??‍?#جواهر_العجايب (كهن ترين #تذكره_زنان_شاعر)

❤️پديدآورنده: سلطان محمد فخري بن محمد اميري #هروي متخلص به #فخري(قرن 10ق)
موضوع: تاريخ و تذكره زنان شاعر
زبان: فارسي
تذكره مهمي است كه فخري هروي در آن تذكره زنان شاعر را جمع آوري نموده است. او در مقدمه گويد كه در ايام سلطنت شاه طهماسب صفوي به عزم زمين بوس حرمين شريفين گذرم به ملك سند افتاد، و در آن ايام سلطان محمد اكبر پادشاه غازي در ملك هند قدم بر سرير همايون نهاد، لذا اين تذكره را جهت تحفه مجلس وي و مهد عليا حضرت ماهم بيگم، تاليف نمود. او در اين تذكره، احوال و نمونه اشعار سي و يك شاعر اين بانوان را، درج نموده، بدين ترتيب:
1. دل آرام،
2. عائشه ام المومنين،
3. حضرت خير النساء #فاطمة_الزهراء_(ع)،
4. حضرت زليخا،
5. مهستي گنجوي،
6. پادشاه خاتون بنت قطب الدين محمد سلطان كرماني،
7. جهان خاتون شيرزاي،
8. حيات بي بي شيرزاي،
9. مهري، بي بي هروي،
10. مغول خانم حرم محمد خان شيباني،
11. آفاق بيگه دختر امير علي بيگ جلاير،
12. نهاني همشيرهء خواجه افضل كرماني،
13. بيچه منجمه هروي،
14. عصمتي خوافي،
15. بيدل حرم مولانا شيخ عبد الله ديوانه هروي،
16. نهاني شيرازي،
17. دختر قاضي سمرقند،
18. نسائي فخر النسا دختر امير يادگار خراساني،
19. خانم خانزاده تربتي دختر امير يادگار خراساني،
20. پوتوي تبريزي،
21. شاه ملك سيد بيگم بنت سيد كارگيا جرجاني،
22. دختر غرالي يزدي،
23. آرزويي سمرقندي،
24. ضعيفي،
25. حيات هروي،
26. آتون زن مولانا بقايي،
27. حجابي دختر مولانا بدرالدين هلالي،
28. عفتي اسفرائني،
29. فاطمه خاتون دوستي دختر درويش قيام سبزواري،
30. بي بي يزدي از خويشان مولانا آهري،
31. نسائي.
آغاز: (شعر)
خود را زخوديبهر تو غايب ديدم
فارغ ز همه غم و مصائب ديدم
كردم نظر و فرش حريم حرمت
چون عرش جواهر عجائب ديدم
جوهر عجايبي كه زور گوش پردهء نشينان سرداقات سلطان عقل و هوش تواند بود حمد و ثناي قادري است كه دست معمار قارتش قبهء فلك دوّار را به درهاي شاهوار نجم ثوابت و سيار مزين و مجلي گردانيده.

♻️چاپ:سربي، هند، حيدر آباد دكن، مطبعه: سندي ادبي بوره، تاریخ: 1968م.

❤️ @d_sadraiy