بزم قدسیان

✅ تصحیح و منبع شناسی کتاب الملهوف

تصحیح و منبع شناسی کتاب الملهوف سید ابن طاووس با استفاده از 57 نسخه خطی توسط مصطفی صادقی کاشانی منتشر شد.

این کتاب در اصل بخش دوم طرحی به نام تاریخ نگاری سید بن طاووس بوده است. به دلیل مفصل شدن بخش لهوف وبه صلاحدید مقرر شد تاریخ نگاری سید جداگانه منتشر شود و منبع شناسی لهوف همراه با متن تصحیح شده آن، به طور مستقل عرضه شود.کتاب الملهوف مشهور به لهوف نوشته سید بن طاووس از مقتل هایی است که جای خود را در میان منابع اصلی حادثه عاشورا باز کرده است. در کتاب «تصحیح و منبع شناسی کتاب الملهوف سید بن طاووس» به مباحثی ازقبیل مرجعیت کتاب لهوف، نسخه شناسی، اختلاف نسخ، معرفی نسخه مورد اعتماد، منبع شناسی کتاب لهوف و ... پرداخته شده است.

کتاب الملهوف مشهور به لهوف از مقتل‌هایی است که در سده‌های اخیر شهرت زیادی یافته و حتی محققان و عاشوراپژوهان به عنوان یکی از منابع واقعه عاشورا بدان نگریسته‌اند. البته مؤلف آن سید ابن طاووس که از عالمان پرکار و مشهور امامیه است، آن را نه به عنوان اثری تاریخی و گزارش دقیق واقعه کربلا بلکه به منظور ایجاد حزن بر سیدالشهدا و یاران مظلومش به رشته تحریر در آورده است. با توجه به اهتمامی که به این کتاب می‌شود و با عنایت به کتابخانه بزرگی که ابن‌طاووس در اختیار داشته، لازم است منابع لهوف بررسی و منشأ اخبار و روایات این کتاب روشن شود. پرسش این است که ابن‌طاووس در لهوف از چه منابعی بهره برده و بدانها اعتماد کرده است؟

نویسنده پس از شروع این بررسی متوجه اختلاف نسخ این کتاب شد و برای اطلاع صحیح از منابع کتاب لازم بود نسخه‌های آن نیز بررسی شود. از این رو با استفاده از 57 نسخه خطی و چندین چاپ سنگی لهوف، متنی از این کتاب ارائه شد که با چاپ‌های رایج تفاوت‌هایی دارد.

فهرست مطالب کتاب به این قرار است:

بخش اول: کلیات و نسخه‌شناسی

عنوان لهوف و انتساب آن به سید

مرجعیت و اهمیت

انگیزه و زمان تألیف

گزارش نسخ

جدول شماره 1: نسخ خطی

جدول شماره 2: چاپ‌های سنگی

اختلاف نسخ

جدول 3: موارد اختلافی لهوف در 57 نسخه خطی

جدول 4: تعداد اضافات موارد اختلافی در نُسَخ خطی

جدول 5: موارد اختلافی در چاپ‌های سنگی

تحلیلی بر اختلاف نسخ

ارتباط مثير الاحزان و لهوف

دو تحریر از یک مقتل

منبع اصلی لهوف

روش تصحیح و نسخه مورد اعتماد

چند یادآوری

تصویر برخی نسخ خطی

بخش دوم: متن لهوف و منبع شناسی

بخش دوم کتاب بر اساس مطالب لهوف تنظیم شده است اما بخش‌هایی که بررسی شده، عبارتند از:

دسته اول از اختلاف نسخ: پیش‌گویی شهادت امام

دسته دوم از اختلاف نسخ: روایاتی درباره هدف امام و اطلاع از شهادت

دسته سوم از اختلاف نسخ: نزول به كربلا و بى‏تابى زینب(س)

شهادت طفل شیرخوار و روایتی نادر

مسلك سوم و دسته چهارم از اختلاف نسخ

نتایج پژوهش

این کتاب را پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی منتشر کرده است. @manuscript

✅ تصحیح و منبع شناسی کتاب الملهوف

تصحیح و منبع شناسی کتاب الملهوف سید ابن طاووس با استفاده از 57 نسخه خطی توسط مصطفی صادقی کاشانی منتشر شد.

