جلسه آينده سلسله درسگفتارهای علمای ابرار بخش هایی از اين کتاب را خواهيم خواند و مورد بحث و بررسی قرار خواهيم داد. لیست مقالات:

http://ansari.kateban.com/post/1215
http://ansari.kateban.com/post/1736
http://ansari.kateban.com/post/2663
http://ansari.kateban.com/post/2675
http://ansari.kateban.com/post/2676


https://t.me/azbarresihayetarikhi

کتاب الایضاح ابن شاذان

آقای دکتر حسین مدرسی در کتاب میراث حدیث شیعه معتقد است کتاب الایضاح تألیفی است از ابن رستم طبری (آخر سده سوم قمری) و نه از فضل بن شاذان نیشابوری (نیمه سده سوم قمری). در این چند نوشته به داوری درباره این کتاب پرداخته و این نظر را تأیید کرده ام که کتاب الایضاح تألیف ابن شاذان است. شباهت قسمتی از کتاب المسترشد ابن رستم با قسمتی بسیار کوتاه از کتاب الایضاح دلیلی نمی سازد تا نسبت کتاب الایضاح را به ابن شاذان رد کنیم. این مقالات چند بخش تکمیلی هم دارد که ان شاء الله در آينده عرضه خواهد شد. متأسفانه محتوای کتاب الايضاح کمتر برای مطالعه تاریخ انديشه های اماميه در نيمه سده سوم قمری به کار گرفته شده است. لیست مقالات:

http://ansari.kateban.com/post/1215
http://ansari.kateban.com/post/1736
http://ansari.kateban.com/post/2663
http://ansari.kateban.com/post/2675
http://ansari.kateban.com/post/2676

https://t.me/azbarresihayetarikhi

کتابی از شيخ الشرف عبيدلي در انساب

اين مقاله را چند سال پيش منتشر کردم. ظاهرا تاکنون کسی اين نسخه را تصحيح نکرده. برای انتخاب يک متن برای تصحيح مناسب است

https://ansari.kateban.com/post/1959

چهار متن اعتقادی امامی (تصحيح با همکاری آقای دکتر عطایی نظری)
اين متن ها را اينجا معرفی کرده ام:

1- يک متن در اين مجموعه: http://ansari.kateban.com/post/2272
2- متن دوم در اينجا معرفی شده: http://ansari.kateban.com/post/1916
3-نسخه ناقص اين اثر قبلا به نام حمصي چاپ شده بود اما نسخه کامل آن در اينجا منتشر می شود. برای توضيح بيشتر نک: http://ansari.kateban.com/post/2036
4- و بالاخره اين متن که اثر مهمی است: http://ansari.kateban.com/post/3706

کتاب الایضاح ابن شاذان

✍حسن انصاری

آقای دکتر حسین مدرسی در کتاب میراث حدیث شیعه معتقد است کتاب الایضاح تألیفی است از ابن رستم طبری (آخر سده سوم قمری) و نه از فضل بن شاذان نیشابوری (نیمه سده سوم قمری).
در این چند نوشته به داوری درباره این کتاب پرداخته و این نظر را تأیید کرده‌ام که کتاب الایضاح تألیف ابن شاذان است.
شباهت قسمتی از کتاب المسترشد ابن رستم با قسمتی بسیار کوتاه از کتاب الایضاح دلیلی نمی‌سازد تا نسبت کتاب الایضاح را به ابن شاذان رد کنیم. این مقالات چند بخش تکمیلی هم دارد که ان شاء الله در آينده عرضه خواهد شد. متأسفانه محتوای کتاب الايضاح کمتر برای مطالعه تاریخ انديشه های اماميه در نيمه سده سوم قمری به کار گرفته شده است. لیست مقالات:
http://ansari.kateban.com/post/1215
http://ansari.kateban.com/post/1736
http://ansari.kateban.com/post/2663
http://ansari.kateban.com/post/2675
http://ansari.kateban.com/post/2676

@azbarresihayetarikhi
@nosakh_shii