بزم قدسیان

⭕️

العبد محمد تقی بهجت «قدس سره»:

"[مرحوم میرزا جواد آقا ملکی تبریزی] به کتاب مفاتیح الشرائع مرحوم فیض کاشانی عنایت داشته است و درس فقه ایشان بر اساس آن بوده است و ظاهرا در طول شش سال دوره می کرده است،مفاتیح فیض کَانَّه در کتب فقهی اول است،اگر پاورقی بر این کتاب نوشته می شد مناسب بود"


[در محضر بهجت،کتاب دوم،مطلب 1267،ص410]

🔸به عرض من نرسیدی!

آیة الله العظمی حاج سید احمد خوانساری فقیهی وارسته و مهذّب بود. یک دوره فقه استدلالی با عنوان «جامع المدارک» تألیف کرد، اما درس خارج فقه خود را بر اساس کتاب «مصباح الهدی» آیة الله شیخ محمد تقی آملی که از معاصرین ایشان در تهران بود بیان می کرد!

ایشان بسيار مؤدب و متواضع بود. يک بار فرد بی ادبی در درس ايشان با لحن بدی اشکال کرد و گفت اين روايت حرف شما را نمی رساند. ايشان با نهایت تواضع و ادب در جواب فرمود: به عرض من نرسيدی!

@bazmeghodsian

🔸مقام معظّم رهبری: من از حضرت امام پرسیدم که شما مرحوم میرزا جواد آقا ملکی تبریزی را درک کردید؟

🔹 ایشان با ابراز تاسف فرمودند: نه؛ افسوس؛ یکی دو جلسه بیش تر نرفتم.

🔸وقتی این مساله را من از ایشان پرسیدم شاید حدود 60 سال از آن زمانی که ذکر می‌کردند گذشته بود با این حال تاسف می‌خوردند و می‌گفتند افسوس که نشد به آن جلسات بروم.
@bazmeghodsian

🔹آیةالله شیخ سیف الله نورمحمدی فرمود:

🔸در کربلای معلّی یکی علمای حوزه نجف ساکن بود. وی علاقه فراوانی داشت که ما به جایی برسیم. اوقات زیادی به حجره ما می آمد و با ما در پیرامون مسائل تحصیلی صحبت می کرد. گاه پیشنهاد می داد که فلان کتاب را بخوان و یا فلان کار خوب است.

🔹مدتی خدمت ایشان رسائل و مکاسب می خواندم. ایشان از منزل ساعت سه بعد از ظهر که معمولا ساعت خواب آقایان بود به مدرسه هندی می آمد و به بنده درس می داد.

🔸یکی از روزها احتیاج به حمام واجب پیدا کردم و وقت کلاس نیز رسیده و من موفق به غسل نشده بودم. با خود فکر کردم به کلاس رفته و بعد از درس به حمام می روم . همین که چشم استاد به من افتاد، فرمودند: درس امروز تعطیل است.

🔹این مرد بزرگوار عنایت فراوانی به اخبار و آثار اهل بیت (ع) داشت. بنده دو سه جلد از بحارالانوار چاپ رحلی قدیم را هم در خدمت ایشان خواندم. شبها می آمدند حجره و به ما درس می دادند.

🔸در اواخر عمر به قم آمدند و اکنون به رحمت حق پیوسته در قبرستان نو قم مدفون شدند.

🔹نام مبارک ایشان حضرت آقا شیخ محمد حسین مازندرانی بود.

(شادی روحش صلوات)

@bazmeghodsian

ادامه ...

🔸سپس از خورجین خود پارچه عمامه و قبا و عبایی در آورد، عمامه را بست و بر سر گذاشت و لباس را پوشید، و من تازه متوجه شدم ایشان عالم بزرگواری است.

🔹به همراه ایشان به در منزل آقا میرزا محمد علی رفتیم. خود ایشان کوبه در را کوبید. گویا کسی که فرزند یا خادم خانه بود در را باز کرد. پیر مرد گفت: آقا میرزا محمد علی در خانه است؟ خادم پاسخ داد: بله. گفت: بروید به ایشان بگویید فاضل آمده !

🔸لحظاتی بعد مرحوم آقا میرزا محمد على با شتاب و اضطراب و تواضع به دم در آمد، مصافحه و معانقه کردند و آقا میرزا محمد على خم شد و دست ایشان را بوسید در حالی که پیرمرد ممانعت می کرد. پیر مرد رو به من کرد و فرمود: پسرم با شما دیگر کاری ندارم، اگر خواستید با ما به خانه بیایید و یا به مدرسه برگردید. گفتم: اگر اجازه بفرمایید مایلم در خدمت شما باشم.

