آدرس جدید litera999@

? ویژه

به مناسبت آخرین چهارشنبه سال و برگزاری سنت های بومی که در نواحی مختلف ایران از روزگاران کهن رایج است و از آن جایی که در نگاره های سنتی ایرانی بدلیل وابستگی و هم پیوندی عناصر تصویری نگاره ها با متن داستان نسخی که مصور می گردیدند بندرت داستانی از متون ادبی و تاریخی سراغ داریم که سنت " از روی آتش پریدن" را روایت و تصویر نمایند و بنظر می آید این رفتار در دوران معاصر و با تغییر و دگردیسی سنت های دیگری بدین شکل کنونی درآمده و ریشه های آن با تغییرات ماهوی و تغییر در فرم آن بکلی دیگرگون گشته اند از این روی با تاکید بر روی تصویرسازی عنصر " آتش " و گرامیداشت آن _جدای از روایت پیدایش آتش که در بخش داستان جشن سده به آن پرداختیم - و تکیه بر یکی از داستان های مشهور و مربوط به آتش که به تمامی می تواند تداعی کننده مراسم و جشن چهارشنبه سوری آخر سال باشد یعنی داستان " گذر سیاوش از آتش " ، به نقل از شاهنامه فردوسی و بر پایه نگاره مشهور آن از نسخه شاهنامه معروف به " شاه طهماسبی " می پردازیم و بعد از تحلیلی کوتاه و بررسی داستان آن ، در ادامه به نظاره نگاره های مختلف این داستان و یکی از ریشه های اسطوره ای گرامیداشت عنصر آتش در نسخ و شیوه های مختلف نگارگری ایرانی خواهیم پرداخت . لازم بذکر هست که داستان گذر سیاوش از آتش ارتباط مستقیمی با اصل وجودی و فلسفه چهارشنبه سوری نداشته و تنها بدلیل شباهت های تجسمی داستان و البته ویژگی های اسطوره ای متن آن در این فرصت نقل می گردد . ✍️آدمین

@tabrizschoolofpersianpainting

دفتری حاوی اسناد بسیار با ارزش در باره مسائل ایرانیان در عراق، از سال 1277 برجای مانده که بخشی از آنها به مسائل زیارتی و حج و پاره ای به منازعات و اتفاقات آن وقت که ارزش گزارش برای مرکز را داشته اختصاص دارد. فهرست تفصیلی این اسناد با مقدمه ای مفصل را در مقاله ای که ذیلا می آید، پایین ملاحظه فرمایید.

نام کتاب: تسخیر شدگان (جن زدگان)
نویسنده: فئودور داستایوسکی (ترجمه:علی اصغر خبره زاده )

توضیحات:
موضوع اصلی داستان: یک توطئه سیاسی در یکی از شهرهای ایالات و معرفی قهرمانان با تعصبی زایدالوصف همچون موجوداتی پست و بی خیال که از همه خصایص بشری بی بهره اند. مسایلی که در این کتاب مطرح می شود به فرد بستگی ندارد بلکه منظورش تمام ملت است. قهرمانان کتاب واقعاً جن زده و تسخیر شده اند، زیرا زندانی یک قدرت مرموزند که آن ها را به ارتکاب اعمالی وادار می کند که لیاقت و سزاواری انجام آن را ندارند. شیاطینی نامشخص اند که قهرمان واقعی می باشند و انسان ها به منزله عروسک های خیمه شب بازی اند که به فرمان آن ها به جنب و جوش در می آیند. هیچ یک از کتاب های داستایوفسکی پیچیده تر از این کتاب نیست، زیرا ابهام و آشفتگی، همه قهرمانان را در هم می فشرد و وقایع با تعقید بیان می شود. این داستان با یک رشته حوادث مرموز که در ظاهر با وقایع دیگر ارتباط ندارد پایان می یابد.

