مكتبة المجلسي ودارالتراث

همزمان با برگزاری بیست و یکمین نمایشگاه مطبوعات، «پیام بهارستان»، از قدیمی‌ترین مجلات کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی است که اکنون شماره بیست و چهارم آن، در 500 صفحه، منتشر شده است.

این نشریه که در حوزة تصحیح، نقد و معرفی متونِ ایرانی و اسلامی (متن پژوهی) منتشر می‌شود، بر آن است تا با انتشار اوراقی از متون و نسخ خطی نویافته و پراکنده در مخازنِ کتابخانه‌ها و آرشیوهای مهم داخل و خارج از کشور، به ویژه منابع موجود در کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، منابع و اطلاعات خام و اصیل را برای اهل پژوهش فراهم نماید؛ همچنین پذیرای مقالاتی است که به تحقیق، نقد و بررسی متون پرداخته‌اند. @manuscript

کتاب «بازیگران و بازیگردانان مجلس» نوشته‌ی نسرین وزیری و با مقدمه‌ی علی مطهری وارد بازار کتاب شد. ، این کتاب حاصل پژوهش‌های نسرین وزیری در نه دوره مجلس شورای اسلامی در حوزه انتخابیه تهران است.

این کتاب در نه فصل تنظیم شده و در هر فصل به ترتیب، به بازخوانی جزییات انتخابات یک دوره از مجلس شورای اسلامی در حوزه انتخاباتی تهران می‌پردازد.

«بازیگران و بازیگردانان مجلس» سیر رقابت دو گروه سیاسی اصلاح‌طلب و اصول‌گرا، در نه دوره مجلس شورای اسلامی از آغاز انقلاب اسلامی، تشریح می‌کند و جزییات با ارزشی از انتخابات مجلس شورای اسلامی در هر دوره، ارائه می‌کند.

این جزییات شامل فهرست‌های انتخاباتی در هر دوره، معرفی نمایندگان، مقایسه میزان تحصیلات، سوابق کاری و برنامه‌های انتخاباتی هر دوره است که به گفته نویسنده کتاب، تحلیل‌گران سیاسی با بهره بردن از این داده‌ها می‌توانند سلایق سیاسی مردم در هر دوره را مورد بررسی قرار دهند و با مقایسه تطبیقی دوره‌های مختلف مجلس، تحلیلی از رفتارهای آتی کنشگران سیاسی ارائه دهند.

فقه اسلامی و حقوق زنان
این متن در کتاب نقدی بر قرائت رسمی از دین نوشته محمد مجتهد شبستری در 1379ش انتشار یافته است.
چکیده:
پیامبر پاره‌ای از حقوق و یا مقررات ظالمانۀ مربوط به زنان در آن عصر را تغییر داد. از ظلم زمانه در مورد زنان به عدل زمانه در مورد آنان حرکت کرد.
مالکیت زنان را به رسمیت شناخت، تعدد بی حد و حساب زوجات را محدود کرد، در ارث تعدیل‌هایی قائل شد و. . . خلاصه آن که نابرابری‌های شدیدی را که در آن جامعه علیه زنان وجود داشت ، متناسب با فهم و درک آن روز از «عدالت» تغییر داد و به سوی عدل زمانه حرکت کرد. اگر با این پیش فهم جلو برویم، معنایش این است که آن مقدار از تغییرات که ایشان ایجاد کرد، نهایت تغییرات ممکن نیست. آن تغییرات در آن زمان مفهوم و مقدور بوده و در آن زمان هم صورت گرفته است. پیام اصلی آن تغییرات این است: نابرابری‌های دیگری نیز که در طول تاریخ بر زنان تحمیل می‌شود، باید برطرف شود. این پیام کلی حرکت پیامبر است. بنابر این، با درک این پیام کلی، امروز هم باید به سوالاتی از این دست پاسخ دهیم که منشأ این نابرابری‌های موجود چیست؟
واقعیت‌های اجتماعی ما در چه حالی است؟

😞 فرهنگ خواهان ندارد!

