📚 کتابخانه جامع 📚

تاریخ سلطانی
(از شیخ صفی تا شاه صفی)
تألیف:سیّدحسن بن مرتضی حسینی استرآبادی
به اهتمام:دکتر احسان اشراقی...⬇️

@erfaneeslami1

تاریخ سلطانی
(از شیخ صفی تا شاه صفی)
تألیف:سیّدحسن بن مرتضی حسینی استرآبادی
به اهتمام:دکتر احسان اشراقی...

@erfaneeslami1

معرفی کتاب:
سلسله النسب صفویه بر اساس نسخه ای نو یافته مورخ به 1099 قمری در کتابخانه ملی تهران
حسین پیرزاده ابدال زاهدی
تصحیح حسین نصیر باغبان
نشر ارمغان تاریخ
تهران1395

یکی از کتاب حائز اهمیت درباره تاریخ صفویه کتاب سلسله النسب صفویه است که پس از سال 1077 ق و در زمان پادشاهی شاه سلیمان صفوی نوشته شده است.این کتاب راجع به احوال شیخ صفی الدین اردبیلی و اجداد و اولاد اوست که در یک مقدمه و پانزده فصل و خاتمه ای که مشتمل بر سه فصل است تدوین شده است.
سلسله النسب علاوه بر احوال شیخ صفی الدین به بررسی اعقاب او تا زمان مولف نیز می پردازد
نویسنده پس از مقدمه ای کوتاه به ذکر نسب شیخ صفی الدین تا امام موسی کاظم (ع) می پردازد آنگاه شروع به بیان حکاایات و احوالاتی می کند که آغاز آن از چهار نسب قبل از شیخ صفی الدین تا چند نسل پس از او ادامه می یابد. حکایت مزبور برخی با خرافات آمیخته اند و برخی و جبهه ای تاریخی و علمی دارند لیکن جنبه تاریخی حکایات برخرافات آن غالب است.آوردن حکایاتی غریب و دور از ذهن نظیر، دزدیدن محمد حافظ یکی از اجداد شیخ صفی الدین و همچنین شنیدن آواز پدر توسط شیخ صفی الدین در شکم مادر، یکی از نمونه های خرافی مندرج در این اثر است.علاوه بر مطالب فوق، نویسنده اسنادی رادر کتاب آورده که درباره تولیت آستان شیخ صفی الدین است و نکاتی را به جهت اوقاف و اهمیت آن آستان بازگو می کند.
نویسنده کتاب ، یعنی شیخ حسین ابدال زاهدی ، درحو زه تاریخ و تاریخ نگاری اطلاعات مفیدی داشته است و در میان سطور به اشعاری که سروده خود او هستند استناد کرده است لیکن این اشعار از نظر وزن مختل است. نویسنده قصد داشته که عبارات خود را با شعر بیاراید که به نظر مصحح از عهده این کار به خوبی بر نیامده است.
درباره زندگی و احوالات شیخ صفی ادلین اردبیلی ، چند اثر نگاشته شده که حائز اهمیت هستند.صفوه الصفای ابن بزاز اردبیلی ، سلسله النسب صفویه و صفوه الآثار فی اخبار الاخیار از این قبیل اند.صفوه الصفای مطالب و حکایات بسیاری راجع به شیخ صفی الدین و شیخ زاهد دارد و اثری مفصل است، ولی سلسله النسب علاوه بر احوال شیخ صفی الدین به بررسی اعقاب او تا زمان مولف نیز می پردازد. فهلویات و اشعار فارسی که نویسنده سلسله النسب به شیخ صفی نسبت می دهد، در صفوه الصفای ابن بزاز اردبیلی یافت نمی شود.نیز دانسته نیست که منبع نوشته های شیخ حسین ابدال زاهدی در مورد بازماندگان شیخ صفی و اشعار منسوب به خواجه علی و شاه اسماعیل کدام کتاب بوده است.چنانچه صفواه الصفا و سلسله النسب را با هم مقایسه کنیم، متوجه می شویم که بیسست و شش حکایت مشترک در هر دو کتاب موجود است که سلسله النسب از صفوه الصفا برداشت کرده لیکن صاحب سلسله النسب تصرفی در حکایات منقوله از صفوه الصفا نموده و برخی اشعار و عبارات عربی را حذف کرده و کلمات را دگرگون کرده است.
نسخه متعلق به کتابخانه ملی است.این نسخه مورخ به تاریخ 1099 ق است احتمالا در زمان حیات نویسنده و پادشاهی شاه سلیمان صفوی کتابت شده است.

