گنجینه مکتوب

? معرفی نامه ای که تقی زاده برای ایرج افشار به منظور تدریس در دانشگاه نوشت

اصل نامه ای که در ذیل می آید در پروندۀ استخدامی ایرج افشار در ادارۀ کارگزینی دانشگاه مضبوط است و بالای آن رئیس دانشگاه وقت (پرفسور فضل الله رضا) نام آقای ایرج پناه را که رئیس دفتر مخصوص رئیس دانشگاه بود نوشته است.
سید حسن تقی زاده با نوشتن نامه ای به رئیس دانشگاه ایران ایرج افشار را برای امر تدریس معرفی کرده است:

ریاست محترم دانشگاه ایران
چون دانشگاه طهران در این ایام به اصلاح امور تعلیماتی کمر بسته است و می خواهد کاری کند که امر تحقیق و تدقیق از حالت سکون و رخوت خارج شود بر خود فرض می دانم که یکی از جوانان فاضل و کارآمد را که تا به حال مصدر اقدامات علمی و فرهنگی بسیاری بوده و متأسفانه در امر تدریس در دانشگاه به طور مستقیم مداخله نداشته معرفی کنم.
آقای ایرج افشار به اعتماد این بنده از نظر احاطه به کار کتاب شناسی و آشنایی با مراجع و مآخد مخصوص فرهنگ این مملکت کمتر نظیر دارد و در این باب صاحب تألیفات و مقالاتی است که لابد دانشکدۀ ادبیات به خوبی به آن وقوف دارد.
وی تا به حال طبع و تصحیح متون قدیم ایرانی را به کرّات اهتمام کرده و تعداد مجلدات کتبی که توسط او جامۀ طبع پوشیده بر پشتکار او گواهی می دهد.
جمع آوری اسناد و مدارک مربوط به دورۀ قاجاریه، و نشر آنها از رشتۀ دیگری از فعالیت های علمی مشارالیه حکایت دارد.
لذا با توجه به مطالب فوق و در نظر گرفتن اینکه ایشان با آشنایی به دو زبان خارجی از فعالیت های علمی که در سایر ممالک هم در جریان است آگاهی دارد توصیه می کنم که از وجود او در کار تدریس استفاده شود.
سید حسن تقی زاده

به نقل از: مقالات تقی زاده، ج13، ص347.
@Ketabpazhohi

گیوه ایرانی
فکر کنید، برای درس فرهنگ و تمدن، علاوه بر امتحان گرفتن از یک کتاب هفتصد صفحه ای، چندین کار پژوهشی از دانشجو خواسته شده است. خودم هم خجلت زده ام. یک رساله در باره موسیقی تصحیح کرده است. مقاله ای در باره یکی از متفکران و نقطه نظرات او در باره تمدن نوشته است، و از نظر من مهم تر، قرار بوده از یک شغل محلی گزارشی تهیه کند، شغلی که از نظر تمدنی متعلق به خودمان باشد و رنگ و بوی بیگانه را ندهد. مغازه ای را که تخصصش در «گیوه ایرانی» است یافته و با صاحب آن مصاحبه کرده است. دانشجوی من هنرش را در این مصاحبه نشان داده و تمام جوانب این قضیه، از تاریخی تا فنی و هنری کار را گزارش کرده است. خودش (خانم کیانا شریعت پارسا) در اول تحقیقش نوشته است:
رفت و آمد هر چند روزه به دانشگاه تهران و عبور از خیابان همیشه شلوغ و پرهیاهو انقلاب،که گاه زندگی و زنده بودن را با تکاپوی انسان های شهر برای رسیدن و ساختن دوباره، به یادت میاورد، میتوان مغازه های دنج و آرامی را پیدا کرد که شاید علیرغم هیاهوی گذشته ای نه چندان دور امروزه کمتر کسی سراغی از این مشاغل گرفته و زندگی را بدون توجه و از بین رفتن تدریجی آنها گذران میکند.
شاید اگر این تحقیق کلاسی و اجبار برای به انجام رساندن آن نبود من نیز مثل سایر مردم این شهر شلوغ ماه ها و سال ها میگذشت بدون آنکه این مغازه توجه من را به خودش جلب کند چه برسد به اینکه پا در آن بگذارم و به دردل های پیرمرد دوست داشتنی مغازه گوش دهم.
حاج احمد محمدی یکی از کاسب های قدیمی میدان امام حسین(ع) است.او یک مغازه گیوه فروشی را اداره میکند، مغازه ای که قدمت آن به حدود سال 1343 برمیگردد.حاج احمد میگوید این مغازه را به قیمت 25 هزار تومان خریده و تا 8 سال در آن گارگاه دوخت و دوز کفش چرم داشته است و بعد تصمیم میگیرد که به تولید گیوه و به اصطلاح ما گیوه فروشی بپردازد.
حاج احمد اهل خمین است و آنجا را مهد جاجیم و گیوه میداند او در سال های اولیه کار هم خود گیوه و کفش چرم میدوخته و هم سفارش های دیگران را میفروخته اما به مرور زمان و با بالا رفتن سن حاج احمد،دیگر این توانایی را ندارد که خود دست به دوخت و فروش بزند به همین دلیل یا از شهرهای مهم دوخت گیوه(که در ادامه به آن اشاره میشود)گیوه خریداری میکند و یا زنان اطراف شهر تهران برای او با دستمزد اندکی گیوه میدوزند.
سپس از انواع گیوه هایی که از شهرهای مختلف بدست می آید توضیح داده که شرحش مفصل است. به دانشجوی خوب کلاس خانم کیانا شریعت پارسا دست مریزاد می گویم.
@jafarian1964