این کتاب در اصل بخش دوم طرحی به نام تاریخ نگاری سید بن طاووس بوده است. به دلیل مفصل شدن بخش لهوف وبه صلاحدید مقرر شد تاریخ نگاری سید جداگانه منتشر شود و منبع شناسی لهوف همراه با متن تصحیح شده آن، به طور مستقل عرضه شود.کتاب الملهوف مشهور به لهوف نوشته سید بن طاووس از مقتل هایی است که جای خود را در میان منابع اصلی حادثه عاشورا باز کرده است. در کتاب «تصحیح و منبع شناسی کتاب الملهوف سید بن طاووس» به مباحثی ازقبیل مرجعیت کتاب لهوف، نسخه شناسی، اختلاف نسخ، معرفی نسخه مورد اعتماد، منبع شناسی کتاب لهوف و ... پرداخته شده است.

کتاب الملهوف مشهور به لهوف از مقتل‌هایی است که در سده‌های اخیر شهرت زیادی یافته و حتی محققان و عاشوراپژوهان به عنوان یکی از منابع واقعه عاشورا بدان نگریسته‌اند. البته مؤلف آن سید ابن طاووس که از عالمان پرکار و مشهور امامیه است، آن را نه به عنوان اثری تاریخی و گزارش دقیق واقعه کربلا بلکه به منظور ایجاد حزن بر سیدالشهدا و یاران مظلومش به رشته تحریر در آورده است. با توجه به اهتمامی که به این کتاب می‌شود و با عنایت به کتابخانه بزرگی که ابن‌طاووس در اختیار داشته، لازم است منابع لهوف بررسی و منشأ اخبار و روایات این کتاب روشن شود. پرسش این است که ابن‌طاووس در لهوف از چه منابعی بهره برده و بدانها اعتماد کرده است؟

نویسنده پس از شروع این بررسی متوجه اختلاف نسخ این کتاب شد و برای اطلاع صحیح از منابع کتاب لازم بود نسخه‌های آن نیز بررسی شود. از این رو با استفاده از 57 نسخه خطی و چندین چاپ سنگی لهوف، متنی از این کتاب ارائه شد که با چاپ‌های رایج تفاوت‌هایی دارد.

فهرست مطالب کتاب به این قرار است:

بخش اول: کلیات و نسخه‌شناسی

عنوان لهوف و انتساب آن به سید

مرجعیت و اهمیت

انگیزه و زمان تألیف

گزارش نسخ

جدول شماره 1: نسخ خطی

جدول شماره 2: چاپ‌های سنگی

اختلاف نسخ

جدول 3: موارد اختلافی لهوف در 57 نسخه خطی

جدول 4: تعداد اضافات موارد اختلافی در نُسَخ خطی

جدول 5: موارد اختلافی در چاپ‌های سنگی

تحلیلی بر اختلاف نسخ

ارتباط مثير الاحزان و لهوف

دو تحریر از یک مقتل

منبع اصلی لهوف

روش تصحیح و نسخه مورد اعتماد

چند یادآوری

تصویر برخی نسخ خطی

بخش دوم: متن لهوف و منبع شناسی

بخش دوم کتاب بر اساس مطالب لهوف تنظیم شده است اما بخش‌هایی که بررسی شده، عبارتند از:

دسته اول از اختلاف نسخ: پیش‌گویی شهادت امام

دسته دوم از اختلاف نسخ: روایاتی درباره هدف امام و اطلاع از شهادت

دسته سوم از اختلاف نسخ: نزول به كربلا و بى‏تابى زینب(س)

شهادت طفل شیرخوار و روایتی نادر

مسلك سوم و دسته چهارم از اختلاف نسخ

نتایج پژوهش

این کتاب را پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی منتشر کرده است. @manuscript

کتاب «تسمية من قتل مع الحسین» در قرن دوم، توسط فضيل بن زبیر به نگارش در آمده و در آن نام ۱۰۶ تن شهدای کربلا ضبط شده است.

این کتاب به علت قدمت تاریخی، از جمله مهمترین منابع استخراج نام شهدای کربلا تلقی شده، اما از آنجا که در تسميه نام تمام شهدای کربلا ذکر نشده و از طرف دیگر بر خی اسامی تنها در این کتاب نقل شده و مهمتر از همه آنکه فضیل نام برخی از دشمنان سيد الشهداء و افراد ابن سعد را همانند مهاجر بن اوس، کثیر بن عبدالله، بکیر بن حی- را به عنوان شهید کربلا ضبط نموده و نویسندگان بعدی با استناد به این کتاب، آن مطالب را ترویج کرده اند، با این وصف به صرف قدمت تاریخی نمی توان آن را منبع معتبر قلمداد نمود و مطالب آن قابل استناد نیست، مگر به عنوان مؤید.

