رسول جعفریان

یادی از زریاب خویی از زبان یکی از هم مباحثه ای های وی در قم
میرزا جعفر اشراقی تبریزی در مصاحبه ای که در سال 1376 با وی شده و بعدها در «یادآور، ش 9» منتشر شد،، مطالبی در باره آقای طالقانی می گوید. آنها در زمان طلبگی در قم با یکدیگر دوست صمیمی بوده اند. وی از توجه طالقانی به فلسفه می گوید، و می افزاید که پس از رفتن آقای طالقانی [از قم]، «یک نفر عوض آقای طالقانی شد نسبت به ما. آمیرزا عباس زریاب». زریاب خویی. بعد می افزاید: زریاب طلبه ای بود در آن وقت، پایین تر از درجه ما. از نظر سنی هم سه سال از من کوچک تر بود. سه سال است فوت کرده. این هم آنجا [قم] درس می خواند. تا رسائل و مکاسب با هم مباحثه می کردیم. بس که خوش فهم بود. پسر یک بقال بود. شهرتش چه؟ بقال زادگان. البته بعدها اسم بزرگی پیدا کرد که افلاطون هم آن اسم را ندارد! اروپا و امریکا هم رفت. هر کس هم آمد رفیق او شد. نُه تا زبان یاد گرفت. عجیب هم یاد گرفت. روحیه محققانه عجیبی داشت، و متلک های خوبی هم می گفت. یک روز آمد که از قم برود، و من را هم به این کار تبلیغ کرده بود. و دیده بود که فایده ندارد. آخر آمد با من خداحافظی کند که آن اصطلاحات قدیمی را که دهاتی ها به هم می گویند گفت. من هم اصطلاح را به او بر گرداندم. ... ایشان رفت.
@historylibrary

از همسرش به شوخي پرسيدم: راستش را بگوييد، ايشان كتابها را بيشتر دوست داشت يا شما را ؟ با خنده گفت: البته كتابهايش را. وي گفت: استاد مدتها كانادا بود، سپس به ايران آمد و با آشتياني و مهدي محقق كار مي‌كرد و در جريان انقلاب ايران به ژاپن برگشت. از آن زمان به بعد به سراغ بوديسم آمد و كارهايش را در اين زمينه
ادامه داد.
خانم، سراغ آقاي آشتياني را گرفت كه من يك مرتبه گفتم كه وي دو سه سال پيش درگذشت. ايشان سخت ناراحت شد و من پشيمان كه چرا بي توجه و بي مقدمه اين خبر را دادم. اما ناراحتي را در چهره او خواندم. در هر حال به او تأكيد كردم كه آقاي ايزوتسو در ايران شناخته شده است و اهل مطالعه قدرش را مي دانند و محبوبيت خاص خود را دارد. روشن بود كه اين حرفها خوشحالش مي كرد.
از وي پرسيديم كه دين استاد چه بود؟ وي گفت: ايزوتسو هميشه يك بودايي بود. در جايي از كتابخانه، آثار وي يا مجموعه هاي مشتمل بر مقالاتي از وي چيده شده بود. علاوه بر آن آثار چاپ شده وي به ژاپني هم در يازده مجلد به علاوه يك ضميمه به صورت يك شكل به چاپ رسيده بود.
از خانم ايشان پرسيديم كه آيا تا به حال ايراني اينجا آمده است؟
گفت: خير شما اولين نفر هستيد كه اينجا مي‌آييد. اين برايم بسيار جالب و در عين حال تأسف برانگيز بود. البته در ايران چند سال قبل بزرگداشتي براي وي برگزار شد كه خانمش گفت پوستر آن را دارد. سال گذشته هم يك ويژه نامه در تركيه از مجلة البحوث الاسلاميه به نام وي و در باره او منتشر شده بود كه يك شماره‌اش را داشت. اين مجله وابسته به مؤسسه وقف تركيه است كه دايرة المعارف اسلامي تركي را هم منتشر مي كند. كتابهاي وي در تركيه مورد استفاده دانشجويان ترك بوده و به زبان تركي هم ترجمه شده است. تركها اخيرا به افكار فلسفي روي آورده‌اند و به همين دليل است كه به دكتر نصر نيز مي‌پردازند و اغلب بلكه همه كارهاي مهم او را به تركي ترجمه كرده‌اند. از خانم ايزوتسو پرسيدم كه آيا در ژاپن تاكنون مراسمي در باره او برگزار شده است. پاسخش منفي بود و اين هم اسباب تأسف بود. به نظرم كار ايران است كه اين را در آنجا تعقيب كند.
در گوشه‌اي از طبقه بالا هم كه البته كتابي در آنجا نبود يك معبد كوچك بود كه به گفته يكي از اين بچه ها معمولا وقتي كسي در خانه اي مي ميرد آن را برپا مي كنند. تصويري از خود ايزوتسو هم بود.
خانم ايزوتسو از ديدن ما واقعا خوشحال شده بود. حالت من هم همين طور بود. روشن است كه ايزوتسو آدم بزرگي است و اگر كاري نكرده بود جز جمع‌آوري اين همه كتاب عربي و فارسي و اسلامي در اين گوشه از ژاپن، در اهميت وي كافي بود. با خانم ايزوتسو يك تصوير يادگاري هم برداشتم و اين به رغم آن بود كه خودش
پرهيز داشت.

