گفتگوهای تراثی (آرشیو)

✅جستجوی 5سالۀ علامه قزوینی برای یافتن اصل بیت عربی برای چاپ در جهانگشای جوینی

در طبع و نشر مجلدات سه گانۀ تاریخ جهانگشای جوینی پس از فراغت از نشر دو جلد اول، جلد سوم بی اندازه (شاید قریب 15 سال) تأخیر یافت و امنای اوقات گیب که تصحیح و طبع آن کتاب را به او [قزوینی] محول نموده بودند و طبع آن را از وی انتظار داشتند از انتظار ستوه آمده و از تکرار مراجعه به او و تأکید در تسریع و ختم کار خسته و مأیوس شده بودند. عاقبت بر آن شدند که اتمام حجتی به او بفرستند و بگویند که اگر در ظرف دو یا سه سال دیگر کار تمام نشود طبع کتاب را به کسی دیگر واگذار خواهند کرد. این اتمام حجت مؤثر شد و کتاب تمام شد ولی مرحوم سردنیسن راس که خود به پاریس رفته با مرحوم قزوینی در این باب مذاکرۀ جدی نمود به این جانب می گفت که آقای قزوینی برای یافتن اصل و متن کامل یک بیت عربی که قطعه ای از آن در جهانگشا آمده پنج سال تمام است که فحص و جستجو می کند.

منبع: مقالات تقی زاده، ج13، ص275.
@Ketabpazhohi

كتابي نيز به نام كوشيار گيلاني، توسط مرحوم خورشيد عبدالله زاده نوشته شده و در ايران چاپ شده است

مقدمه شیخ آقابزرگ ره بر الذریعه که برای اولین بار چاپ می شود. این نوشته که در لابلای اوراق کتابخانه شخصی آن مرحوم یافت شده است مشتمل بر فوائدی است و قرار بوده است که بعنوان مقدمه الذریعه تکمیل و منتشر شود اما بدلایلی از آن جمله نگارش کتاب تأسیس الشیعه توسط مرحوم سید حسن صدر آقابزرگ آن را کنار گذاشته است. در آن همچون دیباچه معالم العلمای ابن شهرآشوب، به این موضوغ پرداخته شده است که اولین تألیفات عالم اسلام چه بوده است. مرکز تراث سامراء هم به خود آمده است و قصد آن دارد تا در امور فرهنگی فاصله زیادی با بخش فرهنگی دیگر عتبات مقدسه در عراق نداشته باشد

«تفسیر موضوعی قرآن کریم؛ چیستی و الزامات» به همت انتشارات دانشگاه امام صادق(ع) منتشر شد.

این کتاب که تقریر دروس تفسیر مرحوم آیت‌الله مهدوی‌کنی است، در ۲۸۰ صفحه و در قطع رقعی چاپ و منتشر شده است.
این کتاب، در چاپ نخست در ۶ هزار نسخه به چاپ رسیده و قیمت آن هفده هزار تومان است.

پس از ماه ها تلاش ان شاﺀ الله قرار است همایش بزرگداشت عالم بزرگ حضرت آیت الله واعظ زاده خراسانی در مشهد برگزار شود.
بنده ویژه نامه ای پیرامون استاد آماده کردم که در این همایش رونمایی خواهد شد.
تقریرات فقه و اصول مرحوم شیخ هاشم قزوینی و سید صدرالدین صدر نیز که توسط مرحوم استاد نوشته شده در این همایش رونمایی خواهد شد.
@Ganjinemaktoob

استاد ما مرحوم آیت الله واعظ زاده رحمه الله علیه، کتاب اقتصاد شیخ طوسی را بر اساس دو نسخه کهن آن تصحیح کرده و تعلیقاتی بر آن زده اند.
طبق سندی که مدت ها پیش یافتم( نامه دکتر رامیار به استاد واعظ زاده در سال 51)، قرار بود این کتاب سال 51 در قاهره به چاپ برسد اما این اتفاق نیفتاد.
امیدوارم بتوانم این کتاب را به همراه آثار دیگر مرحوم استاد، به چاپ برسانم.
@Ganjinemaktoob

