گفتگوهای تراثی (آرشیو)

یک واژه در لغت نامه هست :
تاقوت
و نوعی درخت یا چوب است که به داغداغان هم مشهور است
شاید منظور همین باشد.
نمیدانم آیا این درخت خاصیت خاصی داشته است یا دیر آتش میگرفته یا نه!!!!!!!!!!

شاید بتوان چنین گفت که البته بس بعید می نماید:
«دست» به معنی لباس و جامه هم می باشد.(منتهی الارب)
«سر و پای» هم شاید منظور همان "سرتاپا" یعنی از سر تا نوک پا.
با این مقدمات معنای عبارت چنین می شود: هزار جامه سر تا پای که کنایه از لباس کامل می باشد.

شیخ بهاءالدین محمد ره فرمود که به قلم خشک بی مداد بر سر کاغذ نویسد بزودی کارسازی شود .... اگر به قلم فولاد [این دعا را] نقش کند، می باید که فولاد نو غیر معمول باشد، و از وجه حلال حاصل شده باشد، و مداد نیز از وجه حلال به رنگ کواکب سعد سفید و زرد و سبز و شکرگون [باشد] و آنچه از قرآن باشد، به سیاهی باید نوشت.
(اطلاعات مربوط به قلم ها جالب و با ارزش است )

سلام بر جناب دکتر مهروش عزیز.
حکایت جالبی است و در آن کرامتی به جناب گوسفند نسبت داده شده!
آقای قصاب که ابن فرقد باشد و نام‌جسر قدری غریب به نظر می رسد برای پسرش تعریف کرده که گوسفندی را برای سر بریدن زمین زده بوده ولی یک مرتبه ایوب سختیانی معروف از راه می رسد و قصاب که از قبل با او آشنایی داشته گوسفند و کارد را رها می کند و بر سر "سفره" با او به گفت و گو می نشیند. راوی ماجرا از قول جعفر یعنی سفیان ظاهرا معنای "اخوان" را نمی دانسته یا از بودن سفره در آن‌ موضع تعجب کرده و پرسیده. اخوان جمع "خوان" فارسی است و به معنای سفره است و راوی می گوید در آنجا لاشه گوسفند را آویزان‌نمی کردند و روی سفره می فروختند. آنها مشغول صحبت بودند که یکباره گوسفند مذکور از جا بر می خیزد و گودالی پای دیوار می کند و کارد را روی زمین می غلطاند و آن را در گودال می اندازد و روی آن خاک می ریزد! ایوب با تعجب می گوید: دیدی، دیدی؟! بعد آقای قصاب می گوید از آن روز با خودم قرار گذاشتم دیگر هیچ چیز را ذبح نکنم.
به گمانم این یک حکایت اشاره به یک اصل صوفیانه است در ترک هر نوع آزار نسبت به جانداران دیگر و در آن البته رگه های واضحی از مانویت و امثال آن مانند بودیسم هست. می شود با تحقیق در احوال اشخاص مذکور محل وقوع را هم تا حدی حدس زد.

خواهش می کنم و از لطف شما بی اندازه ممنونم.
ترکیب "ولم الریح" به قول علماء لا یخلوا عن بعض الاشکال و اینطور گمان می کنم که اساسا slang است و در اینجا فاعل "یعلقونه تعلیقا" می شود و گاهی به صورت فعلی هم آمده: "اولم الریح فلانا". راستش معلوم‌نیست که چرا وزیدن باد ملایم بر سفره ها برای راوی مهم بوده است؟ شاید از باب دقت در وصف صحنه است و بعید نیست این روایت صورت کوتاه شده ای از روایتی بلندتر در باب این ماجرا بوده است. آنچه موجب قطع توصیف راوی از صحنه شده در واقع سوال شخص شنونده است که نمی دانسته چرا آن دو باید سر سفره یا نطع صحبت می کرده اند. شاید فکر می کرده منظور اینست که به طعام نشسته بوده اند. ولی راوی ناچار می شود توضیح بدهد که سفره در واقع بساط گوشت فروشی بوده و باد ملایم هم بر آن بساط می وزیده است. از آنجا که ایوب سختیانی بصری بود به اغلب احتمال این ماجرا در صورت صحت در بصره روی داده بوده و می دانیم که بصره شهری بندری است و وزش باد ملایم برای کشتی رانی اهمیت خاص دارد. به هر حال بعد از یکی دو جمله معترضه راوی می رود سراغ سرنوشت گوسفند. چون اصل ماجرا حرکت عجیب و غریب گوسفند در پنهان کردن کارد قصاب بوده است تا از ذبح خودش جلوگیری کند و همین‌موجب تنبّه قصاب می شود به طوری شغل خودش را رها می کند.

