جهانبخش_کردی_زاده مشهور به بخشو یا بخشی (زادهٔ ۱۰ خرداد ۱۳۱۵، بوشهر - درگذشتهٔ ۱۹ مرداد ۱۳۵۶، شیراز) نوحهخوان و مداح استان بوشهر در جنوب ایران بود. او صاحب سبکی خاص و صدای استثنایی در عزاداری و سینهزنی سنتی بوشهر بودهاست. وی همچنین موجب معرفی این نوع و شیوهٔ عزاداری، در سطح کشور و جهان شد.
نوع حنجرهٔ او به اعتقاد بسیاری از اهل فن از معدود حنجرههایی بود که در دنیای موسیقی و خوانندگی وجود داشته و دارد. آوازهٔ اجرای بینظیرش باعث شد تا علاقهمندان زیادی از استانهای خوزستان، فارس، کشورهای حوزه خلیج فارس و حتی هنرمندان و موسیقیدانان فرانسوی، اروپایی و روسی برای شنیدن صدای جذاب و دلنشین او به بوشهر کشیده شوند.همچنین لوریس چکناواریان و محمدرضا لطفی به همراه فوزیه مجد مدیر وقت سازمان رادیو تلویزیون ملی ایران برای صحبت و ضبط صدای جهانبخش کردیزاده به دیدار او رفتند.
وی علاوه بر اجرای زیبا و بینقص نوحهها و مرثیههای سنتی بوشهر در اجرای شروه، چاوشخوانی، مناجاتخوانی، صبحدمخوانی، بیتخوانی، جنگنامهخوانی، مصیبتخوانی و خیامخوانی نیز از تبحر خاصی برخوردار بود.
ناصر تقوایی کارگردان مشهور ایرانی در سال ۱۳۴۹، در فیلم مستند خود به نام «اربعین»، از نوحهخوانی بخشو در مسجد دهدشتی بوشهر تصاویر منحصربهفردی را ثبت کردهاست.
بسیاری از ملودیها و سبک نوحههای وی، الهام بخش تعدادی از نوحهخوانان جنوب و ترانهسرایان گشت که تا کنون نیز ادامه داشتهاست. از جمله ترانه معروفی با نام «ممد نبودی ببینی» که بعد از آزادسازی خرمشهر در سال ۱۳۶۱ و به یاد محمد جهانآرا، توسط غلامعلی کویتیپور خوانده شد. ملودی و سبک این ترانه کاملاً مشابه نوحه «لیلا بگفتا ای شه لب تشنه کامان» از جهانبخش کردیزاده میباشد که سالها پیش از ترانه کویتیپور، خوانده شده بود.
او آخرین اجرای خود را در سال ۱۳۵۶ در حرم امام رضا انجام داد و طی آن به نوحهخوانی در رثای حسین پرداخت. کردیزاده سرانجام در روز ۱۹ مرداد ماه سال ۱۳۵۶ چند روز مانده به ماه رمضان، هنگام برگشت از مشهد در سن ۴۱ سالگی بر اثر سکته قلبی و مرگی مشکوک در بیمارستان نمازی شهر شیراز، درگذشت.
مرگ ناگهانی کردیزاده تمام اهالی بندر بوشهر را عزادار کرد و در حالی که بازار شهر به احترام او تعطیل شده بود، مردم بوشهر یکی از باشکوهترین تشییع جنازهها را همراه با عزاداری و سینهزنی در سوگ او برپا کردند.
#محرم
#جنوب
نوع حنجرهٔ او به اعتقاد بسیاری از اهل فن از معدود حنجرههایی بود که در دنیای موسیقی و خوانندگی وجود داشته و دارد. آوازهٔ اجرای بینظیرش باعث شد تا علاقهمندان زیادی از استانهای خوزستان، فارس، کشورهای حوزه خلیج فارس و حتی هنرمندان و موسیقیدانان فرانسوی، اروپایی و روسی برای شنیدن صدای جذاب و دلنشین او به بوشهر کشیده شوند.همچنین لوریس چکناواریان و محمدرضا لطفی به همراه فوزیه مجد مدیر وقت سازمان رادیو تلویزیون ملی ایران برای صحبت و ضبط صدای جهانبخش کردیزاده به دیدار او رفتند.
وی علاوه بر اجرای زیبا و بینقص نوحهها و مرثیههای سنتی بوشهر در اجرای شروه، چاوشخوانی، مناجاتخوانی، صبحدمخوانی، بیتخوانی، جنگنامهخوانی، مصیبتخوانی و خیامخوانی نیز از تبحر خاصی برخوردار بود.
ناصر تقوایی کارگردان مشهور ایرانی در سال ۱۳۴۹، در فیلم مستند خود به نام «اربعین»، از نوحهخوانی بخشو در مسجد دهدشتی بوشهر تصاویر منحصربهفردی را ثبت کردهاست.
بسیاری از ملودیها و سبک نوحههای وی، الهام بخش تعدادی از نوحهخوانان جنوب و ترانهسرایان گشت که تا کنون نیز ادامه داشتهاست. از جمله ترانه معروفی با نام «ممد نبودی ببینی» که بعد از آزادسازی خرمشهر در سال ۱۳۶۱ و به یاد محمد جهانآرا، توسط غلامعلی کویتیپور خوانده شد. ملودی و سبک این ترانه کاملاً مشابه نوحه «لیلا بگفتا ای شه لب تشنه کامان» از جهانبخش کردیزاده میباشد که سالها پیش از ترانه کویتیپور، خوانده شده بود.
او آخرین اجرای خود را در سال ۱۳۵۶ در حرم امام رضا انجام داد و طی آن به نوحهخوانی در رثای حسین پرداخت. کردیزاده سرانجام در روز ۱۹ مرداد ماه سال ۱۳۵۶ چند روز مانده به ماه رمضان، هنگام برگشت از مشهد در سن ۴۱ سالگی بر اثر سکته قلبی و مرگی مشکوک در بیمارستان نمازی شهر شیراز، درگذشت.
مرگ ناگهانی کردیزاده تمام اهالی بندر بوشهر را عزادار کرد و در حالی که بازار شهر به احترام او تعطیل شده بود، مردم بوشهر یکی از باشکوهترین تشییع جنازهها را همراه با عزاداری و سینهزنی در سوگ او برپا کردند.
#محرم
#جنوب