#کلم الطیب . جلد اول
#مذهبی
#کتاب
#مخزن العلوم و الکتب
Forwarded From روزنوشت‌های احسان محمدی
🔟 نکته در مورد محرم های شگفت انگیز ایرانی

✍️ احسان محمدی

1️⃣ بزرگترین دشمنان هر ایدئولوژی مذهبی یا سیاسی، دوست داران افراطی و اغراق کنندگان آن هستند نه منتقدانش. ظلمی که این دسته به نام عشق در حق واقعه کربلا می کنند، #خلفای_عباسی که حرم امام حسین و یارانش را با خاک یکسان کردند، شخم زدند و بر آن اسب تاختند هم نتوانستند انجام دهند.

2️⃣ دهه محرم در ایران فراگیرترین مراسم ملی و مذهبی است. هیچ نمونه دیگری چه جشن و چه سوگ را نمی توان مثال زد که این همه بدون بخشنامه و دستور طیف های مختلف مردم را درگیر کند و #نمود_بیرونی داشته باشد.

اینکه برخی ملامت بار می گویند «حکومت آن را اداره می کند» به نظرم بیشتر اعتراف به قدرت سیستمی است که می تواند چنین مراسم عظیمی را در تمام روستاهای گمنام مدیریت کند نه سرزنش آن!

3️⃣ اگر هیچوقت در پشت صحنه این مراسم نبوده اید شما تصویر روشنی از آن ندارید. به این چند ده نفری که خودنمایی می کنند و به چشم می آیند نگاه نکنید.

میلیون ها نفر در کشور با عشق و ارادت در این مراسم حاضر می شوند. در #آشپزخانه ها دیگ می شویند و هرگز اصرار ندارند دیده شوند. #طبال های خودنما و #مداحان کاسب و ربایندگان #قیمه تمام حقیقت این ماجرا نیستند.

4️⃣ «ما ایرانی ها کار جمعی و تیمی بلد نیستیم». محرم این نقد را به چالش می کشد.

تقسیم کار، هماهنگی، نظم و اعطای نقش به همه فارغ از سن و سال و تیپ و قیافه، فوق العاده قابل مطالعه است. مردم کار جمعی بلدند، مدیر ندارند.

5️⃣ دین در باور #ایرانیان ریشه دارد. به همین خاطر مسلمان شدن اجداد ما چه با آغوش باز و چه به اجبار یک اتفاق نیست. این امر نهادینه است به همین خاطر بسیاری از مردم فارغ از گرایش سیاسی و اینکه چه نظامی حاکم باشد (شاهنشاهی، جمهوری اسلامی و...) در مراسم دینی حضور پیدا می کنند و حتی اگر حاضر نشوند به کارکرد دین باور دارند.

بسیاری از آنها که امروز منتقد برگزاری مراسم محرم به سیاق فعلی هستند، منکر اصل ماجرا نیستند. به پوسته نقد دارند نه هسته.

6️⃣ اگر حکومت پهلوی از نمادهای #ملی و جشن های 2500 ساله برای تاثیر اجتماعی و تثبیت خود بهره می گرفت، جمهوری اسلامی هم از نمادهای #مذهبی و محرم استفاده می کند.

می توان نقدهای اخلاقی به این نگاه وارد کرد اما قدرت و سیاست زبان خودش را دارد.

7️⃣ در چنین مراسم عظیمی طبعاً کسانی دنبال صید ماهی خود هستند. چه آنها که گمان می کنند اشک ریختن در این ده روز، مثل #اسیدسولفوریک گناهان یک ساله شان در ظلم به مردم را می شوید و چه کسانی که از این فرصت برای کسب احترام اجتماعی استفاده می کنند.

در هر حرکت جمعی می توان این کاسبان سیار را مشاهده کرد. آنها اندک هستند اما مثل پول خُرد سر و صدای زیادی دارند.

8️⃣ شیک و فانتزی شدن مراسم محرم ارتباط مستقیم با تغییر سبک زندگی شخصی مان دارد. به وسایل و دکور داخل خانه تان نگاه کنید، شبیه ده سال پیش هستند؟

آنچه در هیات ها می بینیم نمود بیرونی چیزی است که در داخل خانه ها رخ داده است. یک امر طبیعی. ما بخشی از تغییر سبک زندگی مان را به خیابان برده ایم.