تاریخ پادشاهان عجم از محمد ابراهیم بن اسماعیل از کیومرث تا شاه صفی در این تاریخ تمامی اعداد و ارقام به سیاق نوشته شده است و ذکر سادات و فضلا و شعرا وی صفویه نیز در آن آمده است. این نسخه به شماره 5698 در کتابخانه مجلس نگهداری میشود
@aaadab1397farhang

تاریخ سلطانی: از شیخ صفی تا شاه صفی. حسن بن مرتضی حسینی استرآبادی. به تصحیح احسان اشراقی.[ نام روی جلد: تاریخ صفویه از شیخ صفی تا شاه صفی از تاریخ سلطانی].

تاریخ سلطانی از شیخ صفی تا شاه صفی
@litera9

تاریخ حزین. شامل: اواخر صفویه- فتنه افغان- سلطنت نادرشاه و احوال جمعی از بزرگان. محمدعلی حزین لاهیجی.

تاریخ سلطانی: از شیخ صفی تا شاه صفی. حسن بن مرتضی حسینی استرآبادی. به تصحیح احسان اشراقی.[ نام روی جلد: تاریخ صفویه از شیخ صفی تا شاه صفی از تاریخ سلطانی].

از شیخ صفی تا شاه صفی
تالیف : سیدحسن بن مرتضی حسینی استرآبادی
به اهتمام : احسان اشراقی

تاریخ سلطانی
از شیخ صفی تا شاه صفی
حسن بن مرتضی حسینی استرآبادی - به تصحیح احسان اشراقی [ نام روی جلد: تاریخ صفویه از شیخ صفی تا شاه صفی از تاریخ سلطانی]

از شیخ صفی تا شاه صفی

از شیخ صفی تا شاه صفی

از شیخ صفی تا شاه صفی
تالیف : سیدحسن بن مرتضی حسینی استرآبادی
به اهتمام : احسان اشراقی

از شیخ صفی تا شاه صفی

اثر سید حسن بن مرتضی حسینی استرآبادی
این کتاب وقایع دوران بین زندگانی شیخ صفی الدین اردبیلی تا پایان حکمرانی شاه صفی را در بر می گیرد، حسینی استرآبادی در روزگار شاه سلطان حسین صفوی می زیسته است.

⬇️⬇️

تاریخ سلطانی: از شیخ صفی تا شاه صفی. حسن بن مرتضی حسینی استرآبادی. به تصحیح احسان اشراقی.[ نام روی جلد: تاریخ صفویه از شیخ صفی تا شاه صفی از تاریخ سلطانی].

تاریخ سلطانی: از شیخ صفی تا شاه صفی. حسن بن مرتضی حسینی استرآبادی. به تصحیح احسان اشراقی.[ نام روی جلد: تاریخ صفویه از شیخ صفی تا شاه صفی از تاریخ سلطانی].