"علی مطهری" که دیروز ریاست مجلس شورای اسلامی را بر عهده داشت، در پاسخ به تذکر "احمد مازني" نماينده تهران درباره عدم استقبال نمايندگان برای عضویت در کميسيون فرهنگي، اين موضوع را نقطه ضعفي در مجلس خواند که کميسيون‌هاي فرهنگي و قضايي و شوراها طالب کمتري دارند.
نايب رئيس مجلس دهم افزود: "با توجه به تاکيد موکد رهبري درباره فرهنگ اسلامي و سخنراني اخيرشان، به دوستان نماينده توصيه مي کنيم که اين کميسيون ها بويژه کميسيون فرهنگي را پر کنند. بسياري از نمايندگان هم سوابق فرهنگي خوبي دارند اما به کميسيون‌هايي رفته‌اند که ربطي به تحصيلات و سوابقشان ندارد!".

👆👆👆👆 رجال و مقامات نظام تقنینی جمهوری اسلامی ایران

در این کتاب روند انتخابات، رویدادهای مهم، برخی از مصوبات و تاریخ افتتاح و اختتام ده دوره مجلس شورای اسلامی به تفکیک بیان شده است. اسامی نمایندگان هر دوره بر اساس حوزه انتخابیه به ترتیب حروف الفبا تنظیم و اسامی اعضای هیئت‌رئیسه مجلس در هر دوره به ترتیب اجلاسیه‌های اول تا چهارم، در آخر هر دوره ذکر شده است. برای دسترسی آسان‌تر خوانندگان و پژوهشگران، اسامی و تصاویر 1809 نفر از نمایندگان ده دوره مجلس شورای اسلامی با توجه به نام خانوادگی با ترتیب الفبایی تنظیم و در آخر کتاب درج شده است. با توجه به این‌که مدت عضویت اعضای شورای نگهبان،‌ شش سال است، هر شش سال یک دوره محاسبه و اسامی اعضا و هیئت‌رئیسه هر دوره به تفکیک ذکر شده است. برای سهولت دسترسی، اسامی و تصاویر فقها و حقوق‌دانان شورای نگهبان (43 نفر) به ترتیب حروف الفبا در آخر کتاب آمده است.

🔸موافقت مجلس با تشکیل وزارت میراث فرهنگی|افزایش نیروی انسانی در این وزارتخانه ممنوع است

ماده واحده طرح تشکیل وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در دستور کار جلسه علنی صبح امروز (چهارشنبه) مجلس قرار گرفت که نمایندگان با ۱۳۷ رای موافق، ۴۱ رای مخالف و یک رای ممتنع از مجموع ۱۹۹ نماینده حاضر به آن رای دادند.
@khabaronline_ir

هرکسی را بهر کاری ساختند
سخنی با مسئولان کتابخانه مجلس شورای اسلامی
مایه مباهات است کتابخانه مجلس شورای اسلامی در ۴۰ سال توانسته است با عرضه قریب به ۵۰۰ کتاب، به جامعه پژوهشی ایران و دنیای ایران‌شناسی و مطالعات جهان‌اسلام، خدمات ارزنده و ماندگاری ارائه کند.
هرکسی را بهر کاری ساختند
خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)- سیدسعید میرمحمدصادق*: رئیس جدید کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی اخیرا در نخستین نشست خبری خود، از تغییراتی صحبت کردند، که بسیار جای تامل دارد.

این که کتابخانه باید در خدمت مجلس انقلابی باشد، شعارگونه است، چرا که این کتابخانه از اساس تشکیل، در خدمت نمایندگان محترم مردم در مجلس بوده است و این نخستین بار نیست که بتوان با چنین ادعایی تعریف تازه‌ای کرد. فقط باید پرسید تاکنون نمایندگان طی سال‌ها حضور، چندبار همچون سایر مردم و علاقه‌مندان در این کتابخانه برای دریافت خدمات و گرفتن کتاب حضور پیدا کرده‌اند.

کاش اندک‌مقداری هم انصاف بود که در همین نخستین جلسه خبری از خدمات روسای پیشین کتابخانه تقدیر می‌شد، که چنین مرکز مهمی را تا این زمان به‌خوبی نگهداری کردند. با گفتن رف‌خوانی و... می‌خواهید بگویید کارهایی که قبلا باید انجام می‌شده، تاکنون سامان نداشته و اکنون است که انجام می‌شود؛ درحالی که در ساختار مدیریتی و سازمانی، چنین مواردی را باید با ذکر سند و مصادیق اعلام کنید؛ یعنی آخرین رکورد در هر زمینه، تا کجا بوده و شما چه تحویل گرفته‌اید و از کجا شروع کردید.