🔹آقا میرزا محمد علی ایشان را با احترام تمام به خانه بردند و در بالای سر اطاق نشاندند و خود بسیار متواضعانه و مؤدب در کنار در نشستند و من نیز در آستانه اطاق نشستم. شاید بیش از یک ساعت با هم مشغول صحبت شدند. اغلب آن پیرمرد سخن می گفت و آقا میرزا محمد علی با تواضع تأیید می کرد و گاه توضیحاتی کوتاهی می داد.

🔸از میان فرمایشات آن پیرمرد دو مطلب به خاطرم مانند:

🔹یکی آنکه پیر مرد به آقا میرزا محمد علی می فرمود: میرزا محمد علی! مواظب باش مجتهد گفتن مردم تو را گول نزند و مغرور نشوی!!

🔸و آقا میرزا محمد علی هم مکرّر می گفت: نخیر آقا جان، عده ای عوامند و متوجّه سخن خود نیستند، از روی علاقه چیزی می گویند، إن شاء الله توجّه هست.

🔹دیگر اینکه پیر مرد به ایشان می فرمود: میرزا محمد علی! این زندگی و اطاق و خانه خوش تو را فریب ندهد و دنیا زده نشوی؟!

🔸باز آقا میرزا محمد على مصرّانه و مضطربانه می گفت: نخیر آقا جان، هر چه هست جهیزیه خانم است و من از خود چیزی ندارم.

🔹تا اینکه پیر مرد برخاست که برود. مرحوم آقا میرزا محمد علی هر چه اصرار کرد ایشان بماند پیر مرد قبول نکرد و فرمود: غرضم دیدار شما بود که حاصل شد و باید بروم.

🔸آقا میرزا محمد علی ایشان را تا بیرون خانه همراهی نمود، برای خداحافظی مصافحه کردند و باز اصرار کرد دست ایشان را ببوسد که پیر مرد مانع شد، آقا میرزا محمد علی چند قدمی نیز در کوچه با پای برهنه بدنبال ایشان رفت که پیر مرد او را باز گرداند.

🔹من که از این صحنه و از این همه تواضع و احترام و در عین حال از عظمت و ابهت آن پیر مرد شگفت زده شده بودم، از آیة الله آقا میرزا محمد علی پرسیدم: آقا ایشان چه کسی بودند؟

🔸ایشان هم با احترام و تعظیم پاسخ دادند: ایشان استاد من جناب فاضل دربندی بودند.

سرو چمان، عادل مولایی، ص 53 - 51.

@bazmeghodsian

🔸مقام معظّم رهبری: «من از حضرت امام پرسیدم که شما مرحوم میرزا جواد آقا ملکی تبریزی را درک کردید؟ ایشان با ابراز تاسف فرمودند: نه؛ افسوس؛ یکی دو جلسه بیش تر نرفتم. وقتی این مساله را من از ایشان پرسیدم شاید حدود 60 سال از آن زمانی که ذکر می‌کردند گذشته بود با این حال تاسف می‌خوردند و می‌گفتند افسوس که نشد به آن جلسات بروم».

🔸فقیه عارف آیة الله العظمی میرزا جواد آقا ملکی تبریزی از اعاظم شاگردان عارف کامل آخوند ملا حسینقلی همدانی سه ماه رجب، شعبان و رمضان را پی در پی روزه می گرفت و در قنوت نمازهای نافله، این بیت حافظ را مکرر می خواند:

زان پیشتر که عالم فانی شود خراب
ما را ز جام باده گلگون خراب کن

او خودش دستور العمل بود، شب كه مى‌شد ديوانه مى‌شد و در صحن خانه ديوانه‌وار قدم مى‌زد و مترنم بود كه:

گر بشكافند سراپاى من/ جز تو نيابند در اعضاى من‌

(شادی روح پرفتوحش صلوات)

@bazmeghodsian

🔸اساتید فلسفه آیة الله العظمی بروجردی:

1. آیة الله آخوند ملا محمد کاشانی 2. جهانگیرخان قشقائی 3. آیة الله میرزا محمد مهدی قمشه ای 4. آیة الله میرزا محمد تقی قمشه ای 5. آیة الله میر سید علی نجف آبادی 6. آیةالله العظمی غروی اصفهانی (کمپانی).