@bazmeghodsian

📓معرفی کتاب «المقتل الحسینی المأثور» به زبان عربی.

👈🏻 مؤلفِ این کتاب به گِردآوریِ وقایع کربلا (از لحظهٔ خروجِ امام حسین علیه السلام از مدینه، تا ورود به کربلا و وقایعِ عاشورا و بعد از عاشورا) از طریق روایات پرداخته است. مطالبِ این کتاب، مأثور (از لسان مبارک أئمه علیهم السلام) می‌باشد و به همین جهت امتیاز ویژه‌ای نسبت به دیگر مقاتل دارد که به نقل تاریخی بسنده کرده یا غالبا از تاریخ نقل کرده‌اند. زیرا وقایع کربلا بسیار دستخوشِ جعل و تحریف قرار گرفته و پالایش آن بدون روایات یا مؤیدی از روایات امکان پذیر نیست.

💢مناسب برای اهلِ تحقیق.

✅ بنظر حقیرِ ناچیز، ظاهرا مطالبی مأثور از نگاهِ مؤلف محترم مخفی مانده که جا داشت بمناسبت‌های مختلف در این کتاب نقل کنند.

@ashkvareh

✍️ علی زمانیان

🖊 تحریف سوم

سه گونه دغدغه و نگرانی در باره ی روایت هایی که از عاشورا می شود، وجود دارد. نگرانی هایی که با عنوان کلی "تحریف" عاشورا از آن نام می برند. تحریف، به نحو مختصر، همه ی آن چیزی است که به عاشورا اضافه و یا از آن کم می شود. البته عمده ی تحریفات، افزودنی هایی است که از سوی علاقه مندان و پیروان، اتفاق افتاده است. تحریف ها، عموما از سرخیرخواهی و برای پررنگ تر کردن آن واقعه بوده است. اما به هر تقدیر، تغییر دلخواهانه ی رویداد تاریخی، چه آگاهانه و چه ناآگاهانه، تحریف محسوب می شود. تحریف ها چنان پرحجم و انبوه است که حقیقتا روایت صادقانه و درست واقعه ی کربلا، کاری سخت و برخی مواقع ناممکن می نماید.
@sokhanranihaa
اما آن سه گونه دل نگرانی، ناظر است به سه گونه تحریفی که باید آن ها را از یکدیگر متمایز کرد و مورد تامل و واکاوی قرار داد. ناگفته نماند هر یک از تحریفات سه گانه، به علت هایی رخ داده و می دهد و هر یک، نتایج و پیامدهایی دارند. اگر آثار و نتایج را با هم سنجش کنیم، می توانیم بفهمیم کدام تحریف، از آن جهت که آثار سوء بیشتری داشته است، مهمتر است. و مهمتر یعنی این که نیازمند دقت و وارسی بیشتری است. باید بیش از موارد دیگر به آن پرداخت و آن را اصلاح نمود. پیش از آن که آن سه گونه تحریف آورده شود، باید به این نکته نیز اشاره گردد که بیشترین حجم توجه منتقدین به نوع اول تحریف بوده است و بیشترین سرمایه ی دانشی خود را در این راه نهاده اند. و کمترین توجه به تحریف نوع دوم و شاید اصلا توجه به تحریف نوع سوم نداشته اند.
اما آن سه گونه تحریف که سبب نگرانی هایی شده است کدام است؟


🔻تحریف عاشورا را می توان در سه گروه زیر صورت بندی کرد:

❗️1. تحریفاتی که معطوف به جزییات آن رویداد غم انگیز است.

مرحوم مطهری در دوجلد کتاب حماسه ی حسینی به این نوع تحریفات عاشورا پرداخته اند. گاهی در واقعه چنان تغییر ایجاد می کنند که آن را از باورپذیری خارج می کنند. این سخن بدان معنا است که افزودنی هایی به داستان عاشورا اضافه می شود که عقل عرفی و فهم انسانی آن ها را نمی تواند قبول کند. به عنوان مثال، تعداد لشگریان یزید را تا هشتادهزار نفر هم ذکر کرده اند. با جنگ و مدیریت صحنه ی نبرد هم که آشنا نباشیم از خود می پرسیم برای تعداد اندک همراهان امام حسین، چه ضرورتی به این همه لشگر بوده است؟ به هر حال دستکاری رویداد و روایت کاذب از آن، اولین تحریف آن واقعه است.