بله
در سال ۱۹۲۰ هم به فرانسوی ترجمه شده است و مترجمان عربی از روی متن فرانسوی کتاب به عربی ترجمه کرده اند.
مرحوم منزوی این کتاب را از روی چاپ دوم ترجمه عربی به فارسی برگردانده است.
مرحوم منزوی به سبب نقد گلدزیهر، این کتاب را ترجمه کرده است و احتمال حذف برخی مطالب وجود دارد.
در مقدمه، مرحوم منزوی می گویند این کتاب در ۶ بخش است باید دید در چاپ المانی هم شش بخش است?
نکته دیکر اینکه شما فرمودید سال 1890 چاپ شده است
اما این اثر در سال 1910 در هایدلبرگ نیز چاپ شده است و همینطور در سال 1925 چاپ دوم اثر با حذف و اضافاتی زیر نظر بابینگر بازنشر شده است و مرحوم منزوی بر ترجمه خودشان را با چاپ دوم سال 1925 مقابله کرده اند.
احتمال تغییرات در کتاب محتمل است. طبق مقدمه ای که بابینگر بر چاپ دوم این اثر نوشته است.

گفتنی است که کتاب الانوار وی بارها چاپ شده و شاید تمام یا بیشتر آن را هم مرحوم مجلسی در بحار آورده است. هرچند در پایان از آن هم عجایب و غرایب اظهار شگفتی کرده است. کتاب ذروة العلیا هم که به عربی بوده در قرن هشتم ترجمه به فارسی شده که بنده سالها قبل آن را به عنوان سیره داستانی رسول خدا (ص) چاپ کردم. بر سر این بکری و این که چه قرنی بوده اختلاف هست اما در واقعا یک داستانسرایی است که تاریخ و قصه را کاملا به هم گره زده است. من ندیده ام که کتاب مقتل امام علی او چاپ شده باشد. امیدوارم چاپ شده باشد و اگر هم نشده کسی همت کند و چاپ کند. به هر حال هر چه باشد به اسم امام علی است و البته لازم است که به این جنبه آن توجه شود که منبری ها و مداحها دروغ های این داستانها را دست مایه راست نمایی خود نکنند چنان که یکی از همین جماعت، دو سال قبل از همین بکری، نکته ای را که در باره ابن ملجم گفته بود سوژه سخنرانی کرد و من هم جایی نوشتم.
@jafarian1964

نقد مکتب معارفی مشهد


در خبرها خواندم مجموعه آثار مرحوم عالم متقی میرزا مهدی اصفهانی منتشر شده. این خبر خوبی است. اصل مطالب آن مرحوم در موضوعات معارفی و اعتقادی در کتاب ابواب الهدی و در تقریرات مرحوم آقای حلبی و همچنین در معارف القرآن آمده و طبعا در رساله های دیگر که گویی همه آنها در این مجموعه خوشبختانه چاپ شده تفصیلاتی مطرح شده است. بیشتر آثار او را به صورت خطی سال ها پیش در ایران در اختیار داشتم و آنها را خوانده ام. به ویژه معارف القرآن و مصباح الهدی و تقریرات مختلف از او از جمله آنچه مرحوم حلبی تدوین کرده است که بی تردید آگاهترین شاگرد او هم به حکمت و فلسفه بود و هم به مبانی آن مرحوم. با چاپ این آثار همینک نقد آثار آن مرحوم و نقد مکتب معارفی مشهد برای ناقدان ساده تر است چرا که ارجاع به مطالب خطی که برای دهها سال تنها در دسترس عده ای محدود بود چندان در بحثی علمی که حالت نقد و نقض دارد شاید ساده و مفید نباشد. امیدوارم این مجموعه به صورت متنی هم بر روی اینترنت قرار گیرد تا استفاده و نقل شاهد ساده تر باشد.

خطابه مرحوم علامه سید حسن تقی زاده در مراسم ختم علامه میرزا محمد خان قزوینی را خیلی سال پیش خوانده بودم، چندین نوبت. امروز نسخه ای دیجیتالی از متن آن گفتار به دستم رسید و آن را پس از سال ها باز خواندم. به نظرم بر هر جوان طالب علم و فرهنگ و ادب و حکمت ایرانی و اسلامی فرض است که این خطابه را با دقت بخواند و با مراتب فضل و دانش و دقت نظر و تتبع عمیق و تحقیق کم نظیر و همچنین با صفات اخلاقی و انسانی علامه قزوینی به عنوان نمونه ای از دانشیان این سرزمین و سنت علمی این کهن دیار آشنایی یابد. نظام آموزشی ما متأسفانه دیگر قزوینی پرور نیست. داستانی که مرحوم تقی زاده در این خطابه در خصوص سید الحکماء مرحوم میرزا ابوالحسن جلوه به نقل از مرحوم احتشام السلطنه آورده به غایت خواندنی و عبرت آموز است.