🔹آية الله العظمی حاج آقا رحيم ارباب فرمود: آميرزا مهدی قمشه ای از فلاسفه عصر خود و ساکن قمشه بود. وی به اصرار شهيد مدرّس که آن زمان در درس آخوند کاشی حضور می يافت مدتی در اصفهان ماندند و به درس و بحث پرداختند و مرحوم آية الله بروجردی به درس اسفار ايشان می رفتند.
(مدرّس مجاهدی شکست ناپذير، عبدالعلی باقی، ص 153).

🔸فقیه محقق آیة الله میر سید علی نجف آبادی می گفت: آقای بروجردی مقداری از منظومه حکمت را نزد من خوانده است.
(شوکران اندیشه، خاطرات آیة الله صالحی نجف آبادی ص 79).

🔹یکی از شاگردان آیةالله العظمی شیخ محمد حسین کمپانی فرمود: در آن زمان در نجف شایع بود که آیةالله العظمی بروجردی پس از مراجعت از مکه چهار ماه در نجف اشرف اقامت نموده و از درس فلسفه آن مرحوم استفاده کردند.
(مجله نور علم، مقاله نجوم امت، سید ابوالحسن مطلبی).

@bazmeghodsian

🔸مرحوم آیةالله شیخ ابوالحسن شیرازی از شاگردان میرزا مهدی اصفهانی:

🔹«جناب میرزا می خواست تحولی بوجود آورد و عقیده داشت که باید فلسفه را از میان برداشت. ایشان در بزرگان حوزه مشهد نفوذ خوبی داشتند به گونه ای که برای ایشان کرامت قائل بودند. البته کلام ایشان تاثیر داشت چون اهل تقوی و مرد ریاضت کشیده ای بود.

🔸از جمله خاطراتی که از آن زمان بیاد دارم این است که یک شب در درس ایشان اشکالی کردم و در ضمن اشکال یکی از اشعار منظومه را خواندم (النفس فی وحدتها کل القوی). ایشان به شدت عصبانی شد و پرخاش زیادی کرد که اینها چیست که می گویی؟»

جالب این که تفکیکیان مدعی اند میرزا فلسفه می دانسته، اما بخاطر قرائت یک شعر منظومه آن گونه از خود بیخود می شده و پرخاش گری می کرده!

@bazmeghodsian

🔸آیةالله واعظ زاده و تاریخ نگاریهای دروغین تفکیکیان؛

🔹مصاحبه آیة الله واعظ زاده خراسانی با مجله اندیشه حوزه (سال 1378) حاوی مطالب بسیار مهم و قابل توجهی است که اعتبار برخی تاریخ نگاری های دروغین تفکیکیان را از بین می برد.

🔸چهره ای که تفکیکیان هاله ای از قدس و عقلانیت بر او پوشانده اند طبق بیان شاگردش آیة الله واعظ زاده خراسانی: در درس عصبانی می شده و به شاگردانش که با او بحث می کردند ناسزا می گفته و نفرین می کرده، و به فلاسفه اهانت می کرده است.

🔹همچون شاگردش سخنران معروف [و بذی اللسان] مشهد که در منبر فلاسفه را هو می کرده و فحش می داده و از ملا صدرا با تعبیری زشت یاد می کرده است.

🔸آیةالله واعظ زاده علت این که در مشهد فلسفه کنار نهاده شد را این می داند که اصلا حوزه از بین رفته بود و چند نفری که استاد فلسفه بودند از بین رفتند و در حوزه کسی به عنوان فیلسوف نبود که از فلسفه حمایت کند.

🔹به گفته ایشان افرادی چون میرزا جواد آقا که گاهی فلسفه می گفتند تنها بدین سبب فلسفه را تدریس می کردند که طلبه ها نزد کسی که پایبند فلسفه است شاگردی نکنند و تحت تاثیر وی قرار نگیرند. آنان خیلی در فلسفه اوجی نداشتند و تنها ظواهر کتابها را بیان می کردند و چنانچه کسی شبهه عمیقی می کرد اهل پاسخ دادن نبودند.

🔸مطلب مهم دیگر، عدم اعتقاد برخی از شاگردان مشهور میرزا مهدی به معارف اوست.

