Forwarded From ناصر محسنی
اولین زنانی که به دانشگاه راه یافتند

زهرا کیا (خانلری)

زهرا کیا‌نوری مشهور به زهرا خانلری یا زهرا کیا از تباری اهل علم و فضیلت در سال ۱۲۹۴ خورشیدی در تهران به دنیا آمد.
در جایی می‌نویسد: «غم دردناک مرگ پسرم زندگی سعادت‌مندانه‌ی مرا تیره ساخت و از آن پس، این فاجعه‌ی غم‌انگیز موجب شد تا از هرگونه فعالیت‌ اجتماعی دست بردارم و تنها به کارهای ادبی خود بپردازم.»
وی در ششم اسفند سال۱۳۶۹تنها شش ماه پس از مرگ دکتر پرویزناتل خانلری همسرش از دنیا رفت و آثار زیادی چه در تالیف و ترجمه از خود به جا گذاشت.
نمونه غزل از مجموعه‌ی شاهکار ادبیات فارسی،روش تدریس فارسی و دستور، فرهنگ ادبیات جهان، بحث تحقیقی درباره‌ی فعل در تاریخ بیهقی، تاریخ و تاریخ‌نویسی در ایران، چهار داستان حماسی از شاهنامه فردوسی، راهنمای ادبیات فارسی، داستان‌های دل‌انگیز ادبیات فارسی، برگزیده‌ی قابوس‌نامه، و افسانه‌ی سیمرغ برای کودکان از جمله آثار تالیفی اوست.
بیست داستان،سه اندیشه‌ی دخترک گوژپشت، خانه‌ی افسون‌زده،انتقام سگ، روسری سیاه،شب عروسی،دود،زن مرده و زن زنده،سکته ناقص،و پاپ سبز هم از جمله ترجمه‌های او به‌شمار می‌رود.
#مطالعات_زنان
@womenstudies
Forwarded From مطالعات زنان
سال‌شمار جنبش زنان ایران در دوره‌ی مشروطه 🔺

▪️ #جنبش_زنان ایران در سال‌های آغاز مشروطه تا پایان دوران قاجار، چه کرد و چه می‌خواست و به چه رسید؟

#مطالعات_زنان
@womenstudies
Forwarded From مطالعات زنان
@womenstudies
#مطالعات_زنان

🔴 تفریحات زنان در دوره قاجار

✍🏻 حمیرا رنجبر عمرانی

📌جامعه قاجاري اجتماعي بسيار ابتدايي بود كه با شيوه هاي قديمي اداره مي شد و بسياري از نهادهاي اجتماعي در آن شكل نگرفته بود. اوقات فراغت و سرگرمي كه حتي در جوامع پيشرفته در درجه دوم اهميت قرار دارند. در جامعه ابتدايي قاجار جايگاه خاصي نداشت و در فرآيند تعاملات اجتماعي، از درون سنت ها و آيين هاي ملي و مذهبي شكل مي گرفت.

📌در نخستين نگاه به زندگي زنان در دوره قاجار برداشت اغلب افراد بر انزوا و خانه نشيني آنان استوار است در حالي كه مطالعه عميقتر، اين فرضيه را باطل مي كند. به گفته ليدي شل «با آن كه پنهان بودن آنها در وراي حجاب و پوشيدگي كاملشان يك حقيقت انكار ناپذير است ولي مطرود بودن زنها حقيقت ندارد .» (شل ، ص173) اگرچه زنان در جامعه قاجاري از حقوق مدني و شهروندي اندكي برخوردار بودند اما با هوشمندي ذاتي خود ديوارهاي بلند اندروني را پشت سر گذاشته بودند. آنها از يك طرف وظايف روزمره خود را انجام مي دادند و از طرف ديگر از درون همان روزمرگي ها اوقات مفرحي را بوجود مي آوردند. آنها در حياط خانه و در سايه درختان، وسايل پذيرايي مانند چاي و شيريني و غليان را در كنار حوض خانه تدارك مي ديدند و با دعوت از دوستان وآشنايان، دور همی ها و میهماني هاي مفصل ترتيب مي دادند.

📌يكي از مهم ترين تفريحات زنان سفرهاي كوتاه يك روزه در طبيعت يا به عبارتي به «تفرج رفتن» بود كه گاه در قالب گروه هاي خانوادگي و گاه دسته جات جداگانه، زنانه و مردانه انجام مي شد. در كنار رودها و چشمه ها و در سايه درختان با انواع شيريني و چاي و قليان و تنقلات مختلف همراه بود . (بلوشر ، ص۸۷ )

📌در بعضي از شهرها باغ هاي مخصوصي براي زنان وجود داشت كه از ورود مردان به آن ممانعت مي شد. زنان در اين باغها دور هم جمع مي شدند چاي مي نوشيدند و قليان مي كشيدند گاهي نيز پيچيده شده در چادرهايشان در كنار رودخانه ها و چشمه ها مي نشستند (والمونت ، ص83).

