کانال کتاب (yortchi) pdf

? کتاب المصاحف تالیف ابن ابی داوود
این کتاب پیرامون یکی از موضوعات مهم علوم قرآن یعنی مساله مصاحف و جمع آوری آنها، نوشته شده است. مؤلف که یکی از دانشمندان اسلامی در قرن سوم هجری می‌باشد در این کتاب موضوع کتابت وحی و تالیف و جمع آوری مصحف را با بیان‌های مختلف مورد بررسی قرار داده است. وی مطالب را در پنج جزء تقسیم بندی نموده که در جزء اول پیرامون کتابت مصحف و جمع قرآن توسط صحابه پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم سخن گفته، در جزء دوم و سوم اختلاف مصاحف صحابه و دیگران را بررسی می‌کند، در جزء چهارم مساله اخذ اجرت بر نوشتن مصحف، و چگونه نوشتن آن را توضیح می‌دهد. و در جزء آخر مبادله کردن مصحف‌ها با یکدیگر را بیان نموده‌اند. روش مؤلف در کتاب همچون روش قدما می‌ماند که برای توضیح مطالب از روایات استفاده می‌کنند. وی برای موضوعی به نقل روایات کفایت نموده و از خود توضیحی درباره موضوعات ارائه نمی‌کند. اما با توجه به اینکه از دانشمندان قرن سوم می‌باشد مطالبی را که مطرح نموده و روایاتی را که به عنوان استناد به آنها ذکر کرده قابل تامل و توجه می‌باشد. از این روست که کتاب حاضر مورد توجه دانشمندان علوم قرآنی قرار گرفته و از آن به عنوان یکی از منابع در بحث مصاحف استفاده می‌کنند.???
? @quranied

یکی از جنبه های پر اهمیت این نسخه، رسم الخط آن است که در بررسی رسم الخطِ متون عربی در قرن ششم هجری، و نیز از منظر پژوهش در تاریخ کتابت، کمک شایانی به محققینِ این عرصه می نماید، و می تواند موضوعِ مقاله ای مستقل و مفید باشد.

دكتر ناصر خليلي صاحب بزرگ ترين وجامع ترين مجموعه از دست نوشته هاي قرآني ست· تاكنون مجموعه اي شخصي با اين گستردگي وجود نداشته است· اين مجموعه تصويرگر تاريخ كامل كتابتِ قرآن كريم از قرن اول هـ ق تا عصر حاضر است· نمونه هايي كه محل نگارش آن ها در منطقه اي به وسعت سرزمين هاي ميان دو نقطه ي اسپانيا و هندوستان بوده است· از چهار جلدي كه در اين مجموعه به قرآن هاي دست نويس اختصاص يافته، جلد نخست به سبك عباسي پرداخته است· در اين جلد از سه سبك اصليِ كتابتِ قرآن كه تا پيش از قرن چهارم متداول بوده، بحث مي شود· در اين نمونه ها علاوه بر چندين نسخه ي كامل قرآن با جلد و صحافي اصلي، دو صفحه از نسخه اي معروف به قرآن آبي، كه متن آن با طلا بر پوستي آبي رنگ نقش بسته و متعلق به قرن سوم هجري است، همچنين دو دسته از برگ هاي قرآني كه در پالرمو و در اواخر قرن چهارم كتابت شده، ديده مي شود ـ قرآن پالرمو تنها نسخه اي ست كه در سيسيل تهيه شده است.

🔵 سه نسخه قرن یازدهم «مجمع‌البیان» فهرست‌نگاری می‌شود

یکی از کارشناسان نسخ خطی از نگارش فهرست نسخ قرن یازدهم «مجمع‌البیان» خبر داد که به زبان عربی و به خط نستعلیق کتابت شده‌اند.

صادق حضرتی آشتیانی، نسخه‌شناس و کارشناس نسخ خطی از نگارش فهرست نسخه‌هایی از مجمع‌البیان خبر داد و گفت: این نسخه‌ها اثر ابوعلی طبرسی است که تفسیر آیات قرآن را شامل می‌شود و آنچه که در دسترس من قرار داد شامل سه نسخه است.

وی از قدمت این نسخه یاد کرد و آن را مربوط به قرن یازدهم هجری قمری دانست و افزود: این نسخ به خط نستعلیق کتابت شده و مربوط به عصر صفویه است. جلد نخست این نسخه‌ها در سال ۱۰۸۹ کتابت شده است و جلد دوم نیز طی یک یا دو سال بعد از این تاریخ به کتابت درآمده است.