🔹آیةالله واعظ زاده درباره استاد رسائل خود آیة الله حاج شیخ کاظم دامغانی می گوید: ایشان به حرفهای میرزا مهدی در باب معارف اعتقاد نداشت و تحت تاثیر این مکتب قرار نگرفته بود، ولی می گفت آقا میرزا مهدی درس [اصول فقه] می گفت... دیدیم انصافا مطالب تازه ای دارد.

🔸ایشان درباره استاد دیگر خود آیة الله حاج شیخ هاشم قزوینی هم می گوید: مرحوم حاج شیخ هاشم به همه مبانی میرزا عقیده نداشت، و حتی با فلسفه هم مخالف نبود و گاهی با همان لهجه ترکی که داشت می گفت: اگر از فلاسفه صرف نظر کنیم یک مشت ... می مانند. ولی خیلی در تقوای مرحوم میرزا مهدی و علم اصولی که از او آموخته بود اعجاب داشت.

🔹البته آیة الله واعظ زاده درباره اصول فقه میرزا بیان می دارد که میرزا بعدا در افکارش تحول پیدا شد و اصول مفصل را کنار گذاشت و اصول ساده ای را برگزید که فقط چند اصل در آن هست.

🔸وی می گوید: فقه میرزا هم فقه جدیدی بود... شنیدم ایشان خارج حج را می گوید... بحث ایشان در استلام حجر بود. مساله عالم ذر را مطرح کرد! روز بعد هم رفتم دیدم باز عالم ذر را می گوید! من دیدم این فقه نمی شود لذا آن را رها کردم.

🔹آیة الله واعظ زاده همچنین از مشترکات افکار میرزا مهدی و شیخ احمد احسائی سخن گفته است.

🔸و از همه مهم تر این که شاگردان میرزا مهدی اصفهانی مصلحت نمی دانسته اند بحث های مرحوم میرزا را مطرح کنند، حال آن که مکتب معارف عالی مرحوم میرزا مهدی همانها بود که این آقایان اینها را مطرح نمی کردند.
آنها بر اساس فکری که میرزا القا کرد که فلسفه غیر از قرآن و روایات است و در مبانی با هم اختلاف دارند مشی می کردند و علم شبه کلامی که متخذ از آیات و روایت است را می گفتند نه مطالب میرزا را. [و این به معنای انقراض مکتب معارفی میرزا مهدی اصفهانی است].

@bazmeghodsian

🔸آیةالله واعظ زاده: استاد رسائلم آیة الله حاج شیخ کاظم دامغانی به حرفهای میرزا مهدی اصفهانی در باب معارف اعتقاد نداشت و تحت تاثیر این مکتب قرار نگرفته بود، ولی می گفت آقا میرزا مهدی درس اصول فقه می گفت و مطالب تازه ای داشت.

🔹البته به گفته آیة الله واعظ زاده: میرزا بعدا در افکارش تحول پیدا شد و آن اصول مفصل (تقریرات میرزای نائینی) را هم کنار گذاشت و اصول ساده ای را برگزید که فقط چند اصل در آن هست!

@bazmeghodsian

🔸مرحوم آیة الله کشمیری به مرحوم جعفر آقا مجتهدی بسيار معتقد بود و مکرّر می فرمود：جعفر آقا وما أدريک ما جعفر آقا! و می فرمود: اگر بپرسند درايران چه کردی؟ بامباهات ميگويم جعفرآقا را ديدم. آیةالله کشمیری که محضر آیة الله قاضی و آقا سید هاشم حدّاد وبسیاری از اولیای خدا رادرک کرده بود می فرمود: همه آنهایی که دیده ام یک طرف و جعفر آقای مجتهدی یک طرف. او را با هیچ کس مقایسه نکنید؛ حساب او از بقیه جداست.

🔹و می فرمود: جعفر آقا چهارده معصوم (ع) را به تفصیل زیارت کرده و کاملا با ایشان ارتباط دارد و در توحید و ولایت افق ایشان بسیار بالا وفوق العاده، و بی نظیر است.
@bazmeghodsian

🔺نه می‌توانی بشناسی، و نه می‌گذارد که بشناسی!

🔸آیةالله العظمی بهجت می فرمود: وقتی به ایران آمدم قصدم این بود که اصلا از آن آقا (آیة الله قاضی) اسمی نبرم، اما مدتی بعد دیدم کسانی می آیند و دائما از رابطه من و ایشان صحبت می کنند. گمان می کنم آقای خمینی اینها را نشر داده است؛ چون اوایل که به قم آمدم ایشان مرتّب می آمد و از احوالات و نظریات و دستورات و اقوال آن آقا می پرسید.