📌سرآمد اين طبيعت گردي ها سيزده به در بود كه در روز سيزدهم نوروز هرسال همه خانواده ها به اندازه وسع خود تدارك اين روز را مي ديدند. متمولين همراه دوستان و آشنايان به باغ هاي شخصي خود مي رفتند و سيزده به در را با آداب تمام در آنجا برگزار مي كردند. زنان در باغ هاي خصوصي تاب مي بستند و تاب مي خوردند و حتي الك دولك و توپ بازي مي كردند. عموم مردم با سماورهاي كوچك ، غذا و انواع تنقلات به بيرون از شهر در كنار سبزه و جوي آب اتراق مي كردند. دسته هاي مطربي هم در ميان مردم حضور مي يافتند. در معابر عمومي بساط حقه بازها و خيمه شب بازي و پهلوان كچل برپا می شد و بازي هاي دسته جمعي منظره شاد و پر جنب وجوشي را خلق می کرد (مستوفي، ص364و365). زنان در این میان تهیه و تدارک همه لوازم و خوراک این گشت وگذار را به عهده داشتند.

📌به دليل محدوديت ها و الزامات اجتماعي زنان از ورزش محروم بودند و با آن مانوس نبودند. حتي هنگامي كه به دامنه كوه و بيشه زارها مي رفتند و شرايطي براي فعاليت مهيا مي شد، از پياده روي اجتناب مي كردند و ترجيح مي دادند در مكان مناسبي بنشينند ( فرمانفرمائيان ، ص119).

📌يكي ديگر از مشغوليات زنان زیارت مقابر امامزادگان مانند حضرت عبدالعظيم در تهران فرزند امام هفتم و برادر امام رضا از اهميت زيادي برخوردار بود. امامزاده صالح در تجريش نيز يكي دیگر از اين مقابر بود (همان ، ص۱۴۶)
اغلب در كنار امامزاده ها فضاي سبز و يا چشمه آبي قرار داشت و به علت حضور زائرين جمعي از دست فروشان در كنار اين مقابر جمع مي شدند و به اين ترتيب بازارهاي كوچكي نيز شكل مي گرفت كه محل خريد و فروش اجناس مختلف و مورد علاقه زنان بود (اورسل ، ص ۲۱۸). همه این اماکن در سیزده بدر محلی برای حضور زنان و انجام مراسم سیزده بدر بود.

📍منابع:
- اورسل ، ارنست ، سفرنامه اورسل ، ترجمه : علي اصغر سعيدي ، بي جا ، بي نا ، ۱۳۵۲ .
- بل ، گرترود ، تصوير هايي از ايران ، ترجمه بزرگمهر رياحي ، تهران ، خوارزمي ،1363 .
- . بلوشر ، يپرت فون ، سفرنامه بلوشر ، ترجمه كيكاووس جهانداري ، تهران ، خوارزمي 1363.
- شل ، ماری لئنورا ، خاطرات ليدي شل ، ترجمه حسن ابوترابیان ، تهران ، نشر نو ، ۱۳۶۸ .
- فرمانفرمائيان، ستاره ، دختري از ايران ، ترجمه دكتر هوشنگ لاهوتي ، انتشارات فرشيد ،1377.
- والمونت ، ماه شب چهاردهم ، اوستاس دولوری و دوگلاس سلادن ، ترجمه : علی اصغر امیر معز ، بی جا ، بی نا ، بی تا .

📌تصویر خانه معیرالممالک در گیلان ، منبع از مجموعه فخرالتاج معیری سایت دنیای زنان قاجار
bit.ly/343mWF2

#مطالعات_زنان
@womenstudies
Forwarded From مطالعات زنان
@womenstudies
#مطالعات_زنان

🔴 تفریحات زنان در دوره قاجار

✍🏻 حمیرا رنجبر عمرانی

📌جامعه قاجاري اجتماعي بسيار ابتدايي بود كه با شيوه هاي قديمي اداره مي شد و بسياري از نهادهاي اجتماعي در آن شكل نگرفته بود. اوقات فراغت و سرگرمي كه حتي در جوامع پيشرفته در درجه دوم اهميت قرار دارند. در جامعه ابتدايي قاجار جايگاه خاصي نداشت و در فرآيند تعاملات اجتماعي، از درون سنت ها و آيين هاي ملي و مذهبي شكل مي گرفت.

📌در نخستين نگاه به زندگي زنان در دوره قاجار برداشت اغلب افراد بر انزوا و خانه نشيني آنان استوار است در حالي كه مطالعه عميقتر، اين فرضيه را باطل مي كند. به گفته ليدي شل «با آن كه پنهان بودن آنها در وراي حجاب و پوشيدگي كاملشان يك حقيقت انكار ناپذير است ولي مطرود بودن زنها حقيقت ندارد .» (شل ، ص173) اگرچه زنان در جامعه قاجاري از حقوق مدني و شهروندي اندكي برخوردار بودند اما با هوشمندي ذاتي خود ديوارهاي بلند اندروني را پشت سر گذاشته بودند. آنها از يك طرف وظايف روزمره خود را انجام مي دادند و از طرف ديگر از درون همان روزمرگي ها اوقات مفرحي را بوجود مي آوردند. آنها در حياط خانه و در سايه درختان، وسايل پذيرايي مانند چاي و شيريني و غليان را در كنار حوض خانه تدارك مي ديدند و با دعوت از دوستان وآشنايان، دور همی ها و میهماني هاي مفصل ترتيب مي دادند.