این کتاب مستطاب در دارالدوله کرمانشهان به چهار هزار دینار خریده شده است. نوشته گویا از کسی است که مامور در دارالدوله بوده، بیرون شهر ... به سرداری کل قشون
@jafarian1964

وقتی زندگی چیز زیادی به شما نمی دهد به خاطر این است که شما چیز زیادی از آن نخواسته اید آفتاب به گیاهی حرارت می دهد که سر از خاک بیرون آورده باشد.

وقتی زندگی چیز زیادی به شما نمی دهد به خاطر این است که شما چیز زیادی از آن نخواسته اید آفتاب به گیاهی حرارت می دهد که سر از خاک بیرون آورده باشد.
👌

🌹

امام کاظم (ع)در مورد برکت در مال حلال فرمود: گوسفند درسال یکبار زایمان می کند وهر بار هم یک بره به دنیا می آورد. سگ در سال دو بار زایمان میکند و هربار هم حداقل ۷-۶ بچه.

به طور طبیعی شما باید گله های سگ را ببینید که یک یا دو گوسفند در کنار آن است. ولی در واقع برعکس است. گله های گوسفند را می بینید و یک یا دو سگ درکنار آنها..

چون خداوند برکت را در ذات گوسفند قرار داد و از ذات سگ برکت را گرفت .با اینکه مردم فراوان گوسفند را ذبح می کنند و از گوشت آن استفاده می کنند. ‌علاوه بر اینکه تمام اجزای گوسفند قابل استفاده است بخلاف سگ، مال حرام اینگونه است. فزونی دارد ولی برکت ندارد.»

الكافي، كلينى، ج5 ،ص125

✅از اینجاست که پیامبر (ص) فرمود: هولناکترین بلا بعد از من رواج حرام خواری و رباخواری در امتم است!

‍ 🐓 مرغ ؛ خوکِ پرندگان

💎 إنَّهُ ذُكِرَتِ اللُّحْمَانُ بَيْنَ يَدَيْ عُمَرَ فَقَالَ عُمَرُ إِنَّ أَطْيَبَ اللُّحْمَانِ‌ لَحْمُ‌ الدَّجَاجِ‌ فَقَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع كَلَّا إِنَّ ذَلِكَ خَنَازِيرُ الطَّيْرِ وَ إِنَّ أَطْيَبَ اللُّحْمَانِ لَحْمُ فَرْخٍ قَدْ نَهَضَ أَوْ كَادَ أَنْ يَنْهَضَ [الکافی،ج6،ص312]

👈یعنی نزد عمر از گوشت یاد شد گفت بهترین گوشت، گوشت مرغ است حضرت علی (ع) فرمود: هرگز! بلکه خوکِ پرندگان است و بهترین گوشت، گوشت جوجه کبوتری است که پرواز کرده است یا نزدیک است که بپرد.

♦️ملاک خوردن یا نخوردن نجاست نیست، بلکه ملاک باقی بودن خود نجاست یا اثر نجاست در بدن است. اگر ملاک نفس خوردن باشد، از روزی که نجاست خورده نمی‌شود، مصرف گوشت بلامانع است ولی باید چهل یا سی روز به حیوان غذای پاک بدهند تا بشود گوشت آن را مصرف کرد.

🔻بنابراین دلیل منع مصرف گوشت در حیوانات نجاست خوار، نجاست و کثیفی غذای آن ها است. اگر غذای حیوانی بالعرض هم کثیف باشد، نمی‌توان از آن حیوان تغذیه کرد. در روایات آمده است که مرغ، «خوک پرندگان» است. خوک همه چیز حتی عذره‌ی خود و حیوانات دیگر را می‌خورد و مرغ هم چنین خصوصیتی دارد و همه چیز مانند سوسک و حشرات و هر آنچه باشد را می‌خورد. به همین جهت خوردن گوشت مرغ مکروه است.

🔸اگر چه بیشتر غذای مرغ یا خروس سالم باشد و به ندرت چیزهای کثیف می‌خورد، در عین حال خوردن گوشت مرغ کراهت دارد. اگر چه از نظر شرعی خوردن گوشت مرغ حلال است ولی از نظر طبی خوردن گوشت مرغ اشکال دارد.

مرغابی با مرغ خانگی متفاوت است.

