گفتگوهای تراثی (آرشیو)

مجموعه حاضر، شجره انتساب نامه مخطوط سادات قریه گُل آخور و ارزیل از محال دیزمار خاوری قراجه داغ و متعاقبا احفاد ایشان در ایروان، تَفلیس، قراجه داغ، تبریز، روستای گُلهین، روستای بنفشه درق، روستای اَلَنجَق، قفقاز جنوبی، ساری مازندران، روستای اَستَرقان، روستای تَرزم، تهران، سیف الدین رود و روستای کُهُل بلاغ هشترود، روستای ساری تپه، شمیران، شهرری، قم، و ... می باشد که در 1+82 صفحه توسط «اشرف الحاج و المعمرین السید الامجد آقای میر اسماعیل بن میر احمد بک معروف به (خوش احوال)» طی مدت حداقل 10 سال و پایان در سال 1296 ق (= 1257 ش) در سن 62 سالگی نوشته و به مدت حداقل 7 سال نیز آن را بروزرسانی می کرده است. حاجی میر اسماعیل به احتمال قریب به یقین متوفای کمی کمتر از دو سه سال بعد از 1303 ق (= 1264 ش) و نوه مرحومه مغفوره سعادت بکم خانم بوده که آن مخدره ملازم والده محمد شاه و خود محمد شاه و نایب‌السلطنه عباس میرزای ثانی بودند که تقرّب تمام در دربار شاهان قاجار داشتند. آن چه از کلی شرح حال ایشان استحضار می شود، آن است که رفتار ملوکانه و زیّ امرایانه و طبعی بلند داشتند و علت آن هم جدای از تاثیر اجداد طاهرینش، مراوده با ملوکان بوده که از ایشان شخصیتی شخیص و مرد تمام ساخته بود. فلذا نوشتار متن که غالبا به دست توانای مرحوم حاج میر اسماعیل است، کاملا متقن و به دور از هرگونه تملق و ریاست؛ لذا القاب و عناوینی که به سادات از قبیله منتسب نموده اند، حاکی از واقعیت و قابلیت ذاتی ایشان است نه این که بحث بزرگنمائی و تعارف در میان باشد. مرحوم حاجی میر اسماعیل بنابر نقل خویش، مطالب مندرجه را از مشجرات سابق که تاریخ آن ها به سال 1130 ق (= 1096 ش) می رسیده استفاده نموده اند؛ از آن پس متونی از دست نوشته های مرحوم مبرور آقای «میرزا رضا بک ابن میر غیاث بک (مشهور به میر غیاث بزرگ)» که معزز شاه طهماسب و خلفای صفوی بوده، به دست آورده و از آن ها برای تحصیل احوال سابقین از اجداد، بهره فراوان برده است؛ سر سلسله ای که ایشان بنا به اظهار خودشان به علم الیقین به آن دست یافته اند، مرحوم سید معصوم (اعلی اللّه مقامه) می‌باشد که متولد سال 800 ق (= 776 ش) می باشد. فلذا این شجره نامه حوادث سال 800 ق تا این زمان که بنده، احقر العباد السید محمد علی بن السید محمد رفیعی بنی الصادق مشغول جمع آوری و تنظیم نهائی آن هستم که سال 1437 ق می باشد، 637 سال از قدمت آن می گذرد که الحق در نوع خود یگانه و بی نظیر است و البته با توجه به الحاقات حقیر، این مدت به 733 سال افزایش یافته و باید دانست اثر حاضر حاصل یک دهه تلاش بی وقفه توسط این عبد عاصی بوده است. حداکثر 33 سال پس از مرحوم میر اسماعیل، نوه دختری ایشان، جناب مستطاب آقای میر ستار ابن الحاج میر اسداللّه شجره دست نوشت پدربزرگ را در تاریخ غره شهر شعبان المعظم/ 1336 /هجری نبوی (= یکشنبه 18/3/1297ش) از نو نویسی و بروز رسانی کرده و اولاد جدید الولاده را به آن اضافه می نمایند و نوشتار فعلی شجره که در 1+82 صفحه گرد آمده، در واقع تقریرات مرحوم میر اسماعیل و اضافات و دست نوشت مرحوم میر ستار است که زحمات ایشان نیز انصافا قابل تقدیر