آشتیانی با بیان اینکه خط نسخ بسیار ممتاز است، اظهار کرد: نسخه نخست شامل تفسیر سوره‌های قرآن از ابتدای سوره حمد تا پایان سوره مائده را شامل می‌شود که به زبان عربی هستند.

وی کاتب نسخه نخست را کرمانی عنوان کرد و ادامه داد: جلد دوم این نسخ نیز به زبان عربی و از ابتدای سوره انعام و شامل سوره‌های ابراهیم، انفال، هود،‌ رعد،‌ حجر، نحل، بنی اسرائیل،‌ یوسف،‌ کهف و ... تا پایان سوره مریم است که به قلم محمد احمد تونی کتابت شده است.

آشتیانی از کتابت این اثر در چهارشنبه، ۱۵ ربیع‌الاول سال ۱۰۶۹ خبر داد و گفت که این اثر با دیگر متون مقابله شده و توسط دانشمندان معاصر بازخوانی و اشتباهات و اغلاط آن تعیین و ویراستاری شده است.
@manuscript

دكتر ناصر خليلي صاحب بزرگ ترين وجامع ترين مجموعه از دست نوشته هاي قرآني ست· تاكنون مجموعه اي شخصي با اين گستردگي وجود نداشته است· اين مجموعه تصويرگر تاريخ كامل كتابتِ قرآن كريم از قرن اول هـ ق تا عصر حاضر است· نمونه هايي كه محل نگارش آن ها در منطقه اي به وسعت سرزمين هاي ميان دو نقطه ي اسپانيا و هندوستان بوده است· از چهار جلدي كه در اين مجموعه به قرآن هاي دست نويس اختصاص يافته، جلد نخست به سبك عباسي پرداخته است· در اين جلد از سه سبك اصليِ كتابتِ قرآن كه تا پيش از قرن چهارم متداول بوده، بحث مي شود· در اين نمونه ها علاوه بر چندين نسخه ي كامل قرآن با جلد و صحافي اصلي، دو صفحه از نسخه اي معروف به قرآن آبي، كه متن آن با طلا بر پوستي آبي رنگ نقش بسته و متعلق به قرن سوم هجري است، همچنين دو دسته از برگ هاي قرآني كه در پالرمو و در اواخر قرن چهارم كتابت شده، ديده مي شود ـ قرآن پالرمو تنها نسخه اي ست كه در سيسيل تهيه شده است.

@litera9
از کهن ترین نسخ کتاب ارشاد شیخ مفید. کتابت: قرن ششم هجری. از همین قرن نسخۀ خطی دیگری نیز در کتابخانۀ آیت الله مرعشی موجود است.

از کهن ترین نسخ کتاب ارشاد شیخ مفید. کتابت: قرن ششم هجری. از همین قرن نسخۀ خطی دیگری نیز در کتابخانۀ آیت الله مرعشی موجود است.
┄═•❁ @Y_1360 ❁•═┄

ضرورت تصحيح مجدد بشارة المصطفی

از کتاب بشارة المصطفی تأليف عماد الدين طبري به گزارش مرحوم طباطبایی نسخه ای در مکتبه امير المؤمنين (ع) در نجف موجود است از سده ششم و متعلق به عصر مؤلف. مناسب است اين نسخه برای چاپ تازه ای از متن اين کتاب و به منظور ارائه تصحيحی انتقادی مورد استفاده قرار گيرد. سندهای اين کتاب از لحاظ تاريخی ارزشمند است و به ويژه روایتی کهن از بخش هایی از امالی شيخ را در مطاوی خود دارد کما اینکه برای شناخت طبقات علمای اماميه در سده های پنجم و ششم به کار می آيد. متأسفانه در چاپ های قبلی اين اثر دقت های لازم برای تصحيح متن به کار نرفته.

چنانکه گذشت تفاوت میان انجامه ناسخ و انجام کتاب مرز باریکی است که تمییز آن برای برخی دشوار می نماید؛ در نتیجه نام مؤلف و تاریخ تالیف ، به جای نام ناسخ و تاریخ کتابت درج می شود و نسخه به خط مؤلف از کار در می آید !!
و همچنین در جایی که کاتب ، نام ناسخ و تاریخ استنساخ نسخه منتسخ منه را می آورد ، ولی از خود و تاریخی که در آن کتابت نسخه خود را به انجام رسانده چیزی نمی گوید. در اینجا برخی دچار اشتباه می شوند و گاهی نسخه قرن دهمی را از قرن ششم می پندارند و مع الاسف برخی فهرستنامه ها بوستانی از این دسته گلُ هاست .