صفویان و استفاده از واژه سید
دکتر جهانبخش ثواقب به نقل از احمد کسروی درباره اصل و نسب صفویان و گرایش مذهبی آنان می‌نویسد: «کسروی علاوه بر ثقل سه حکایت از خود صفوة‌الصفا و استدلال بر آن و سخن حمدالله مستوفی در نزهة‌القلوب مبنی بر سنّی شافعی بودن شیخ صفی‌الدین اردبیلی، دلایل دیگری را بر ردّ سیادت صفویه ذکر کرده است که به اجمال چنین است:
1- شیخ صفی‌الدّین را به لقب شیخ می‌خواندند و در کتاب‌ها نیز جز به آن لقب ننوشته‌اند و پسرش صدرالدّین را گاهی «شیخ» و گاهی«خواجه» خوانده‌اند و لقب «سیّد» برای آن‌ها در کتابی یا نوشته‌ی موثّقی دیده نشده است؛ زیرا پیش از زمان شیخ صفی طبق رسم معمول، سادات را با لقب«سیّد» یا «میر» یا «شاه» می‌خواندند. ظاهراً اخلاف شیخ صفی تا شیخ حیدر پدر شاه اسماعیل جز لقب «شیخ» یا «خواجه» ندانسته‌اند.
2- در فرمان‌ها و قباله‌ها و وقف نامه‌هایی که در زمان شیخ صفی یا شیخ صدرالدّین نوشته شده، در کلیّه‌ی القابی که برای آن‌ها ذکر شده، کلمه‌ای که دلالت بر سیادت باشد یافت نمی‌شود.‌ در برخی از این وقف نامه‌ها القاب این شیخ بدین صورت آمده است: سلطان المشایخ والمحقّقین قطب العارفین سالک محبة‌ المتّقین صفی‌الدّین زاد الله برکته، و افضل المشایخ المتأخّرین قطب السّالکین فخرالناسکین شیخ صدرالملّة والحقّ والدّینا والدّین..... در باره‌ی شیخ صدرالدّین. شاه اسماعیل نیز در اشعار خود کلماتی دالّ بر سیادت به کار نبرده است و در شعرها خود را «غلام آل حیدر» و « چاکر قنبر» خوانده است؛ لیکن شاه طهماسب، تقیّد کامل به اظهار سیادت داشته و همواره خود را «تهماسب الصفوی الحسینی الموسوی» نوشته، ائمّه (ع) را اجداد خود می‌خواند.
3- در نامه‌ی عبید خان اوزبک به شاه تهماسب اشاره شده است که شیخ صفی مردی عزیز و اهل سنّت و جماعت بوده و سپس به او ایراد می‌گیرد که شما نه روش حضرت علی را تابعید و نه روش جدّ خود را.
4- اختلاف و تناقض بین شجره نامه‌های گوناگونی که در باره‌ی نسب صفویه در منابع موجود است.
5- کتاب‌های انساب معتبر، در باره‌ی نسب شیخ صفی و از اولاد امام هفتم بودن وی اشاره‌ای نکرده است. مثلاّ مؤلّف «عمدةالطالب» که بعد از شیخ صفی و معاصر خواجه علی بوده و در عراق می‌زیسته، اشاره‌ای به شیخ صفی و پدرانش نکرده و با آن که اولاد حمزة بن موسی را تا چند پشت می‌شمارد.
6- در تبارها برای هر 100 سال بیش از سه تن معمولاً نباید باشد و با توجه به آن که شیخ صفی از زمان امام هفتم فقط 500 سال دور است؛ حداکثر تبارها باید 15 باشد. لیکن در نسخه‌های صفوة‌ الصفا به 20 نسل اشاره شده است.

نسخه خطی تاریخ سلطانی کخ مرعشی قم- تاریخ سلطانی، تالیف سيد حسن بن سيد مرتضي حسيني استرآبادي در 1115ﻫ، آخرین تاریخ عمومی شناخته شده از عصر صفوی است. کتاب، بر مبنای تاریخی سیاقی که استرآبادی، پیشتر تهیه کرده بود ، تدوین شده است در سه باب و 1- از آغاز خلقت و تاریخ انبياء تا پیامبر اسلام(ص) و ائمه (ع). 2- تاريخ سلاطين از پيش از اسلام تا قرن يازدهم بصورت مختصر. 3- تاريخ خاندان صفويه تا عصر شاه صفي تنظیم شده است. 👇

تاریخ پادشاهان عجم از محمد ابراهیم بن اسماعیل از کیومرث تا شاه صفی در این تاریخ تمامی اعداد و ارقام به سیاق نوشته شده است و ذکر سادات و فضلا و شعرا وی صفویه نیز در آن آمده است. این نسخه به شماره 5698 در کتابخانه مجلس نگهداری میشود
@aaadab1397farhang