9️⃣ نسل جدید قرائت خود را از دین دارد. جوان ها خود را ملزم به رعایت قواعد نسل قدیم نمی داند. همانطور که نسل قدیم وقتی خواست با #بلندگو مداحی کند، از سوی نسل قدیم تر نکوهش شد که این #بوق_شیطان است و مداحی با آن حرام.

دین پدیده ای شگفت است، می تواند پوسته اش را عوض کند و البته با اقتصاد رابطه عمیقی دارد.

🔟 به شخصه اعتقاد دارم اگر در طول سال مقابل #ظلم سکوت می کنیم و برای ظالمان کف می زنیم، کلاه خودمان را می چسبیم و درد دیگران را «مشکل خودشان می دانیم»، به خفت و خواری تن می دهیم، برای یک منفعت جزئی – نه کیسه زر و مُلک ری- پا روی وجدان و حقیقت می گذاریم، توجیه گر فساد هستیم، «سگ دلامونو خورده» و ... سزاوار نفرین کردن #شمر و #خولی و ابن زیاد و #یزید نیستیم چه رسد به اینکه ادعا کنیم جان فدای آزادمردی مثل امام حسینیم!
#محرم
🖋 @ehsanmohammadi95
⭕️⭕️



#شیطان_پرستی
#فا
طمه_عسگری_دهکردی
#مذهبی

توضیحات :

این کتاب در ارتباط با آثار و تبعات منفی شیطان پرستی و مثال هایی از کارتون هایی در این زمینه می باشد. ستاره واژگون معروف به پنتاگرام اغلب برای نشان دادن شیطان پرستی استفاده می‌ شود. شیطان پرستی یک حرکت مکتبی، شبه مکتبی و یا فلسفی است که هواداران آن شیطان را یک طرح و الگوی اصلی و قبل از عالم هستی می‌پندارند. آن ‌ها شیطان را موجودی زنده و با چند وجه از طبیعت انسان مشترک می ‌دانند. شیطان پرستی را در گروه «راه چپ» مخالف با «راه راست» طبقه بندی می‌ کنند. دست چپی‌ ها به غنی سازی روحی خود در جریان...
🔺🔺
Forwarded From 🌐 شبکه ادیان
✅ @religious_studies


🌺"اسامی #مقدس #منجی #موعود در #کتب #مذهبی #اهل
Forwarded From شَرقِ شَرق(هندوستان)


#تاریخی #مذهبی
نقش ایرانیان در ترویج عزاداری در شبه قاره هندوستان
قسمت اول

شاید بتوان گفت در طول تاریخ اسلام تحولات سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اعتقادی در ایران تأثیری محسوس در میان مسلمانان شبه قاره هند داشته است. در این بین، واقعه جانسوز کربلا و شهادت امام حسین علیه السلام و یاران و فرزندان آن حضرت و اسارت بازماندگان آن خاندان مطهر نقطه عطفی در تاریخ محسوب می شود، به طوری که نه تنها دلشیعیان و ایرانیان، بلکه قلوب تمام مسلمین از جمله مسلمانان هند را داغدار کرد.


شاید بتوان گفت در طول تاریخ اسلام تحولات سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اعتقادی در ایران تأثیری محسوس در میان مسلمانان شبه قاره هند داشته است. در این بین، واقعه جانسوز کربلا و شهادت امام حسین علیه السلام و یاران و فرزندان آن حضرت و اسارت بازماندگان آن خاندان مطهر نقطه عطفی در تاریخ محسوب می شود، به طوری که نه تنها دلشیعیان و ایرانیان، بلکه قلوب تمام مسلمین از جمله مسلمانانهند را داغدار کرد.



مردم هند از صدر اسلام با اهل بیت اطهار علیهم السلام رابطه ای نزدیک داشتند. در زمان خلافت امام علی بن ابی طالب علیه السلام برای اولین بار نیروهای مسلمان از مرزهای سند گذشتند و پس از تسخیر سیستان، نظام اداری آن را بازسازی نمودند. بخشی از مردم «جات» (Jat) در منطقه سند، ارادتی عمیق به امام علی علیه السلام داشتند و عشق ایشان به اهل بیت اطهار علیهم السلام در عقایدشان ریشه دوانده بود(4).