سيد محمدرضا فاضل هاشمي، کارشناس مسئول گنجينه کتب خطي سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی به خبرنگار خبرگزاری شبستان در مشهد گفت: مجموعه ارزشمندي شامل بيش از 60 نسخه خطي و چاپ سنگي نفيس از قطب‌الدين راوندي در گنجينه کتب خطي کتابخانة مرکزي آستان قدس رضوي نگهداري مي‌شود که بيشتر آن‌ها به دست مقام معظم رهبري به آستان مقدس رضوي اهدا شده و به واسطه تاريخ کتابت و ويژگي‌هاي هنري داراي نفاست بالايي است.

وی به معروف‌ترين اثر راوندي با عنوان «الخرائج و الجرائح» اشاره کرد و با بيان اينکه حدود 30 نسخه نفيس خطي و چاپ سنگي از آن، در گنجينه کتب خطي موجود است، اظهار کرد: اين کتاب، از بزرگ‌ترين و بهترين کتبي است که پيرامون معجزات پيامبر(ص) و ائمه عليهم‌السلام نوشته شده؛ نسخه بسيار نفيسي از اين اثر موجود است که در سال 985 هجري قمري در قندهار به قلم «قطب‌الدين کاتب» و «شيراحمد توني» به خط نسخ 20 سطري بر کاغذ نخودي کتابت شده و وقفي شيراحمد توني (از واقفان عمده آستان قدس) در همان قرن دهم است.

هاشمی ادامه داد: نسخه ارزشمند ديگر به سال 1060 هجري قمري به خط نسخ بر کاغذ دولت‌آبادي کتابت شده، عناوين به شنگرف، جلد مقوا با عطف و گوشه تيماج، اهدايي «نجم الهدي» است؛ نسخه ديگر، کتابت قرن دوازدهم مجدول به زر و تحرير مشکي و لاجوردي و کمند، با جلد تيماج قهوه‌اي است.

وی به نسخه‌هايي از ترجمه الخرائج با عنوان «کفايه المؤمنين في معجزات الأئمه المعصومين» ترجمه «محمد شريف ابن حسام خادم» (قرن دهم) اشاره کرد و افزود: «نسخه‌اي به کتابت قرن دوازدهم، به خط نسخ 15 سطري بر کاغذ نخودي آهارمهره موجود است که عناوين به شنگرف دارد و بر روي برخي عبارات به شنگرف خط کشيده شده، با جلد تيماج فرنگي مشکي زرکوب، اهدايي مقام معظم رهبري در بهمن‌ماه 84 است.

هاشمی  به دو اثر ديگر راوندي به زبان عربي اشاره کرد که هر دو اهدايي مقام معظم رهبري است و اظهار داشت: «فقه القرآن» به سال 1236 هجري قمري به خط نسخ بر کاغذ نباتي به قلم «محمد بن محمدعلي خوانساري» کتابت شده با جلد تيماج، و «قصص الأنبياء» به کتابت قرن سيزدهم به خط نستعليق 19 سطري با جلد ميشن عنابي است.

کارشناس مسئول گنجينه کتب خطي به آثار راوندي به زبان فارسي اشاره و تصريح کرد: اثري با عنوان «ذريعه النجاه من اهوال العرصات» در موضوع اخبار اهدايي مقام معظم رهبري، «دلالت و احکام» در موضوع رياضيات به کتابت 1239 هجري قمري به خط نستعليق تحريري بر کاغذ فستقي، و «محرم‌نامه» (ترجمه حديثي از قصص الأنبياء) به خط نستعليق بر کاغذ نخودي با جلد تيماج  که دو اثر اخير وقفي «محمدرضا نائيني» است.

فاضل هاشمي با اشاره به 40 نسخه ارزشمند چاپ سنگي عنوان کرد: از جمله آن‌ها، نسخه‌هاي متعددي از اثر علامه محمد تقي مجلسي با عنوان «الأربعين به ضميمه الخرائج و الجرايح و کفايه الأثر» به تاريخ چاپ 1235 هجري قمريست.