🌐 دکتر حسین جوان آراسته: تولی به اولیای الهی و تبری از دشمنان خدا مهم‌ترین پیام زیارت عاشوراست

دکتر حسین جوان آراسته عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در مراسم عزاداری ایام محرم در دانشگاه ادیان و مذاهب، تولی به اولیای الهی و تبری از دشمنان خدا را از مهم‌ترین پیام‌های زیارت عاشورا دانست.
به گزارش روابط عمومی دانشگاه ادیان و مذاهب، در مراسم عزاداری ایام محرم که با حضور جمعی از اساتید، دانشجویان و کارمندان برگزار شد دکتر حسین جوان آراسته تولی به اولیای الهی و تبری از دشمنان خدا را از مهم‌ترین پیام‌های زیارت عاشور دانست.
در این آیین که پس از نماز ظهر و عصر روز پنجشنبه 6 مهر 1395 و در آستانه تاسوعا و عاشورای حسینی، در محل نمازخانه دانشگاه ادیان و مذاهب برگزار گردید، حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر حسین جوان آراسته عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه ضمن گرامیداشت این ایام به بیان برخی مفاهیم موجود در زیارت پرفیض عاشورا پرداخت.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین جوان آراسته تولی و تبری را دو واجب مهم دینی در اسلام خواند و با بررسی فرازهایی از زیارت عاشورا که حول این دو واجب دینی است افزود: زیارت عاشورا درواقع شامل تولی و تبری است و حتی می‌توان گفت جایگاه تبری پررنگ‌تر نیز هست.
عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در این مراسم با اشاره به روایاتی که دین را مبنی بر حب تعریف می‌کنند افزود: حضور در عزاداری‌ امام حسین (ع) درواقع تجسم همین حب و تبری از دشمنان خدا و اسلام است.
دکتر جوان آراسته ادامه داد: مؤمن نمی‌تواند در کارزارهای روزگار بی‌طرف باشد بلکه باید در برابر ظالم از مظلوم دفاع کند.
وی همچنین با اشاره به عدم حقانیت خاندان ابوسفیان در حکومت بر مسلمانان به روایت مشاهده رؤیایی توسط پیامبر اکرم (ص) اشاره داشت که در آن ایشان منبر خویش را جولانگاه میمون‌ها می‌بیند،‌ رؤیایی که به روایتی کسی بعدازآن پیامبر را خندان ندید.
وی با اشاره به برخی تفسیرها از این رؤیا آن را پیش‌بینی غصب خلافت نبی اسلام (ص) از سوی امثال همین خاندان سفیانی دانست.
نوحه‌سرایی بر عزای حضرت امام حسین علیه‌السلام و یاران شهیدش بخش پایانی این مراسم بود.
در پایان این مراسم، شرکت‌کنندگان ضیافت نهار را میهمان دانشگاه ادیان و مذاهب بودند.