در زمان حکومت بنی امیه مردم از سند و ملتان به ملاقات ائمه اطهار علیهم السلام می رفتند و با روش و مسلک آنان آشنا می شدند. در اوائل دوران حکومت بنی عباس با بازداشت و حبس ائمه اطهار علیهم السلام ارتباط رهبران شیعه شبه قاره هند با ایشان قطع گردید و شیعیان سند و ملتان به دست حکمرانان بنی عباس قتل عام شدند.

با حضور محمود غزنوی در غرب هند از سال 401 ق / 1011-1010 م مسلمانان در داخل شبه قاره نفوذ نمودند. سلسله غوریان غلبه تدریجی بر هند را آغاز کردند و آنان از 571 تا 588 ق / 1175 تا 1192 م، اوچ، مولتان، پیشاور و دهلی را تسخیر کردند و در سال 630 ق / 1206 م یکی از فرماندهان غوری به نام قطب الدین آیبک، فاتح دهلی، خود را مستقل خواند و نخستین سلسله از مجموعه حکومتهایی را بنیاد نهاد که با نام پادشاهیهای هند (933-603 ق / 1526-1206 م) شهرت یافت.

بیشتر مسلمانان هند، اهل سنت و پیرو فقه امام ابو حنیفه بودند، ولی به سادات و فرزندان رسول اکرم صلی الله علیه و آله توجه خاصی داشتند و همواره شهادت مظلومانه امام حسین علیه السلام در طول تاریخ هند، احساسات اهل سنت را نسبت به اهل بیت اطهار علیهم السلام برانگیخته و باعث به وجود آمدن علاقه آنان به برگزاری مراسم عزاداری شهیدان کربلا شده و این وضعیت از قرن ششم، به صورت یک جریان طبیعی در جامعه اهل سنت رواج داشته است.

پس از بیان این مقدمه، در اینجا نگاهی خواهیم داشت به نقش ایرانیان و عواملی که در ترویج سنت عزاداری در شبه قاره هند به ویژه پس از قرن ششم مؤثر بوده است.

الف نقش مهاجران ایرانی در ترویج عزاداری

ب نقش صوفیان ایرانی در ترویج عزاداری

ج نقش سرداران صفوی در ترویج عزاداری

د نقش سلاطین ایرانی از نیشابور در ترویج عزاداری

در قسمت های بعدی به صورت تفضیلی به این عوامل میپردازیم

نویسنده میهمان:ضابط، حمید ،فصلنامه مشکوة ، شماره 76 و 77

🔺دوستان و همراهان جان اگر مایل بودید و از مطالب کانال استفاده نمودید ما را به دوستانتان معرفی بفرمایید 🔻
⁣#شَرقِ_شَرق
#مشاهداتی_از_افق_شرق
#روزمرگی_هایی_از_کشور_هزار_آیین_هندوستان 🇮🇷🇮🇳
@shargheshargh
Forwarded From شَرقِ شَرق(هندوستان)
#تاریخی #مذهبی
نقش ایرانیان در ترویج عزاداری در شبه قاره هندوستان

قسمت دوم

الف) نقش مهاجران ایرانی در ترویج عزاداری

خراسان همیشه به عنوان دروازه ایران به شبه قاره هندمحسوب می شده است. مسلمانان که اکثریت آنان مهاجران ایرانی بودند از خراسان وارد شبه قاره شدند و عقاید، افکار و سنتهای موجود در خراسان در طول تاریخ در سراسر شبه قاره مخصوصا در بخش شمالی آن تأثیر فراوانی داشته است.

حاکمیت مسلمانان در دهلی در زمان زمامداری علاءالدین خلجی (716-696 ق / 1316-1296 م)، جایگاه گذشته خود را به عنوان امپراتوری باز یافت و اقتدار آن تا گجرات (Gujrat)، راجستان (Rajasthan) و برخی نواحی جنوب هند گسترش پیدا کرد. در این دوران علما، شعرا، هنرمندان و فرماندهان ارتش از ایران به هند مهاجرت می کردند و در امپراتوری مسلمانان شبه قاره صاحب منصب و مقام می گردیدند. ایرانیان مهاجر، چه شیعه و چه اهل سنت، در قرنهای ششم و هفتم هجری مراسم عزاداری شهیدان کربلا را همراه مردم هنددر مساجد، پادگانهای نظامی و در مجامع عمومی برگزار می نمودند. در این دوران ذکر مصائب شهیدان کربلا هم جزء تذکیر (خطبه های مذهبی) مسلمانان بوده است. جوزجانی مؤلف طبقات ناصری(5)، تذکیرهایی را که در مراسم مختلف عزاداری شهیدان کربلا در پادگانهای نظامی ارائه می گردید شرح داده، می نویسد که این خطبه ها در ذکر مصائب سیدالشهدا علیه السلام توسط علمای اهل سنت ایراد می گردید(6).