✅در مقابل، گفته می‌شود کبوتر بهترین گوشت را دارد زیرا کبوتر هر غذایی را نمی‌خورد بلکه غذای کبوتر فقط گندم، آن هم گندم های سالم است. کبوتر گندم را با وسواس می‌خورد. کبوتر گندم را با نوک بر می‌دارد و آن را زیر و رو می‌کند و بعد آن را می‌خورد. کبوتر بیست دانه را بر می‌دارد و فقط یکی را می‌خورد.


♦️ولی مرغ، خوک پرندگان است یعنی مانند خوک از خوردن هیچ چیزی ابائی ندارد.

در روایت آمده است:

💎و لِأَنَّ غِذَاءَهُ أَقْذَرُ الْأَقْذَار [عیون اخبار الرضا،ج2،ص94]
👈یعنی غذای خوک کثیف ترین کثیف ها است.

🔺گفته می‌شود غیورترین حیوان خروس است و تنها حیوانی است که تا پای جان از مرغ خود دفاع می‌کند. مرغ و خروس فقط در نوع غذا به خوک شباهت دارند. خروس و مرغ از جهت غذا فرقی نمی‌کنند ولی خروس کمتر آشغال می‌خورد.

🔺وقتی طبع سلیم انسان غذای مرغ مانند سوسک یا گوشت خودش یا گوشت انسان را می‌بیند، نمی‌تواند مرغ را بخورد. مثالی در اعراب هست که می‌گویند وقتی بهترین غذا را جلوی مرغ می‌گذاری، چشمش همچنان به آشغال دان است.

✅ الان کبک پرورش داده می‌شود، اگر کبک به طور اصولی و نه با آنتی بیوتیک و هورمون، پرورش داده شود بهترین گوشت است که به جای مرغ مصرف بشود.

✅گوشت کبوتر و گوشت کبک باید به جای گوشت مرغ مصرف شود.

البته چون پیامبر(ص) گوشت مرغ خورده است و به ندرت هم ائمه(ع) گوشت مرغ می‌خورده اند، می‌توان مرغ خورد، اینطور نیست که اصلا گوشت مرغ مصرف نکنیم.اما گوشت مرغ اثراتی در بدن دارد که خوردن آن صلاح نیست.

در روایت آمده است:

💎 أنَّ النَّبِيَّ ص كَانَ يَأْكُلُ الدَّجَاجَ‌ وَ الْفَالُوذَجَ‌ ...‌[بحارالانوار، ج62، ص6]
👈یعنی پیامبر(ص) مرغ و فالوذج می‌خورد ...

یعنی پیامبر(ص) غذاهای فاخر مانند مرغ و پالوده مصرف می‌کرده است.

روایتی هم نشان می‌دهد گوشت مرغ تقویت کننده است:

💎و لَقَدْ آذَانِي أَكْلُ‌ الْخَلِ‌ وَ الزَّيْتِ‌ حَتَّى إِنَّ حَمِيدَةَ أَمَرَتْ بِدَجَاجَةٍ فَشُوِيَتْ فَرَجَعَتْ إِلَيَّ نَفْسِي[الکافی، ج4، ص260]
👈یعنی امام صادق(ع) فرمود خوردن سرکه و روغن زیتون مرا اذیت کرد تا اینکه حمیده(همسر) امر کرد مرغی بریان شود و نیرو و توانم برگشت.

🔸غذای همیشگی امام صادق(ع) سرکه و روغن زیتون است که غذای انبیاء بوده است.

ظاهرا در این روایت به جای «دجاج» «دجاجه» ذکر شده که شاید منظور جوجه باشد که می تواند به جز جوجه مرغ شامل سایر جوجه ها مانند جوجه خروس نیز باشد.

❌ مرغ های امروزی از جوجه های وارداتی هست که تراریخته هستند و عموما ژن خوک دارند و در شرایط بدی در مرغ داری که اجازه خواب هم به آنها نمی دهند و در زمان بسیار کم و با غذای غیر طبیعی و تراریخته و با تزریق انواع هورمون ها و آنتی بیوتیک ها پرورش داده می شوند.مصرف این مرغ ها قطعا اشکال دارد.

👈شبهه ذبح برای أئمه و أولیاء

⚪️ شبهه:
وهابیان می گویند: ذبح یکی از اعمال اسلامی است که باید برای خدا انجام شود و نه هیچ کس دیگری.