فرهنگ و عرصه پژوهش تاریخی در ایران وامدار علامه قزوینی است. من نامه های او به تقی زاده را در فاصله سی سال گذشته که با قزوینی و آثار و تحقیقات ماندگارش آشنا شده ام شاید نزدیک شش هفت باری خوانده ام. اما با اين وصف از خواندنش خسته نمی شوم. باید از شادروان ایرج افشار هم یادی کرد که همت و تلاش بسیاری را در چاپ آثار علامه محمد خان قزوینی مبذول داشت. ده جلد یادداشت های او را منتشر کرد و در سال های اخیر هم مجموعه چهار جلدی مسائل پاریسیه او و چند کتاب و مقاله دیگر را.
نمی دانم در تهران خیابانی به نام علامه قزوینی هست یا نه. علامه قزوینی پدر تحقیق و پژوهش ایران است. نامش همواره زنده خواهد ماند.

خاطره ای از مرحوم تقی زاده چاپ شده در یادنامه مرحوم علامه محمد قزوینی
نقل از گنجینه مکتوب

پس از ماه ها تلاش ان شاﺀ الله قرار است همایش بزرگداشت عالم بزرگ حضرت آیت الله واعظ زاده خراسانی در مشهد برگزار شود.
بنده ویژه نامه ای پیرامون استاد آماده کردم که در این همایش رونمایی خواهد شد.
تقریرات فقه و اصول مرحوم شیخ هاشم قزوینی و سید صدرالدین صدر نیز که توسط مرحوم استاد نوشته شده در این همایش رونمایی خواهد شد.
@Ganjinemaktoob

از نکات انحصاری تقریرات فقهی و اصولی استاد واعظ زاده انچنان که در جلسه امروز تذکر داده شد این بود که این تقریرات اولین تقریراتی بوده است که از درسهای خارج فقه و اصول ایت الله شیخ هاشم قزوینی و ایت الله سید صدرالدین صدر برای اولین بار چاپ شده است.

اجازه تدریس فقه و اصول به مرحوم ایت الله حاج شیخ مجتبی قزوینی از سوی استاد ایشان میرزای نایینی در سال 1347 هق که اجازه نقل حدیث و....نیز به ایشان داده است.این اجازه تقریبا در سال 1307 هش برای اقا شیخ مجتبی قزوینی صادرشده است .این اجازه در حالی صادر شده است که از سالها قبل ایشان به تدریس فقه و اصول اشتغال داشته است.اقای عربشاهی فرمودند.من اجازه اجتهاد میرزای نایینی به اقا شیخ مجتبی قزوینی را دیده ام که برای چاپ اول کتاب اموزگار حکمت وحیانی پیدا نشد.انشالله اگر پیدا شد در چاپ دوم کتاب درج خواهد شد

✅جستجوی 5سالۀ علامه قزوینی برای یافتن اصل بیت عربی برای چاپ در جهانگشای جوینی

در طبع و نشر مجلدات سه گانۀ تاریخ جهانگشای جوینی پس از فراغت از نشر دو جلد اول، جلد سوم بی اندازه (شاید قریب 15 سال) تأخیر یافت و امنای اوقات گیب که تصحیح و طبع آن کتاب را به او [قزوینی] محول نموده بودند و طبع آن را از وی انتظار داشتند از انتظار ستوه آمده و از تکرار مراجعه به او و تأکید در تسریع و ختم کار خسته و مأیوس شده بودند. عاقبت بر آن شدند که اتمام حجتی به او بفرستند و بگویند که اگر در ظرف دو یا سه سال دیگر کار تمام نشود طبع کتاب را به کسی دیگر واگذار خواهند کرد. این اتمام حجت مؤثر شد و کتاب تمام شد ولی مرحوم سردنیسن راس که خود به پاریس رفته با مرحوم قزوینی در این باب مذاکرۀ جدی نمود به این جانب می گفت که آقای قزوینی برای یافتن اصل و متن کامل یک بیت عربی که قطعه ای از آن در جهانگشا آمده پنج سال تمام است که فحص و جستجو می کند.

