کتابخانه اسلامی و تصوف

منابع تخصصی رشته تاریخ و تمدن ملل اسلامی:
👇👇👇👇
تاریخ اسلام، علی اکبر فیاض، انتشارات دانشگاه تهران

سیره رسول الله، عباس زریاب، انتشارات سروش

تاریخ تحلیلی اسلام، سید جعفر شهیدی، مرکز نشر دانشگاهی

تاریخ پیامبر اسلام، محمدابراهیم آیتی، انتشارات دانشگاه تهران.

دولت امویان، محمد سهیل طقوش، ترجمه حجت الله جودکی، پژوهشکده حوزه و دانشگاه.

تاریخ خلافت عباسی از آغاز تا پایان آل بویه، سید احمدرضا خضری، انتشارات سمت.

علل و عوامل تجزیه خلافت عباسی، سید احمدرضا خضری، غدیر خم.

دولت عباسیان، محمد سهیل طقوش، ترجمه حجت الله جودکی، پژوهشکده حوزه و دانشگاه.

تاریخ ایران کمبریج ج.5، جمع نویسندگان، ترجمه حسن انوشه، انتشارات امیرکبیر.

تاریخ مفصل ایران، عباس اقبال،

سلجوقیان، ملیحه ستارزاده، انتشارات سمت.

تاریخ تشیع 1و2، زیر نظر سید احمدرضا خضری، سمت و پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.

تشیع در مسیر تاریخ، سید حسین محمد جعفری، ترجمه سید محمدتقی آیت اللهی، دفتر نشر فرهنگ اسلامی.

تاریخ اسلام در دوره عثمانیان و صفویان

ایران عصر صفوی، راجر سیوری، ترجمه کامبیز عزیزی، نشر مرکز.

تاریخ سیاسی احتماعی دولت صفویه،عبدالحسین نوایی و عباسقلی غفاری فرد، سمت.

دولت عثمانی از ظهور تا زوال، اسماعیل یاقی، ترجمه رسول جعفریان، پژوهشکده حوزه و دانشگاه.

تاریخ عرب، فیلیپ حتی، ترجمه ابوالقاسم پاینده، نشر آگاه

تاریخ سیاسی اسلام، حسن ابراهیم حسن، ترجمه ابوالقاسم پاینده، نشر جاویدان.

دولت ممالیک، شبارو، ترجمه شهلا بختیاری، حوزه و دانشگاه.

دولت ایوبیان، محمدسهیل طقوش، ترجمه عبدالله ناصری طاهری، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

فاطمیان در مصر، عبدالله ناصری طاهری، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

آندلس یا تاریخ حکومت مسلمین در اروپا، محمد ابراهیم آیتی، دانشگاه تهران.

تاریخ سیاسی اجتماعی شمال افریقا، عبدالله ناصری طاهری، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان چاپ و انتشارات

مقدمه ایی بر تاریخ مغرب اسلامی، عبدالله ناصری طاهری، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.

تاریخ گسترش اسلام در شمال افریقا و اروپا از آغاز تا سقوط اندلس، عبدالله ناصری طاهری، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.

علم و تمدن در اسلام، سید حسین نصر، ترجمه احمد آرام، تهران: علمی فرهنگی، 1384.

تاریخ علوم عقلی در تمدن اسلامی، ذبیح الله صفا، دانشگاه تهران.

تاریخ تمدن اسلام، جرجی زیدان، ترجمه علی جواهرکلام، تهران: امیرکبیر.

کارنامه اسلام، عبدالحسین زرین کوب، امیرکبیر.

خراج و نظامهای مالی دولتهای اسلامی، ضیاءالدین الریس، ترجمه فتحعلی اکبری، دانشگاه اصفهان.
مقالات «اقطاع»، «آئین دادرسی» و«برید»، «جامگی» در دایرةالمعارف بزرگ اسلامی.

تاریخ عمومی هنرهای مصور، علینقی وزیری، بخش «هنر اسلامی»، انتشارات هیرمند و دانشگاه تهران.

تاریخ هنر در سرزمین های اسلامی، انور رفاعی، ترجمه عبدالرحیم قنوات، مشهد: جهاد دانشگاهی مشهد.

جغرافیای تاریخی کشورهای اسلامی جلد 1و 2، حسین قرچانلو، انتشارات سمت. [با تاکید بر 150 صفحه اول جلد یک]

تاریخ نوشته های جغرافیایی در جهان اسلام، کراچکوفسکی، ترجمه ابوالقاسم پاینده، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.

جزوه اسلام شناسی، آقای دکتر کاظم بیگی، تهران.

مطالعات اسلامی در غرب، محسن الویری، انتشارات سمت.