کما اینکه خداوند فرمود: {فَصَلِّ لِرَبِّكَ وَانْحَرْ}(کوثر/2). یعنی: برای خدا نماز بخوان و برای خدا شتر قربانی کن
بنابراین:
اینکه عده ای از مسلمانان برای أئمه و أولیاء ذبح می کنند مخالف این آیه است و شبیه عمل مشرکین است!
مثل اینکه برای امام حسین گوسفند قربانی می کنند و گوشت آن را بین مردم تقسیم می کنند.

🔵پاسخ به شبهه:
1. همانطور که در مورد نذر هم گفته شد، هدف مسلمانان ذبح برای غیر خدا به این معنی که او را بپرستند نیست!!!

بلکه این که می گویند: این گوسفند را برای فلان امام قربانی می کنم، شبیه این است که شخصی برای پدرش که از دنیا رفته گوسفندی را ذبح و گوشت آن را بین مردم پخش می کند

و در واقع:

او می خواهد خدا را بپرستد و ثواب آن برای دیگری باشد و یا به نیابت او این کار را انجام دهد و یا می خواهد با تقسیم گوشت و یا اطعام مردم در روز ولادت و یا شهادت ائمه، برای رضای خدا یاد أولیائش را زنده نگه دارد

2. این عمل با ذبح کفار برای خدایانشان تفاوت دارد.
چون کفار رو به بت و برای بت و به قصد تقرب به بت قربانی می کردند ولی مسلمانان رو به قبله و برای خدا و با نام خدا قربانی می کنند تا ثوابش برای ائمه باشد و یا به نیابت ائمه و به یاد آنها مردم را اطعام کنند!!!

فلذا وهابی دراین تشبیه خودش به خطا رفته و به غلط مسلمانان را به مشرکین تشبیه کرده است.

کما اینکه ما در سیره پیامبر اکرم داریم که از طرف دیگران و به نیابت آنها ذبح می کردند!!!

استادجان، سلام و عرض ادب
به گمانم اینها لازم است و چه بسا موارد دیگری هم باید افزوده می شد، هدف نهایی این کار باید طوری باشد که تصویر نسخه به دست مصصح یا محقق اصلی برسد نه تجمیع کنندگان و سوداگران...

سلام علیکم.

نفسها پای کوبان و دست بر دست ند،یا پای کوبان آید در حالی که دست به دست دیگری گذاشته اند.

چون قبل ازین عبارت چنین آمده:

چنانچه شارح نوشته با واو عاطفه محذوف بود یا حال باشد

لذا در اونجا باید حرف(یا)باشدکه تفصیل دو وجه مجمل در قبل باشد،نه (با)که ظاهرا تصحیف است.

صرف نظر از تاریخ سند دیگری که ارائه فرمودید، به نظرم باید به کاربرد "تومان" (ده هزار دینار) توجه ویژه شود، کلماتی همچون "صاحب تومان" که شاهان و رجال صاحب نام بدان موصوف می‌شدند، قاعدتاً بار معنایی خاصی دارند و بعید می‌نماید متعلق به دوره زندیه یا قبل از آن بوده باشد، هر چند باید مفهوم "تومان تبریزی" هم لحاظ شود، با "تومان" مطلق، که معادل "ده هزار دینار طلا/نقره" بوده، چه نسبتی برقرار بوده است.

درود و سپاس بزرگوار.
با فرمایش شما و استاد متقی موافقم. فقط یک سوال برایم باقی است:
متن واژه ای است با شمول معنایی خاص خودش. وقتی میفرمایید اعمال سالیقه و دخل و تصرف در متن دقیقا به چه چیز اشاره دارید؟ بنده املای کلمات را دخیل در متن نمی بینم خیلی وقتها (مگر گویش خاصی باشد). املا نوعی آوانگاری است به خط فارسی با ویژگیهای خودش که نقص هم دارد. عرض بنده بر سر پیدا کردن این آوانگاری فارسی در قرون مختلف است که به آن خط فارسی می گوییم. آیا تغییر املای کلمه زین به ز این واقعا تصرف سلیقه ای در متن است؟