علمای مهاجر شیعه ایرانی از قرن ششم با انگیزه تبلیغ و ترویج تشیع در هند فعالیتهای گسترده مذهبی را آغاز کردند که تأثیری عمیق در ترویج عزاداری شهیدان کربلا در هند داشته است

ترویج عزاداری شهیدان کربلا در هند داشته است. در این دوران یک شخص فاضل از ایران به نام ملا محمّد علی مقیم کهمبات (Khambhat) گجرات که به عنوان «پیر پرواز» معروف بود، در میان تجار هندی این منطقه تشیع اثنا عشری را ترویج نمود(7). در این زمان علاوه بر تجار هند و گجرات، راجه (حاکم) سند به نام رای جئی سنگه(Rai Jai Singh) که از طبقه راجپوت (Rajput) بود تشیع را پذیرفت و این امر به ترویج سنتهای عزاداری در منطقه گجرات و راجستان انجامید.

تعداد زیادی از شیعیان اثنا عشری در این دوران هم از ایران به هند مهاجرت کرده بودند و همراه خود آثار و تألیفاتی از علامه حلّی و دیگر علمای شیعه را که در زمان سلطان اولجایتو خدابنده (713-703 ق / 1317-1304 م) به رشته تحریر درآمده بود و نیز آثار علمای متقدمین را با خود به هندوستان بردند و برای ترویج تشیع کوششهای فراوانی نمودند و این باعث برگزاری مراسم مذهبی شیعه مانند عزاداری شهیدان در این زمان گردید.

یکی از کتابهایی که تأثیر بسزایی در ترویج عزاداری و نحوه برگزاری آن در ایران صفوی و به تبع آن در هند داشته است، کتاب روضة الشهدای ملا حسین واعظ کاشفی است. در حکومت سلطان محمّد بن تغلق (752-725 ق / 1351-1325 م) مهاجرت سادات شیعه از ایران و آسیای مرکزی به هندصورت گرفت و آنها مورد حمایت سلطان قرار گرفتند و این امر به افزایش مهاجرت ایرانیان به شمال هند انجامید. در این دوران سلطان محمّد بن تغلق پایتخت خود را از دهلی به دولت آباد در جنوب هند منتقل نمود و از این رو مراسم عزاداری شهیدان کربلا توسط شیعیان که بیشتر آنان مهاجران ایرانی بودند، برای اولین بار در جنوب هند هم رایج گردید(8).

برای جلوگیری از نفوذ تشیع در هند، به دستور فیروز شاه تغلق (790-752 ق/ 1388-1351 م) حاکم متعصب سنی در دهلی، تعداد زیادی از شیعیان هند دستگیر و رهبران آنان اعدام و بقیه به سختی مجازات شدند. حتی اجساد اعدام شده آنان در خیابانهای شهرهای هند به نمایش درآمده، کتابهای شیعیان در انظار عمومی سوزانده شد و از برگزاری مراسم عزاداری جلوگیری گردید و بدین سان فیروز شاه کوشید که تشیع را از هند ریشه کن نماید(9).

عالم برجسته سید علی همدانی که در کشمیر به «شاه همدان» معروف است در سال 774 ق / 1372 م همراه هفتصد تن از سادات شیعه و ایرانی برای تبلیغ اسلام وارد کشمیر شد و اکثریت مطلق جمعیت کشمیر که بت پرست بودند به دست سید علی همدانی به اسلام مشرف شدند. فرهنگ و صنایع ایرانی به وسیله سید علی همدانی در کشمیر رواج پیدا کرد و وی زبان فارسی را در ناحیه کشمیر گسترش بی سابقه داد و از این رو کشمیر به عنوان «ایران صغیر» هم معروف می باشد.

