Turkkitabxanasi تورک کیتابخاناسی_ کتابخانه ترکی

آذربایجان ادبیات و مدنیتی‌نین قوجامان قایغی‌کئشی‌، اینجه دویغولار شاعیری، اوستاد تورک‌اوغلو (برجعلی قریشی) بو گون (بیر ساعات اؤنجه) تهراندا، اؤز شخصی ائوینده حیاتینی دییشیدی.
باجاریقلی شاعیر و خالقیمیزین اجتماعی-مدنی خادیمی رحمتلیک "تورک اوغلو"ندان بیر نئچه مجموعه شعر و پوئمالار بو گونه کیمی نشر اولوب و بیزه بیر دیرلی یادیگار کیمی ارث قالمیشدیر.
یوجه تانری او اوجامان و قوجامان شاعیره باغیش و حؤرمتلی عایله‌سینه دؤزوم عنایت بویورسون.
بؤیوک شاعیریمیزین تشییع و تورپاغا تاپشیرما مراسیمینین دقیق تاریخ و زامانی تئزلیکله اعلان اولاجاق.

..::یاشماق کیتاب ائوی::..

پیغمبرین حسن و حسین ایله سون گؤروشو.
«سِیَرالنبی» کیتابیندان بیر مینیاتور.
@Turkkitabxanasi

سیدی علی، دنیز و توپراقدا اولان سفرلرینی « مرآت الممالک» آدیلا بیر کیتابدا توپلویوب. سیدی علی، تورک دونیاسینین اوچ لهجه سینده( جاغاتای تورکجه سی، عثمانلی تورکجه سی و آذربایجان تورکجه سینده) « کاتبی» تخلص ایله شعرلری وار.
مرآت الممالک کیتابینین تورکجه سی👇👇👇

نظامی آلسا بردع بیرلا/بیرله گنجه
قدم روم اهلی‌غه/اهلینه هم قیلسا رنجه
چکیب خسرو داخی/داها تیغ زبانی
یوروب فتح ائیلاسا/ائیله‌سه هندوستانی
یانا/یئنه جامی عجمدا اورسا/ویرسا نوبت
عرب دا داغی/داها چالسا کوس شوکت
اگر بیر قوم، اگر یوز، یوخسا مین دیر
معيّن تورک اولوسو خود منین دیر
آلیب‌مین/آلمیشام تحت فرمانیمغه آسان
چیریک چئکمای/چکمه‌دن ختادن تا خراسان
خراسان دیما/دئمه کیم شیراز و تبریز
کی قیلمیشدور نِیِ کِلکیم شکرریز
کؤنول بیرمیش/وئرمیش سؤزومکا/سؤزومه تورک، جان هم
نه یالقیز تورک، بل‌کیم/بلکه‌کی تورکمان هم
نه ملک ایچره کی بیر فرمان یباردیم/گؤندردیم
اونون ضبطی‌غه بیر دیوان یباردیم/یوللادیم
بو دیوان توتدو اول کشورنی آنداق
کی دیوان تورناکای/دوزولمز دفترنی آنداق
نئچه دفتر قارا قیلغایمیس/قیلینماز آخر
جهتسیز ماجرا قیلغایمیس/قیلینماز آخر
نوایی نئجه تیکیک سؤزو هذیان
بو هذیانلارینی قوی بیر تانری‌یا یان
سؤزون هذیان مگر اویخودا دورسون
که معنی قصددن آسوده دورسون
بو غفلت اویخوسوندان/یوخوسوندان بیر گؤز آچقیل
اوزونه اشک ـ اویخو دفعی ـ ساچقیل.
@Turkkitabxanasi

پیغمبرین حسن و حسین ایله سون گؤروشو.
«سِیَرالنبی» کیتابیندان بیر مینیاتور.
@Turkkitabxanasi

روایت جبارباغچه بان از ممنوعیت زبان ترکی در زمان محسنی(رئیس فرهنگ آذربایجان): رفتار محسنی با آذربایجانی ها مانند رفتار هیتلر با یهودیان بود- زندگی نامه باغچه بان به قلم خودش صص 94-93.
@Turkkitabxanasi