⏪ به ما بپيونديد: @adyanuni

حال که صحبت از این نسخه های خطی شد خاطره ای شیرین و تلخ از این ماجرا دارم که خدمتتان عرض می کنم حدود 25 سال پیش گروهی از بزرگان شهر و کشور تصمیم گرفتند که بخشی از بافت تاریخی شیراز را که بین حرم شاهچراغ و حرم سید علاءالدین حسین بود تخریب وبازسازی کنند در این میان دهها خانه ثبت شده در میراث فرهنگی تخریب شد و آثار با ارزش آن به دست قاچاقیان افتاد بگذریم ار ان روزها که چقدرتلاش کردیم تا این اتفاق نیفتد اما به جایی نرسیدیم و دهها خانه تاریخی ، امامزاده ، حمام و ... تخریب شد وبه جای ان هنوز هم که سالها می گذرد چیز ان چنانی جز چند مغاز ه بی ارزش ساخته نشده است در یکی از همان روزها وقتی از آن محله وبین خرابه ها می گذشتم تعدادی اوراق کاغذ قدیمی پراکنده در سطح کوچه نظرم را جلب کرد دنباله آن را گرفتم تا به بالاخانه قدیمی و مخروبه ای رسیدم و با کمال تعجب دیدم که کف اتاق مملو ازاین کاغذها ست وبخشی ازسقف نیز تخریب شده است به مستاجر خانه گفتم اجازه بده این کاغذها را بردارم اما او حواله ام داد به فردی که همه خلاف کاری محله به او مربوط می شد به هر حال به سختی و بعد از فت آمدهای مکرر و پرداخت پولی کلان توانستم به این اتاق وارد شوم اخرین ساعت روز بود و هوا در حال تاریک شدن بود به تندی هرچه را می توانستم در پلاستیکی جمع کردم اما برداشتن همه ان کاغذها امکان پذیر نیود واحتیاج به چندین ساعت کار ووسیله ای برای حمل ان هابود برق خانه رابرای تخریب قطع کرده بودند ودیوارها به خاطر تخریب خانه های کنار در حال لرزش بود و امکان پایین ریختن بالاخانه فراوان بود با ناراحتی بسار به همان مقدار بسنده کردم و فردا صبح آن خانه نیز طعمه بلدوزها شد و همه آن اسناد از بین رفت سالیان سال این اسناد را نگه داشتم اسناد مربوط به فردی بنام سهام الشریعه محرر میرزا یحی اما م جمعه شیراز بود وشامل دعاوی حقوقی مردم شیراز در زمان مشروطه بود اما در بین آن ها اسناد بارزشی از انجمن اسلامی شیراز در زمان مشروطه ومطالب مهم دیگری هم بود بالاخره اسناد را چند سال پیش به مرکز اسناد فارس سپردم تا شاید گره ای از محققی بگشاید ....

حال که صحبت از این نسخه های خطی شد خاطره ای شیرین و تلخ از این ماجرا دارم که خدمتتان عرض می کنم حدود 25 سال پیش گروهی از بزرگان شهر و کشور تصمیم گرفتند که بخشی از بافت تاریخی شیراز را که بین حرم شاهچراغ و حرم سید علاءالدین حسین بود تخریب وبازسازی کنند در این میان دهها خانه ثبت شده در میراث فرهنگی تخریب شد و آثار با ارزش آن به دست قاچاقیان افتاد بگذریم ار ان روزها که چقدرتلاش کردیم تا این اتفاق نیفتد اما به جایی نرسیدیم و دهها خانه تاریخی ، امامزاده ، حمام و ... تخریب شد وبه جای ان هنوز هم که سالها می گذرد چیز ان چنانی جز چند مغاز ه بی ارزش ساخته نشده است در یکی از همان روزها وقتی از آن محله وبین خرابه ها می گذشتم تعدادی اوراق کاغذ قدیمی پراکنده در سطح کوچه نظرم را جلب کرد دنباله آن را گرفتم تا به بالاخانه قدیمی و مخروبه ای رسیدم و با کمال تعجب دیدم که کف اتاق مملو ازاین کاغذها ست وبخشی ازسقف نیز تخریب شده است به مستاجر خانه گفتم اجازه بده این کاغذها را بردارم اما او حواله ام داد به فردی که همه خلاف کاری محله به او مربوط می شد به هر حال به سختی و بعد از فت آمدهای مکرر و پرداخت پولی کلان توانستم به این اتاق وارد شوم اخرین ساعت روز بود و هوا در حال تاریک شدن بود به تندی هرچه را می توانستم در پلاستیکی جمع کردم اما برداشتن همه ان کاغذها امکان پذیر نیود واحتیاج به چندین ساعت کار ووسیله ای برای حمل ان هابود برق خانه رابرای تخریب قطع کرده بودند ودیوارها به خاطر تخریب خانه های کنار در حال لرزش بود و امکان پایین ریختن بالاخانه فراوان بود با ناراحتی بسار به همان مقدار بسنده کردم و فردا صبح آن خانه نیز طعمه بلدوزها شد و همه آن اسناد از بین رفت سالیان سال این اسناد را نگه داشتم اسناد مربوط به فردی بنام سهام الشریعه محرر میرزا یحی اما م جمعه شیراز بود وشامل دعاوی حقوقی مردم شیراز در زمان مشروطه بود اما در بین آن ها اسناد بارزشی از انجمن اسلامی شیراز در زمان مشروطه ومطالب مهم دیگری هم بود بالاخره اسناد را چند سال پیش به مرکز اسناد فارس سپردم تا شاید گره ای از محققی بگشاید ....