وي با اظهار اينکه ديوان شعر عربي ارزشمندي منسوب به حضرت علي عليه‌السلام موجود است که قطب‌الدين راوندي آن را گردآوري نموده، خاطرنشان کرد: نسخه‌هايي از «انوار العقول في منظومات وصي الرسول ابي الحسنين علي بن ابيطالب عليه‌السلام» موجود است که در سال 1264 هجري قمري کتابت و چاپ شده است؛ بيشتر نسخه‌ها اهدايي مقام معظم رهبري است.

گفتني است ؛ قطب‌الدين ابوالحسين سعيد بن عبدالله بن حسين بن هبه‌الله راوندي کاشاني (متوفي 573 هجري قمري) معروف به قطب راوندي، محدث، مفسر، متکلم، فقيه، فيلسوف و مورخ بزرگ شيعه در قرن ششم هجري و از شاگردان شيخ طبرسي صاحب تفسير مجمع‌البيان است. «ابن شهرآشوب مازندراني» و «شيخ منتجب‌الدين رازي» مشهورترين شاگردان اويند.

اين كتاب كه بسيار پر اهمیت است فقط دو نسخه خطی دارد، یکی نسخه ترکیه که ناقص است و دیگری نسخه جامعة الازهر در مصر كه كامل است. البته هر دو نسخه کهن هستند ولی نسخه مصر متعلق به قرن ششم هجری است و دارای بلاغاتی است که احتمال آنکه این بلاغها متعلق به خود مؤلف باشد هم مي رود. بنده نسخه ازهر را به سرعت تورق كردم ولي متاسفانه تصوير آن را ندارم و اگر اشتباه نکرده باشم اخوان فاضلان طباطبائی وفقهما الله فقط از نسخه اول برای تحقیق این کتاب بهره برده اند.

نسخه ای که علی بن حمزه کتابت کرده به دست شهید اول (م ۷۳۴ق) می رسد و ایشان از روی آن یک نسخه برای خودشان کتابت می کند. بعدها در سال ۹۰۹ق، شیخ علی نجیب الدین بن محمد از روی نسخه شهید اول نسخه ای استنساخ می کند که البته در کتابت بخشی از آن استادش، شیخ حسن صاحب معالم (م 1011ق) نیز مشارکت داشته است. این نسخه در هفت جزء نگاشته می شود و سرانجام به دست سید حسن الصدر (م ۱۳۵۴ق) می رسد (تکمله امل الامل ص ۳۸۴ ).این نسخه در اختیار محدث نوری نیز بوده است و ایشان در خاتمه مستدرک آن را توصیف می کند.(خاتمه مستدرک الوسائل ج 3 ص ۲۸۷-۲۸۸)
@libmazaheb

🌕 از کهن ترین نسخ کتاب ارشاد شیخ مفید. کتابت: قرن ششم هجری. از همین قرن نسخۀ خطی دیگری نیز در کتابخانۀ آیت الله مرعشی موجود است.

🔸سندی تازه در کذب انتساب حدیقة الشیعة

🔹بر محققان خبیر پوشیده نیست که انتساب حدیقة الشیعة به فقیه و حکیم عظیم الشأن جناب مقدس اردبیلی دروغی بیش نیست، خصوصا بخش نقد تصوف از آن کتاب که مشتمل بر اخبار و احادیث موضوعه و ساختگی بوده و نام جاعل آن قسمت نیز به گواهی معاصران او معلوم و مشخص است.

🔸یکی از کسانی که بر اساس شهرت کاذبه، حدیقة الشیعه را به جناب مقدس منتسب کرده شیخ حرّ عاملی در امل الآمل است. این در حالی است که در منابع دست اولی شرح حال مقدس همچون نقد الرجال میر مصطفی تفرشی چنین نامی در آثار او ذکر نشده است.

🔹نکته مهم و قابل توجه این که شیخ حر بر این موضع از امل الآمل تعلیقه ای نگاشته که از آن معلوم می شود انتساب مزبور در زمان او نیز به شدّت مشکوک بوده است.

🔸تعلیقه شیخ حر که در امل الآمل موجود چاپ نشده را علامه میرزا عبدالله اصفهانی صاحب ریاض العلماء در تعلیقات خود بر امل الآمل نقل کرده است.

🔹تعلیقه امل الآمل نیز به کوشش مصحح اصل امل الآمل چاپ شده اما متاسفانه مصحح با این که تعلیقه امل را بر اساس نسخه خط میرزا عبدالله چاپ کرده این مطلب را نقل نکرده است.

🔸متن تعلیقه شیخ حر به خط علامه صاحب ریاض و بر اساس خط او چنین است: «قیل إنّ نسبة هذا الکتاب إلیه من أکذب الکذب».