❗️2. تحریفات معطوف به رویکرد و هدف و گفتمان عاشورا
کسی مانند مرحوم صالحی نجف آبادی در کتاب شهید جاوید، سعی کرده است خوانش نو و تحریف نشده ای از عاشورا ارائه دهد. جنگی مرسوم میان قبایل و نزاع میان انسان هایی که بارها در تاریخ اتفاق افتاده است. و عاشورا هم یکی از همان جنگ ها است. اما رویکرد برخی چنان است که عاشورا را لباس اسطوره و راز می پوشانند و آن را از دسترسی تحلیل بیرون می برند. هدف و یا گفتمان عاشورا را وارونه نمایش می دهند.
کسانی سعی کرده اند با شرح قابل قبولی از عاشورا، هدف و رویکرد آن را توضیح دهند. مثلا توضیح بدهند که رویداد کربلا، رویدادی ظلم ستیزانه و یا عدالت خواهانه بوده است.

❗️3. تحریف معطوف به جابجایی حاشیه و متن
این گونه تحریف یعنی، محرم و عاشورا را که رویداد تاریخی است و حاشیه ای بر دین ورزی است، به جای متن دین گذاشتن.
تحریف نوع سوم، ریشه ای ترین تحریف است. این نوع از تحریف است که کمتر مورد توجه بوده است. اینک وقت آن است که به این نوع از تحریف پرداخته شود و زوایای آن شرح و تبیین گردد. تحریف نوع سوم، نتیجه و پیامد دو تحریف پیشین است. چنین می شود که محرم و عاشورا، به جای آن چیزی می نشیند که خود امام حسین برای احیای آن قیام کرد. افراط ها و کج فهمی ها، عاشورا را به بنیادها می برد و برجای باورهای دینی می نشاند. به همین علت است که زیارت رفتن جای مسجد را می گیرد و خواندن زیارت نامه جای قرآن خواندن را. به همین علت است که جامه ی سیاه، سفره ی نذری، سینه زدن و نمایش های خیابانی جای دین را و آیین جای ایمان را می گیرد. و در نهایت، احساسات زودگذر بر جای رفتار صالح و باورهای سنجیده می نشیند و در نتیجه، دینداری از مدار خویش خارج می شود و به جای آن که دست ما را در کوران زندگی بگیرد، هم به روان ها و هم به روابط اجتماعی لطمه وارد می کند.
تحریف سوم، حتی از ماهیت عاشورا چیزی باقی نمی گذارد زیرا، عاشورا، در آیین هایش جای دین و ایمان را می گیرد.

🗓 به تاریخ سال 96
.
🆔 @sokhanranihaa
🆑کانال سخنرانی ها
🌹

✅ تصحیح و منبع شناسی کتاب الملهوف

تصحیح و منبع شناسی کتاب الملهوف سید ابن طاووس با استفاده از 57 نسخه خطی توسط مصطفی صادقی کاشانی منتشر شد.

این کتاب در اصل بخش دوم طرحی به نام تاریخ نگاری سید بن طاووس بوده است. به دلیل مفصل شدن بخش لهوف وبه صلاحدید مقرر شد تاریخ نگاری سید جداگانه منتشر شود و منبع شناسی لهوف همراه با متن تصحیح شده آن، به طور مستقل عرضه شود.کتاب الملهوف مشهور به لهوف نوشته سید بن طاووس از مقتل هایی است که جای خود را در میان منابع اصلی حادثه عاشورا باز کرده است. در کتاب «تصحیح و منبع شناسی کتاب الملهوف سید بن طاووس» به مباحثی ازقبیل مرجعیت کتاب لهوف، نسخه شناسی، اختلاف نسخ، معرفی نسخه مورد اعتماد، منبع شناسی کتاب لهوف و ... پرداخته شده است.