حال که صحبت از این نسخه های خطی شد خاطره ای شیرین و تلخ از این ماجرا دارم که خدمتتان عرض می کنم حدود 25 سال پیش گروهی از بزرگان شهر و کشور تصمیم گرفتند که بخشی از بافت تاریخی شیراز را که بین حرم شاهچراغ و حرم سید علاءالدین حسین بود تخریب وبازسازی کنند در این میان دهها خانه ثبت شده در میراث فرهنگی تخریب شد و آثار با ارزش آن به دست قاچاقیان افتاد بگذریم ار ان روزها که چقدرتلاش کردیم تا این اتفاق نیفتد اما به جایی نرسیدیم و دهها خانه تاریخی ، امامزاده ، حمام و ... تخریب شد وبه جای ان هنوز هم که سالها می گذرد چیز ان چنانی جز چند مغاز ه بی ارزش ساخته نشده است در یکی از همان روزها وقتی از آن محله وبین خرابه ها می گذشتم تعدادی اوراق کاغذ قدیمی پراکنده در سطح کوچه نظرم را جلب کرد دنباله آن را گرفتم تا به بالاخانه قدیمی و مخروبه ای رسیدم و با کمال تعجب دیدم که کف اتاق مملو ازاین کاغذها ست وبخشی ازسقف نیز تخریب شده است به مستاجر خانه گفتم اجازه بده این کاغذها را بردارم اما او حواله ام داد به فردی که همه خلاف کاری محله به او مربوط می شد به هر حال به سختی و بعد از فت آمدهای مکرر و پرداخت پولی کلان توانستم به این اتاق وارد شوم اخرین ساعت روز بود و هوا در حال تاریک شدن بود به تندی هرچه را می توانستم در پلاستیکی جمع کردم اما برداشتن همه ان کاغذها امکان پذیر نیود واحتیاج به چندین ساعت کار ووسیله ای برای حمل ان هابود برق خانه رابرای تخریب قطع کرده بودند ودیوارها به خاطر تخریب خانه های کنار در حال لرزش بود و امکان پایین ریختن بالاخانه فراوان بود با ناراحتی بسار به همان مقدار بسنده کردم و فردا صبح آن خانه نیز طعمه بلدوزها شد و همه آن اسناد از بین رفت سالیان سال این اسناد را نگه داشتم اسناد مربوط به فردی بنام سهام الشریعه محرر میرزا یحی اما م جمعه شیراز بود وشامل دعاوی حقوقی مردم شیراز در زمان مشروطه بود اما در بین آن ها اسناد بارزشی از انجمن اسلامی شیراز در زمان مشروطه ومطالب مهم دیگری هم بود بالاخره اسناد را چند سال پیش به مرکز اسناد فارس سپردم تا شاید گره ای از محققی بگشاید ....

🔸حکایت جان گداز فقر

پدرم مدرّس افغانی می گفت: در نجف اشرف استادی داشتم اهل قفقاز که کتاب مطوّل در خدمتش میخواندم [گویا شمس قفقازی]. این استاد قفقازی عجیب در فقر و تنگدستی و گرسنگی بسر می برد. خودم هم از او بدتر بودم.

بعد از چندین ماه یک تکه گوشت نذری نصیبم شد. موقع رفتن به حجره دستم بود. همینطور که به سرعت به طرف حجره یکی از رفقایم می رفتم و در رؤیای شیرین این منظره بودم که با این گوشت آبگوشت می پزیم و بعد از چند ماه شکممان سیر می شود، یکدفعه با همین استادم مواجه شدم. سلام کردم و رد شدم.

مرا صدا کرد که آشیخ محمد علی! چه تو دستت هست؟ گفتم: مقداری گوشت.

با حالتی فقیرانه از من خواهش کرد که این گوشت را به من بده. چند ماه است که غذای پختنی نخورده ام و بوی گوشت نشنیده ام.