🔹آیةالله العظمی بهجت آنقدر در کتمان مقامات عالیه خود مصرّ بود که علامه جعفری به فرزند او فرمود: تو عقلت نمی‌رسد که این چه کسی است؟ نه می‌توانی بشناسی، و نه می‌گذارد که بشناسی!

@bazmeghodsian

🔸اگر درس خوانده بود چه می شد!

🔹با یكی از علمای مشهور كه مقاماتی هم داشت خدمت آقای بهجت رفتیم.

🔸ایشان گفت: آقا برای رسیدن به مقامات، تحصیل این علوم لازم نیست و ما احتیاج به این حرف‌ها نداریم. فلانی خیلی مقامات دارد، خیلی چیزها را خدا به ایشان داده، عالم هم نیست و هیچ یک از این درس‌ها را هم نخوانده!

🔹آیة الله بهجت عجیب ناراحت شد و فرمود: اگر فلانی درس می‌خواند، چه می‌شد! اگر عالم بود، چه می‌شد!

نشریه خلق، مصاحبه با آقای قائمی از شاگردان آیة الله العظمی بهجت.

🔸[از این بیان معلوم می شود سخنی که از ایشان درباره شاگرد درس ناخوانده آیةالله قاضی نقل شده و او را «سرّ الله» خوانده به معنی برتری او بر شاگردان مجتهد مرحوم قاضی نیست، و ایشان چنانچه تصریح نموده اند شاگردانی همچون آیة الله میرزا ابراهیم شریفی و علامه طباطبائی را شاگردان برتر استاد در مقامات عرفانی می دانستند].

@bazmeghodsian

🔸آیة الله العظمی حاج آقا مجتبی تهرانی بارها می فرمود: استفاده ای که در زندگی ام از حضرت امام کردم بیش ازاستفاده ای بود که از پدرم [آیة الله میرزا عبدالعلی تهرانی از شاگردان میرزا جواد آقا ملکی تبریزی] کردم. ارتباط تنگاتنگم با حضرت امام بر سلوک رفتاری من خیلی اثر گذاشت؛ نظمش، تدریسش، طلبه پروری اش...

@bazmeghodsian

آیةالله میانجی: خدمت آیةالله داماد درس خارج حج می خواندیم. روزی این روایت را خواند و به شدت گریست. فرمود: خوش به حال دعلجی که اشتباهی کرد و سریع تنبیه شد؛ معلوم می شود از اولیاء الله بوده چون اولیاء الله زود تنبیه می شوند.

ابومحمد دعلجی دو پسر داشت یکی از آن دو صالح بود که ابوالحسن نام داشت و پسر دیگر او اهل خلاف و گناه بود. یکی از شیعیان به دعلجی مقداری زر داد تا به نیابت از حضرت صاحب الامر (ع) حج نماید. عادت شیعیان در آن وقت چنین بود که به نیابت از امام زمان (ع) یا حج می کردند و یا نائب برای ایشان می گرفتند. دعلجی مقداری از آن طلا را به پسر فاسد خود داد و او را همراه خود به حج برد. وقتی از حج برگشت نقل کرد که در عرفات جوان گندم گون زیبایی را دیدم مشغول دعا بود و چون من نزدیک او رسیدم به سوی من توجهی کرد و فرمود: ای شیخ آیا حیا نمی کنی؟ من گفتم: ای سید من! از چه چیز حیا کنم؟ فرمود: به تو حج می دهند از برای آن کسی که میدانی و تو آن را به فاسقی میدهی که شراب می آشامد! نزدیک است که چشم تو کور شود. بعد از برگشتن از حج چهل روز نگذشت که همان چشمی که آقا به آن اشاره فرموده بود کور شد.

@bazmeghodsian

🔸به عرض من نرسیدی!

آیة الله العظمی حاج سید احمد خوانساری فقیهی وارسته و مهذّب بود. یک دوره فقه استدلالی با عنوان «جامع المدارک» تألیف کرد، اما درس خارج فقه خود را بر اساس کتاب «مصباح الهدی» آیة الله شیخ محمد تقی آملی که از معاصرین ایشان در تهران بود بیان می کرد!