كتاب «#میرامار» پانسیونی است که حوادث داستان در آن می گذرد. درواقع نقطه تلاقی تعدادی انسان، آرمان،احساس و طرز تفکر است. میرامار جایی است که سیاست با عشق، وطن با معشوق و مدارا با پیرزن پانسیون دار تعریف می شوند. میرامار در واقع یک داستان سیاسی -تاریخی در بطن یک رمان عشقی است. و دخترک خدمتکار بازیگر اصلی آن است. آدم های داستان هریک تعریف منحصر به فردی از دختر دارند. یکی پدرانه به او عشق می ورزد، یکی در پی لذتجویی است. دیگری او را برای بهره کشی و برقراری استبداد مردانه (تحت ظاهر موجه:خانواده) می خواهد. یکی هیچ توجهی به او ندارد. یکی او را با سواد می خواهد. دیگری بی سواد. دخترک خدمتکار از این بابت تنها یک سمبل است. سمبل واژه مقدسی به نام: وطن! و مردها سمبل نگاه های متکثر افراد به این واژه و آرمان های ناسیونالیستی شان. طبقه اجتماعی افراد به خوبی با طرز تفکرشان هم سواست. و داستان هوشمندانه تجربیات اجتماعی نویسنده را در قالب طرحی جذاب بیان می کند.
داستان چند راوی دارد. شاید «نجیب محفوظ» این مصراع ارزشمند مولوی را شنیده است: هرکسی از ظن خود شد یار من. . .
که برای بیان صادقانه قصه اش یک به یک و با دقت و حوصله به سراغ تعریف ماجرا از زبان تک تک افراد رفته است. و به سبک یک بازجو یا ژورنالیست هریک را واکاوی کرده است. البته تکرار مکرر داستان از زبان چندین راوی به هیچ وجه باعث کسالت و ملال خواننده نمی شود. چرا که آغاز و پایان روایت ها متفاوت است. هرکس داستان را از جایی که وارد پانسیون شده روایت می کند و تا جایی پیش می برد. نفر بعد زمان بیشتری جلو می رود تا در نهایت در واپسین فصول داستان، پرده از جنایتی برداشته شود که راوی های اولیه هیچ سخنی از آن نگفته بودند. این نشان دهنده نبوغ نویسنده در چینش برش های زمانی است. هرکس در ورای روایت داستان میرامار در واقع دنیای خودش را روایت می کند.
@ketabkhaneh2015

شماره ۱۱۳ ماهنامه فرهنگی، اجتماعی و سیاسی «آزما» با گفتگویی با ضیا موحد نویسنده، شاعر و پژوهشگر درباره چیستی شعر و تفاوت آن با دیگر گونه‌های نوشتن آغاز می‌شود. موحد در این مصاحبه از مقطع کنونی به نام دوره خمودی شعر یاد کرده است.

اما پرونده این شماره «آزما» درباره مستندگرایی در داستان امروز است که در این قسمت در گفتگوهایی با این چهره‌های مانند نظرات جمال میرصادقی، عبدالله کوثری، امیرعلی نجومیان و گیتا گرکانی، این موضوع مورد بررسی قرار گرفته است.

پرونده دیگری که در این نشریه مورد بحث قرار گرفته، تهران و خاطرات گم‌شده آن است. در این قسمت تهران به عنوان شهری انتزاعی که هیچ رابطه‌ای با ساکنانش که در آن احساس غربت هم می‌کنند، ندارد، مقوله اصلی است.

«آزما» در شماره تازه خود یاد منوچهر آتشی را هم گرامی داشته و به مناسبت ۲۹ آبان سالگرد کوچ این شاعر و در مطلبی به قلم محمود معتقدی، صدای اندیشه آتشی را تا رویای زیستن او دنبال کرده است.

فرید مرادی پژوهشگر در حوزه نشر هم در مصاحبه‌ای با «آزما» که به بهانه انتشار مجموعه پنج جلدی «تاریخ چاپ و نشر کتاب در ایران»، ثمره بیش از ۲۰ سال تلاش او در این زمینه، داستان چاپ نخستین کتاب فارسی را بازگو کرده است.

مروری بر اشعار محمدشمس لنگرودی در مطلبی به قلم لاله حیدرزاده و با عنوان «نیروانای کلمات در شعر»، نگاهی به دنیای ذهنی لیلا محمدکریمی در مطلبی به قلم نگار افرازاد و با عنوان «آهسته کمی به سمت آرامش»، نگاهی به رمان «جزیره شاتر» نوشته دنیس لهین در مطلبی به قلم صادق وفایی، چند شعر تازه از چند شاعر جوان و... و. از دیگر مطالب شماره تازه ماهنامه ادبی «آزما» است.

شماره ۱۱۳ ماهنامه فرهنگی، اجتماعی و سیاسی «آزما» با بهای ۶۰۰۰ تومان روی دکه‌های روزنامه‌فروشی قرار گرفته است.

به عنوان نمونه‌معاصر!