کتاب الملهوف مشهور به لهوف از مقتل‌هایی است که در سده‌های اخیر شهرت زیادی یافته و حتی محققان و عاشوراپژوهان به عنوان یکی از منابع واقعه عاشورا بدان نگریسته‌اند. البته مؤلف آن سید ابن طاووس که از عالمان پرکار و مشهور امامیه است، آن را نه به عنوان اثری تاریخی و گزارش دقیق واقعه کربلا بلکه به منظور ایجاد حزن بر سیدالشهدا و یاران مظلومش به رشته تحریر در آورده است. با توجه به اهتمامی که به این کتاب می‌شود و با عنایت به کتابخانه بزرگی که ابن‌طاووس در اختیار داشته، لازم است منابع لهوف بررسی و منشأ اخبار و روایات این کتاب روشن شود. پرسش این است که ابن‌طاووس در لهوف از چه منابعی بهره برده و بدانها اعتماد کرده است؟

نویسنده پس از شروع این بررسی متوجه اختلاف نسخ این کتاب شد و برای اطلاع صحیح از منابع کتاب لازم بود نسخه‌های آن نیز بررسی شود. از این رو با استفاده از 57 نسخه خطی و چندین چاپ سنگی لهوف، متنی از این کتاب ارائه شد که با چاپ‌های رایج تفاوت‌هایی دارد.

فهرست مطالب کتاب به این قرار است:

بخش اول: کلیات و نسخه‌شناسی

عنوان لهوف و انتساب آن به سید

مرجعیت و اهمیت

انگیزه و زمان تألیف

گزارش نسخ

جدول شماره 1: نسخ خطی

جدول شماره 2: چاپ‌های سنگی

اختلاف نسخ

جدول 3: موارد اختلافی لهوف در 57 نسخه خطی

جدول 4: تعداد اضافات موارد اختلافی در نُسَخ خطی

جدول 5: موارد اختلافی در چاپ‌های سنگی

تحلیلی بر اختلاف نسخ

ارتباط مثير الاحزان و لهوف

دو تحریر از یک مقتل

منبع اصلی لهوف

روش تصحیح و نسخه مورد اعتماد

چند یادآوری

تصویر برخی نسخ خطی

بخش دوم: متن لهوف و منبع شناسی

بخش دوم کتاب بر اساس مطالب لهوف تنظیم شده است اما بخش‌هایی که بررسی شده، عبارتند از:

دسته اول از اختلاف نسخ: پیش‌گویی شهادت امام

دسته دوم از اختلاف نسخ: روایاتی درباره هدف امام و اطلاع از شهادت

دسته سوم از اختلاف نسخ: نزول به كربلا و بى‏تابى زینب(س)

شهادت طفل شیرخوار و روایتی نادر

مسلك سوم و دسته چهارم از اختلاف نسخ

نتایج پژوهش

این کتاب را پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی منتشر کرده است. @manuscript

🌺 این اثر از آخرین تلاش های علمی در گزارش حادثه کربلا است که با دقت تمام به عرضه مطالب تاریخی پرداخته است. (بجز گزارش مربوط به حادثه خرابه شام، که بر اساس اعتماد به نسخه تحریف شده چاپ هند نوشته شده است. پیش از این در تحقیقی بدیع با بررسی 20 نسخه خطی تحریفات عجیبی که در نسخ خطی و چاپ سنگی کامل بهائی رخ داده را نشان داده و اثبات کردیم که صاحب کامل بهائی آن حکایت را به عنوان حکایت دخترکی چهار ساله و بدون ذکر نسب نقل کرده و بنات امام (ع) را منحصر در دو تن می داند، و همه گزارشهای بعدی از جمله منتهی الآمال بر پایه اعتماد به همین چاپ تحریف شده صورت گرفته است).

@bazmeghodsian

🔻بنا بر تحقیق استاد ابراهیم صالحی حاجی آبادی:

در زيارت رجبيه که ابن طاوس در قرن هفتم آن را نقل کرده، به 90 تن از کساني که ادعا شده در کربلا به شهادت رسيده اند سلام داده شده. اين زيارت يکي از مهمترين منابع مورد استناد کتب متاخرين در استخراج اسماء شهداي کربلا است.

اما اولا این زیارت سندی ندارد که بتوان درباره قوت و ضعف آن سخن گفت.

ثانیا در آن برخي اسامي تحريف يا تصحيف شده اند، و با این که زیارت شهدای کربلا است به کسانی غیر از شهدا سلام داده شده، و حتّی نام برخي از لشکریان عمر سعد به عنوان شهدای کربلا و اصحاب حضرت آمده و به آنان سلام داده شده است!