نظر ارانی جوان و شونیست درباره زبان ترکی در آذربایجان- سال ۱۳۰۲ش

@Turkkitabxanasi

در دوره رضاشاه آذربایجان پیشگامی گذشته خود را از دست داد و در نتیجه این سیاستها، تهران، مازندران و اصفهان جایگزین آن شدند.
کتاب آذربایجان در ایران معاصر_ تورج اتابکی_ صص 72_ 71.
@Turkkitabxanasi

دومین شماره‌ی فصلنامه‌ی بوتا /بخش ویژه؛ چنگیز آیتماتوف/به زودی در دکه‌های روزنامه‌فروشی و کتاب فروشیهای معتبر استانهای آذربایجان شرقی-آذربایجان غربی- زنجان- اردبیل و تهران @butakitab

سومین شماره‌ی فصلنامه‌ی بوتا /بخش ویژه؛ تعلیم و تربیت و ادبیات کودک/به زودی در دکه‌های روزنامه‌فروشی و کتاب فروشیهای معتبر استانهای آذربایجان شرقی-آذربایجان غربی- زنجان- اردبیل و تهران @butakitab

چهارمین شماره‌ی فصلنامه‌ی بوتا /بخش ویژه؛ رئالیسم جادویی/به زودی در دکه‌های روزنامه‌فروشی و کتاب فروشیهای معتبر استانهای آذربایجان شرقی-آذربایجان غربی- زنجان- اردبیل و تهران @butakitab

بخشی از مقدمه دکتر حمید نطقی بر کتاب "آذربایجان ادبیات تاریخینه بیر باخیش ج1"

صنعت چاپ سنگی اولین بار توسط عباس میرزا به تبریز آورده شد و چاپ کتب ترکی از همان زمان رایج بود، نخستین چاپهای دیوان فضولی در تبریز انجام شده و چاپهای بعدی سالها پس از آن به ترتیب در بولاق مصر، استانبول و حوزه آسیای مرکزی و قفقاز انجام گرفته است.
@Turkkitabxanasi

نسیمی دیوانیندان بیر غزل:
منده سیغار ایکی جهان من بو جهانه سیغمازام
گوهر لامکان منم کون و مکانه سیغمازام
عرش ایله فرش و کاف و نون منده بولوندو جمله چون
کس سؤزونو اوزاتما کیم شرح و بیانه سیغمازام
@Turkkitabxanasi

"احوال القیامه" کیتابیندان بیر صفحه:

"اوچماغی بزکلر ایله و دورلو نعمتلر ایله عرشین ساغ یانینا گتیره و طامویی/ دامویی داخی/داها دورلو دورلو عذابلرایله بزه ده داها عرشین سول یانینا گتیره؛ دامولوغو دامویا و اوچماغلیغی اوچماغا قویارلار"

اوچماق: جنت_ بهشت
اوچماغلیق: انسان بهشتی_ بهشتیان
طامو/ داموق/ تاموق/ تموغ: جهنم_ دوزخ
طامولوق: دوزخی_دوزخیان
@Turkkitabxanasi

آذربایجانیمیزین گؤرکملی ژورنالیست، تنقیدچی، چئویرمن و شاعیری دونیا دَییشدیردی
چوخ بؤیوک تاسفله بو‌ آجی گونلرده کرونا باجاریقلی اوستاد، سئوگیلی دوست، تانینمیش قلمداش و یورولماز ادیبمیزی الیمیزدن آلدی.
دوکتور حسن ریاضی ایلدیریم ابدیته قووشدو.