به خاطرم هست که جاعل داستان تشیع اینشتین و نامه نگاری او با مرحوم آیت الله بروجردی، در مواضع دیگری جعلیات دیگری داشت که می شد به عنوان موید تشیع اینشتین از آنها استفاده کرد!


جاعلین حرفه ای، جعل های حرفه ای می کنند سیدنا!

بیژن نجدی ،شاعر و داستان‌نویس در ۲۴ آبان ۱۳۲۰ از پدر و مادر گیلانی در خاش زاهدان متولد شد. تحصیلات ابتدایی خود را در رشت گذراند. پس از اخذ دیپلم در سال ۱۳۳۹ وارد دانشسرای عالی تهران شد و در سال ۱۳۴۳ از همان دانشکده در رشته ریاضی فارغ‌التحصیل و با سمت دبیر در دبیرستانهای لاهیجان مشغول به تدریس شد. پدرش از افسران مبارزی بود که در قیام افسران خراسان نقش داشت و در مسیر رفتن به گنبد کاووس به دست تعدادی ژاندارم کشته شد. در سال ۱۳۴۹ با پروانه محسنی آزاد ازدواج کرد که حاصل این ازدواج یک دختر و یک پسر است. از سال ۱۳۴۵ فعالیت ادبی خود را آغازکرد.
توانایی او در شعر گفتن داستان هایش را خواندنی تر کرده است. او در داستان هایش نیز از استعاره ها و تشبیه های بی نظیری استفاده می کند؛ آرایه هایی ادبی که به جان خواننده اش نفوذ می کند و نجدی را حتی با خواندن یک داستان کوتاه همواره در خاطرش نگاه می دارد. مجموعه داستان یوزپلنگانی که با من دویده اند؛ از آن مجموعه داستان هایی است که با وجود حجم کمش زیباترین و پر کشش ترین داستان های فارسی را در خود جای داده است. این مجموعه تنها اثری بود که در زمان حیات نجدی به انتشار رسید؛ در سال ۷۳ و در سال ۷۴ نیز جایزه قلم زرین جایزه گردون را از آن خود کرد. باقی آثار نجدی به کوشش همسرش پروانه محسنی آزاد بعد از مرگش به انتشار رسید.
نجدی نویسنده سبک واقع گرایی و فرا واقع گرایی است. او ویژگی های زندگی واقعی و به عبارتی سبک رئال را رعایت کرده است و از آن جهت که در آثارش با اشیا بی جان هم ذات پنداری می کند،نویسنده ای سوررئال خطاب می شود. نجدی خود از پیشگامان داستان نویسی پست مدرن در ایران است.از دیگر آثار نجدی می توان به داستان های نا تمام، خواهران این تابستان و دوباره از همان خیابان ها اشاره کرد.سپیده فارسی کارگردان ایرانی مقیم فرانسه از برخی داستان های نجدی فیلم ساخته است.
بیژن نجدی در چهارم شهریور ۱۳۷۶ در 56 سالگی به علت بیماری سرطان ریه درگذشت.
" با من از درد دندان نگویید / که از سرطان فریاد خواهم زد "
و همان طور که خواسته بود در شیخان لاهیجان دفنش کردند . جایی که شیخ زاهد گیلانی آرام گرفته است.
" از خدا پنهان نیست / چرا پنهانش کنم از تو آقا / آقا شیخ زاهد گیلانی /
سیاهپوش قهوه خانه ای هستم / که در مسیر راه کمر بندی / دور لاهیجان روزی مرد /
همین طور سیاهپوش آینه ای / که جیوه اش روزی ریخت / سیاه پوش قالیچه ای /
که در مغازه سمساری است / بله اقا , آه , آقا / آقا شیخ زاهد گیلانی ! "

و تکه ای از وصیتنامه اش را روی سنگ قبرش نوشتند , وصیتی که یوزپلنگ ها را فراموش نکرده بود :
" و می بخشم به پرندگان / رنگ ها , کاشی ها , گنبدها / به یوزپلنگانی که با من دویده اند / غار و قندیل های آهک و تنهایی / و بوی باغچه را / به فصل هایی که می آیند / بعد از من ... "

همانگونه که گفته شد آرامگاه او در شهر لاهیجان در جوار بقعه شیخ زاهد گیلانی قرار دارد.
@litera9