شاه عباس، فرانسیس بیکن و فرق زنبورهای گرجستان و اردبیل

می گویند سرآغاز تحول در غرب، زمانی بود که روش فلسفی رایج یونانی که بخشی میراث قدیم یونان بود و بخشی هم از مسلمانان به آنان باز سرایت کرده بود، به روش تجربی تغییر یافت. این مهم ترین یا دست کم یکی از مهم ترین تحولات در روش معرفتی در غرب قرن پانزدهم و شانزدهم میلادی است.
در این باره داستانی از فرانسیس بیکن (1561 - 1629) نقل می کنند، کسی که سهم عمده ای در شکستن بت های ازلی دوره قرون وسطی دارد.
مقدمه داستان مزبور این است که در قرون وسطی، اغلب به میراث علمی گذشته و اقوال حکمای قدیم بها می دادند اما به روش تجربی باور نداشتند. برای آنان آنچه از گذشتگان نقل می شد، مهم تر از آن بود که همان مطالب با روش تجربی و حسی بررسی و نقد و ارزیابی شود. آنان قضایای مختلف در علوم و معارف را با کلیات و قواعد فلسفی ثابت می کردند و هرکجا کم می آوردند به اقوال گذشتگان از فلاسفه استناد کرده، و برای سخن آنان اعتباری بیش از تجربه و استقراء قائل بودند. این روشی بود که در آغاز عصر جدید زیر سوال رفت و اروپا را متحول کرد.
می توان گفت تحول یاد شده به صورت سمبولیک در قصه ای که بسا واقعی هم باشد، بیان شده، و آن ماجرایی است که برای بیکن پیش آمد. این ماجرا مربوط به یک مجلس علمی از دانشمندان معاصر وی در باره شمار دقیق تعداد دندان های اسب بود.
عقیده فلاسفه قدیم بر این بود که تعداد دندانهای اسب مثلا فلان مقدار است و این بحث در آن محفل علمی که بیکن هم بود مطرح شد. هر کس مطلبی گفت و از قول فیلسوفی از گذشتگان عددی را نقل کرد و این که مثلا ارسطو گفته است که اسب چهل دندان دارد.
فرانسیس بیکن از این رویه برآشفت و گفت: بهتر است همین الان به طویله برویم، دهن اسبی را باز کنیم و تعداد دندانهای او را شمارش کنیم و اختلاف را برطرف سازیم. البته دیگران به سخن او خندیدند و او را مسخره کردند.
معنای سخن بیکن این بود که در امور علمی، «تجربه» مهم تر از کلی گویی یا نقل اقوال دیگران است حتی اگر ناقلان این اقوال از بزرگان یونان و فیلسوفان مشهور باشند.
تا اینجای داستان بر همه معلوم است و هر کسی اندک آشنایی با تاریخ فلسفه و علم در غرب داشته باشد با این حکایت آشناست.
اما داستان دیگری در این زمینه و در زمین ما یعنی شرق و دقیقا ایران داریم که آن هم نیاز به مقدمه دارد. داستانی که مربوط به زنبور است و این که خانه اش را چگونه می سازد.
از قدیم در میان حکمای ما شایع بود که زنبور خانه اش را مسدَس یا شش وجهی می سازد و در این باره مهندسی بسیار دقیقی دارد. این مسأله به قدری مهم و مورد وثوق بود که در بحث علم الهی از این نکته یاد می شد که چطور زنبور که علم ندارد - چون فرض بر این بود که حیوانات شعور ندارند - این اندازه خانه اش را مستحکم و منظم می سازد و بنابرین این اشکال به علم الهی می شد که اتقان عالم نیاز به علم ندارد و جهان موجود نمی تواند علم خدا را ثابت کند!
آن وقت متکلمان در این باره جوابهایی می دادند و از آن جمله می گفتند که این کار زنبور به الهام است یا مطالب دیگر. (برای مثال بنگرید: اشراق اللاهوت، ص 206)
اما ماجرایی که به این مسأله و بحث ما مربوط می شود حکایتی است به زنبور و شاه عباس (م 1038) و برخی از اطرافیانش و به طور خاص به ملاجلال منجم باشی دانشمند معروف وقت بر می گردد.
در اینجا هم عینا یک نقل قول قدیمی مانند همین که زنبور خانه اش را مسدس می سازد مطرح می شود و شاه عباس عین فرانسیس بیکن به آن اعتراض می کند.
ملاجلال منجم، منجم باش شاه عباس می نویسد: در گرجستان در خدمت نواب گیتی ستان کلب آستان علی علیه السلام - یعنی شاه عباس اول که از 996 تا 1038 (1588 - 1629) سلطنت کرد - در وقتی که حضرت شیخ بهاءالدین محمد و صدرَین - صدر خاصه و صدر ممالک - حاضر بودند و از هر جا سخنی می گذشت. جلال منجم [یعنی خود نویسنده]معروض داشت که:
قواعد کلیه حکماست که خانه های زنبور مسدّس می‌باشد و برهان بر طبق آن گفته اند.
نواب اشرف فرمودند که:
من به برهان نظری - شما بخوانید به تجربه عملی - ثابت کنم که این صورت ندارد و امر فرمودند که چند عدد شانه عسل حاضر کردند. حقا که خانه های زنبور بسیار مدوّر و مخمّس به نظر رسید و مربّع نیز گاهی دیده شد.بعضی عرض کردند که زنبورهای گرجستان از قواعد حکمت خبری ندارند. [!]مقارن آن عسلی چند از دارالارشاد اردبیل حاضر ساختند. آنجاها نیز مشاهده شد و گاهی به غلطی - اشتباهی - مسدّس نیز بود.از مشاهده این [یعنی روش علمی تجربی] آن قاعده بر هم خورد. (ادامه را پایین بخوانید)
@jafarian1964

از استخاره شاه سلیمان تا بردن خلعت های شاهی از خانه ورثه مجلسی توسط افاغنه

موارد زیر چند حکایت لطیف از اواخر دوره صفوی از یک متن خطی است که هر کدام برای شناخت تاریخ سیاسی و اجتماعی این دوره جالب توجه است:

ذخیره کردن [مال] کار لئام و عوام است، و از خواص، ظاهرا بد یُمن تر است. عالی جناب علامی میر ابوطالب اصفهانی که امروز از ورثه آخوند مولا محمد باقر مجلسی او مانده، خود مشافهة، به فقیر نقل کرد که در وقتی که افغان به خانه ما آمد، در یک صندوقی را وا کرد، بیست دست خلعت شاهی درآنجا بود. همه را برداشت و یک قبای سفیدی برای من گذاشت، و به من گفت سید شما این را بپوشید.
شخص دیگر گفت که در کرمانشاه بود، افغانی تاچه تنباکوی به سهل البیعی به عجمی می فروخت، و آن عجم باز سماجت می کرد. افغان شمشیری کشید، و به تاچه تنباکو زد، و این را پاره کرد، و دشنام داد که عجم بی مروت است، ناگاه در میان آن تاچه تنباکو، کیسه زری پیدا شد، سی تومان در او بود.
و در همین قصبه نهاوند، آن قدر مالهای ذخیره نصیب اهل ظلم شد که خدای جبار ارضین و سموات مقدار آنها را بداند. نمی دانم اینها همه به قضا و قدر الهی است حتما مقضیا، یا آن که از اتفاقات است و قضا را در آن مدخلی نیست.
چنان چه والد مرحوم حقیر فرمود در اصفهان به حکاکی گفتم، اسم من عبدالله است. مهری برای من بکن. علی الصباح مهر را گرفتم. سجع آن مهر این بود که «ز نور هدایت عزیز عبدالله» . و اتفاقا میرزا نورای واقعه نویس عموی پدرم بود، و میر هدایت الله اسم جدم بود، و میر عزیز اسم عموم بود.
و شنیدم شاه سلیمان استخاره سر به مهری به خدمت یکی از فضلای اصفهان می فرستد، و می گوید آیه استخاره را بنویسید. استخاره این آیه می آید: «و لا تسرفوا فی القتل انه کان منصورا» و مراد شاه، کشتن منصور خان سپسهالار بود و ... از این قبیل اتفاقات بسیار است.
حدیثی به خاطر دارم که شخصی به یکی از ائمه پرسید از حصه شطان در بنی آدم ... که حصه شیطان چه قدر است؟ حضرت فرمود که از هر هزار نفر نهصد و نود و نه نفر حصه شیطان است و یک نفر حصه خداست، به خصوص این عصر ما که بعد از نادر شاه احوال عامه مردم چنان منقلب شد ه علانیه روزه می خورند و خون ناحق به مرتبه ای کردند که امروز از هر شهری عشری بجا نمانده است، چه همگی به شومی بدی اعمال، پامال حوادث شدند از شریف و وضیع.
@jafarian1964