او، بیر ایلدیریم ایدی!
بیر داها اونون کیمی باجاریقلی تنقیدچی، ساوادلی ادیب، همه‌فن‌حریف ادبیاتچی‌نین بو دونیادا یاشاییب، چالیشماسینا اینانا بیلمیرم...
اونون ادبی چالیشماسیندان سورالار چوخ یازمالییام.
ایندی تکجه او بؤیوک کیشی‌نین سکسنینجی ایللرده رحمتلیک آتامین خسته‌لیگی ایله باغلی، تهراندا پروفسور بایبوردی‌نین تخصصی کلینیکینده بیر آنکولوژی (خون‌شناسی- متخصص سرطان) متخصصی کیمی قارداش‌یانا مهربانلیغی و تجربه‌لی حکیم کیمی تعهدله چالیشماسی ایللردی ذهنیمده اونودولمازدیر.
مزارین نورلا دولسون شاعیر حکیم دوست 🖤🖤🖤

کؤچسم بو دونیادان آرا سئوگیلیم
ائلین قوجاغیندا تاپارسان منی
سینه‌م یانار داغ‌دیر آتشی سؤنمز
وطن اوجاغیندا تاپارسان منی

چؤللره، چایلارا دؤنر بدنیم
گونشلی، اولدوزلو گؤیلر کفنیم
بئشیگیم، مزاریم، دوغما وطنیم
اونون تورپاغیندا تاپارسان منی

(شعرین آردی وار)

t.me/yashmaq

عاشورا گونونده ‏
حضرت ابوالفضل‌العباسين زبانحالي
بؤيوك بير منظومه‌دن بير حصه) اصغر فردي ‏
سـمـادا آي چـاتـيـب قـاشـيـن، گـونـش نـزار و مـرتعش
اگـيـب‌دي يـئـرده ده بـاشـيـن غـلام تـورك ايـلـه حبش
اوتـانـديـغـيـنـدان ايـسـتـه‌مـيـر آغـارا قاش، چيخا گونش
فـَلَـق ايـلـه افـق آرا گـئـديــر غــريــبــه كــشــمــكــش
گـونـش؟ يـا قـان چانـاغـي‌ديـر؟ جالاندي عرشه باده‌وَش
آخير شـراب آرخـي، يا فـلـك دؤنـــور پـيـالـــــه‌كـش

فـلـك كـشـاكـشـيـنـده‌ديـر گـئـجـه ايـلـه گـونوز دو دِل ‏
گـونـش «چـيـخـيـم و يـا بـاتـــيـم» دئيه قاليبدي پا به گل
بولود خجل، گونش خجل، آي ـ اولدوز، آسمان، خجل
شـكـوه و احـتــشـام شـب، نـهـايــت اولـدو مـضـمـحـل
سـؤكـولـدو دان، تـؤكـولـدو قـان سـمادان ارضـه متـصل
روانه اولـدي قـوم‌لـو سـئل، قاصيرغا قالخدي، قوپدي يئل

خـيـامـيـن آرخـاسـيـنـدا بـيـر گروه ائديردي حسب حال
سـران جـنـگ بـيـر طـرف‌ده گـرم بـحـث و قـيـل و قـال
اوشـاق‌لاريـن گـؤزونـده نـقـش بـاغـلايـيـب درين سؤال
خــيـام اؤنـون‌ده قـاسـمـه گـلـيـنـي يـالـواريـر كـي: قـال!‏
زمـان آتــيـن چـاپـيـب كـئـچـير، غريبـه تـنگيشيب مجال
اوزاق‌دا بــيــر نــفــر دوروب غــريــق حــالِ انــفــعــال

دونـن يـول اوسـتـه دوردولار ائـدن زمـان گـونــش زوال
بـاشـيـن قـويـوب بـابـاسـي‌نـيـن قـوجـاغـيـنـا نـبـي‌جـمال
بـيـرآن يـورولـمـوش اكـبـر ائـتـدي خـواب نـوشـه انتقال
يـوخـودا گـؤردو بـاش وئـريـر جـدال و حــالِ پـُرمــلال
اويـانـدي اضـطــراب‌ايــلــه امــامــه ائــيــلــه‌دي ســؤال
مـگـر دگـيـل بـابـام مـُحِـق؟ نـديـر بـس ايـنـدي بو قِتال؟

نــواي دلـكـــشـيـن چكـيــب ربـاب عـزمِ سـور ائـديـب
الـيـنـده تـار زلــفــي دســتــگـاه شــوري جــور ائـديـب
حـجـازدن حـسـيـنـي‌لـر گـلـيـب و حـق ظـهـور ائـديـب
مـخـالـفـي صـيـخـيـشديريب حصاري ايچره كور ائديب
كرشمـه‌نـاك مـويـه‌سـي‌يـلـه دشـتـي بـحـر نـور ائـديـب
شـكـسـتـه نـغـمـه كـوك اول مـغـنّــي طـَـهــور ائـديـب ‏

