دیدار با استالین
🔻عصر روز دوم اسفند ۱۳۲۴ بنا به دعوتی که از جانب استالین به عمل آمده بود به تنهایی به ملاقات ژنرالیسم استالین به کاخ کرملین رفتم، ولی این ملاقات اثر بسیار نامطلوبی در من بر جای گذاشت و شاید اعتمادم را در صداقت و صمیمیت روس‌ها نسبت به ایران متزلزل یافتم.
🔻من با نیتی پاک و ضمیری روشن برای حل و فصل قضیهٔ ایران به مسکو رفته بودم و انتظار داشتم در ملاقات‌هایی که با سران شوروی دست می‌دهد، آن‌ها با نخست‌وزیری چون من که در روابط بین‌المللی استقلال دارد و از سیاست خاصی متابعت نمی‌کند، با روشی دوستانه و مساعد وارد بحث و مذاکره شوند.
لیکن استالین در نخستین ملاقات آمرانه و تحکم‌آمیز سخن گفت و این کاملا مخالف انتظار و توقع من بود، خاصه اینکه هرگز حاضر نمی‌شدم با رئیس دولت کشوری دیگر، هرچقدر هم که بزرگ و مقتدر باشد، جز با رعایت احترام متقابل مجالست و گفت‌وگو کنم.
🔻در همان جلسهٔ اول استالین علاوه بر آنکه با صراحت تمام اعطای امتیاز نفت شمال را به مدت پنجاه سال خواستار شد، در جواب سوال من دربارهٔ تاریخ تخلیهٔ ایران از قوای سرخ پاسخ صریحی نداد و آن را منوط به فرا رسیدن زمان مناسب کرد. دریافتم که اعتمادم نسبت به سیاست روس‌ها و حسن نیت ایشان تا حدی اشتباه‌آمیز بوده است و در همان لحظه از آمدن به مسکو برای مذاکره با روس‌ها، در دل احساس ندامت و پشیمانی کردم.»
🔸«سیاست های خارجی با هرنوع وحدت و اتفاق کلمه ایرانی مخالف هستند و برای این که سیاست شان به بهترین نحو پیشرفت کند همیشه کوشش می کنند که افراد موثر ایرانی را در حال نفاق و ضدیت با یکدیگر نگاه دارند تا بتوانند بیشتر مصادشان را پیش برند»
منبع:بخشی از
#سفرنامه ی
#قوام_السلطنه به مسکو برای حل مناقشه ی آذربایجان
برگرفته از خاطرات سیاسی قوام السلطنه به کوشش میرزاصالج
پیوند: ویدیویی از این سفر در آرشیو سلطنتی بریتانیا:
https://www.aparat.com/v/astpF/%D8%B3%D9%81%D8%B1_%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%B7%D9%86%D9%87_%D8%A8%D9%87_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%88%DB%8C%281946%29