شاه عباس بین شریعت و سلطنت
اداره کردن حکومت بر پایه شریعت، از آرمانهای اصلی متدینین است، چون اگر چنین شود، هم پیش خدا رو سفید خواهند بود، و هم فکر می کنند اگر این مطالب مو به مو عمل شود، مردم بهترین زندگی را خواهند داشت. ظاهر امر هم همین طور است، و... اما شاهان، خیلی وفادار به این مطلب نبوده و نیستند. نه حالا و نه قدیم. مثال زنده آن همین وضع امروز ماست. در فقه رباخواری حرام است، اما حالا می بینیم که بانکهای ما از 16 تا 27 درصد سود می گیرند. سی و هشت سال است که در این باره که اینها حلال است یا حرام بحث می شود و هنوز به نتیجه مورد رضایت همه نرسیده است. در باره جنگ و جهاد هم همین طور است. شاید فتحعلی شاه بخواهد صلح با روس کند، چون می داند سربازش که لباسش پاره است و تفنگش پوسیده، کاری از او بر نمی آید، اما علما، جهاد را ترجیح می دهند. نهایت این که جمعی به بهشت می روند و ان شاءالله دشمن هم سرکوب می شود. احساسات دینی پاک هم همین را تقویت می کند، غافل از این که زور روس زیاد است و کار از پیش نمی رود. وقتی از زور روس گفته شود، خواهند گفت، چه جای نگرانی که به هر حال ما غلبه خواهیم کرد. حالا کار به جایی نرسید و علما برگشتند عتبات،، این شاه است که باید صلح کند و حتی طلا و جواهرات خاندان سلطنت را جمع کند تا خسارت آنها را بپردازد. با این حال، فتحعلی شاه، همه سروکارش با علما بود و حق هم با او بود. هم باور به شریعت داشت و هم نیازمند وجهه آنان از هر دسته ای بود. اخباری و اصولی هم برایش خیلی فرقی نداشت، البته اصولی ها متنفذتر بودند، و او باید بیش از همه با آنها کنار می آمد. مقصودم این که اصل این مسأله شریعت و اجرای آن، در ذهن و عمل، از دید عالم و سلطان، مسأله مهم و چالش برانگیزی در همه ادوار بوده است. حکومت دهها نوع مالیات می گرفت. در همین دوره صفوی. مالیات هایی که حتی فهرست آنها چند صفحه خواهد شد. این در حالی بود که دین فقط چند نوع خاص مثل زکات و خمس داشت. در این باره، یعنی گرفتن مالیات های متنوع، علما هم، گاهی همراه اند و گاه مخالف. البته اگر همراهی کنند، سایر متدینان خواهند گفت که اینها حکم موافق رأی سلطان داده اند، مثل مرحوم کنی زمان ناصرالدین شاه و غیره که خودشان هم خیلی ده داشتند. اگر نکنند، در حکم مخالف خواهند بود. اینها یا باید شاه را تحریم و تکفیر کنند، و اگر بکنند یا زندان خواهند رفت یا مورد بی توجهی قرار گرفته، وظیفه و سیورغالی به آنان تعلق نخواهد گرفت. این مساله، یک جور امر چالشی است که الان هم هست، قدیم هم بود.
داستان زیر از دوره صفوی و شخص شاه عباس است که دست کم من نشنیده بودم. شاید داستان باشد، اما خیلی عبرت آمیز است. مقدمتا بگویم شاه عباس، بسیار زرنگ بود. علما را داشت، همیشه همراهش بودند، اما کار خودش را می کرد. مثلا همین که سی چهل هزار ارمنی را در شهر شیعه یعنی اصفهان آورد و ساکن کرد، چطور می توانست موافق خواست علما باشد؟ اما کرد و شد. هیچ کس هم نگفته شاه عباس، مخالف با علما بوده! تازه همه می گویند، به احترام علما، مثلا میرداماد، تا در خانه او را همراهی می کرده و حکایات دیگر از آن نوع حکایات قصص العلمائی تنکابنی.
فارغ از همه، این چالش، بین شریعت و اجراء، خواست علما و شاه، همیشه یک مسأله مهم بوده و شاید در کندی کار پیشرفت امت هم بی تأثیر نبوده است. باید از خداوند خواست تا به علما و سلطان کمک کنند تا راه حلی برای آن یافت شود، هرچند دعای سختی است و اجابتش مشکل. اما نباید ناامید از رحمت حق بود.
و اما داستان:

شیخ علی ـ رحمه الله ـ به شاه عباس جنّت مکان می گوید که: مالوجهات [مالیات] وقتی بگیر که دشمن بر سر بیضه اسلام آید.
شاه می گوید: در آن وقت که مالوجهات خواهد داد؟
شیخ می گوید: جهاد بر ما و رعیّت همه واجب است. آن وقت همه به جهاد می رویم.
شاه می گوید: پشه! چه یکی و چه هزار.
شیخ می گوید: تو ما را به پشه حساب کردی و استخفاف به علما کردی، کافر شدی، و زن بر تو حرام شد، و می فرستد به حرم و اهل حرم.
همه از اهل شاه کناره می کنند تا وقتی که توبه می کند و شیخ زنان را مرخص می کند [که با شاه باشند].
@jafarian1964

از همه زیباتر قلعه این روستاست که سالم است. سابقا مردم، روزها بیرون قلعه در زمینها کار می کردند، و شب ها هر کدام اتاقی در قلعه داشتند، به آنجا می رفتند. حالا در چهارگوشه آن چهار برج زیبا و سرپا مانده، که هر کدام یک دربچه دارد. یک در هم خود قلعه دارد که بسته بود. در کوچکی بود. اما از بالای آن معلوم بود که ورودی بزرگتر بوده و دست کم دو بار کوچک و کوچک تر شده است. الان به حدی کوچک بود که یک آدم متوسط هم باید اندکی سرش را خم می کرد تا وارد شود. هر چه بود، نماز آن از بیرون بسیار زیبا بود. یک سمت آن که درخت های کاچ در یک خط کنار دیوار بود که آن را زیباتر کرده بود.
@jafarian1964

خبر ادعای صاحب الزمانی از یک یمنی در قرن هشتم هجری

وقتی کتاب مهدیان دروغین را می نوشتم (که عرض کنم چاپ دوم مفصل تر و با اضافات فراوان است) سعی کردم فهرستی از مدعیان مهدویت را در طول تاریخ به صورت کوتاه معرفی کنم. امروز وقتی کتاب نصیحة المشاور ابن فرحون یعمری (م 769) را می خواندم به دو مورد جالب برخوردم. معلوم می شود دنیای اسلام همیشه از این قبیل موارد داشته و باید متاسفانه بگویم خواهد داشت. یعمری می نویسد:
یک بار یک یمنی که مدعی شریف بودن [سیادت] بود، به مدینه آمد. شکل زیبایی و قد بلند بالایی داشت، با آرامش و حشمت. جماعتی هم او را همراهی کرده و تعظیمش می نمودند. او می گفت که «صاحب الزمان» است. سپس با همراهانش در «دار النفیس» در سمت شامی [شمالی] مسجد نبوی اقامت کرد. گروهی از مردم متمایل به وی شدند: «فانعطف علیهم الناس و هادَوهم، و تمکنّوا من خاطر الفاخر تمکّنا جیدا». او هم گفت به آنان می گفت وقتی ظهور کند آنها از مقربین او خواهند بود. مدتی گذشت و هدایای زیادی به او داده می شد... خودش در حفظ نفس و مراعات ریاست خود رفتار شگفتی داشت. وقتی زمان طولانی شد، به تدریج مردم از اطرافش پراکنده شدند. او که این حالت را دید، راهی عراق شد و دیگری خبری از وی بدست نیامد.
مدتی بعد، مردی از اهالی تونس، که پدرم او و پدرش را می شناخت، این رویه را پیش گرفت. او چنان می نمود که از ارباب الحقیقه ست. شماری از طواشی یا همان خدام حرم و جز آنان به او متمایل شدند و او را مقرب داشتند. هدایای فراوانی از لباس و طعام به وی داده می شد، به طوری که از بس خورد، چاق شد. گاهی می گفت: الان خضر (ع) پیش من بود و به من چنین و چنان گفت. اندکی بعد می گفت: سلطنت فلان جا و بهمان جا از آن من است. همین طور پیش رفت تا گفت: قلم با من سخن گفت، من ملکوت را می بینم و ترهات دیگر از این دست. عده ای از اهل خیر برخاسته مطالب او را به حاکم منتقل کردند. او را در یک مجلس بزرگی که شیخ الخدام هم بود، حاضر کردند. دسته از عوام را هم آوردند. از مردم حاضر خواستند هر کسی هرچه از او شنیده بیان کند. مطالب متفاوتی نقل کردند که سازگار با هم نبود. حتی دو نفر هم حاضر نشدند بر چیزی شهادت بدهند، رهایش کردند و او هم به قاهره رفت. در آنجا شهرتی یافت، و پیروانی جمع کرد. سپس به عراق رفت و در آنجا کشته شد.
@jafarian1964