اما در باب حوزه مشورت‌های پارلمانی، باید یادآور شد که مرکز پژوهش‌های مجلس کار مشاوره به نمایندگان را انجام می‌دهد و کتابخانه عمدتا یک مرکز خدمات کتابی است. تا آنجا که اطلاع دارم، در زمان استاد جعفریان بسیاری از نسخه‌ها رف‌خوانی شده، همچنین کلیه نسخه‌ها تا زمان ایشان تصویربرداری و نیز فهرست‌نویسی شده است. در باب اسناد هم همین شیوه انجام شده و یادم هست حدود ده تا دوازده دانشجوی کارشناسی ارشد و دکتری تاریخ دانشگاه‌های مختلف شهر تهران برای فهرست‌نویسی به کتابخانه می‌آمدند.

این که عنوان می‌شود کتابخانه مجلس باید به مجلس انقلابی خدمات پژوهشی دهد، مگر قرار است که با مرکز پژوهش‌ها رقابت کند؟ متولیان جدید اداره کتابخانه مجلس، افزون بر ماده 3 اساسنامه، باید به اصل این که بسیاری از رجال سیاسی، فرهنگی نسخه‌های خطی و کتاب‌های نفیس خود را به این کتابخانه دادند، توجه کند که در بدو تاسیس این کتابخانه نه یک کتابخانه پارلمانی؛ بلکه کتابخانه‌ای بود که برای مردم و فرهنگ ایران پایه‌گذاری شد.

کتابخانه بنا به تعریف معنایی و ساختاری، مرکز و جای مطالعه است. کتابخانه محترم مجلس شورای اسلامی، اگر کتابی چاپ کرده است، همه کتاب‌هایی است که براساس مفاد اساسنامه کتابخانه، هم مجوز انجام آن را داشتند و همه کتاب‌هایی است که میراث ایران و اسلام بوده و اصل نسخه آن و یا مجموعه اسناد آن متعلق به خود کتابخانه بوده است.

آیا در طول این ۴۰ سال پس از انقلاب اسلامی ایران، همه رؤسای مجلس و نمایندگان مجلس و نیز رؤسای کتابخانه‌های این چهل سال، عقلشان به این موضوع نمی‌رسیده است که شمای تازه از راه رسیده، مدعی آن هستید و به کارهای گذشته نقد وارد می‌کنید.

کتابخانه‌های پارلمانی مهم در همه جهان خدمات غیر پارلمانی نیز می‌دهند؛ مثل کتابخانه کنگره آمریکا، که دست‌کم بخشی از دانش کتابداری، از پژوهش‌های آن بهره‌مند است. نمونه فراگیر آن، رده‌بندی کتابخانه کنگره است، که در بسیاری از کتابخانه‌ها تا دورافتاده‌ترین نقاط دنیا بر این اساس استانداردسازی شده است.

برای من مایه مباهات است کتابخانه مجلس شورای اسلامی در ۴۰ سال پس از انقلاب اسلامی توانسته است با عرضه قریب به ۵۰۰ کتاب، به جامعه پژوهشی ایران و حتی بی‌اغراق به دنیای ایران‌شناسی و مطالعات جهان اسلام به‌ویژه شیعه شناسی، خدمات ارزنده و ماندگاری ارائه کند، و این که اکنون با مدیریت جدید، چنین فعالیتی در حال برچیده شدن است، مایه خسران برای جامعه علمی کشور در تحقیقات بنیادین علوم انسانی و علوم اسلامی و کم‌فروغ شدن عنوان کتابخانه مجلس شورای اسلامی در جهان اسلام‌شناسی و ایران‌شناسی می‌دانم.

رئیس محترم کتابخانه در بخش پایانی گفت‌وگو خبری خود فرمودند: «...برخی برای حضور من در این سمت انتقادهایی داشتند که باید گفت، هرکسی که قرار است در سمت مدیریت یک مجموعه قرار بگیرد، لزوما نباید متخصص آن حوزه باشد؛ بلکه همین که بتواند مدیرِ تحولی باشد، کافی است و صرف دانستن تمامی جزئیات آن مجموعه لازم نیست.»