فـراتـه بـاغـلـي يـول‌لاري، نـه بِـركـه وار، نـه بـيـر رَشـَف
ولـي شــــعــاري اونــلاريــن كــلام حــقّ «لا تــَخـَـف»‏
شـعـف‌لـه طـوي‌دا تـوتـدولار، دوزولـدو سـفـرة ‌سَـعَـف
آت ايـلـه يـورغـا گـئـتـدي‌لـر چــالا چــالا دمــام و دف
كـي وصـلـت اونـلارا هـدف‌دي بـئـيـله بـيـر اؤلوم شرف
بـو مـشـق عـشـقـي اونـلارا وئـريـبـدي شـحــنــة نـجـف ‏

غـروب اولانـدا تـوپـلادي جـمـاعـتــي چــكــيــب اؤنـه
بـو اولـدي ايـلـك صـحـبتي دئدي ـ دئدي ـ دؤنه ـ دؤنه:‏
‏«او كـس كـي واقـف اولـمايـا بـو چـؤل‌ده عـشق جرمونه
اوزه قـاليـب چكـيـلمـه‌سـيـن صـونـو اؤلــوم اولان يـؤنه»‏
گـئــجــه امـام بـيـر داهـا بـويـوردو شــعــلــه‌لــر ســؤنـه
اوتـانـمـادان يـولـون صونـونـدا دؤنـمك ايـسـته‌يـن دؤنـه

گؤيـون بـسـاطي بـيـر يـانـا، يــئريــن بـسـاطي بـيـر طرف
گؤيـون سـؤنوبـدور اولدوزي، آيـيـن‌دا چولقايـيب كلف ‏
ولـي ايـشـيـقـلانـيـب يـانـيـر پـاريـلـدامـاق‌دا طـرْفِ طَف
نـــه دُرج‌لار آچـيـــقـلانـيـب نـه درّ لـر دئـشيـب صـدف
‏«طف»يـن كـفيـنده كـهكشان طواف ماهه صف بـه صف
اونـون طُـفـِيـلـي‌ديـر مـنـيـر هـــاشـمـــي‌لـر اِنــكــشَـف

بـــلا ديـــاري چـالـــخــانـيـر بـــلاده ســاحــه‌الـكـروب
گـؤرونـدو مـاهِ بـي‌غــــروب اوزاق‌دا سـرگـران دوروب
اؤزويـلـه كـشمـكـش‌ده‌ديـر، عـزا بــسـاطـيـني قــوروب
ائـديـبـدي بــيـقـرار اونـو بـيـر اضـطـرار چـوخ يـوروب
گه آغلايـيـر، صيـزيـلـدايـير، صايير اؤزونده هئي عيوب
دئيـيـر: اؤزون يـولـون دوزون نـشان وئر! عالِم‌الـغـيـوب!‏

عدو قارا يـاخـيـب اونـا، سـپـيـب‌ديـر اوسـتـونـه چـاخيـر ‏
چـكـيـر نـيـامـدن قــيـلـيــج، غـلافــه بـيـر داهـا تـاخــيـر
كـمـندي كهكشان كـيـمـي، الـيـنـده ايـلـديـريـم شاخيـر
فــراتـه گــه نـظـر صـالـيـر ـ دؤنـوب خيـامـه گـه بـاخيـر
چـكـيـر اورك‌دن آه او آه چــرخي يـانـديـريـب يـاخيـر
فـرات گـؤزلـريـنـده گـاه ســيــل اشـك اولــوب آخـيـر

گــَلـه «زيـاد»ه لـعـن حـق كـي قـورخوردور قـوناق‌لاري
كـريـمــة حـســيــن ائــديــر نــوازش اول اوشــاق‌لاري
قـالـيـب‌دي يـول‌دا گـؤزلـري و سـس‌ده‌ديـر قولاق‌لاري
صوسـوز آغـيـزدا چـاتلايـيـب‌دي ديل‌لري ـ دوداق‌لاري
پـيـمــبـريـن شبـيـهي‌نـيـن صـولـوبـدو گـول يـانـاق‌لاري
قوجاق‌لاشيـبـلا قورخودان، قـوم اوسـتـودور يـاتـاق‌لاري