شیخ حر عاملی و استفاده از بیتی فارسی در متن عربی
کتاب اثناعشریه در رد بر صوفیه شیخ حر عاملی (م 1104) را نگاه می کردم. این دانشمند عرب لبنانی که نویسنده کتاب پرارج وسائل الشیعه است، سالها در ایران زیست و پس از درگذشت در مشهد دفن شد. همیشه دلم می خواست بدانم این علمای عرب مهاجر لبنانی، در ایران، چه قدر فارسی یاد گرفته اند. شیخ بهایی و توانائیش را در فارسی می دانیم. طنزهای فارسی از شیخ حر در دست است. گفته اند: زمانی شاه سلیمان به مجلسی آمد و شیخ حر کنارش نشست. شاه به شوخی از او پرسید: مولانا! فرق حر با خر چیست؟ او هم بدون تأمل گفت: یک وجب! (یا گفت به اندازه یک مخده)
به هر حال، در این رد صوفیه دیدم که شیخ در میان این رساله که به عربی است، به شعری فارسی تمسک کرده، و آن را به اعتبار این که نظر صوفیان را منعکس می کند، رد کرده است.
در متن شیخ حر در باره گروه واقفیه از صوفیه آمده است که اینها قائل به این هستند که بنده عاجز از شناخت خداوند است و در واقع شناخت خداوند محال است. این گروه این بیت را به فارسی می گویند:
تو را تو دانی و تو، ترا نداند کس / ترا که داند که ترا، تو دانی و بس.
در جستجو، دیدم این «بیت» در تفسیر سوره حمد از رشید الدین فضل الله آمده است. شاید جلوتر هم باشد که بنده نگشتم و بی اطلاعم. در متن تفسیر او به صورت نظم یا نثر! آمده است: «تو را که داند که تو دانی، تو را نداند کس، تو را تو دانی و بس». (کذا)
در وبلاگی دیگر شعر به این صورت آمده بود:
تو را که داند که تو را تو دانی تو / تو را نداند کس تو را تو دانی بس.
@jafarian1964

تجربه ای از زهد: به یاد مرحوم عباسقلی عابدی رحمت الله علیه

امروز باید به مراسم هفت مرحوم آقای عباسقلی عابدی بروم. شخصا به وی علاقه داشتم، وهرچند هیچ وقت با او حشر و نشری نداشتم، اما در همه این دیدارهای کوتاه، مهربانی و صفای او، سکوتش، و آنچه از آرامش وی می دیدم، مرا تحت تأثیر قرار می داد. چند ماه پیش که در حج بودم، دوستی گفت که ایشان هم در کاروان آنهاست. به سراغش رفتم تا احوالش را بپرسم. مردی با 88 سال سن، لاغر اندام و البته صبور که تمام سختی این سفر را به خود خریده و آمده بود. حالا که از دست ما رفته و مراسم هفت اوست، خواستم چند سطری در باره اش بنویسم.
بهترین راوی برای زندگی او، پسرش احمد است که سالهاست دوستی داریم. خود احمد ، طلبه فاضلی است و حالا برای خودش آیت اللهی شده است. از هشت سال دفاع مقدس، بیش از هفت سال و نیم آن را در جبهه بود، در حالی که پدرش هم بیش از پنجاه ماه در جبهه بود. درسش را هم خوب خوانده و سالهاست دروس عالی را درس می دهد و شاگردان و مریدان فراوانی دارد. به نظرم ایشان که پسر بزرگ آن مرحوم بود و همیشه با او حشر و نشر داشت، می توانست برای من راوی خوبی باشد. زمان گفتگویم کوتاه بود.
از پدر بزرگ و و مادر بزرگش پرسیدم. گفت: مادر بزرگم می گفت، از هفت سالگی که نماز را شروع کردم، یک بار نشده که از دو ساعت قبل از اذان بیدار نباشم. من به شوخی گفتم: حتی شب ازدواج! گفت: خدا گواه است که حتی شب ازدواجم هم همین طور بودم. و می گفت: همیشه عمرم، سه ماه رجب شعبان و رمضان روزه گرفتم. پدر بزرگم حاج محمد بود، به حج رفت و از بانیان اصلی مسجد روستای اران ما بود. هر گاه روحانی به روستا می آمد در منزل ایشان اقامت داشت.
به احمد آقا گفتم اما پدر: گفت: عباسقلی سال 1308 به دنیا آمد. علاقه مند به درس بوده، اما به دلیل مشکلات مالی، نتوانست درس بخواند. حدود شش ابتدایی درس خواند. مدت ده سالی در کویت کار می کرد. بعد هم مدتی ذوب آهن اصفهان بود. حالا هم حدود 40 سال بود که در قم زندگی است. شغل اصلی او بنایی بود. اولین هیئت دینی را در روستا، ایشان درست کرد. روحانی به ده می آورد، و ارتباط نزدیکی با طلبه های آن نواحی داشت. ایشان به نسبت وضع مالی اش مناسب بود، و خرج طلبه های دیگر را هم می داد. خاطرام هست یک بار بدهی کامل یک طلبه را که مبلغ بالایی بود، خودش پرداخت کرد.
عباسقلی عاشق حج بود. احمد گفت: تا زمانی که کویت و ذوب آهن بود، حج رفتن و کربلا رفتنش ترک نمی شد. از همان به آسانی می رفت. در سفر عتبات، زمان آیت الله حکیم و شاهرودی، گاه چندین ماه می ماند، و خودش می گفت همیشه مهر من پشت سر امام خمینی بود. شاید در طول زندگیش، قریب بیست بار حج تمتع مشرف شد و بیش از این به عمره رفت.
پرسیدم کی قم آمد و اینجا ساکن شد؟ گفت: وقتی من را که احمد باشم به قم آورد تا طلبه شود، هر هفته، پنج شنبه و جمعه به قم می آمد. تا پیش آز آمدن، حتی یک هفته هم آمدن نزد من را ترک نکرد. فکر می کنم از سال 55 ایشان به قم آمد و ساکن شد. یکی دو بار من کوتاه به زندان افتادم، و ایشان تصمیم گرفت در قم باشد.
احمد ادامه داد: در قم، در این چهل سال، همیشه دو ساعت پیش از اذان صبح به حرم می رفت و بعد از نماز ظهر و عصر بر می گشت. روز جمعه زودتر می آمد، به نماز جمعه می رفت و بعد به خانه می آمد. در تمام این سالها روزه بود و شاید در طول سالها، سه چهار روز فقط روزه نبود. تمام این روزه ها هم فقط با یک وعده افطاری بود. قبل از ا ذان می رفت و نماز شب را در حرم می خواند. آن وقت قرآن می خواند، تا نماز صبح.
احمد افزود: روزی نبود که نماز جعفر طیار نخواند. روزی نبود که بگذرد و او بین بیست تا یک ماه نماز قضا برای خودش یا همسرش یا پدر و مادرش نخواند. شاید نماز تمام عمرش را ده بار قضا کرد. هر سال و هر وقت امکانش بود، حج یا عمره را مشرف می شد. راه کربلا که باز شد، سالی دو سه بار می رفت. دو بار هم زیارت امام رضا علیه السلام می رفت. برنامه اش در آنجا هم تغییر نمی کرد. در مکه و مدینه هم روزه را داشت و همیشه تلاش می کرد پیاده به قبا رفته نماز ظهر را آنجا بخواند. می توانم بگویم چیزی در مفاتیح نیست الا این که اقلا ده بار به آن عمل کرده است. هر شب دعاهای باقیات الصالحات را می خواند و حفظ من به خاطر تکرار آنها توسط پدر بود. ذکر و دعا که تقریبا کار همیشگی او بود.
به کارهای خیریه هم سخت توجه داشت و در حد توان کمک می کرد. احمد آقا گفت: یک بخش قابل توجهی از کارهای خیریه داشت. بی پرده بگویم، آنچه من در طول این سالها به طلبه ها می دادم، همه اش از پدر بود. پول برای مساجد، حسینیه ها، فقرا فراوان می داد. چندین فقیر تحت پوشش او بود. خودش هم زاهدانه زندگی می کرد. 👇👇(ادامه در پایین)
@jafarian1964