منبع: مقالات تقی زاده، ج13، ص275.
@Ketabpazhohi

مرحوم زریاب از قول مرحوم تقی زاده نقل میکرد وقتی حضرات در برلین بوده اند تقی زاده که خیلی مراقب قزوینی بوده می بیند چند روزی است که اطلاعی از او ندارد و دیگران هم اطلاعی ندارند. سرانجام به در آپارتمان قزوینی می رود و مکرر دق الباب می کند. چون از برخی سر و صداها مطمئن می شود که قزوینی در خانه هست. سرانجام قزوینی در را باز می کند و تقی زاده می بیند حال بسیار زار و نزاری دارد و خانه هم بر خلاف سیره وسواس گونه قزوینی خیلی به هم ریخته است و ظرف ها و لباس های نشسته این سو و آن سو افتاده. خلاصه از او مپرسد ماجرا چیست. معلوم‌می شود که قزوینی چند روزی خود را در خانه حبس کرده و حسابی بد احوال است. جویای سبب می شود ولی قزوینی از گفتن سبب ابا داشته و حتی گفته بود قصد دارد تا رسیدن مرگ لب به آب و غذا نزند. سرانجام بر اثر اصرار تقی زاده معلوم‌می شود که قزوینی عاشق دختری شده و آن دختر به این مؤمن اعتناء نمی کند! تقی زاده می گوید مرا نزد دختر ببر و من از طرف تو خواستگاری می کنم. قزوینی او را به کافه ای می برد و به انتظار رسیدن دختر می نشینند. تقی زاده گفته من یکباره دیدم ماشین بسیار مجلل و گران قیمتی دم در کافه ایستاد و کارکنان کافه به ادب در برابر در صف کشیدند و خانم جوان بسیار زیبایی با لباس خانواده های اشراف اروپا وارد شد. تا دختر وارد کافه شد قزوینی از جا پرید و با هیجان خطاب به‌من گفت آمد. این دختر همانست که گفتم. تقی زاده گفت من به او گفتم چه میگویی؟! این دختر از خانواده های اشراف اروپاست و بعد هم که از کارکنان کافه تحقیق کردم همین را گفتند و تو که در سطح او نیستی و خرج زندگی خودت را هم به زور در می آوری و طلبه مدرسه معیر و مروی را چه به عشق و عاشقی با دختر فلان دوک اروپا! ولی قزوینی در برابر آن همه عتاب و خطاب من گفت: بله درست‌میگویی ولی به او بگو که من هم تاریخ جهانگشا را تصحیح کرده ام!

استاد ما مرحوم آیت الله واعظ زاده رحمه الله علیه، کتاب اقتصاد شیخ طوسی را بر اساس دو نسخه کهن آن تصحیح کرده و تعلیقاتی بر آن زده اند.
طبق سندی که مدت ها پیش یافتم( نامه دکتر رامیار به استاد واعظ زاده در سال 51)، قرار بود این کتاب سال 51 در قاهره به چاپ برسد اما این اتفاق نیفتاد.
امیدوارم بتوانم این کتاب را به همراه آثار دیگر مرحوم استاد، به چاپ برسانم.
@Ganjinemaktoob

سلام علیکم
با توجه به آنچه در بالای تصویر مرقوم شده (عکس مجلس ضیافت ملک التجار از ظهیر الاسلام تهرانی) و با توجه به علمای اصفهانیِ حاضر در تصویر، اینجا باید حیاط بیرونیِ انگورستانِ حاج محمد ابراهیم خان معروف به «ملک التجار» باشد که این بنا را به منظور برگزاری مراسم سوگواری و تعزیه در اصفهان بنا نهاد.
تاریخ وقفنامۀ این بنا 1341 قمری است (که علی القاعده باید همزمان با اتمام ساخت آن باشد). و از طرفی، یکی از افراد این تصویر، مرحوم آقا شیخ حبیب الله نائینی، متوفی 1348 قمری، و مدفون در تخت فولاد اصفهان است. (عبارت «متوفی 1348» در ذیل نام او تا نیمه پیداست.)
بنابراین، این عکس باید بین سال های 1341 تا 1348 قمری گرفته شده باشد.

بله درسته البته مقدمتا باید الذریعه به خط مرحوم آقا بزرگ را ببینید آیا این مداخل در نسخه الذریعه به خط ایشان نیز هست؟ واقع امر این است نسخه چاپی الذریعه (به جز چند جلد نخست آن که زیر نظر خود آن مرحوم نشر یافته) به جهت تصرفاتی که برخی بستگان ایشان، هنگام تصحیح و چاپ آن داشته‌اند، برخی مداخل، بما لایرضی صاحبه، به آن اثر افزوده شده است.