گرچه برایم خیلی سخت و ناگوار بود. اما تمام گوشتها را به او دادم. او در حقم دعا کرد. بعد از آن، آثار دعایش را در زندگی ام خیلی واضح و آشکار مشاهده کردم.

گوهر ادب: پرتوی از حیات علمی، عملی و معنویِ استاد مدرّس افغانی، ص 198.

@bazmeghodsian

🔸تو نیکی میکن و در دجله انداز

🔹 «مرحوم آقای محمّد صفائی - رحمه الل‍ه -، دایی عزیزمان، نقل فرمودند: در زمان طاغوت در تهران در دایرهٔ استنطاق (بازپرسی دادگستری) نشسته بودم که یک مرد بینوایی را جهت رسیدگی به پرونده‌اش حاضر کردند. قاضی خطاب به آن شخص مستضعف کرد و گفت: ضامن داری بدهی و آزاد شوی؟ جواب منفی داد. گفت: پس برو زندان. بندۂ خدا رفت. من به آن قاضی گفتم: اگر جرمش سبک است، نوشته‌ای بگیر و آزادش کن. او حرف ما را شنید و آن شخص را طلب کرده و به آن شخص گفت: اگر یک وقت به سراغت فرستادیم، حاضر می‌شوی؟ گفت: بله. تعهّد گرفته و مرخّصش نمود.

🔸 بعد از گذشت سال‌ها، روزی در مغازه رفتم، دیدم یک هندوانهٔ بزرگ آنجاست. متصدّی مغازه گفت: پسری این را آورده. روز بعد هم دیدم هندوانهٔ دیگری آنجاست. معلوم شد همان پسر آورده است. ما دست نزدیم. روز سوم اتّفاقاً درب مغازه بودم که هندوانهٔ سومی را همان پسر آورد. سر و صدا کردم که ما هندوانه نخواسته‌ایم. نشانی‌هایی که داد، معلوم شد که اشتباه نکرده. ولی ما هم از جریان سر درنیاوردیم. بعد مردی آمد و گفت: آقای صفایی! شما آن روز سفارش کردید و مرا آزاد کردند. مدّت‌ها بود می‌خواستم جبران نمایم، قدرت نداشتم. حالا دشتبان زراعت شده‌ام و هرروز یک هندوانه سهم من است. آن را برای شما می‌فرستم. گفتم: ما احتیاج نداریم. اصرار کرد. ناچار گفتم شما آن هندوانه را به تشنگانی بده که از کنار جالیز می‌گذرند؛ ثواب آن به ما می‌رسد.

🔹 مرد قانع شد و رفت. مدّت‌ها از این قصّه گذشت. ما وارد زراعت شدیم و در نتیجه گرفتار مالیّات به طاغوتیان گشتیم. روزی جهت شکایت به تهران رفتم. همین که نامم را روی کاغذی نوشتم و به دربان رئیس مربوطه دادم، آن دولتمرد زود اجازهٔ ورود داد و مرا مورد محبّت فراوان قرار داد، به طوری که گویا مرا می‌شناسد و از محلّ کار و زندگی و فامیل من به خوبی آگاه است. موجب تعجّب من شد که این شخص کیست و لطفش به من از برای چیست؟! لب به سخن باز کرده و گفت: در تابستانی از کنار قم می‌گذشتیم. ماشین ما خراب شد. پیاده شدیم. به اطراف نگریستیم. زمین زراعتی را از دور مشاهده نمودیم. وقتی نزدیک شدیم، متصدّی از فروش هندوانه به ما عذر خواست. گفتیم: ما تشنه‌ایم. گفت: حالا که تشنه هستید، آقایی حواله کرده که هندوانه‌ای به تشنگان بدهم. به ما داد و ما گرفتیم. بعد به فکر افتادیم که نام حواله‌دهنده را یادداشت نماییم. لذا از شخصی که هندوانه‌ای را به ما داده بود، نام آن شخص را پرسیدیم. او اسم شما را به ما داد و ما امروز به هم رسیدیم.

🔸 وقتی مرحوم صفائی - رحمه الل‍ه - نقل فرمود، سال‌ها از قصّه گذشته بود. امّا گفت که: سفارش آن دولتمرد، هنوز هم برای من کارساز است!».

📚 (شمّه‌ای از آثار ادعیه و انفاس قدسیّه یا داستان‌های جالب، ص۱۲۵ - ۱۲۷)


@cheraghe_motaleeh 👈🏻
@bazmeghodsian