تفنگ فرنگی و قتل شاعر مخالف شاه عباس اول در هرمز

ميرتقي الدين کاشانی كتاب چند جلدی خلاصه الاشعار را حوالي سال 1000 هجری و بعد از آن نوشته است. اين كتاب يكي از بزرگترين تذكره های فارسي است که بویژه به خاطر نگارش شرح حال معاصران نویسنده اثری بی نظیر است. کتاب یاد شده آینه ی بسیار خوبی برای شناخت عصر میانی صفوی است که تقریبا بهترین سالهای عصر صفوی هم هست. عصر شاه عباس اول، شاهی که برجستگی خاصی میان شاهان ایرانی دارد. حکایات نقل شده در این کتاب از نظر ثبت تاریخ اجتماعی و فرهنگی و حتی سیاسی و … ایران بسیار مهم است و لازم است روی کتاب یاد شده بارها و بارها با تأمل کارکرد.
در اینجا می خواهم حکایتی که از یک طرف بعد سیاسی هم دارد و از سوی دیگر یادی هم از فرنگی های بندر جرون یا همان هرمز در آن می شود، نقل کنم.
حکایت مولانا علی نیازی است که به دلیل شاعری، شاه چندین بار او را «به مجلس طلبیده، لوازم تعظیم و تکریم فراخور احوال وی به جای می آورد». اما زمانی هم شاه از او دلخور شد و به گفته قمی «در آخر نواب کامیاب اشرف اعلی از او رنجیده خاطر گشته» و نیازی هم ایران را رها کرده خواست به سمت هند رفت. رفتن به هند، برای پول بود، برای فراری های سیاسی و فرقه ای بود، و برای خیلی از چیزهای دیگر….
نیازی که حالا آزردگی و کدورت از شاه داشت، مرتب حس بد خود را از شاه به زبان می آورد «و نزد همه کس اظهار می کرد».
نیازی به یکی از بنادر «که بر ساحل دریای جرون است در کشتی نشست و متوجه هرمز شد» و از آنجایی که حس می کرد حالا از دست شاه ایران خلاص شده، و از سوی دیگر گرفتار ترکان نشده بود، زبان به شکر گشود که «الحمد لله که از الکه [دیار] این پادشاه بیرون آمدم و از دیدن ترکان باز رستم».
در همین حال اتفاق عجیبی افتاد و آن این بود که «هنوز این کلمه را تمام نکرده بود که فرنگیان توفنگی جان گزای رها کردند و مانند برق بر کله سر مولانا خورده، متوجه دار مکافات گردیده».
خوب، این که شخصی در حال مخالف خوانی علیه شاه عباس باشد و یک مرتبه تیری از توفنگ فرنگی درآید و بر سر او بخورد، خبر شگفتی است. نویسنده ما آن را اتفاقی یعنی خدایی می داند، اما چه می دانیم، شاید هم نبوده است.
شگفتی دیگر تحلیل میر تقی الدین کاشانی نویسنده خلاصه الاشعار است که این را تیری از غیب می داند. او می گوید، وقتی این اتفاق افتاد «این معنی بر اهل کشتی بلکه بر عالمیان ظاهر شد که باطن پادشاه به سزا رسید». یعنی کار خدایی بوده است. این هم ایمان کاشانی را به شاه می رساند که امر غریبی نیست.
به نظرم در مجموع داستان مزبور از هر جهت، داستان شگفتی است. شاه و فرنگی و یک شاعر معترض و فراری که در حال فرار کشته می شود.

هر که را این عشق بازی در ازل آموختند
تا ابد در جان او شمعی ز عشق افروختند

وآن دلی را کز برای وصل او پرداختند
همچو بازش از دو عالم دیده ها بر دوختند

پس در این منزل چگونه تاب هجر آرند باز
بیدلانی کاندر آن منزل به وصل آموختند

لاجرم چون شمع، گاه از هجر او بگداختند
گاه چون پروانه بر شمع وصالش سوختند

در خرابات فنا ساقی چو جام اندر فکند
هر چه بود اندر دو عالمشان به می بفروختند

نجم رازی را مگر رازی از این معلوم شد
هر چه غم بد در دو عالم بهر او اندوختند

⬆️⬆️

@yortchi_bosjin_pdf

Ayat Peyman:
سلام بر پیامبری که:
اسوه حسنه و الگوی برتر تمام بشر است ، سلام بر خاتم رسل و اشرف خلائق که خداوند او را به خلق عظیم ستوده است زیرا ؛

روزی شتری را دید که زانوهایش بسته شده و هنوز بار سنگینی برروی آن است . گفت به صاحب شتر بگویید خود را برای مواخذه خداوند در روز قیامت آماده کند

کافری را که در جنگ اسیر شده بود، آزاد کرد زیرا اعتقاد داشت که او مرد خوش اخلاقی است که همواره با عفت رفتار می کند

مردی بادیه نشین در زمانی که او در مدینه هم پیامبر و هم حاکم بود، به سراغش آمد و یقه او را گرفت که باید خرماهایی که از من قرض گرفته بودی، برگردانی. اصحاب عصبانی شدند و خواستند با آن مرد برخورد کنند. پیامبر برآشفته شد و گفت شماها باید طرف صاحب حق را بگیرید. من برای همین مبعوث شده ام تا هرکسی بتواند حق خود را از حاکم بدون لرزش صدا بگیرد


گفت اگر در حال کاشتن نهالی بودید و علائم روز قیامت فرا رسید، به کار خود ادامه دهید و نهال را بکارید


گروهی از اصحاب خود را برای تبلیغ اسلام به منطقه ای دیگر فرستاد. قبل از سفر از او پرسیدند تا چگونه این کار را انجام دهند. گفت تعلیمشان دهید و آسان بگیرید. سه بار از او این را پرسیدند و هر بار جواب همین بود

بارها گفت که بر مردم آسان بگیرید زیرا مبعوث نشده ام تا آن ها را به زحمت بیاندازم


گفت مبادا قبل از ذبح گوسفند، در جلوی چشمان گوسفند چاقو را تیز کنید. بدانید که حیوان هم می فهمد ،حق ندارید در دل حیوان غصه بیاندازید


گفت زنی به بهشت رفت و تنها کار خوبش این بود که به گربه ای غذا می داد

روزی مردی را دید که ژولیده است. گفت آیا در خانه ات روغن نبود تا با آن موهای خود را مرتب کنی؟


گفت اسراف همیشه حرام است مگر برای خرید و استفاده از عطر. خودش همیشه عطر گل بنفشه می زد و در سفر هم همواره آن را با خود می برد


می گفت ریش های خود را کوتاه نگه دارید زیرا به تمرکز و حافظه تان می افزاید


در زمانی که قدری با کفار صلح شده بود. به قصد خریدن زمینی در منطقه خوش آب و هوای طائف، عازم انجا شد. چند روز بعد برگشت و گفت که قبلا همه زمین ها را مردم خریده اند... نخواست بعنوان حاکم به زور چیزی را تصاحب کند


در زمانی که دختران سنگسار می شدند،دختران خود را برروی زانو می نشاند و در جلوی دیگران آن ها می بوسید تا محبت را بیاموزند. از او پرسیدند فرزند پسر بهتر است یا دختر؟ گفت هر دو خوبند اما دختر ریحانه است، برگ گل است.