است. لازم به ذکر است که 2 صفحه پایانی شجره (81و82) از الحاقات مرحوم میر ستار است و به تذکره 11 نفر اشاره نموده است. از قرائنی که در متن یافتم معلوم می شود این شجره به مدت 9 سال توسط مرحوم میر ستار بروز رسانی می شده و موارد جدید به آن اضافه می شده است. خدایش بیامرزد و با اجدادش محشور نماید. آمین. از آن تاریخ (ق 1345 = 9 + ق 1336) تا 47 سال بعد، این شجره دست نخورده و در دست بزرگان از قبیله باقی مانده بود تا آنکه حضرت استاد علامه فهامه، السید الامجد ابوالحسن السید محمد بن السید عزیز رفیعی بنی الصادق; را بر آن داشت تا این شجره نامه را که قبلا به مهر و شهادت قاریان قرآن حول و حوش و اعاظم قراجه داغ و خلفا و علما موحّش و مزین شده بود را توسط استاد علامه نسّابه آیت اللّه العظمی مرعشی نجفی; با خط خود آن مرحوم به تاریخ 1392 ق (= 1350 ش) (در دو طرف صفحه اول) ممهور و موحّش نمایند. (جزاهما اللّه الباری خیر جزاء المحسنین). تباری که بزرگ مردان راستین اهل علم و معرفت و صاحب شأن و فضیلت و دارای مرجعیت و ملجأیت چون علامه فقید آیت اللّه سید محمد رفیعی بنی الصادق; (م 1420 ق)، آیت اللّه سید عزیز رفیعی بنی الصادق (حفظه اللّه تعالی)، آیت اللّه سید نعمت اللّه تبریزی; (م 1309 ق)، آیت اللّه سید عبدالصمد تبریزی; (م 1260 ق) و ... را در فرهنگ ارزشمند و غرورآفرین این دیار به یادگار نهاده است.

1. آقاسیدی (تبار بنی الصادق)،
2. آل احمد (تبار بنی الصادق)،
3. آل رسول (میر حیدر ابن میر حیدر)(دست نوشته های مرحوم آقا سید یعقوب میرجوادی)،
4. امامزاده سید مهدی بن سید حسین (متوفای 1339 ق در 129 سالگی) و مدفون در روستای کُهل بلاغ شهرستان هشترود (فرهنگ جامع امامزادگان و بقاع متبرکه آذربایجان شرقی، ج: 2، صص: 1266-1268)،
5. اماموردی تبریزی گُل آخور (تبار بنی الصادق)،
6. جداری ایرانی نژاد (تبار بنی الصادق)،
7. جعفری بنفشه درق (تبار بنی الصادق)،
8. جعفری پاکدل (تبار بنی الصادق)،
9. حجازی انوریان (فرزندان سید علی)(دست نوشته های مرحوم آقا سید یعقوب میرجوادی)،
10. حسینی اقدم (تبار بنی الصادق)،
11. حمزوی بنفشه درق (تبار بنی الصادق)،
12. حمزوی بنفشه ورق (تبار بنی الصادق)،
13. حمزوی تبار (تبار بنی الصادق)،
14. حمزوی تبریزی (تبار بنی الصادق)،
15. رضوی (تبار بنی الصادق)،
16. رفعتی بنفشه درق (تبار بنی الصادق)،
17. رفیعی بنفشه درق (تبار بنی الصادق)،
18. رفیعی بنی الصادق (تبار بنی الصادق)،
19. «سید ابراهیم و میر محسن و سید حسن» فرزندان میر ابوالفضل (دست نوشته های مرحوم آقا سید یعقوب میرجوادی)،
20. سیدفتحی (آثار باستانی آذربایجان، عبدالعلی کارنگ، ج: 1، ص: 670)،
21. سیدیونسی (آثار باستانی آذربایجان، عبدالعلی کارنگ، ج: 1، ص: 670)،
22. شریفی (تبار بنی الصادق)،
23. الصمد ابن سید حمزه ابن سید محمد ابن سید عبدالله الحسینی (متوفای 18/رجب المرجب/759 ق)(رونوشت سنگ قبر در 50 قدمی قبر امامزاده سید علی روستای گل آخور)،
24. طه (آثار باستانی آذربایجان، عبدالعلی کارنگ، ج: 1، ص: 670)،
25. قاسمی (تبار بنی الصادق)،
26. قریشی (دست نوشته های مرحوم آقا سید یعقوب میرجوادی)،