@litera9
«رضا فرخفال» از جمله نویسندگانى است که نخستین داستان‌هایش را در جنگ اصفهان به چاپ رساند. تنها مجموعه داستانش را با عنوان «آه، استانبول» در سال ۱۳۶۸، انتشارات «اسپرک» منتشر کرد که البته داستان‌هاى این مجموعه تفاوت‌هاى بسیارى با داستان‌هاى دهه ۴۰ او دارد و هیچ یک از آنها هم در این مجموعه نیامده است. «فرخفال» دچار‌شدنش را به ادبیات، در آن سال‌ها، ناشى از نوعى وقوف به تنهایى مى‌داند که نام دیگرش «ویروس مدرنیسم» است . برخلاف بسیاری از نویسندگان امروز که به دنبال حذف صدای نویسنده از داستان هستند، از دل حدیث نفس های قهرمانان فرخفال، داستانی سر بر می آورد که صدای اظهار نظر کننده نویسده عنصر مهمی در آن محسوب می شود. البته فرخفال با انتخاب شخصیت هایش از میان روشنفکران، این امر را با ظرافت انجام می دهد، به طوری که داستان های مجموعه آه، استانبول (1368) را می توان تصویرهای زنده‌ای از فضای روشنفکری نخستین سال های پس از انقلاب دانست. فرخفال در رشته تاریخ درس خوانده است و در داستان هایش زندگی اکنونیان را در پیوند با فرهنگ و تاریخ گذشته مطرح می کند. داستان با این جمله شروع می شود: "چشم‌هایش خاکستری بود". هرچه پیش تر می‌رویم بیشتر در می یابیم که خاکستری رنگ چیره بر فضای این داستان است.
راوی ویراستاری است با زندگی تکراری که حال و هوای زمانه از ورای مشاهدات او تجسم می یابد . مترجم ممنوع الخروج، شعارهای روی دیوارها، تب مهاجرت، تعطیلی دانشگاه‌ها و.....
@litera9

@litera9
نویسنده دراین کتاب سرگذشت آدم امروز را تعریف می نماید. دلاور قصه هیچ شخصیت بخصوصی نمی باشد و مطالعه کننده در این داستان با آدم عام رو به روست. شاید بشود که گفت دلاور داستان خود مطالعه کننده می باشد. بر این پایه و اساس که داستان با صحبت بین کسی که اثر را می خواند و داستانگو آغاز می‌شود. کتاب به هیچ مکان به خصوص و به هیچ وقت و دوران مشخص شده ای اشاره خاصی ندارد. در حقیقت مکان آن تمامی مکانها و زمان آن تمام وقت می باشد. نوشته در دو حال و احوال ریزنگری و بزرگ نگری در مسیر و جریان است. در داخل تن آدم با سلول‌های دلاور و شجاع ولی بسیار ریز و در رویه ی عادی با تفکر درمورد زندگی آدمی روبرو هستیم. صحبت ها مختصری درمورد مقولات اساسی عشق و هنر و اقتصاد و سیاست علم و دین می باشد.
در هر گوشه از داستان اتفاقات بنیادین صورت می گیرد.
این رمان روایت ساده‌تر شدۀ "ژ" است اما کسانی که با "ژ" مشکل دارند احتمالاً با این نیز مشکل خواهند داشت.

نكته ای اضافی درباره فرسته بالا

همانطور که می بینید در عصر قاجار و صدر مشروطه گاه صرفاً به دلیل مخالفت با آرای عالمان برجسته ای مانند شیخ هادی نجم آبادی و به بهانه های واهی آنان را ازلی و بابی و بعدها عده ای دیگر را متهم به وهابی بودن و یا عناوین دیگر می کردند. درست مانند سیره علمای اصحاب حدیث سنی که هر کسی که اندک تمایلی به تشیع داشت را با مهر و لقب رافضی متهم به بدعت می کردند. عده ای دیگر را هم زمانی قبل از آن با اتهام مرجی بودن و یا جهمی بودن اهل بدعت می خواندند و این داستان همچنان ادامه دارد...

درباره خطیب خوارزمی

مجموعه یادداشت های من درباره خطیب خوارزمی که شامل ناگفته هایی درباره اوست را به زودی در کاتبان می گذارم. پیش از این بخش هایی از اطلاعات تازه درباره او را در ذیل یادداشت های دیگری آورده بودم. در مقاله مفصلی که به زودی در کاتبان قرار می دهم همه آن اطلاعات به همراه اطلاعات تازه ای در اختیار خوانندگان قرار داده می شود. خطیب خوارزمی از علمای حنفی و معتزلی خوارزم و نویسنده کتاب های مناقب علی بن ابی طالب و مقتل الحسین و همچنین مناقب ابی حنیفه است.