ایشان بسيار مؤدب و متواضع بود. يک بار فرد بی ادبی در درس ايشان با لحن بدی اشکال کرد و گفت اين روايت حرف شما را نمی رساند. ايشان با نهایت تواضع و ادب در جواب فرمود: به عرض من نرسيدی!

@bazmeghodsian

🔸آخوند ملا علی معصومی همدانی درعرفان و اخلاق تحت تاثیر حکیم هیدجی، میرزا جواد آقا ملکی، مرحوم گنبدی ومرحوم دامغانی بود. به ایشان گفتم حاضرم رساله شما را با هزینه خود چاپ کنم، فرمود: می ترسم برایم اراده علوّ وبلندی حاصل شود.

🔹حضرت آیةالله شبیری زنجانی: مرحوم آخوند در تهذیب نفس تلاش کرده و کاملا خود را ساخته بود. زمینه نشر رساله از هرجهت برای ایشان فراهم بود ولی مردم را به سایر فقها ارجاع می داد.

@bazmeghodsian

🔸اساتید فلسفه آیة الله العظمی بروجردی:

1. آیة الله آخوند ملا محمد کاشانی 2. جهانگیرخان قشقائی 3. آیة الله میرزا محمد مهدی قمشه ای 4. آیة الله میرزا محمد تقی قمشه ای 5. آیة الله میر سید علی نجف آبادی 6. آیةالله العظمی غروی اصفهانی (کمپانی).

🔹آية الله العظمی حاج آقا رحيم ارباب فرمود: آميرزا مهدی قمشه ای از فلاسفه عصر خود و ساکن قمشه بود. وی به اصرار شهيد مدرّس که آن زمان در درس آخوند کاشی حضور می يافت مدتی در اصفهان ماندند و به درس و بحث پرداختند و مرحوم آية الله بروجردی به درس اسفار ايشان می رفتند.
(مدرّس مجاهدی شکست ناپذير، عبدالعلی باقی، ص 153).

🔸فقیه محقق آیة الله میر سید علی نجف آبادی می گفت: آقای بروجردی مقداری از منظومه حکمت را نزد من خوانده است.
(شوکران اندیشه، خاطرات آیة الله صالحی نجف آبادی ص 79).

🔹یکی از شاگردان آیةالله العظمی شیخ محمد حسین کمپانی فرمود: در آن زمان در نجف شایع بود که آیةالله العظمی بروجردی پس از مراجعت از مکه چهار ماه در نجف اشرف اقامت نموده و از درس فلسفه آن مرحوم استفاده کردند.
(مجله نور علم، مقاله نجوم امت، سید ابوالحسن مطلبی).

@bazmeghodsian

🔺نه می‌توانی بشناسی، و نه می‌گذارد که بشناسی!

🔸آیةالله العظمی بهجت می فرمود: وقتی به ایران آمدم قصدم این بود که اصلا از آن آقا (آیة الله قاضی) اسمی نبرم، اما مدتی بعد دیدم کسانی می آیند و دائما از رابطه من و ایشان صحبت می کنند. گمان می کنم آقای خمینی اینها را نشر داده است؛ چون اوایل که به قم آمدم ایشان مرتّب می آمد و از احوالات و نظریات و دستورات و اقوال آن آقا می پرسید.

🔹آیةالله العظمی بهجت آنقدر در کتمان مقامات عالیه خود مصرّ بود که علامه جعفری به فرزند او فرمود: تو عقلت نمی‌رسد که این چه کسی است؟ نه می‌توانی بشناسی، و نه می‌گذارد که بشناسی!

@bazmeghodsian

🔺نه می‌توانی بشناسی، و نه می‌گذارد که بشناسی!

🔸آیةالله العظمی بهجت می فرمود: وقتی به ایران آمدم قصدم این بود که اصلا از آن آقا (آیة الله قاضی) اسمی نبرم، اما مدتی بعد دیدم کسانی می آیند و دائما از رابطه من و ایشان صحبت می کنند. گمان می کنم آقای خمینی اینها را نشر داده است؛ چون اوایل که به قم آمدم ایشان مرتّب می آمد و از احوالات و نظریات و دستورات و اقوال آن آقا می پرسید.

🔹آیةالله العظمی بهجت آنقدر در کتمان مقامات عالیه خود مصرّ بود که علامه جعفری به فرزند او فرمود: تو عقلت نمی‌رسد که این چه کسی است؟ نه می‌توانی بشناسی، و نه می‌گذارد که بشناسی!

@bazmeghodsian