27. محمودی حسینی (آثار باستانی آذربایجان، عبدالعلی کارنگ، ج: 1، ص: 670)،
28. مرتضائی («سید عباس و میر آقا» ابن میر مرتضی)(دست نوشته های مرحوم آقا سید یعقوب میرجوادی)،
29. مرتضوی تبریزی (آثار باستانی آذربایجان، عبدالعلی کارنگ، ج: 1، ص: 670)،
30. موسوی (میر حسین ابن میر نعمت الله ابن میر حسین)(دست نوشته های مرحوم آقا سید یعقوب میرجوادی)،
31. موسوی بنفشه درق (تبار بنی الصادق)،
32. میر فیض الله ابن میر زین العابدین ابن میر محمود (دست نوشته های مرحوم آقا سید یعقوب میرجوادی)،
33. میرجوادزاده (تبار بنی الصادق)،
34. میرجوادی (تبار بنی الصادق)،
35. میرحسنیان (تبار بنی الصادق)،
36. میرحیدری (تبار بنی الصادق)،
37. میرخلیل زاده (دست نوشته های مرحوم آقا سید یعقوب میرجوادی)،
38. میررضایی (تبار بنی الصادق)،
39. میرزاجانی (تبار بنی الصادق)،
40. میرزاده (تبار بنی الصادق)،
41. میرسیدی (تبار بنی الصادق)،
42. میرصمدی (تبار بنی الصادق)،
43. میرصمدی زاده (تبار بنی الصادق)،
44. میرفتاحی (تبار بنی الصادق)،
45. میرقاسمی (تبار بنی الصادق)،
46. میرکاظمی (دست نوشته های مرحوم آقا سید یعقوب میرجوادی)،
47. میرکاظمی زاده («میر ستار و سید اسماعیل» دو فرزند میر کاظم)(دست نوشته های مرحوم آقا سید یعقوب میرجوادی)،
48. «میر محمد و میر رضی و میر علی» فرزندان میر فتح الله (دست نوشته های مرحوم آقا سید یعقوب میرجوادی)،
49. میرمحمدی (دست نوشته های مرحوم آقا سید یعقوب میرجوادی)،
50. میرمهدی زاده (دست نوشته های مرحوم آقا سید یعقوب میرجوادی)،
51. میری (دست نوشت متفرقه مربوط)،
52. یعقوبی (دست نوشته های مرحوم آقا سید یعقوب میرجوادی)،
53. و ...

کتاب "روشی نوین در بررسی طبقات انساب بر پایه کتاب المجدی فی انساب الطالبیین" که برای نخستین بار به نحوی نوین ساختاری جدید در ارائه مطالب درخصوص طبقات انساب ارائه می دهد. شیوه جدید این ساختار، ابتکاری جدید از این عاصیست (سید محمد علی رفیعی بنی الصادق) و پایه گذار روشی است که این زمان به بعد، بررسی های نسبی را صدها بار آسوده تر و دقت مطالب را به نحوی ستودنی در اختیار قرار می دهد

توضیحی پیرامون چینش جدید کتاب و نحوه استفاده از آن:
برای نخستین بار پس از سال ها تلاش در عرصه نسب شناسی و استخراج گزیده ای اسامی مذکور در کتب نسب و به نحوی ساده کردن این کتب از پیچیدگی های بسیاری که می توان به جرأت ادعا نمود از غامض ترینِ متون هستند، در نهایت، این کار منتهی به نوعی رمزگشایی این دست از کتب نسب شد و کم کم با طراحی ده ها نوع جدول، بالاخره راه به این سرانجام ختم شد که کتاب حاضر، نتیجه آزمون و خطاهای بسیار و امتحان نمودن روش های بسیاری است که به برکت ولی نعمت عظمی حضرت ستنا فاطمة المعصومة علیها السلام، بالاخره به منصه ظهور و سرانجام خود رسید. ذیلا به نکاتی چند در این خصوص توجه فرمائید:
1. در کتاب المجدی هیچگونه ترتیب خاصی برای ذکر فرزندان نیافتم و با آنکه کرارا متن آن را خوانده و اطلاعات را چندین مرتبه مرور کردم، اما چینشی منظم بر آن نیافتم. به این معنا که گاه چینش بر اساس ذکر بزرگترین فرزند به کوچکترین است که درمورد فرزندان امام صادق* (سخن درمورد دفتر نخست بنده است و اظهار نظرهای خود را درمورد سائر فرزندان ائمه در دفاتر دیگر به لطف الهی خواهم نگاشت) اطلاعاتی در دست است که فی الفرض، اسماعیل الاول (اسماعیل امین اعرجی مدنی هاشمی)، بزرگترین فرزند آن حضرت است (در این خصوص به کتاب «حضرت ابومحمد اسماعیل الامین ابن الصادق الامین*» نوشته دیگری از حقیر مراجعه شود) و باید مقدم ذکر می شد و کما اینکه بنده در کتاب «تبار بنی الصادق» به همین ترتیب و با ذکر اسامی فرزندان ذکور در ابتدا و انوث در ادامه، افراد را شمارش نموده ام؛
یا آنکه دسته بندی بنا بر تقسیم به مذکر و مونث و تقدم یکی بر دیگری باشد که این امر اولا کار شمارش افراد را آسان می نماید و ثانیا نظمی منسجم به کتاب می دهد که یافتن اشخاص با سهولت بسیار بیشتری ممکن می شود نسبت به زمانی که اسامی درهم و مغشوش ذکر شوند؛
دیگر ترتیب می تواند به ترتیب تفکیک مادران باشد با این توضیح که یک خاندان از یک امام، اجتماعی از عده ای از بانوان آزاد و کنیزان بوده که این کنیزان پس از تولد فرزندشان، به "ام ولد" معروف می شدند و این ملاک نیز می توانست ملاک تقسیم قرار گیرد یا ملاکات دیگری که نجم الدین نسابه شجری به هیچیک از آنها عمل ننموده و لذا با دسته بندی افراد در طبقات منظم، این خلاء کتاب هم برطرف می شود؛
2. یکی از فوائد ارائه جدولی انساب به شکل حاضر، این است که خواننده با یک نگاه به ستون ها خواهد دانست که نویسنده ی آن کتاب تا چندمین نسل از فرزندان یک امام را شمارش کرده و این می رساند که در فرض خودمان، ابوالحسن علی نسابه، تا 13 اُمین نسل فرزندان امام صادق* با عنوان "[دارای چهار فرزند پسر و دو فرزند دختر در مصر] ابناء محسن بن علی بن اسماعیل الاحول بن احمد بن عاقلینَ بن اسماعیل الثالث بن احمد (ابن العمریة) بن اسماعیل الثانی بن محمد بن جعفر بن محمد بن اسماعیل الاول بن امام جعفر صادق*" (ردیف شماره: 67) یا تا 12 اُمین فرزند حضرت یعنی: "تمام بن ابو الحسن علی الشاعر بن ابو جعفر الحسینی بن محمد (سندی) بن علی حرکات بن اسماعیل الثالث بن احمد (ابن العمریة) بن اسماعیل الثانی بن محمد بن جعفر بن محمد بن اسماعیل الاول بن امام جعفر صادق*" (ردیف شماره: 69) را شمارش کرده و تا عصر او (اواسط قرن پنجم) چه تعدادی از نسل و 18 فرزند صلبی امام صادق ذکر شده بودند که این دسترسی بسیار آسانی خواهد بود بر غواصین این رشته که فوائد آن بر اهل تحقیق پوشیده نیست؛
3. در ارائه جدولی این مهم نیز به دست می آید که با شماره گذاری افراد، ارجاعات را می توان با توجه به شماره ردیف و عنوان و ستون ارائه داد که هم سهولت دسترسی و هم کاهش خطا در حدّ صفر از مزایای آن است. مثلا با ارجاع به ردیف 76 ستون "نسل 3"، به «عبدالله بن علی بن اسماعیل الاول بن امام جعفر صادق*» می رسیم که واسطه سوم سادات «بنی الصادق» با امام صادق* می باشد؛
4. در امثال کتاب المجدی که چینش منظمی از افراد ارائه نشده، در فرض ما، فرزندان امام کاظم* در بین فرزندان امام صادق* گنجانده شده و 34 صفحه بعد، ادامه فرزندان آن امام همام حضرت جعفر صادق* ذکر شده که این فاصله، موجب صعوبت دسترسی به فرزندان طبقات می شود که درمورد امام صادق*، در این کتاب 393 مورد را شامل می شود که ضمن فهرستی در پایان کتاب به دو دسته "نظم کتاب" و "ترتیب الفبائی" ارائه شده اند؛