میر شمس الدین عراقی یکی از علمای برجسته شیعه و ایرانی توسط شاه اسماعیل صفوی در سال 908 ق / 1502 م از خراسان به منطقه لداخ (Ladakh) اعزام شد و اکثریت جمعیت این منطقه را که بودائی بودند شیعه نمود که تاکنون هم اکثریت منطقه لداخ و بلتستان را شیعیان تشکیل می دهند. در دوران حکومت صفوی در ایران، شیعیان لداخ و بلتستان به نام دوازده امام علیهم السلام و سلاطین صفوی ایران خطبه می خواندند(10).
نویسنده میهمان:ضابط، حمید ،فصلنامه مشکوة،شماره ۷۶و۷۷
#شرق_شرق
t.me/shargheshargh
Forwarded From شَرقِ شَرق(هندوستان)
#تاریخی #مذهبی

نقش ایرانیان در ترویج عزاداری در شبه قاره هندوستان

قسمت سوم

ب)نقش صوفیان ایرانی در ترویج عزاداری

با آغاز مهاجرت گسترده صوفیان از ایران و ماوراءالنهر در قرن هفتم هجری به هند، در سراسر هند شبکه وسیع خانقاه و حسینیه توسط آنها تأسیس گردید(11) و درهای آن بر روی پیروان همه ادیان در هند گشوده شد و این رسم و سنت تاکنون نیز به قوت خود باقی است. یکی از ویژگیهای برجسته صوفیان یاد شده ترویج محبت اهل بیت اطهار علیهم السلام مخصوصا برگزاری مراسم عزاداری شهیدان کربلا بود. صوفیان از سلسله های چشتیه، سهروردیه، کبراویه، قلندریه، حیدریه و جوالاقی اکثرا از مهاجران ایرانی بودند، به ترتیب تاریخی موجود جانشینان پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله اعتقاد داشتند و به دوازده امام علیهم السلام نیز ارادت می ورزیدند.

در قرن هفتم هجری سلسله صوفیان قلندریه، حیدریه و جوالاقی با تبلیغات خود در سراسر شبه قاره هند عشق آتشین به امام علی و اهل بیت اطهار علیهم السلام را ترویج نمودند و خانقاههای آنها در شمال هند به پایگاههایی برای عرض ارادت به اهل بیت اطهار علیهم السلام تبدیل گردید. صوفیان قلندریه در میان مردم با شور خاصی مصائب شهیدان کربلا را بیان می نمودند و روش زندگی جذاب آنها باعث گردید که مراسم عزاداری در روستاها بین غیر مسلمانان رواج یابد(12). سرودهای آنها در مدح امام علی و اهل بیت اطهار علیهم السلام در زبانهای محلی شبه قاره باعث شد که عشق مردمهند نسبت به امام علی علیه السلام و مخصوصا شهیدان کربلا برانگیخته شود. عشق آتشین به امام علی علیه السلام و شهیدان کربلا یکی از ویژگیهای تصوف هندی می باشد.

در سراسر شبه قاره هند مراسم عزاداری از یکم تا دوازدهم محرم با شکوه تمام برگزار می شد و با برگزاری اربعین حسینی در روز 20 صفر به پایان می رسید. در قرن دوازدهم قمری سلاطین شیعه اوده در شمال هند مراسم عزاداری را تا روز هشتم ربیع الاول ادامه دادند که هنوز هم مراسم عزاداری در شبه قاره در شب اول محرم آغاز می شود و در شامگاه هشتم ربیع الاول به پایان می رسد.

از قرن هفتم هجری قمری صوفیان مهاجر ایرانی در هند برای ترویج عزاداری امام حسین علیه السلام ، سنتهای سوگواری را با حرفه ها و اصناف مختلف ارتباط عملی دادند و بدین سان پیشه ورانی که در تهیه اسباب و وسائل عزاداری فعالیت می کردند، خود را عملاً در عزاداری سهیم می دانستند. صوفیان مرکز برگزاری عزاداری (حسینیه) را «امام باره» که تلفیق الفاظ «امام» با «باره» (یعنی محل) می باشد نامگذاری کردند. از این لحاظ حسینیه را در شبه قاره «امام باره» می نامند و این امر باعث جذب غیر مسلمانان به این مراکز عزاداری شد. در پاکستان نیز در دهه های گذشته امام باره را «امام بارگاه» نامیده اند.

