#تشیع_علوی_و_تشیع_صفوی

🔻تاملی آسیب‌شناسانه در باره موضوع مهم‌ عزاداری

✍ زنده‌یاد #دکتر_علی_شریعتی

«مراسمی از نوع تعزیه‌گردانی، شبیه‌سازی، نعش و علم و کتل و عماری و پرده‌داری و شمایل‌کشی و معرکه‌گیری و #قفل‌بندی و زنجیرزنی و #تیغ‌زنی و موزیک و سنج‌زنی و تعزیه‌خوانی و مصیبت‌خوانی و نوحه‌سرایی جمعی در مراسم، مظاهری است که از عهد #صفویه‌ به‌بعد در ایران معمول شد؛ زیرا تا آن وقت نه در نزد ملت ایران سابقه داشت، نه در دنیای اسلام و نه در مذهب شیعی...!

محققاً بسیاری از مردم نمی‌دانند که تمام این مراسم از #عزاداری_مسیحیان اقتباس شد و برای این کار دولت صفوی مقامی را به‌سمت «#وزیر_امور_روضه‌خوانی_و_تعزیه‌داری» ماموریت داد تا به‌ #اروپای_شرقی که در آن هنگام صفویه روابط نزدیکی بر مبنای دشمنی مشترک با دولت عثمانی با آن‌ها داشتند برود و در باره مراسم دینی و تشریفات مذهبی آن‌جا تحقیق کند.

وی مدتی مطالعه کرد و بسیاری از آن سنت‌ها و مراسم جمعی مذهبی و تظاهرات اجتماعی مسیحیت و برگزاری و نقل مصیبت‌های مسیح و حواریون و شهدای تاریخ مسیحیت، و نیز علائم و شعائر و ابزارها و وسایل خاص این مراسم و دکورهای ویژه محافل دینی و کلیسا را اقتباس کرد و همه را به‌ایران آورد، و در آن‌جا به‌کمک روحانیون، آن فرم‌ها و رسوم را با تشیع و تاریخ تشیع و مصالح ملی و مذهبی ایران تطبیق دادند و به‌آن قالب‌های مسیحی اروپایی، محتوای شیعی بخشیدند.

اساس مراسم عزاداری مسیحیان بر نمایش زندگی شهدای نخستین نهضت مسیحیت و نشان دادن مظلومیت و شهادت آنان در دوران حکومت شرک و کفر امپراتوری سزارها و سرداران آن‌هاست، و نیز شرح حال حواریون و به‌خصوص تراژدی مریم و بیان فضائل و کرامات و رنج‌ها و مظلومیت‌های او، و از همه مهم‌تر احیای خاطره خونین عیسی‌ و شکنجه‌ها و ظلم‌ها و سختی‌هایی که از قوم خود و از ظلم (رومی‌ها) تحمل کرده است.
این مراسم و اشکال برگزاری و نمایش و بیان آن در ایران صفویه تقلید و اقتباس شده و در خدمت تاریخ خاص شیعه و بیان مصائب اهل‌بیت و بالاخص شهادت امام حسین و خاندان و اصحابش قرار گرفته است.

#قفل‌زنی و #زنجیرزنی و سینه‌زنی و #تیغ‌زنی، حتی هم اکنون نیز به‌همین شکل هر سال در شهر «#لورد» در سالروز #شهادت_مسیح برگزار می‌شود.

#موسیقی که علما آن همه مدعی کراهت و حرام بودن آن هستند، در تعزیه‌ها حفظ شده است و پیداست که از مسیحیت آمده است.
تشبیه و تعزیه‌ و نعش، تقلید کورکورانه از مراسم نمایش نعش عیسی بر صلیب و فرود آوردن و دفن آن است.
نوحه‌های دسته‌جمعی درست یادآور «کور»های کلیساست و پرده‌های سیاه که به‌شکل خاصی بر سر در تکیه‌ها و پایه‌ها و کتیبه‌ها آویخته می‌شود، از پرده‌های کلیسا در مراسم مذهبی تقلیده شده، و شمایل‌گردانی و نقش صورت ائمه و دشمنان آن‌ها و حوادث کربلا و غیره که در میان مردم نمایش داده می‌شود، «پرتره»‌سازی مسیحی است.
حتی اسلوب نقاشی‌ها همان است، در حالی که صورت‌سازی در مذهب اسلام مکروه است.

حتی‌ #نوری که به‌صورت یک #هاله، گرداگرد سرِ ائمه و اهل‌بیت دیده می‌شود، درست تقلیدی است، و شاید با فره ایزدی و فروغ یزدانی در ایران باستان توجیه شده است.

این تقلید از مراسم و تشریفات عزاداری مسیحیت اروپایی گاه به‌قدری ناشیانه صورت گرفته که شکل #صلیب را هم که در مراسم مذهبی مسیحی‌ها جلو دسته‌ها می‌برند، #صفویه بدون این که کم‌ترین تغییری در آن بدهند، به‌ایران آوردند، و همین اکنون هم بدون توجه به‌شکل رمزی و مذهبی آن در مسیحیت، جلو دسته‌ها راه می‌برند و همه می‌بینند که شاخصه نمایان هر دسته سینه‌زنی همین #صلیب یعنی (#کُتَل) است، که در نظر هیچ‌کس معلوم نیست برای چیست؟
و هیچ‌یک از آن‌هایی هم که آن را می‌سازند و حمل می‌کنند، نمی‌دانند برای چه چنین می‌کنند!؟»

📚 #تشیع_علوی_و_صفوی، زنده‌یاد‌ دکتر علی شریعتی