وقتی پسرش ابراهیم در سن خردسالی فوت کرد، بسیار گریست. گفتند چرا اینقدر بی تابی می کنی؟ گفت گریه از رحم است. کسی که رحم ندارد، خدا هم به او رحم نمی کند

هنگام دفن پسرش ابراهیم، کسوف شد. همه مردم این را بدلیل مصیبتی دانستند که به پیامبر وارد شده، حتی کفار هم کم کم داشتند ایمان می آوردند اما او از این موقعیت استفاده نکرد. به بالای منبر رفت و گفت: خورشید نه برای من و نه برای هیچ کس دیگر نمی گیرد و نخواهد گرفت. خورشید گرفتگی نشانه قدرت خداوند است


روزی در حال عبور از حاشیه شهر به گروهی یهودی برخورد که در حال ساز زدن و خواندن بودند، او را به بزم خود دعوت کردند و او پذیرفت. شخصی از اصحاب او را دید و به یهودیان حمله کرد که چرا با این کار به پیامبر خدا اهانت می کنید. پیامبر بر آشفت و به صحابی گفت که آن ها قصد محبت داشته اند و باید از آن ها عذر بخواهد


گل را می بویید و می گفت که این بوی بهشت است و باید به گل ها و درخت ها احترام بگذارید

به او گفتند این که در قرآن آمده است که مسیحیان و یهودیان، کشیشان و احبار (علمای دین یهود) را به جای خدا می پرستند، به چه معنا است؟ گفت همین که حرف های علمای دین خود را به عنوان حرف خدا می پذیرند و تحقیق نمی کنند، یعنی پرستش. به اصحاب گفت که هر چه بر سر یهود و مسیحیت آمده، بر سر امت من هم خواهد آمد و زمانی می رسد که آن ها نیز، علمای دینشان را بجای خدا بپرستند

او پیام آور اسلام بود
رحمة للمومنین، رحمه العالمین بود.
مهم نیست که امروز پیروانش به نام او و مکتب او با نشان دادن چنگ و دندان بر مردمان سخت می گیرند
مهم آن است که او چنین نبود ميلاد پيامبر رحمت بر شما و خانواده محترم مبارك باد

حکایتی آموزنده از زندگی میرداماد و شیخ بهایی

میرداماد سوار بر اسب در جاده جلو می رفت. شاه عباس صفوی و همراهانش کمی جلوتر بودند. شیخ بهائی سوار بر اسب چابکی جلوتر از همه پیش می رفت.
اسب شیخ جست و خیز می¬کرد و سوارش محکم به زین چسبیده بود تا زمین نخورد.
میرداماد سرعت اسبش را زیادتر کرد اما اسب نمی توانست اندام سنگین او را جلو ببرد.
شاه عباس مثل بسیاری از مردم بر این باور بود که میان عالمان هم مثل سیاستمداران،‌ حسادت وجود دارد.
شاه به میرداماد نزدیک شد و با لبخند به شیخ اشاره کرد و گفت: «جناب میر،‌ می بینید که این شیخ پای¬بند ادب نیست و بی¬توجه به حضور این همه آدم¬های بزرگوار از جمله جنابعالی جلوتر از همه می رود.»
میردامادپاسخ داد: «اینطور نیست، شیخ انسان عالم و بزرگی است و اسب او از اینکه چنین شخصی بر پشتش سوار شده از خوشحالی جست و خیز می کند و شیخ را جلوتر از همه می برد.»
شاه اسبش را تاخت و به شیخ بهائی رسید. شیخ گفت: «این اسب خیلی سرکش است و تا به مقصد برسیم مرا بیچاره می کند.»
شاه مؤذیانه گفت: «علتش این است که شما لاغر هستید و به اندازه کافی بر پشت اسب فشار نمی آید،‌ درست برعکس میرداماد که با جثه سنگینش، اسب را خسته می کند. شاه ادامه داد: تا جایی که من دیده ام، عالمان در غذا خوردن قناعت می کنند و به همین علت لاغر هستند، مثل جنابعالی، ولی میرداماد، آن قدر در خوردن حریص است که چنین جثه ای دارد.»
شیخ آهی کشید و گفت: «این طور نیست، میر فقط در اندوختن دانش حرص می زند و بزرگی جثه او مادرزادی است و ربطی به پرخوری ندارد. و اسب او به علت حمل وجودی گرانقدر که کوهها هم تحمل سنگینی دانش او را ندارند خسته شده است."
شاه عباس که متوجه اعتماد متقابل دو عالم شد سکوت کرد و به فکر فرورفت.

*این متن خلاصه برگزیده از کتاب پنج گنج، گنج سوم

🍃🌺🍃 @safaaaaat👈

ناصرالدین شاه شیری داشت که هر هفته یک گوسفند جیره داشت ! به شاه خبر دادند که چه نشسته‌ای که نگهبان شیر ، یک ران گوسفند را میدزدد !

شاه دستور داد نگهبانی مواظب اولی باشد. پس از مدتی آن دو با هم ساخت و پاخت کردند و علاوه بر اینکه هر دو ران را می‌دزدیدند ، دل و جگرش را هم می‌خوردند . شاه خبردار شد و یکی از درباری‌ها را فرستاد که نگهبان آن دو باشد.

این یکی چون درباری بود دو برابر آن دو برمی‌داشت!!! پس از مدتی به شاه خبر دادند: «جناب شاه، شیر از گرسنگی دارد می‌میرد.» جستجو کردند و دیدند که این سه با هم ساخته‌اند و همه اندام‌های گوسفند را می‌برند و شیر بیچاره فقط دنبه گوسفند برایش می‌ماند . ناچار هر سه را کنار گذاشت و گفت :

اشتباه کردم !
یک نگهبان دزد بهتر از سه نگهبان دزد بود...
@yazdiam

🔸 بهترین شاگرد شیخ

🔹 مرحوم عبدالکریم حامد از مخلصین روزگار و تربیت یافتگان مرحوم شیخ رجبعلی خیاط بود.

🔸 پدرش شیخ محمود حامد از شاگردان مرحوم شاه آبادی بود که به عنوان حسابدار و دفتردار امین الضرب وزیر مالیه ناصرالدین شاه خدمت می کرد.

🔹 عبدالکریم احترام زیادی برای پدر قابل بود. می فرمود: من هیچگاه پیش پدرم با زیرشلوار ننشستم که بی احترامی به ایشان نشود.

🔸 پدر او از وضع مالی خوبی برخوردار بود و زهد و بی آلایشی فرزند باعث نارضایتی پدربود؛ چرا که او می خواست فرزندش تاجر شود و شأن خانوادگی اش را حفظ کند ولی او به شدت از این کار دوری می کرد.

🔹 او پس از ملاقات با مرحوم خیاط به عنوان شاگرد در مغازه او مشغول به کار می شود و به مدت 15 سال تحت تربیت شیخ قرار گرفت.

🔸 علی رغم احترام فراوانی که عبدالکریم برای پدر قائل بود اما نتوانست از تاثیر منفی نارضایتی پدر مصون بماند.

🔹 مرحوم شیخ رجبعلی به ایشان فرموده بود: در مکاشفه ای حضرت امیر علیه السلام را زیارت کردم. حضرت به من فرمود: اگر پدر عبدالکریم از او راضی بود او از تو جلوتر بود.

🔸 صاحب خانه مرحوم حامد به او گفته بود خانه را تخلیه کند. ایشان هم آماده رفتن شد. خانه راهروی داشت که لامپ نداشت مرحوم حامد به یکی از دوستانش گفت لامپی در راهرو بزن و او انجام داد.
ایشان خوشحال شد و گفت: در حیاط هم دوتا آجر کنده شده و گاهی که من می آیم پایم داخل آن می رود این را هم درست کن.

🔹 او می گوید: من قدری گل درست کردم و چاله ها را پر کردم. در این هنگام جناب شیخ از اتاق پایین آمد و گفت: خیر برای مردم خواستم برای خودمان شد. ورق برگشت و سال دیگر هم همین جا هستیم. بعدا صاحب خانه خبر داد که نمی خواهد بلند شوید، و ایشان تا آخر عمر در همان خانه ماند.

🔸 زندگی مرحوم حامد پر از مخالفت با نفس بود. تا گرسنه نمی شد غذا نمی خورد. اگر غذایش برنج و خورش بود آن ها را از هم جدا می کرد و هرکدام را جداگانه می خورد. می فرمود: اگر قاطی بکنی و بخوری نفس خوشش می آید و لذت می برد.

🔹 می فرمود: سعی کنید در خودتان یک صفت خدایی هم که شده زنده کنید که همین عاقبت به خیری می آورد.