صوفیان مهاجر ایرانی سنّتی را که در قرن هفتم در هند رایج کردند «عَلَم» امام حسین علیه السلام بود که به عنوان یادگار شهدای کربلا در امام باره و حسینیه های هند در ایام عزاداری نصب می گردد. امروزه نیز در امام باره های متعلق به صوفیان در هند در دهه اول ماه محرم عَلَم نصب می گردد و مجالس عزاداری منعقد می شود. در مجلس شب اول ماه محرم فضائل رسول اکرم صلی الله علیه و آله بیان می گردد و در مجالس عزاداری دیگر شبها فضائل و مصائب اهل بیت اطهار علیهم السلام و شهیدان کربلا بیان می شود(13).

در قرنهای هفتم و هشتم هجری قمری رهبران سلسله های صوفیان که اکثرا مهاجران ایرانی بودند عزاداری امام حسین علیه السلام را برپا می کردند؛ چنان که در ملفوظات و کتب تذکره صوفیان هند بیان شده است.

برپایی هیأت عزاداری و نصب عَلَم در هند به سبک ایران برای اولین بار توسط سید محمّد اشرف جهانگیر سمنانی (م 840 ق) رایج گردید. امروزه نصب و حمل عَلَم جزء مراسم عزاداری درهند شده است. سید محمّد اشرف وابسته به سلسله چشتیه بود و در سال 784 ق وارد هند شد و این سلسله را در دوره وسطای گنگ (Ganges) ترویج نمود. لطایف اشرفی ارادت صوفیان نسبت به شهیدان کربلا را بیان می کند. سید محمّد اشرف جهانگیر سمنانی مراسم عزاداری روز عاشورا را حتی در حال مسافرت هم برگزار می نمود. وی هشتم تا دهم محرم را به ریاضت می پرداخت و در این ایام زیر عَلَم می نشست.

در دهه اول ماه محرم سید محمّد اشرف سمنانی در مسجد جامع جونپور اقامت می نمود و مراسم عزاداری شهیدان کربلا را برگزار می کرد. در این ایام عَلَم در این مسجد نصب می گردید و علما، دانشمندان و عموم مردم در این مسجد به عَلَم مبارک ادای احترام می کردند(14).

نویسنده میهمان:ضابط، حمید ،فصلنامه مشکوة،شماره ۷۶و۷۷
#فاخته
#شرق_شرق
t.me/shargheshargh
Forwarded From شَرقِ شَرق(هندوستان)
#تاریخی #مذهبی

نقش ایرانیان در ترویج عزاداری در شبه قاره هندوستان

قسمت چهارم

ج)نقش سرداران صفوی در ترویج عزاداری

ظهیر الدین بابر بنیانگذار حکومت گورکانیان در هند بود. وی در ماه رجب سال 932 ق / آوریل 1526 م، حاکم افغانی در هندبه نام ابراهیم لودهی را در پانی پت (Panipat) شکست داد. فرماندهان معروف شیعه و ایرانی به نامهای سلیمان آقا و خواجگی اسد، وی را در تسخیر هند یاری نمودند و سلسله سلاطین مغول (گورکانیان) در سال 932 ق تأسیس گردید که تا سال 1274 ق / 1858 م ادامه داشت. امپراتور بابر در سال 917 ق مذهب شیعه را پذیرفت؛ چرا که مورد حمایت فرماندهان شیعه و ایرانی قرار گرفته بود و روابط نزدیک بابر با شاه طهماسب صفوی باعث شد که شیعیان در شمال هندآزادی بیشتری را برای برگزاری مراسم دینی خود مخصوصا برگزاری مراسم عزاداری شهیدان کربلا به دست آورند و از این رو همراهان بابر که شیعه و ایرانی بودند، در ایام محرم مراسم عزاداری را به سبک سنتهای رایج در ایران برگزار می کردند(15).

پسر ارشد و جانشین بابر، ناصرالدین محمّد همایون در سال 947 ق/ 1540 م در جنگ با دشمن قدرتمندش «شیر شاه افغانی» شکست خورد و از هند گریخت و از شاه طهماسب صفوی درخواست کمک کرد. همایون در قزوین در حضور شاه طهماسب تشیع خود را رسما اعلان نمود(16). شاه طهماسب دوازده هزار اسب سوار در اختیار همایون نهاد که به یاد اسامی دوازده امام علیهم السلام ، مُلک موروثی وی یعنی هندوستان را برای او فتح نمایند(17). همایون هم با کمک فرماندهان و سربازان ایرانی صفوی توانست در چهارم ماه رمضان 962 ق / ژوئیه 1555 م دوباره پیروزمندانه به دهلی وارد شود(18).

