سنگ‌نوشته مزار زینبیه دمشق و دلالت تاریخی آن
مسئله محل دفن حضرت #زینب_کبری، موضوع مجادله و مناقشه بسیاری از پژوهشگران در چند دهه اخیر بوده و هر یک، به فراخور مطالعات خود، یکی از دو مزار منسوب به ایشان در #دمشق یا قاهره و گاه قبرستان بقیع مدینه را به عنوان محل دفن ایشان ترجیح داده‌اند. با این حال به نظر می‌رسد بیشتر این پژوهشگران به علت عدم استقصای جامع متون و شواهد تاریخی موجود در این زمینه، موفق به نتیجه‌گیری دقیقی در این باره نشده‌اند.
یکی از مدارک کمتر مورد توجهِ پژوهشگران، #سنگ_نوشته کهن به خط #کوفی روی قبر #حضرت_زینب در #شام است. اطلاع بیشتر پژوهشگران از وجود این کتیبه، مرهون انتشار تصویر آن در کتاب زینب الکبری من المهد الی اللحد تألیف سید محمدکاظم قزوینی است؛ در حالی‌که پیش از وی، تصویر این #کتیبه را میرزا علی‌خان امین‌الدوله ترسیم و ضمیمه سفرنامه خود کرده و مرحوم قزوینی، آن را از روی چاپ نخست سفرنامه امین‌الدوله (ص341)، بدون اشاره به آن، در کتاب خود بازنشر کرده.
ترسیم امین‌الدوله از لوح #مزار، هرچند نه به طور 100%، اما تا حد زیادی شکل واقعی کتیبه را بازتاب می‌دهد. با مقایسه این تصویر با دیگر کتیبه‌ها و لوح مزارهای کوفی باقی‌مانده در دمشق و نیز با توجه به شواهد تاریخی دیگر، نگارنده قدمت این کتیبه را از سده ششم هجری تشخیص داده است. متن کتیبه در هفت سطر، عیناً به شرح زیر خوانده می‌شود:
[1] هذا قبر زینب الصغری
[2] المکناة بأمّ کلثوم ابنت
[3] علیّ بن ابی‌طالب أمّها فا
[4] طمة البتول سیّدة نساء
[5] العالمین ابنت سیّد المر
[6] سَلین محمّد خاتم النبیّین
[7] صلّی الله علیه وسلّم
چنانکه می‌بینیم، این کتیبه، صاحب مزار را «زینب صغری» مکنی به «ام‌کلثوم» فرزند #امام_علی (ع) از حضرت #فاطمه_زهرا (س) معرفی می‌کند. این معرفی، کاملاً منطبق بر توصیف‌های مورخان و جهانگردان سده ششم است که صاحب مزار را، یا مانند ابن عساکر و علی بن ابی بکر هروی: ام‌کلثوم، و یا مانند ابن جبیر: ام‌کلثوم زینب صغری دختر امام علی (ع) معرفی کرده‌اند.
نکته دیگر آنکه، با مقایسه متن کتیبه با سخن #شیخ_مفید، در جایی که از فرزندان امام علی از حضرت زهرا یاد می‌کند: «الحسن والحسین وزینب الکبری وزینب الصغری المکنّاة أم کلثوم، امهم فاطمة البتول سیّدة نساء العالمین بنت سید المرسلین محمد خاتم النبیّین صلّی الله علیه وآله»، می‌توان پی برد که عبارت روی قبر با تغییر اندکی، از کتاب ارشاد شیخ مفید اقتباس شده.
ادامه در کامنت 👇
https://www.instagram.com/p/CMz9_yPp7Wl/?igshid=19rgbka5drx2u
مسئله محل دفن حضرت #زینب_کبری، موضوع مجادله و مناقشه بسیاری از پژوهشگران در چند دهه اخیر بوده و هر یک، به فراخور مطالعات خود، یکی از دو مزار منسوب به ایشان در #دمشق یا قاهره و گاه قبرستان بقیع مدینه را به عنوان محل دفن ایشان ترجیح داده‌اند. با این حال به نظر می‌رسد بیشتر این پژوهشگران به علت عدم استقصای جامع متون و شواهد تاریخی موجود در این زمینه، موفق به نتیجه‌گیری دقیقی در این باره نشده‌اند.
یکی از مدارک کمتر مورد توجهِ پژوهشگران، #سنگ_نوشته کهن به خط #کوفی روی قبر #حضرت_زینب در #شام است. اطلاع بیشتر پژوهشگران از وجود این کتیبه، مرهون انتشار تصویر آن در کتاب زینب الکبری من المهد الی اللحد تألیف سید محمدکاظم قزوینی است؛ در حالی‌که پیش از وی، تصویر این #کتیبه را میرزا علی‌خان امین‌الدوله ترسیم و ضمیمه سفرنامه خود کرده و مرحوم قزوینی، آن را از روی چاپ نخست سفرنامه امین‌الدوله (ص341)، بدون اشاره به آن، در کتاب خود بازنشر کرده.
ترسیم امین‌الدوله از لوح #مزار، هرچند نه به طور 100%، اما تا حد زیادی شکل واقعی کتیبه را بازتاب می‌دهد. با مقایسه این تصویر با دیگر کتیبه‌ها و لوح مزارهای کوفی باقی‌مانده در دمشق و نیز با توجه به شواهد تاریخی دیگر، نگارنده قدمت این کتیبه را از سده ششم هجری تشخیص داده است. متن کتیبه در هفت سطر، عیناً به شرح زیر خوانده می‌شود:
[1] هذا قبر زینب الصغری
[2] المکناة بأمّ کلثوم ابنت
[3] علیّ بن ابی‌طالب أمّها فا
[4] طمة البتول سیّدة نساء
[5] العالمین ابنت سیّد المر
[6] سَلین محمّد خاتم النبیّین
[7] صلّی الله علیه وسلّم
چنانکه می‌بینیم، این کتیبه، صاحب مزار را «زینب صغری» مکنی به «ام‌کلثوم» فرزند #امام_علی (ع) از حضرت #فاطمه_زهرا (س) معرفی می‌کند. این معرفی، کاملاً منطبق بر توصیف‌های مورخان و جهانگردان سده ششم است که صاحب مزار را، یا مانند ابن عساکر و علی بن ابی بکر هروی: ام‌کلثوم، و یا مانند ابن جبیر: ام‌کلثوم زینب صغری دختر امام علی (ع) معرفی کرده‌اند.
نکته دیگر آنکه، با مقایسه متن کتیبه با سخن #شیخ_مفید، در جایی که از فرزندان امام علی از حضرت زهرا یاد می‌کند: «الحسن والحسین وزینب الکبری وزینب الصغری المکنّاة أم کلثوم، امهم فاطمة البتول سیّدة نساء العالمین بنت سید المرسلین محمد خاتم النبیّین صلّی الله علیه وآله»، می‌توان پی برد که عبارت روی قبر با تغییر اندکی، از کتاب ارشاد شیخ مفید اقتباس شده.
ادامه در کامنت 👇
https://www.instagram.com/p/CMz9_yPp7Wl/?igshid=19rgbka5drx2u