🔹گفتنی است که مصحح ریاض العلماء که مصحح امل الآمل و تعلیقه امل است تعلیقه مزبور را در پاورقی ریاض العلماء (ج 1 ص 56) نقل کرده است!

@bazmeghodsian

🔸سندی تازه در کذب انتساب حدیقة الشیعة

🔹بر محققان خبیر پوشیده نیست که انتساب حدیقة الشیعة به فقیه و حکیم عظیم الشأن جناب مقدس اردبیلی دروغی بیش نیست، خصوصا بخش نقد تصوف از آن کتاب که مشتمل بر اخبار و احادیث موضوعه و ساختگی بوده و نام جاعل آن قسمت نیز به گواهی معاصران او معلوم و مشخص است.

🔸یکی از کسانی که بر اساس شهرت کاذبه، حدیقة الشیعه را به جناب مقدس منتسب کرده شیخ حرّ عاملی در امل الآمل است. این در حالی است که در منابع دست اولی شرح حال مقدس همچون نقد الرجال میر مصطفی تفرشی چنین نامی در آثار او ذکر نشده است.

🔹نکته مهم و قابل توجه این که شیخ حر بر این موضع از امل الآمل تعلیقه ای نگاشته که از آن معلوم می شود انتساب مزبور در زمان او نیز به شدّت مشکوک بوده است.

🔸تعلیقه شیخ حر که در امل الآمل موجود چاپ نشده را علامه میرزا عبدالله اصفهانی صاحب ریاض العلماء در تعلیقات خود بر امل الآمل نقل کرده است.

🔹تعلیقه امل الآمل نیز به کوشش مصحح اصل امل الآمل چاپ شده اما متاسفانه مصحح با این که تعلیقه امل را بر اساس نسخه خط میرزا عبدالله چاپ کرده این مطلب را نقل نکرده است.

🔸متن تعلیقه شیخ حر به خط علامه صاحب ریاض و بر اساس خط او چنین است: «قیل إنّ نسبة هذا الکتاب إلیه من أکذب الکذب».

🔹گفتنی است که مصحح ریاض العلماء که مصحح امل الآمل و تعلیقه امل است تعلیقه مزبور را در پاورقی ریاض العلماء (ج 1 ص 56) نقل کرده است!

@bazmeghodsian

🌕 کتاب بشارة المصطفی و نسخه ای از زمان مؤلف

عماد الدين أبي جعفر محمد بن أبي القاسم طبری، از عالمان نامدار امامیه در قرن ششم هجری است. کتاب بشارة المصطفی لشیعة المرتضی، اثر زیبای حدیثی اوست. چنان که مؤلف در مقدمۀ کتابش آورده، هدف او از نگارش این اثر، جمع کتابی بوده که شامل منزلت تشیع، درجات شیعیان و کرامت اولیاء امامان بزرگوار نزد خدا و ثواب و پاداش آنان باشد.

سوگمندانه در نسخه های باقی ماندۀ این کتاب حداکثر تنها یازده جزء آن وجود دارد، حال آن که شیخ حرّ عاملی در أمل الآمل، تصریح کرده که کتاب دارای هفده جزء است.
(📚أمل الآمل، ج2، ص 234)

در اینجا نسخه ای خطی از این کتاب، که اصل آن مربوط به کتابخانه امیرالمؤمنین علیه السلام در نجف است عرضه شده است. امتیاز این نسخه، که متاسفانه تنها دربردارندۀ چهار جزء ابتدای کتاب می‌باشد، در این است که تاریخ کتابت آن به عصر مؤلف بازمی‌گردد.

🌕 از کهن ترین نسخ کتاب ارشاد شیخ مفید. کتابت: قرن ششم هجری. از همین قرن نسخۀ خطی دیگری نیز در کتابخانۀ آیت الله مرعشی موجود است.

@MadinatAlelm

@litera9
از کهن ترین نسخ کتاب ارشاد شیخ مفید. کتابت: قرن ششم هجری. از همین قرن نسخۀ خطی دیگری نیز در کتابخانۀ آیت الله مرعشی موجود است.

از کهن ترین نسخ کتاب ارشاد شیخ مفید. کتابت: قرن ششم هجری. از همین قرن نسخۀ خطی دیگری نیز در کتابخانۀ آیت الله مرعشی موجود است.
┄═•❁ @Y_1360 ❁•═┄