بعد از این پیروزی نظامی و نفوذ فرماندهان نظامی شیعی و ایرانی، تشیع به سرعت در شبه قاره هند گسترش یافت. در دوران حکومت همایون مراسم عزاداری در سراسر قلمرو وی در شبه قاره هند با شکوه برگزار می گردید و حتی چنانچه در روز عاشورا جنگی رخ می داد، سربازان در همان میدان جنگ در مصائب امام حسین علیه السلام به مرثیه خوانی و سینه زنی می پرداختند و بر مظلومیت امام می گریستند(19).

در لشکر همایون تعداد زیادی از ایرانیان قزلباش حضور داشتند که در مراسم عزاداری با ارادت خاصی شرکت می کردند. ایرانیان قزلباش که در آن دوران نفوذ بسیاری در حکومت گورکانیان به دست آورده بودند بر برگزاری با شکوه مراسم عزاداری تأکید داشتند. آنها سنتهای عزاداری دوران سلسله صفوی را در ایران به شبه قاره هند وارد کردند و در توسعه و ترویج عزاداری در این شبه قاره نقش حیاتی ایفا نمودند.

همایون در سیزدهم ربیع الاول 963 ق در گذشت. پسر او جلال الدین محمّد اکبر به جای او نشست و بیرام خان ایرانی و شیعه اثنا عشری، مربی، سرپرست و نائب السلطنه حکومت گورکانیان در هند گردید(20). در این دوران تشیع رونق بیشتری یافت و شیعیان در این زمان مراسم عزاداری را آشکارا برگزار می کردند(21).

در دوران حکومت امپراتور اکبر عَلَم های یادبود شهیدان کربلا از هند به آستان قدس رضوی در مشهد مقدس ارسال می گردید. درباره بیرام خام آمده است که او عَلَمی را ساخته بود که در آن مروارید و جواهرات دیگر به کار رفته بود و او تصمیم داشت این عَلَم گرانبها را به حرم مطهر امام رضا علیه السلام ارسال نماید(22).

نویسنده میهمان:ضابط، حمید ،فصلنامه مشکوة،شماره ۷۶و۷۷
#فاخته
#شرق_شرق
t.me/shargheshargh
Forwarded From شَرقِ شَرق(هندوستان)
#تاریخی #مذهبی

نقش ایرانیان در ترویج عزاداری در شبه قاره هندوستان

قسمت پنجم

د)نقش سلاطین ایرانی از نیشابور در ترویج عزاداری

چندی پس از سرنگونی حکومتهای شیعه و ایرانی قطب شاهیان و عادلشاهیان در سال 1098 ق توسط امپراتور اورنگ زیب گورکانی، حکومت شیعه دیگری در شمال هند به نام پادشاهی اوده به دست یک ایرانی از نیشابور خراسان تأسیس گردید که پایتخت آن، نخست شهر فیض آباد و سپس لکهنو بود. میر محمّد امین موسوی نیشابوری در سال 1145 ق / 1732 م پادشاهی اوده را بنیان نهاد. آصف الدوله در سال 1188 ق / 1775 م پایتخت خود را فیض آباد به لکهنو منتقل نمود و با کوششهای حاکمان شیعه و ایرانی از نیشابور خراسان شهر لکهنو مرکز عزاداری با شکوه در شبه قاره هند گردید.

با شکوه ترین حسینیه در شبه قاره هند توسط نواب آصف الدوله در سال 1792 م به قیمت 5 میلیون روپیه احداث گردید که به نام امام باره بزرگ آصف الدوله معروف است. در زمان حکومت حاکمان شیعه و ایرانی اوده، شهر لکهنو مرکز تشیع درهند گردید و بناهای مذهبی بی شماری در این شهر در این دوران احداث شد. در دوره فرمانروایی آنها قوانین شیعی به عنوان قوانین رسمی محاکم شرع گردید. در سال 1273 ق / 1856 م در اولین جنگ استقلال هند حکومت شیعی اوده در شمال هند توسط ارتش استعماری بریتانیا اشغال گردید، اما فرهنگ شیعه در لکهنو به حیات و شکوفایی خود ادامه داد و حوزه های علمیه شیعی در این شهر تاکنون فعال می باشند و طلاب علوم دینی را تربیت می نمایند.