✍️ رضا بابایی

🖊 ... اسلامی

جای این سه‌نقطه، هر کلمه‌ای می‌توانید بگذارید؛ از عدالت و اخلاق و فلسفه و حکومت، تا انجمن و جامعه و مجلس شورا و دانشگاه و بازار. اما آیا صفت «اسلامی»، ماهیتی متفاوت به موصوف‌های خود می‌دهد؟ مثلا عدالت اسلامی، غیر از عدالتی است که عدالت‌خواهان جهان می‌جویند؟ مرز میان عدالت اسلامی و عدالت عرفی چیست؟ وقتی می‌گوییم «اخلاق اسلامی»، از چه نوع اخلاقی سخن می‌گوییم؟ فهرست فضیلت‌ها و رذیلت‌ها در اخلاق اسلامی، با همین فهرست در – مثلا – اخلاق مسیحی یا یهودی یا عرفی چقدر متفاوت است؟ کدام اخلاق، دروغ و فساد و ریا و ظلم و همسایه‌آزاری را تجویز کرده است که ما مجبور شده‌ایم اخلاقی دیگر بنا کنیم و نام آن را «اخلاق اسلامی» بگذاریم؟ بله؛ نظام‌های اخلاقی، پرشمار است؛ اما تعدد آنها ناظر به زیرساخت‌های نظری و دستگاه‌های معرفتی است، نه اخلاق عملی که معمولا از اخلاق اسلامی اراده می‌شود. آیا صفت اسلامی برای اخلاق، برای آن نیست که زیر بار برخی فضیلت‌های جدید، مانند آزادی و مراعات حقوق مخالف و سهم اقلیت‌ها از فرصت‌ها نرویم؟
@sokhanranihaa
حکومت «اسلامی» در پی چیست که حکومت «عرفی» با آن مخالف است؟ مثلا حکومت عرفی خواستار وابستگی کشور به بیگانگان است و حکومت اسلامی در پی استقلال؟ دانشگاه اسلامی چگونه جایی است و در آن چه دانش‌هایی تدریس می‌شود که آن را سزاوار نامی متفاوت کرده است؟ اقتصاد موصوف به اسلامی خواستار عدالت و انصاف و توسعه است، اما اقتصاد آزاد یا سوسیالیسم می‌خواهد انسان‌ها را فقیر و بیچاره و گرفتار تبعیض و اختلاس و رانت کند؟ مدیریت اسلامی در پی بهره‌‌بری بیشتر از سرمایه‌ها و فرصت‌ها است و مدیریت عرفی در پی وقت‌کشی و ‌فرصت‌‌سوزی؟ اگر تفاوت در روش‌ها است، آیا کسی گفته است که تفاوت دین با غیر دین در روش‌ها و در مرحلۀ اجرا است؟ بله؛ تفاوت در روش‌ها و اجرا، گاهی ماهیت‌ها را نیز دیگرگون می‌کند؛ اما مشروط به اینکه تفاوت در روش، برآمده از تفاوت در ساختارها و اهداف باشد، نه به دلایل دیگر.

این چه فلسفۀ اسلامی است که بیشتر اصول و مبانی و منطق و حتی مسائل آن، پیش از اسلام هم بوده است؟ اگر این فلسفه، اسلامی است، چرا شمار مخالفان آن در میان فقها و عرفا و حتی متکلمان اسلامی، بیشتر از موافقان آن در میان متألهان مسیحی یا یهودی است؟ آیا اقتصاد اسلامی، جان‌مایه‌ای بیش از طب اسلامی دارد؟
به گمان من، صفت «اسلامی» در بسیاری از مواقع بهانه‌ای است برای بی‌اعتنایی به برخی فرمول‌های جهانی یا تجربه‌های عام بشری. گاهی این صفتِ وجیه المله را می‌آوریم تا سفرۀ خود را از دیگران جدا کنیم و جهانی دیگر بسازیم؛ جهانی که در آن تعهدی به آزمون‌های تاریخی و تجربه‌های کلان بشری و دستاوردهای علم جدید نداشته باشیم.

پیامبر اسلام و همۀ پیشوایان دینی، در مواجهه با عرف و ساختارهای موجود در جامعه و عصر خویش، بسیار نرم و صبور رفتار می‌کردند و بیشتر اهل امضا بودند تا براندازی. آنان برخی قانون‌های نامعقول مانند برده‌داری را لغو نکردند؛ زیرا می‌دانستند تغییرات مهم ساختاری در نظام‌های اجتماعی بر عهدۀ عرف و تحولات ذهنی بشر است. عرف‌گرایی اسلام، بسیار بسیار بیش از پیروان او در ادوار پسین است. فیلم‌هایی که در زمان ما از تاریخ اسلام ساخته‌اند، چهره‌ای انقلابی از این دین رسم ‌می‌کنند؛ اما تاریخ گواه است که همگرایی اسلام با عرفیات جامعه در معاملات و امور قضائی و حکومت، بیش از نقدها و مخالفت‌های آن با هنجارهای زمانه بوده است. آنچه مسلمانان باید از قرآن و اسلام بیاموزند، احترام به پیمان‌های اجتماعی و همراهی متعادل با عرف جهانی و خرد جمعی است، نه آنچه از این همراهی و احترام در مقطعی از تاریخ اسلام حاصل شده است.