@bazmeghodsian

🌺 ویراست دوم ترجمه انتقادی مقتل الحسین (ع) خوارزمی منتشر شد.

مقتل خوارزمی از مقاتل معروف است که از فتوح ابن اعثم سنّی اخذ شده و مطالب آن با واسطه یا بی واسطه به مقاتل شیعی از جمله مقتل بحار الانوار راه یافته است.

استاد صادقی کاشانی با دقت نظر ستودنی ضمن ترجمه کتاب، تحریفات و اشتباهات تاریخی آن را در پاورقی متذکر شده است.

@bazmeghodsian

تصحیح جدید از کتاب لهوف بر اساس 57 نسخه خطی، با تحقیق در سبک صاحب لهوف در نقل روایات واقعه کربلا و اشتباهات و تسامحات او در نقل روایات مقتل، و تصرفات و تحریفات فراوان کاتبان لهوف در طول تاریخ، و بیان اینکه کتاب لهوف با هدف گریاندن مخاطب نوشته شده و ارزش و اهمیت تاریخی ندارد.

@bazmeghodsian

🔻بنا بر تحقیق استاد ابراهیم صالحی حاجی آبادی:

در زيارت رجبيه که ابن طاوس در قرن هفتم آن را نقل کرده، به 90 تن از کساني که ادعا شده در کربلا به شهادت رسيده اند سلام داده شده. اين زيارت يکي از مهمترين منابع مورد استناد کتب متاخرين در استخراج اسماء شهداي کربلا است.

اما اولا این زیارت سندی ندارد که بتوان درباره قوت و ضعف آن سخن گفت.

ثانیا در آن برخي اسامي تحريف يا تصحيف شده اند، و با این که زیارت شهدای کربلا است به کسانی غیر از شهدا سلام داده شده، و حتّی نام برخي از لشکریان عمر سعد به عنوان شهدای کربلا و اصحاب حضرت آمده و به آنان سلام داده شده است!

@bazmeghodsian

🌺 ویراست دوم ترجمه انتقادی مقتل الحسین (ع) خوارزمی منتشر شد.

مقتل خوارزمی از مقاتل معروف است که از فتوح ابن اعثم سنّی اخذ شده و مطالب آن با واسطه یا بی واسطه به مقاتل شیعی از جمله مقتل بحار الانوار راه یافته است.

استاد صادقی کاشانی با دقت نظر ستودنی ضمن ترجمه کتاب، تحریفات و اشتباهات تاریخی آن را در پاورقی متذکر شده است.

@bazmeghodsian

🌺 تصحیح جدید از کتاب لهوف بر اساس 57 نسخه خطی، با تحقیق در سبک صاحب لهوف در نقل روایات واقعه کربلا و اشتباهات و تسامحات او در نقل روایات مقتل، و تصرفات و تحریفات فراوان کاتبان لهوف در طول تاریخ، و بیان اینکه کتاب لهوف با هدف گریاندن مخاطب نوشته شده و ارزش و اهمیت تاریخی ندارد.

@bazmeghodsian

🌺 این اثر از آخرین تلاش های علمی در گزارش حادثه کربلا است که با دقت تمام به عرضه مطالب تاریخی پرداخته است. (بجز گزارش مربوط به حادثه خرابه شام، که بر اساس اعتماد به نسخه تحریف شده چاپ هند نوشته شده است. پیش از این در تحقیقی بدیع با بررسی 20 نسخه خطی تحریفات عجیبی که در نسخ خطی و چاپ سنگی کامل بهائی رخ داده را نشان داده و اثبات کردیم که صاحب کامل بهائی آن حکایت را به عنوان حکایت دخترکی چهار ساله و بدون ذکر نسب نقل کرده و بنات امام (ع) را منحصر در دو تن می داند، و همه گزارشهای بعدی از جمله منتهی الآمال بر پایه اعتماد به همین چاپ تحریف شده صورت گرفته است).

@bazmeghodsian

🌺 کتابی بسیار ارزشمند و کم نظیر در معرفی و نقد منابع عاشورا و بیان تحریفات و روایات بی اساس منقول در منابع کهن، که مطالعه آن برای محققین ضروری است.

@bazmeghodsian