داستان بلند : خیرالنساء
نویسنده : قاسم هاشمی نژاد
یک داستان بلند از یکی از زبده ترین اساتید زبان فارسی. داستان خیرالنسا ی حکیم داستان واقعی از صاحب حکمت شدن زنی اهل معنا از اهالی مازندران که به درمان امراض دردمندان با دانشی شهودی و ارتباطی عمیق با طبیعت می پردازد . اولین بخش داستان یک شاهکار بی نظیر است که نحوه نایل شدن خیرالنسای جوان به این حکمت را روایت میکند . در ادامه خیرالنسا که حال طبیب شهره ای است با الهامی قدسی به اتفاق عده ای از اهالی شهر به سفر کربلا می رود. داستان را می توان فارسی ترین داستان معاصر دانست که ارتباط عمیق فرهنگ ایرانی را با معنویت اهل بیت ع در فضایی مملو از زیبا شناسی توحیدی روایت میکند. استفاده ریشه ای و بنیادی از ساختار حکایت های عرفانی خود حکایت دیگری از هنر مرحوم قاسم هاشمی نژاد در خیرالنسا است.

برتراند راسل، ریاضی‌دان و فیلسوف برنده جایزه نوبل، هم جذب نظریه “نسبیت انیشتین” شد و کتاب ABC of Relativity (به فارسی: الفبای نسبیت) را درباره آن نوشت که در اینجا معرفی می‌شود. آن چیزی که دانش‌مندان تمامی علوم و حتی مردم عادی را علاقه‌مند به دانستن “نسبیت” کرده، بحث درباره زمان می‌باشد. زمان چیزی است که همه با آن سروکار دارند، ولی تا آن دوران کسی نشنیده بود که “ساعت‌های متحرک کندتر کار می‌کنند”؛ مخصوصاً داستان دوقلوها که یکی از آن‌ها به فضا مسافرت می‌کند و دیگری در زمین می‌ماند (پارادوکس دوقلوها) همه را مشتاق‌تر کرد تا درباره این نظریه بدانند و بنویسند. البته باید اذعان کرد که تعداد کمی از افراد از این نظریه به درستی سر در می‌آورند. کتاب الفبای نسبیت با زبانی ساده و روان به بیان اصول و نتیجه های نظریه انقلابی نسبیت در دنیای فیزیک می‌پردازد.

داستان بلند : خیرالنساء
نویسنده : قاسم هاشمی نژاد
یک داستان بلند از یکی از زبده ترین اساتید زبان فارسی. داستان خیرالنسا ی حکیم داستان واقعی از صاحب حکمت شدن زنی اهل معنا از اهالی مازندران که به درمان امراض دردمندان با دانشی شهودی و ارتباطی عمیق با طبیعت می پردازد . اولین بخش داستان یک شاهکار بی نظیر است که نحوه نایل شدن خیرالنسای جوان به این حکمت را روایت میکند . در ادامه خیرالنسا که حال طبیب شهره ای است با الهامی قدسی به اتفاق عده ای از اهالی شهر به سفر کربلا می رود. داستان را می توان فارسی ترین داستان معاصر دانست که ارتباط عمیق فرهنگ ایرانی را با معنویت اهل بیت ع در فضایی مملو از زیبا شناسی توحیدی روایت میکند. استفاده ریشه ای و بنیادی از ساختار حکایت های عرفانی خود حکایت دیگری از هنر مرحوم قاسم هاشمی نژاد در خیرالنسا است.

با عرض معذرت.. این‌ متن را ارسال کردم تا پس از آن نکاتی را درباره آن بنویسم که کاری پیش آمد و نسیان هم به همراهش.. ولی اجمالا عرض کنم دوست خوبمان جناب آقای دکتر انصاری تمام آن نکاتی را که در بحث فهرستی از اساسی ترین مباحث آن به شمار می آید را با تعابیر دیگری بیان می کنند و خوشبختانه و کم کم به بحث فهرستی نزدیکتر شده اند.. ولی این مباحث را با نام دیگری در حال مطرح کردن هستند.. البته مباحث ایشان بسیار ناقصتر از آن چیزی است که استاد علامه ی ما پایه گذاری کرده اند است..