در دوران حکومت سلاطین شیعه و ایرانی اوده شبیه بارگاههای ائمه اطهار علیهم السلام در شهر لکهنو احداث گردیده اند به قرار زیر می باشند:
1) روضه مبارک امام رضا ع .

2) روضه عسکریین (شبیه روضه امام علی النقی و امام حسن عسکری علیهماالسلام در سامراء عراق).

3) روضه امام حسین ع . در شهر لکهنو، هفت شبیه روضه امام حسین ع ساخته شده است.

4) روضه کاظمین (شبیه بارگاه امام موسی کاظم و امام جواد علیهماالسلام در کاظمین عراق).

5) روضه حضرت عبّاس ع . در این شهر پنج شبیه روضه حضرت عبّاس ساخته شده است.

6) روضه حضرت زینب علیهاالسلام .

7) بارگاه دو طفلان مسلم.

8) روضه امام علی ع. در شهر لکهنو، دو شبیه روضه امام علی ع احداث شده است.

9) روضه فاطمین. این شبیه روضه حضرت فاطمه زهرا علیهاالسلام در مدینه منوره قبل از انهدام توسط وهابیان می باشد.

اگر با دقت به دوران حکومت یک هزار ساله مسلمانان در تاریخ هند بنگریم، درمی یابیم که آنها به زور مردم هند را به اسلام دعوت نکردند. در طول تاریخ ظهور اسلام در شبه قاره هند، مردم این مناطق با تبلیغات گسترده و رفتار انسانی علما و صوفیان که بیشتر از ایران به هند مهاجرت کرده بودند، اسلام را پذیرفتند و جمعیت پانصد میلیونی مسلمان در کشورهای مختلف شبه قاره برآیند زحمات و کوششهای مخلصانه علما و صوفیان مهاجر از ایران می باشد.

در طول تاریخ جنوب هند اکثریت حاکمان مسلمان از مهاجرانی ایرانی بودند و با غیر مسلمانان رفتار انسانی و محبت آمیز داشتند؛ به ویژه با ظهور حکومتهای شیعه و ایرانی تحت الحمایه حکومت صفوی ایران در جنوب هند؛ مانند نظام شاهیان در احمدنگر (1044-896 ق / 1633-1491 م)، عادلشاهیان در بیجاپور (1097-895 ق / 1686-1490 م) و قطب شاهیان در حیدرآباد دکن (1098-918 ق / 1687-1512 م)، رفتار آنها با غیر مسلمانان قلمرو خود بسیار انسانی و همراه با مساوات بود. هدف اصلی این حکومتها ترویج و تبلیغ تشیع در میان مردم قلمرو خود بود و آنها با روشهای خاصی سنتهای عزاداری شهدای کربلا را در بین مردم همگانی نمودند. این مراسم با گذشت پنج قرن هنوز هم از سوی غیر مسلمانان جنوب هند با شکوه دیرینه خود برگزار می گردد. آنها در دوران حکومت خود سعه نظر و اغماض در امور مذهبی و مساوات در امور سیاسی را اصول حکومتی خود قرار داده بودند، و از این راه در میان جمعیت قلمرو خود که اکثریت آن را غیر مسلمانان تشکیل می دادند، به محبوبیت دست یافتند(23).

تداوم برگزاری مراسم عزاداری در میان تمامی اقشار غیر مسلمان در قلمرو سابق سلاطین شیعی و ایرانی در جنوب هند،
نتیجه زحمات تبلیغی علمای مهاجر ایران آن زمان بوده است. دانشمند معروف هندی دکتر محی الدین قادری زور در کتاب خود حیات علامه میر مؤمن استرآبادی می نویسد که در دوران حکومت قطب شاهیان در حیدرآباد دکن کل جمعیت اعم از مسلمانان و غیر مسلمانان با کنار نهادن اختلافات فرهنگی و دینی خود در عاشورخانه ها حضور می یافتند و به شهیدان کربلا ادای احترام می نمودند(24). مراسم لنگر(25) در عاشورخانه ها همگانی شده بود. مورخ برجسته تاریخ هند غلام امام خان در تاریخ رشیدالدین خانی اظهار می دارد
که در ایام محرم از سلطان گرفته تا مردم عادی، مراسم لنگرمراسم لنگر را با امکانات و وسائل خود برگزار می کردند(26).

نویسنده میهمان:ضابط، حمید،فصلنامه مشکوة،شماره ۷۶و۷۷


t.me/shargheshargh