.
🆔 @sokhanranihaa
🆔 @andishedinimoaser
🆑کانال سخنرانی ها
🌹

‎📚معرفی کتاب📚

کتابچه نخستین بودجه حقوق و مستمریات مجلس شورای ملی (قوی‌ئیل 1286 خورشیدی)  

کتاب حاضر به تحقیق و تصحیح اسد‌الله عبدلی آشتیانی می‌باشد و اخیراً از طرف کتابخانه مجلس شورای اسلامی منتشر شده است.

ویژگی کتابچه بودجه حقوقات قوی‌ئیل 1286 خورشیدی:
ازجمله ویژگی‌های کتابچه حقوقات آن است که پس از تشکیل اولین دوره مجلس شورای ملی و تصویب قانون اساسی در دی‌ماه 1285 خورشیدی، اولین برنامه و مهمترین مسئله‌ای که کانون توجه نمایندگان قرار داشت، برنامه اصلاح مالیه بود. اصلاح تقویت عایدات دولت و صرفه‌جویی در مخارج و حذف هزینه‌های اضافی دولتی و درباری و اصلاح نظام پرداخت حقوقات، از مهمترین دغدغه‌های نمایندگان مجلس اوّل و کمیسیون مالیه در مجلس بود. بر همین اساس، این کتابچه «اولین سند بودجه رسمی دولت» بود که در سال 1286 خورشیدی به تصویب نمایندگان رسید. از دیگر ویژگی‌های کتابچه مزبور این است که به خط سیاق تدوین و تنظیم گردیده است. همان‌طور که ذکر گردید، بودجه مجلس دوم به‌سال ایت‌ئیل 1289 خورشیدی مشهور به بودجه صنیع‌الدّوله به اعداد ریاضی و جدول‌کشی و تنظیم یافته....
@boroujerdilib

بررسی مشروعیت قانونی خلع سلسله قاجاریه

محمد علی بهمنی قاجار


نهم آبان ماه ۱۳۰۴ مجلس شورای ملی با تصویب ماده واحده ای سلسله قاجاریه را خلع و‌حکومت موقتی را به رضاخان سردارسپه واگذار نمود ، درباره سنجش مشروعیت قانونی این مصوبه می توان به موارد ذیل اشاره کرد :
۱. نقض صریح اصول قانون اساسی

مجلس شورای ملی خود برآمده از قانون اساسی بود و اختیارات و حقوق آن نیز ناشی از قانون اساسی بود و بنابراین نمی توانست اصول قانون اساسی را ملغی نماید .

۲. عدم مشروعیت مجلس پنجم

مجلس دوره پنجم با تقلب گسترده و نظام مند رضاخان سردار سپه دست چین شد و به جز تهران در سایر شهرها نمایندگان با اراده قشون انتخاب شدند ، از این رو نیز مجلس نمی توانست نماینده اراده عمومی باشد .

۳.عدم رسمیت مجلس در هنگام تصویب ماده واحده

مجلس در هنگام تصویب ماده واحده فاقد رییس بود و رییس وقت مجلس استعفا داده بود ، بنابراین ابتدا باید برای مجلس رییس انتخاب می شد و در زمان عدم انتخاب رییس ، مجلس رسمیت نداشت.

۴.فضای رعب و وحشت و ترور

در زمان تصویب ماده واحده با اقداماتی هم چون ترور واعظ قزوینی و بردن نمایندگان مجلس به زیر زمین منزل رضاخان و اجبار نمایندگان به امضا پیش نویس ماده واحده ، دز واقع اقدام مجلس به زور سر نیزه و با اراده شخصی فرمانده قشون یعنی رضاخان بود و از این منظر مجلس عامل کودتا رضاخان علیه قانون اساسی و نظام مشروطه و خلع احمد شاه گردید .