تاریخچه شرق شناسی: کاوشی در سیر مطالعات اسلامی در غرب، عبدالله همتی گلیان، جهاد دانشگاهی (واحد مشهد)

تاریخ دانشگاههای بزرگ اسلامی، عبدالرحیم غنیمه، ترجمه نورالله کسایی، انتشارات دانشگاه تهران.

تاریخ آموزش در اسلام: از آغاز تا فروپاشی ایوبیان در مصر، احمد شلبی، ترجمه محمدحسن ساکت، نگاه معاصر، 1387.

آموزش و پرورش اسلامی، ابوالفضل عزتی، بعثت.

مقاله «تعلیم و تربیت»، دانشنامه جهان اسلام.

جزوه آموزش و پرورش، آقای دکتر بادکوبه، تهران.

تاریخنگاری در اسلام، سید صادق سجادی و هادی عالم زاده، سمت.

مقاله «تاریخنگاری در اسلام»، دانشنامه جهان اسلام، پنج بخش.

مقدمه تاریخ ایران بعد از اسلام، زرین کوب، امیر کبیر.

افلاطون
تألیف:کارل بورمان
ترجمهٔ:محمّد حسن لطفی.

⬇️⬇️

دایرة المعارف مصاحب

دایرةالمعارف فارسی عنو. ان دانش‌نامه‌ای سه‌جلدی است که به ابتکار مؤسسهٔ انتشارات فرانکلین، به سرپرستی غلامحسین مصاحب و با مشارکت گروهی از نویسندگان و ویراستاران در ایران به زبان فارسی تدوین شد.

محتویات

۱ منابع دانشنامه
۲ نشر دانشنامه
۳ ساختار
۴ فهرست پدیدآورندگان
۵ ترجمه‌ها
۶ منابع

منابع دانشنامه

در سال ۱۳۳۵، مؤسسهٔ فرانکلین، به مدیریت همایون صنعتی‌زاده، تصمیم به تهیهٔ ترجمهٔ فارسی از دایرةالمعارف یک‌جلدی کلمبیا وایکینگ (چاپ نیویورک) گرفت. سرپرستی این کار به غلامحسین مصاحب سپرده شد. اما غلامحسین مصاحب پس از بررسی دایرةالمعارف آمریکایی، ترجمهٔ کامل آن را پاسخگوی نیازهای جامعهٔ ایرانی و فارسی‌زبان ندانست، و طرحی نو درانداخت که براساس آن بیش از ۱۰٬۰۰۰ مقالهٔ جدید دربارهٔ جنبه‌های مختلف تاریخ و فرهنگ ایران و اسلام تألیف شد و تعدادی از مقالاتِ دانشنامهٔ اسلام را عیناً ترجمه و در خود قرار داده‌بود[۱] و در شناسنامهٔ جلد اول، این اثر را کار مشترک تهران و نیویورک دانسته‌است.[۲]
نشر دانشنامه

جلد اول دایرةالمعارف فارسی (از حرف «الف» تا پایان «س») در سال ۱۳۴۵ ه‍.خ منتشر شد. در سال ۱۳۵۰، زمانی که بخش بزرگی از مقاله‌های جلد دوم تا حرف «ع» حروفچینی شده و آمادهٔ چاپ بود، غلامحسین مصاحب از کار سرپرستی دایرةالمعارف فارسی کناره‌گیری کرد. از آن زمان، سرپرستی دایرةالمعارف به رضا اقصی محول گشت و بخش اول از جلد دوم (از «ش» تا پایان «ل») در سال ۱۳۵۶ خورشیدی منتشر شد. بخش دوم جلد دوم (از «م» تا پایان «ی»)، با ویرایش مجدد و پاره‌ای اصلاحات، در سال ۱۳۷۴ ه‍.خ انتشار یافت.
ساختار

در دایرةالمعارف فارسی، از آغاز کار، قواعد دقیقی برای انتخاب مدخل‌ها و حجم آن‌ها، تنظیم مقاله‌ها، معادل‌گذاری اصطلاحات، نحوهٔ ضبط و آوانگاری نام‌های خاص و اصطلاحات، ضبط علامت‌های اختصاری، ارجاع‌ها، رسم‌الخط فارسی و علائم نقطه‌گذاری وضع شد که در سراسر دایرةالمعارف رعایت گردید. این‌گونه روش‌مندی در دانشنامه‌های فارسی بی‌سابقه بود و سرمشقی برای تهیه‌کنندگان آثار مرجع در زبان فارسی قرار گرفت.