📌يكي از مهم ترين تفريحات زنان سفرهاي كوتاه يك روزه در طبيعت يا به عبارتي به «تفرج رفتن» بود كه گاه در قالب گروه هاي خانوادگي و گاه دسته جات جداگانه، زنانه و مردانه انجام مي شد. در كنار رودها و چشمه ها و در سايه درختان با انواع شيريني و چاي و قليان و تنقلات مختلف همراه بود . (بلوشر ، ص۸۷ )

📌در بعضي از شهرها باغ هاي مخصوصي براي زنان وجود داشت كه از ورود مردان به آن ممانعت مي شد. زنان در اين باغها دور هم جمع مي شدند چاي مي نوشيدند و قليان مي كشيدند گاهي نيز پيچيده شده در چادرهايشان در كنار رودخانه ها و چشمه ها مي نشستند (والمونت ، ص83).

📌سرآمد اين طبيعت گردي ها سيزده به در بود كه در روز سيزدهم نوروز هرسال همه خانواده ها به اندازه وسع خود تدارك اين روز را مي ديدند. متمولين همراه دوستان و آشنايان به باغ هاي شخصي خود مي رفتند و سيزده به در را با آداب تمام در آنجا برگزار مي كردند. زنان در باغ هاي خصوصي تاب مي بستند و تاب مي خوردند و حتي الك دولك و توپ بازي مي كردند. عموم مردم با سماورهاي كوچك ، غذا و انواع تنقلات به بيرون از شهر در كنار سبزه و جوي آب اتراق مي كردند. دسته هاي مطربي هم در ميان مردم حضور مي يافتند. در معابر عمومي بساط حقه بازها و خيمه شب بازي و پهلوان كچل برپا می شد و بازي هاي دسته جمعي منظره شاد و پر جنب وجوشي را خلق می کرد (مستوفي، ص364و365). زنان در این میان تهیه و تدارک همه لوازم و خوراک این گشت وگذار را به عهده داشتند.

📌به دليل محدوديت ها و الزامات اجتماعي زنان از ورزش محروم بودند و با آن مانوس نبودند. حتي هنگامي كه به دامنه كوه و بيشه زارها مي رفتند و شرايطي براي فعاليت مهيا مي شد، از پياده روي اجتناب مي كردند و ترجيح مي دادند در مكان مناسبي بنشينند ( فرمانفرمائيان ، ص119).

📌يكي ديگر از مشغوليات زنان زیارت مقابر امامزادگان مانند حضرت عبدالعظيم در تهران فرزند امام هفتم و برادر امام رضا از اهميت زيادي برخوردار بود. امامزاده صالح در تجريش نيز يكي دیگر از اين مقابر بود (همان ، ص۱۴۶)
اغلب در كنار امامزاده ها فضاي سبز و يا چشمه آبي قرار داشت و به علت حضور زائرين جمعي از دست فروشان در كنار اين مقابر جمع مي شدند و به اين ترتيب بازارهاي كوچكي نيز شكل مي گرفت كه محل خريد و فروش اجناس مختلف و مورد علاقه زنان بود (اورسل ، ص ۲۱۸). همه این اماکن در سیزده بدر محلی برای حضور زنان و انجام مراسم سیزده بدر بود.

📍منابع:
- اورسل ، ارنست ، سفرنامه اورسل ، ترجمه : علي اصغر سعيدي ، بي جا ، بي نا ، ۱۳۵۲ .
- بل ، گرترود ، تصوير هايي از ايران ، ترجمه بزرگمهر رياحي ، تهران ، خوارزمي ،1363 .
- . بلوشر ، يپرت فون ، سفرنامه بلوشر ، ترجمه كيكاووس جهانداري ، تهران ، خوارزمي 1363.
- شل ، ماری لئنورا ، خاطرات ليدي شل ، ترجمه حسن ابوترابیان ، تهران ، نشر نو ، ۱۳۶۸ .
- فرمانفرمائيان، ستاره ، دختري از ايران ، ترجمه دكتر هوشنگ لاهوتي ، انتشارات فرشيد ،1377.
- والمونت ، ماه شب چهاردهم ، اوستاس دولوری و دوگلاس سلادن ، ترجمه : علی اصغر امیر معز ، بی جا ، بی نا ، بی تا .

📌تصویر خانه معیرالممالک در گیلان ، منبع از مجموعه فخرالتاج معیری سایت دنیای زنان قاجار
bit.ly/343mWF2

#مطالعات_زنان
@womenstudies
Forwarded From کتاب آبی
🔴 #ابتكار معاون امور زنان رياست جمهوری:
در نشست جهانی زنان در #ریاضیات، روز تولد پروفسور #مریم_میرزاخانی بعنوان روز جهانی زنان در ریاضیات نامگذاری شد.

#مطالعات_زنان
womenstudies
@ketabeabii