"مرثیه نین آذربایجان ادبیاتینا بؤیوک خدمتلری اولموشدور. اگر تورکجه مرثیه اولماسا ایدی، تورک شعری و نظمی ده بو درجه ده عمومیلشمیجک و آذربایجان خالقی احتمال کی، بیر چوخ زمان داها دوغما ادبیات اوزو گؤرمیجکدی. ملی حس و تعصبو قوروماق باخیمیندان مرثیه نین رولو عوضسیز اولموشدور.
قمری، راجی، دخیل، شعاعی، دلسوز ایشته دیندار آذربایجان خالقینین دوغورموش اولدوغو مظهر شاعرلری... مرثیه لر آذربایجانلی لارین ابتدائی ادبیاتدیر... ذاتا بوتون مدنی ملتلرده ادبیات دینی منظومه لرله باشلامیش دئیل می؟ سید عظیم لری، هوپ‌هوپلاری تقدیر ائدرکن جوانلاریمیز راجی لره و باشقالارینا آراز چایینی آتدامیش بعضی روضه خوانلارا باخان کیمی باخماسینلار. شیخ نظامی نه قدر بویوک شاعر بینظیر اولسا دا، آذربایجانلی لاری دوغما تورکجه لرینه قایتارماق نقطه نظریندن، منجه راجی، دخیل، قمرینین موقعیی احراز ائدمز. عجبا، شیخ نظامیه آبیده تؤکمک هوسینده اولان نسلیمیز راجی‌سینی اونوداجاق، قمری‌سینه خور باخاجاق، دخیل‌ینی آتاجاق می؟"

مقتل الحسین
یوسف مداح
امام حسین شیعه تاریخینده بیر قهرمان کیمی دایانمیش و کربلا اولایلاری تاریخ بویو مسلمانلار اونا ساری چکیلمه¬لرینه سبب اولموشدور. بورادا یوسف مداحین اثرینی گتیره جه ییک، آنجاق بونو دئمک لازیمدیر کی مقتل حسین تاریخی بیر قایناق دئییلدیر، بلکه تاریخی بیر اولایی ادبی باخیمدان و دینی گؤروشدن آچیقلاماق ایسته¬ییر و شیعه¬لیگی تبلیغ ائدیر. بونونلا بئله تاریخه دوزگون باخماق لازیمدیر و بو کتاب بونلارین هامیسینی ساخلاماقدادیر. بو اثر، آذربایجان دیلی و ادبیاتی تاریخینده اؤنملی بیر موقعیته مالیکدیر. مداح ( 703 – 789) بو اثرینی 763 ایلینده یازمیش و ادبیاتیمیزا گؤزل بیر پای وئرمیشدیر. بو اثر دیل و محتوا جهتیندن بیزیم اوچون اهمیتلی دیر. مقتلدن بوگونه قدر نئچه الیازما الده واردیر، ولی ایراندا بوگونه کیمی چاپ اولمامیش و یاییلمامیشدیر. تاریخ ادبیات آذرباتجان کتابیندا ایلک معلوماتلار وئریلمیشدیر و مداحین باشقا اثرلری ده تانیتدیریلمیشدیر. بورادا بو کتابین اصلی الیازمالارا اساسلاناراق ایلک لفعه اولاراق وئریلیر. اومود ائدیرم، ادبیات تاریخیمیز و دیلیمیزین یولونون آچیقلانماسینما یاردیمچی اولسون. . .

نسیمی دیوانیندان بیر غزل:
منده سیغار ایکی جهان من بو جهانه سیغمازام
گوهر لامکان منم کون و مکانه سیغمازام
عرش ایله فرش و کاف و نون منده بولوندو جمله چون
کس سؤزونو اوزاتما کیم شرح و بیانه سیغمازام
@Turkkitabxanasi