دانشنامه شامل مقدمه‌ای است که اصول و روش کار و نحوهٔ استفاده از دانشنامه در آن به‌طور مبسوط توضیح داده شده‌است.
این دانشنامه ۴۳٬۰۰۰ مدخل دارد که از آن میان ۲۳٬۰۰۰ مدخل خارجی، ۱۱٬۰۰۰ مدخل مربوط به ایران و اسلام، و بقیه مدخل‌های ارجاعی است. مدخل‌های خارجی عموماً ترجمه و اقتباس است، اما مدخل‌های مربوط به ایران تماماً تألیفی است.[۳]
فهرست پدیدآورندگان

سرپرست‌های پروژه در ابتدا غلامحسین مصاحب و سپس رضا اقصی بودند.

دکتر مصاحب، با همکاری هیئت‌تحریریهٔ خود ازجمله احمد آرام، مصطفی مقربی، محمود مصاحب، فریدون بدره‌ای، و ابراهیم مکلا درواقع پدیدآورندگان اصلیِ دانشنامه هستند.[۴]

نام‌های نویسندگان، مترجمان و مؤلفان دایرةالمعارف فارسی در دیباچه به ترتیب زیر آمده‌است:[۵]

هیئت تحریریه

احمد آرام
فریدون بدره‌ای
احمد بطحائی
محمود مصاحب
مصطفی مقربی
ابراهیم مکلا

نویسندگان و مؤلفین

داریوش آشوری
مهدی آذر
صفی اصفیا
ایرج افشار
احمد افشار شیرازی
رضا اقصی
مجید امیرابراهیمی
منوچهر انور
ایرج ایمن
بدرالملوک بامداد
علیقلی بیانی
مهدی بیانی
مهدی حائری
آوانس حق‌نظریان
خسرو خسروی
عباس دواچی
هوشنگ دولت‌آبادی
محمدتقی ریاحی
عباس زریاب خویی
عبدالحسین زرین‌کوب
ایندو شیکهر
فاخره صبا
غلامحسین صدیقی
احمدحسین عدل
مصطفی فاتح
محمد کاوسیان
حسین گل‌گلاب
مهدی محقق
تقی مرتضوی
شمس‌الملوک مصاحب
محمدتقی مصطفوی
محمد معین
احسان یارشاطر

مترجمین و مؤلفین اولیه

سهیل آذری
عباس اکرامی
محمد پروین گنابادی
سلیمان حییم
عبدالحسین دانشپور
پرویز رهبر
محمدهادی شفیعیها
حسن شیدا
مهدی فروغ
محمدجعفر محجوب
محمد مقدم

ترجمه‌ها

این کتاب توسط صاحب‌نظرانی همچون فؤاد کامل و جلال العشری و عبدالرشید الصادق به زبان عربی، همراه با افزودن موضوع اضافی و کمی دخل و تصرف، با عنوان الموسوعة الفلسفیة المختصرة منتشر شد.[۶