۵. عدم رضایت مردم

مردم در تظاهرات مختلف از دوم فروردین ماه ۱۳۰۳ و تظاهرات ضد جمهوری تا وقایع پس از ترور میرزاده عشقی و حتی در تاسوعا و عاشورای ۱۳۰۴ و بلوای نان ، علیه رضاخان شعار داده و با سیاست های وی مخالفت کرده بودند و در مقابل کلیه اعتراضات علیه قاجاریه و تظاهرات در حمایت رضاخان به گواه انبوه اسناد ، ساختگی و برآمده از اراده قشون بود .

@qajariranhistory

صرفا جهت مزید آگاهی
مجلس شورای ملی پارلمان ایران بود که در جریان جنبش مشروطه و بر پایه اولین قانون اساسی ایران تشکیل و مدت هر دوره 2 سال بود در ابتدا به آن «دارالظفر» یا «عدل مظفر» نیز می‌گفتند
از صدور فرمان مشروطیت در سال ۱۲۸۵ ش تا انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ ش کلاً ۲۴ دوره مجلس شورای ملی تشکیل شد که البته در میان برخی از این دوره‌ها ایام فترت پیش می‌آمد و کشور بدون مجلس می‌ماند.
انتخابات مجلس دوم ایران در سال ۱۲۸۸ پس از دوران استبداد صغیر برگزار شد. این مجلس در ۲۸ آبان ماه 1288 گشوده شد
اوراق یا برگ رای در 3 تسخه تهیه می شده که منشی انجمن نظارت ضمن صورت مجلس هر سه نسخه را به مهر حکومت و به امضای اعضای انجمن نظارت‌رسانیده یک نسخه به حکومت نسخه دیگر توسط حکومت و وزارت داخله به مجلس شورای ملی و نسخه ثالث با کتابچه ثبت اوراق ارسال می شده است
ر دوره دوم مجلس شورای ملی سیدعلی آقا یزدی پدر سید ضیاء الدین طباطبایی ومیرزا رضا خان طباطبایی نایینی به عنوان نماتینده انتخاب و به مجلس معرفی شدند

تصویری از مجلس سنای ایران
دهه ۴۰

مجلس سِنا بر اساس قانون اساسی مشروطیت در سال ۱۲۸۵، به همراه مجلس شورای ملی یکی از دو مجلس قانون‌گذاری ایران بود که نخستین بار در سال ۱۳۲۸ در زمان محمدرضا پهلوی تشکیل شد و با پیروزی انقلاب اسلامی منحل گردید...

از جمله وظیفه‌های این مجلس تأیید مصوبه‌های مجلس شورای ملی بود.

نیمی از نمایندگان مجلس سنا انتصابی شاه بودند و نیم دیگر را مردم انتخاب می‌کردند.

همچنین طبق قانون نیمی از اعضای مجلس از طرف تهران و دیگر نمایندگان از دیگر استان‌ها بودند.

🌏✒️ تقویم تاریخ
محمد احرامیان پور

🟣۲۸ دی ۱۲۸۵ خورشیدی، "محمدعلی‌شاه قاجار" متعاقب مرگ پدرش "مظفرالدین شاه"، در مراسمی تاجگذاری کرد.
به دستور وی در مراسم تاجگذاری از نمایندگان مجلس شورای ملی دعوت نشده بودند. "محمدعلی شاه" که ولیعهد مقتدری به حساب می‌آمد، هرچند تا پیش از پادشاهی با مشروطه‌خواهان همراه بود، اما در پی مرگ پدرش و نشستن بر تخت پادشاهی، پس از مدتی بنا را بر مخالفت با مشروطه گذاشت. او با اینکه یک سال پس از رسیدن به قدرت در آبان ۱۲۸۶ ضمن حضور در مجلس شورای ملی سوگند وفاداری به مشروطه یاد کرد، اما کمتر از دو سال پس از تاجگذاری، تاکید کرد: «این مجلس خلاف مشروطیت است و از این پس مخالفان را سرکوب خواهد کرد.»
"محمدعلی‌ شاه" پس از آن با شدت و حدت بیشتری به ستیز با مشروطه ادامه داد و پس از چندی کش و قوس سرانجام شمشیر را از رو بست و دستور به توپ بستن مجلس را صادر کرد. صدور این دستور و قتل برخی از نمایندگان مجلس و مشروطه‌خواهان، خودزنی بزرگ "محمدعلی شاه" بود که منجر به حرکت کردن مشروطه خواهان به تهران، فرار و تعبید وی شد.

( تاریخ رویداد : ۱۲۸۵/۱۰/۲۸ ه.ش )