بهای گوشت در بروجرد در 76 سال پیش


🔵 راز ، دوشنبه 17 مهر 1323 ، شماره 1
آگهی شماره 1685 مورخ 16 مهر 1323
بهای گوشت از روز 17 / 7 / 1323 تا تجدید آگهی ثانوی به شرح زیر تعیین و اعلام می شود :
1- گوشت گوسفند با استخوان هر کیلویی 40 / 22 ریال، نیمه به سنگ بروجرد 7 ریال
2- گوشت گوسفند بدون استخوان هر کیلویی 80 / 28 ریال، نیمه به سنگ بروجرد 9 ریال
3- گوشت گاو با استخوان هر کیلویی 29 / 11 ریال، نیمه به سنگ بروجرد 50 / 3ریال
4- گوشت گاو بدون استخوان هر کیلویی 40 / 14 ریال، نیمه به سنگ بروجرد 50 / 4 ریال
بدیهی است در صورت تخلف فروشندگان از نرخ معینه بالا، متخلفین به دادگاه گران فروشان احاله و تسلیم خواهند شد . شهردار بروجرد ، مجد


چند توضیح:
- نیمَهْ در عُرف بازار بروجرد حدود 330 گرم بود.

- مقایسة قیمت¬های مندرج در این آگهی با قیمت¬های امروزی، از رشد شگفت¬انگیز قیمت¬ها حکایت دارد: گوشت گوسفند حدود 38 هزار برابر شده و گوشت گاو نزدیک به 60 هزار برابر!!!

- با استناد به آگهی فوق روشن می¬شود که در دهه¬های گذشته، گوشت گوسفند نسبت به گوشت گاو تقریباً دو برابر گران¬تر بود. یک دلیل آن تقاضای بیشتر برای گوشت گوسفند بود که در دید بروجردی¬ها طبعی «گرم» داشت و برای آبگوشت و کباب کوبیده - دو غذای مشهور بروجرد- از گوشت گاو و گوساله، که «سرد» بود مناسب¬تر می¬نمود. این اختلاف قیمت سبب شده بود که برخی کبابی¬های از ترکیب گوشت گاو و گوسفند در طبخ کباب کوبیده استفاده کنند. البته این قبیل کبابی¬ها بیشتر در بازار مرکزی شهر، جایی که روزانه گروه¬های زیادی از اهالی روستاهای پیرامون برای خرید به آنجا می¬آمدند، قرار داشتند! اختلاف قیمت گوشت گوسفند و گاو برای دهه¬ها ادامه داشت و تنها در یکی دو دهة اخیر قیمت این دو به یکدیگر نزدیک شده¬ است.

- در گذشته و زمانی که هنوز پای یخچال و فریزرهای امروزی به هیچ خانه¬¬ای باز نشده بود، اهالی بروجرد –مانند مردم دیگر شهرهای ایران- مایحتاج خود را به صورت تازه، به اندازة مصرف روزانه و از بازارچة محله یا گذر تهیه می¬کردند. بر مبنای خاطرات مُسن¬ترها می¬توان گفت که سرانة مصرف گوشت –نسبت به امروز- بسیار پایین بوده است؛ غالب خانواده¬ها در روز بیشتر از «نیمه» (حدود 330 گرم) گوشت نمی¬خریدند! این موضوع به پایین بودن سطح درآمد اکثریت مردم ربط داشت و شکل زندگی بسیار ساده و بی¬تکلف¬شان. جالب آن بود که مصرف گوشت در فصل¬های گرم سال (نیمة دوم بهار و تابستان) کمتر هم می¬شد و انواع غذاهایی که می¬شد با سبزیجات و صیفی¬جات تدارک دید، مانند: همه تره¬ای، ماست و خیار، کشک و بادنجان جای غذاهایی مثل آبگوشت را می¬گرفت.

✍️محمد گودرزی، پژوهشگر تاریخ بروجرد
کانال تلگرامی: ویروگرد، یادگار ماندگار
آدرس: virugerd@

🔸اقسام مسح سر

مردم مسح سر را فقط به یک شکل صحیح می دانند و آن مسح کشیدن با دست راست از بالای سر تا نزدیک پیشانی است. در حالی که به چند صورت جایز است:

1. با دست راست ٢. با دست چپ ٣. از بالا به پایین ۴. از پایین به بالا ۵. به صورت طول و عرض سر.

(مسأله: بعد از شستن هر دو دست باید جلوی سر را با تری آب وضو که در دست مانده مسح کند و لازم نیست با دست راست باشد یا از بالا به پایین مسح نماید.)

@bazmeghodsian

هو

مقتضای شفقتِ اسلام و أُخوّتِ دینی آن است که مثلا اگر دزد هزار دینارِ شخصی به طریق دزدی بُرده باشد، باید که صاحب مال را غم آن که مسلمان چرا به این معصیت مبتلا شد از غمِ فقدانِ هزارِ دینار بیشتر باشد.

ملفوظاتِ خواجه عبیدالله أحرار
@yarekhaksar