-تاریخ سلطانی: از شیخ صفی تا شاه صفی/ از حسن بن مرتضی حسینی استرآبادی
-تاریخ جهان آرای عباسی/ از محمد طاهر بن حسین وحید قزوینی، تصحیح سعید میرمحمد صادق ، زیر نظر دکتر اشراقی
-جنات عدن/ از زین العابدین عبدالمؤمن عبدی بیک شیرازی با همکای مهرزاد پرهیزکاری
ناگفته نماند که استاد اشراقی براساس سروده‌های عبدی بیک شیرازی چند مقاله هم تألیف کرده‌اند که بدان‌ها هم خواهیم پرداخت.
ترجمه
استاد اشراقی در زمینه ترجمه هم چند اثر ماندگار به جای گذاشتند که:
-هنر و جامعه در جهان ایرانی/ ترجمه و ویرایش از احسان اشراقی ، گردآورنده شهریار عدل
-ایران در 1839-1840 میلادی (1255- 1256هجری قمری) از کنت دوسرسی
-نقش ترکان آناطولی در تشکیل و توسعه دولت صفوی/ از سومر فاروق با ترجمه با همکاری محمد تقی امامی
تألیف
آثار تألیفی استاد بیشتر مقاله است اما یک اثر از استاد با عنوان «بیهقی تصویرگر زمان (گزیده تاریخ بیهقی)» باید یاد کرد که به‌صورت کتاب منتشر شده است.
-تدوین اطلس تاریخی ایران/ با همکاری استادان گروه تاریخ دانشگاه تهران، سال1350
اما مقالات به جامانده از استاد را باید به چند بخش تقسیم کرد.
1.مقالات درباره صفویه
2.قزوین شهر زادگاه استاد
3.تاریخ قاجاریه
4.تاریخ ساسانیان
5.اسناد
6.درباره شخصیت‌های علمی
مقالات درباره صفویه
-عرض سپاه شاه طهماسب و مقایسه آن با عرض سپاه اوزون حسن آق قویونلو/ مجله بررسی‌های تاریخی،سال 1353، شماره 52
-اشاره‌ای به تفریحات و نظام تفریحی دوران صفویه/ مجله هنر و مردم، سال1353، شماره 140، 141
-چشم‌اندازی به قلعه‌های اصطخر و قهقهه در روزگار صفویه/ مجله هنر و مردم،سال 1353، شماره 142
-در حاشیه تاریخ صفویه، دو نامه در قالب شعر/ مجله هنر مردم، سال 1353، شماره 144
-خلاصه التواریخ قاضی احمد قمی/ مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، سال 22، پاییز و زمستان 1354، شماره 3 و 4 (پیاپی 91، 92)
-شاه سلطان حسین/ مجله تاریخ (ضمیمه دانشکده ادبیات و...) جلد یک، سال1355، شماره یک
در حاشیه پناهندگی بایزید شاهزاده عثمانی به درباره شاه تهماسب / مجله هنر و مردم، خرداد 1355، شماره 164
گیلان در حکومت صفویه/ مجله تاریخ (ضمیمه مجله دانشکده ادبیات و...) جلد یک،سال 1356، شماره2
نقاشی کاخ چهلستون و کاخ‌های دیگر صفوی از خلال منظومه عبدی بیک شیرازی. مجله هنر و مردم،سال 1356، شماره 182
اهمیت تجارت ابریشم در زمان صفویه/ مجله ایران شناخت، تابستان 1376، شماره 5
چشم‌اندازی به ترکمانان استرآبادی در عصر صفوی/ مجله فرهنگ، پاییز 1381، شماره 43
مروری بر روابط ایران و سوئد در دوران صفویه/ مجله تاریخ، پاییز 1381، شماره 3
چشم‌اندازی به زندگی و دیدگاه تاریخی بیهقی/ زندگینامه و خدمات علمی و فرهنگی دکتر احسان اشراقی،سال 1395
قاجاریه
با وجودی که تخصص اصلی استاد اشراقی تاریخ صفویه است، اما اشراف کاملی به تاریخ ایران داشتند، از این‌رو مقالاتی هم درباره سلسله‌های دیگر ایرانی از جمله قاجاریه نگاشته و حتی ترجمه کرده‌اند. گزارشی درباره ارتش ایران در زمان محمدشاه ، از چارلز استوارت با ترجمه احسان اشراقی/ مجله بررسی‌های تاریخی،سال 1349، شماره 26
سخنی درباره کنت دومنت فورت نخستین رئیس پلیس ایران/ مجله بررسی‌های تاریخی،سال1351، شماره 38
کنت دوسرسی (یک سفارت فوق‌العاده در 1839 -1840 میلادی)/ مجله بررسی‌های تاریخی،سال 1355، شماره 64
ناگفته نماند که استاد بعدها کتاب کنت دوسرسی را به فارسی ترجمه و انتشارات نشر دانشگاهی هم منتشر کرده‌ است.
مقالات درباره قزوین
شرحی بر وقف نامه امیر خمارتاش بن عبدالله عمادی در مسجد جامع قزوین/ مجله بررسی‌های تاریخ،سال 1357، شماره 76
توصیف نقاشی‌های عمارت دولتخانه صفوی در اشعار عبدی بیک/ مجله فرهنگی، پاییز 1388، شماره 71
شهر تاریخی قزوین /مجله پژوهش‌های علوم تاریخی، پاییز و زمستان 1390، شماره 2
عبدی بیک نویدی شاعر تصویرگر باغ‌ها و کاخ‌های دوره شاه طهماسب/ در کتاب زندگینامه و خدمات علمی و فرهنگی دکتر احسان اشراقی،سال 1395
توصیف بازار و اصناف قزوین در نامه هفتاد ذرعی شاه طهماسب به سلطان سلیم عثمانی/ در کتاب زندگینامه و خدمات علمی و فرهنگی دکتر احسان اشراقی، سال 1395
ساسانیان و...
مبانی دین در حکومت ساسانی / مجله هنر و مردم،سال 1352، شماره 136، 137
چشم‌انداز تاریخ در سرزمین کهن/ مجله آموزش و پرورش (تعلیم و تربیت) مهر 1350، شماره 124
شاهنامه از دیدگاه وحدت ملی/ مجله هنر و مردم،سال 1354، شماره 153، 154
اسناد
معرفی چند سند تاریخی/ مجله بررسی‌های تاریخی،سال 1351، شماره 41
معرفی یک سند از دوران صفوی/ مجله گنجینه اسناد، پاییز و زمستان 1376، شماره 27-28
یک سند از دوران کریم خان زند/ مجله گنجینه اسناد، زمستان 1383، شماره 56
درباره شخصیت‌های علمی
من و دکتر باستانی پاریزی. دو ماهنامه بخارا، آذر و دی 1384، شماره 4 (پیاپی 46)