🔸 می فرمود: یک روز در مجلسی بادی از یک جوان خارج شد. یک پیرمرد که نزدیک او بود خیلی زود خودش را تکان داد و گفت: پیری است، چه کار کنیم؟! و با این کار آبروی آن جوان را خرید.

شیخ خیلی از آن پیرمرد یاد می کرد و برای او رحمت می فرستاد و می فرمود: من حاضرم این کار را از او بخرم.

🔹 می فرمود: در جنگ جهانی دوم که متّفقین وارد تهران شدند و مردم را اذیت می کردند یک ولی خدایی گفت: خدایا به من بزن تا مردم راحت شوند. یک مرتبه تیری آمد و به سینه او خورد. او در مسگر آباد دفن شد و پس از آن متّفقین رفتند.

🔸 می فرمود: شخصی در مجالس حضرت سیدالشهداء علیه السلام خدمت می کرد و زیر لب می گفت: حسین دارم چه غم دارم!

🔹 مرحوم شیخ رجبعلی خیاط شبی در خواب دید محشر به پا شده و امام حسین علیه السلام به حساب مردم رسیدگی می کند و آن شخص هم در ابتدای صف ایستاده است.
شیخ با خود گفت: امروز روز توست، گوارایت باد!
ناگهان امام به فرشته ای امر کرد او را به انتهای صف بیندازد. پس از آن نگاهی به شیخ کردند و با ناراحتی فرمودند: شیخ رجبعلی ما رئیس دزدها نیستیم.

🔸 شیخ می گوید: پس از بیداری متوجه شدم آن شخص عامل توزیع شکر بوده و شکر را به جای این که با قیمت دولتی به مردم بدهد آزاد می فروشد.

بهترین شاگرد شیخ، مهدی عاصمی

🔸 تجربه ای از زهد: به یاد مرحوم عباسقلی عابدی

🔹 بهترین راوی برای زندگی او، پسرش احمد است که سالهاست دوستی داریم. خود احمد ، طلبه فاضلی است و حالا برای خودش آیة اللهی شده است. از هشت سال دفاع مقدس، بیش از هفت سال و نیم آن را در جبهه بود، در حالی که پدرش هم بیش از پنجاه ماه در جبهه بود. درسش را هم خوب خوانده و سالهاست دروس عالی را درس می دهد و شاگردان و مریدان فراوانی دارد.

🔸 مادر بزرگم می گفت، از هفت سالگی که نماز را شروع کردم، یک بار نشده که از دو ساعت قبل از اذان بیدار نباشم. من به شوخی گفتم: حتی شب ازدواج! گفت: خدا گواه است که حتی شب ازدواجم هم همین طور بودم. و می گفت: همیشه عمرم، سه ماه رجب شعبان و رمضان روزه گرفتم. پدر بزرگم حاج محمد بود، به حج رفت و از بانیان اصلی مسجد روستای اران ما بود. هر گاه روحانی به روستا می آمد در منزل ایشان اقامت داشت.

🔹 پدرم عباسقلی سال 1308 به دنیا آمد. علاقه مند به درس بوده، اما به دلیل مشکلات مالی، نتوانست درس بخواند. حدود شش ابتدایی درس خواند. مدت ده سالی در کویت کار می کرد. بعد هم مدتی ذوب آهن اصفهان بود.
شغل اصلی او بنایی بود. اولین هیئت دینی را در روستا، ایشان درست کرد. روحانی به ده می آورد، و ارتباط نزدیکی با طلبه های آن نواحی داشت. ایشان به نسبت وضع مالی اش مناسب بود، و خرج طلبه های دیگر را هم می داد. خاطرام هست یک بار بدهی کامل یک طلبه را که مبلغ بالایی بود، خودش پرداخت کرد.

🔸 وقتی من را به قم آورد تا طلبه شوم هر هفته، پنج شنبه و جمعه به قم می آمد. فکر می کنم از سال 55 ایشان به قم آمد و ساکن شد.
در قم، در این چهل سال، همیشه دو ساعت پیش از اذان صبح به حرم می رفت و بعد از نماز ظهر و عصر بر می گشت. روز جمعه زودتر می آمد، به نماز جمعه می رفت و بعد به خانه می آمد. در تمام این سالها روزه بود و شاید در طول سالها، سه چهار روز فقط روزه نبود. تمام این روزه ها هم فقط با یک وعده افطاری بود. قبل از ا ذان می رفت و نماز شب را در حرم می خواند. آن وقت قرآن می خواند، تا نماز صبح.

🔹 روزی نبود که نماز جعفر طیار نخواند. روزی نبود که بگذرد و او بین بیست تا یک ماه نماز قضا برای خودش یا همسرش یا پدر و مادرش نخواند. شاید نماز تمام عمرش را ده بار قضا کرد.
هر سال و هر وقت امکانش بود، حج یا عمره را مشرف می شد. راه کربلا که باز شد، سالی دو سه بار می رفت. دو بار هم زیارت امام رضا علیه السلام می رفت. برنامه اش در آنجا هم تغییر نمی کرد. در مکه و مدینه هم روزه را داشت و همیشه تلاش می کرد پیاده به قبا رفته نماز ظهر را آنجا بخواند. می توانم بگویم چیزی در مفاتیح نیست الا این که اقلا ده بار به آن عمل کرده است. هر شب دعاهای باقیات الصالحات را می خواند و حفظ من به خاطر تکرار آنها توسط پدر بود. ذکر و دعا که تقریبا کار همیشگی او بود.

🔸 به کارهای خیریه هم سخت توجه داشت و در حد توان کمک می کرد. آنچه من در طول این سالها به طلبه ها می دادم، همه اش از پدر بود. پول برای مساجد، حسینیه ها، فقرا فراوان می داد. چندین فقیر تحت پوشش او بود. خودش هم زاهدانه زندگی می کرد.

🔹 حدود پنجاه ماه در جبهه و در لشکر 17 علی بن ابی طالب بود. چند بار شیمیایی شده بود .
در شجاعت هم بی نظیر بود. از زمانی که در روستا بود، خطرناک ترین کارها را مثل گرفتن مار در خانه ها انجام می داد. زمانی هم کفتاری به روستا حمله کرده بود که همه را وحشت گرفته بود. او به تنهایی رفته بود و او را کشته بود.

🔸 به مطالعه هم علاقه مند بود. عصر ها در خانه، یکسره مطالعه می کرد و غالبا با کتابهای مجلسی محشور بود. غالبا اطلاعاتی را که از منبرها بدست می آورد، با این کتابها مقایسه می کرد.

🔹 در قم به آیة الله مرعشی بیش از همه علاقه داشت و شاید بیش از صد بار پدرم پول به من داد که اینها را ببر به آقای مرعشی بده تا برای کتابخانه هزینه کند. یک بار هم بخشی از زیور و زینت مادر را داد که برای کتابخانه به ایشان بدهم.

🔸 در زندگی محتاج کسی نبود و سرافراز می زیست، حتی بعد از فوت همسر هم راضی نبود بچه ها بیایند و وقتی برای او بگذارند.
از گذشته که بنایی می کرد، همیشه در کار مشارکت هم بود و ساخت و ساز هم انجام می داد، به همین دلیل اندوخته ای برای خود داشت. در کار کردن هم نهایت تلاش را داشت. اگر قرار بود تا پنج بعد از ظهر سر کار باشد، اقلا یک یا دو ساعت اضافه می ایستاد. در خاندان هم در کارهایش معروف به استحکام و خیرخواهی بود. نمونه هایی هم داریم که خانه کامل برای برخی از فقرا مجانا ساخت.

🔹 از نظر شخصی بسیار کم حرف بود، و جز چند کلمه احوالپرسی حرفی نمی زد. بیشتر سکوت می کرد و مشغول ذکر و دعا بود. یک بار ندیدیم که یک فیلم را تا آخر ببیند یا اخبار را تا آخر گوش بدهد.
شب وقتی از مسجد می آمد، افطار می کرد، سوره واقعه و یس را می خواند، بعد هم می خوابید.

@jafarian1964

🔸 حکایت شگفت شریعت سنگلجی و عارف گمنام

🔹 آیة الله نصرالله شاه آبادی حفظه الله:

🔸 شریعت سنگلجی آخوندی بود در تهران که با رجعت مخالفت می کرد و سر و صدایی هم به راه انداخته بود. مرحوم والد کتاب الایمان و الرجعة را در جواب او نوشت.

🔹 مرحوم حاج احمد آقا [روحانی قمی] ـ دایی بنده ـ نقل کرد که من به شریعت گفتم مردک! این همه بی دینی، بابیگری، بهاییگری، درویش بازی، قطب بازی در این مملکت هست، تو همۀ آن ها را رها کردی و چسبیدی به رجعت!

🔸 شریعت در جواب گفت: واقعش این است که از یک چیز ترسیدم. یک وقت من در مسجدم دو تا درس می گفتم؛ یک لمعه و یک اسفار ـ مرحوم فلسفی و درّی از شاگردان شریعت بودند ـ در درس لمعه به شهید یا شهیدین اشکال کردم و قدری هم جسارت کردم.

🔹 در اثنای درس، شخصی که کوله پشتی پشتش بود وارد شد، کوله پشتی را گذاشت و روی آن لمید و ما را تماشا می کرد. من هم درس را گفتم و حمله کردم به شهید تا لمعه تمام شد و نوبت اسفار رسید.

🔸 در اسفار هم یک اشکال کردم و دهانم آن جا بیش تر باز شد و به ملاّ صدرا اهانت کردم.

🔹 فردا که آمدم سر درس، دیدم باز همان آقا با کوله پشتی آمد نشست. کتاب را آمدم باز کنم، سر و ته آن را نفهمیدم کجا است و هر چه نگاه کردم، چیزی به یادم نیامد. نه خط می توانستم بخوانم و نه سر و ته کتاب را از هم تشخیص می دادم. سرم درد گرفت و عرق شرم بر پیشانی ام نشست. به شاگردانم گفتم من امروز وضعم بد است و درس تعطیل است.

🔸 نوبت درس اسفار شد، باز همان حالت به من دست داد. عذر شاگردان اسفار را هم خواستم، ولی از غصه داشتم دق می کردم که من این همه درس خواندم، علمم کجا رفت! بلند شدم و راه افتادم.

🔹 آن آقا دنبالم آمد و گفت سرت درد گرفته؟ تب کردی؟ بگو علمم را از دست دادم. مردک احمق خر، تو آن قدر خر هستی که یک نگاه من را نمی توانی تحمل کنی، چطور جرأت کردی به شهیدین و ملا صدرا که فخر اسلامند اهانت کنی، حیا نکردی؟

🔸 فهمیدم هر اتفاقی افتاده کار این است. دستش را بوسیدم و به غلط کردن افتادم که دیگر از این کارها نمی کنم و کلمات شریفه را بر زبان جاری کردم.

🔹 گفت عیب ندارد؛ تعهد کردی. تا گفت عیب ندارد، دیدم روشن شدم.

🔸 به او گفتم بفرما برویم خانه، گفت نمی آیم پدرت آن جاست و او از تو خرتر است.
گفتم بیا برویم مدرسه، من آن جا حجره دارم.
گفت به شرط این که کسی داخل حجره نیاید، می آیم.
وارد حجره شد و گفت در را از پشت ببند.
در را بستم و خودش هم در را از داخل بست.
آمدم خانه، پدرم گفت کجا بودی؟ قضیه را برایش تعریف کردم.
گفت پا شو برویم آن جا، این حرف ها چیست که می زنی؟!

🔸بالاخره با اصرار پدرم، راه افتادیم و آمدیم در حجره را باز کردیم. دیدیم هیچ کس داخل آن نیست.

امام خمینی و اندیشه های اخلاقی ـ عرفانی (مصاحبه های علمی).

@bazmeghodsian

🔸 حکایت شگفت شریعت سنگلجی و عارف گمنام

🔹 آیة الله نصرالله شاه آبادی حفظه الله:

🔸 شریعت سنگلجی آخوندی بود در تهران که با رجعت مخالفت می کرد و سر و صدایی هم به راه انداخته بود. مرحوم والد کتاب الایمان و الرجعة را در جواب او نوشت.

🔹 مرحوم حاج احمد آقا [روحانی قمی] ـ دایی بنده ـ نقل کرد که من به شریعت گفتم مردک! این همه بی دینی، بابیگری، بهاییگری، درویش بازی، قطب بازی در این مملکت هست، تو همۀ آن ها را رها کردی و چسبیدی به رجعت!

🔸 شریعت در جواب گفت: واقعش این است که از یک چیز ترسیدم. یک وقت من در مسجدم دو تا درس می گفتم؛ یک لمعه و یک اسفار ـ مرحوم فلسفی و درّی از شاگردان شریعت بودند ـ در درس لمعه به شهید یا شهیدین اشکال کردم و قدری هم جسارت کردم.

🔹 در اثنای درس، شخصی که کوله پشتی پشتش بود وارد شد، کوله پشتی را گذاشت و روی آن لمید و ما را تماشا می کرد. من هم درس را گفتم و حمله کردم به شهید تا لمعه تمام شد و نوبت اسفار رسید.

🔸 در اسفار هم یک اشکال کردم و دهانم آن جا بیش تر باز شد و به ملاّ صدرا اهانت کردم.

🔹 فردا که آمدم سر درس، دیدم باز همان آقا با کوله پشتی آمد نشست. کتاب را آمدم باز کنم، سر و ته آن را نفهمیدم کجا است و هر چه نگاه کردم، چیزی به یادم نیامد. نه خط می توانستم بخوانم و نه سر و ته کتاب را از هم تشخیص می دادم. سرم درد گرفت و عرق شرم بر پیشانی ام نشست. به شاگردانم گفتم من امروز وضعم بد است و درس تعطیل است.

🔸 نوبت درس اسفار شد، باز همان حالت به من دست داد. عذر شاگردان اسفار را هم خواستم، ولی از غصه داشتم دق می کردم که من این همه درس خواندم، علمم کجا رفت! بلند شدم و راه افتادم.

🔹 آن آقا دنبالم آمد و گفت سرت درد گرفته؟ تب کردی؟ بگو علمم را از دست دادم. مردک احمق خر، تو آن قدر خر هستی که یک نگاه من را نمی توانی تحمل کنی، چطور جرأت کردی به شهیدین و ملا صدرا که فخر اسلامند اهانت کنی، حیا نکردی؟

🔸 فهمیدم هر اتفاقی افتاده کار این است. دستش را بوسیدم و به غلط کردن افتادم که دیگر از این کارها نمی کنم و کلمات شریفه را بر زبان جاری کردم.

🔹 گفت عیب ندارد؛ تعهد کردی. تا گفت عیب ندارد، دیدم روشن شدم.

🔸 به او گفتم بفرما برویم خانه، گفت نمی آیم پدرت آن جاست و او از تو خرتر است.
گفتم بیا برویم مدرسه، من آن جا حجره دارم.
گفت به شرط این که کسی داخل حجره نیاید، می آیم.
وارد حجره شد و گفت در را از پشت ببند.
در را بستم و خودش هم در را از داخل بست.
آمدم خانه، پدرم گفت کجا بودی؟ قضیه را برایش تعریف کردم.
گفت پا شو برویم آن جا، این حرف ها چیست که می زنی؟!

🔸بالاخره با اصرار پدرم، راه افتادیم و آمدیم در حجره را باز کردیم. دیدیم هیچ کس داخل آن نیست.

امام خمینی و اندیشه های اخلاقی ـ عرفانی (مصاحبه های علمی).

@bazmeghodsian