5. هنگام ذکر مسلسل وار اسامی، فقط کافیست در یک جا سررشته از دست برود و اگر خیلی خوش شانس باشیم و با اسامی مشابه برخورد نداشته باشیم، رجوع به قبل و قبل و ... جهت یافتن مَقسم، امری غیر قابل اجتناب است اما در این روش با یک نگاه، تمامی واسطه ها تا مَقسم، از نظر می گذرد و چیزی از چشم تیزبین یک محقق پنهان نمی ماند؛

6. امید می رود با یکسان نمودن نسب ها طبق تالیفات نگاشته شده ی نخستین و تصحیح و مقابله ی کتب موجود که بسی برای تدوین و گردآوری آنها زحمات و رنج ها و مرارت ها تحمل شده و به موجب تحمل ایشان به این دشواری ها بوده که اکنون توانسته ایم متنی ساده شده از علمی پیچیده در اختیار عموم قرار دهیم که إن شاءالله طلاب مستعد و علاقمند به این رشته را با استقبالی گرم به این رشته وارد نموده و آرزوی دیرین استاد یگانه صاحب این فنّ، حضرت آیت الله سید شهاب الدین مرعشی نجفی ره را برآورده سازیم؛
7. جداول تبعا به تبع محتوای کتابی که از آن گزارش می شوند، به دو دسته مبسوط و مشجر تقسیم می شوند که در ما نحن فیه، جدول مبسوط است چه آنکه محتوای کتاب المجدی، مبسوط است و این امری واضح و روشن است؛
8. مطالب کتاب، با استفاده از (پرانتز) و [کروشه] به نحوی ساده شده و بسیاری از کلمات نسابه شجری با همین ترفند، ارائه و از افزودن پاورقی و توضیح زائد جلوگیری شده و این خود حجم کتاب را هم تا حدودی کاسته است؛
9. تقریبا تمامی کلمات نجم الدین ابوالحسن علی نسابه شجری، در این ساختار و به پیوست پاورقی های آن منعکس شده و مطلبی بحمدالله از قلم نیافتاده است؛
10. ضرورت ایجاب می کرد که جهت سهولت و دسترسی آسان به جداول، دو گونه دسته بندی داشته باشیم. به این صورت که یکی از آنها بر اساس چینش اصل کتاب بوده و دیگری به ترتیب حروف الفبا باشد که جستجوی افراد و اسامی به بهترین و راحت ترین شکل ممکن صورت پذیر؛
11. [المجدی]، [دامغانی] و [بنی الصادق] به عنوان رمز، به ترتیب به گفتار ابوالحسن علی علوی نسابه شجری، دکتر محمود مهدوی دامغانی، و حقیر سید محمد علی رفیعی بنی الصادق اشاره دارند؛
12. گمان می رود با این روش ابداعی جدید بتوان علم نسب را از انحصاری که حاصل صعوبت و مشکلات بسیار و برخی تسلط های ویژه این علم و متوقف بر شناخت افراد با نام های مشابه، قبائل، منطقه های مسکونی و ... است، درآورده و این شیرینی و حلاوت شناخت نسب ها برای همه علاقمندان قابل چشیدن باشد.

این کتاب در واقع تکمله رساله کارشناسی ارشد بنده (سید محمد علی رفیعی بنی الصادق) می باشد که دو سال و چهار ماه تدوین آن زیر نظر پنج تن از اساتید بزرگوار حوزه علمیه ازجمله حجج اسلام و المسلمین: ترابی شهررضایی، ترکاشوند، جبرئیلی، عزالدین رضانژاد و ... به طول انجامیده و تالیف شده و برای نخستین بار مسند حیات بزرگترین فرزند الامام الاعظم و الهمام الاقدم ، جعفر بن محمد الصادق الامین ص، یعنی حضرت اسماعیل امین ع، جد سادات بنی الصادق، در آن ذکر شده است.

گاهی از برخی مردم شنیده می شود که هنگام تعجب می گویند: « یا امامزاده بیژن ! »

محض اطلاع عرض می شود که این امامزاده در یکی از روستاهای شهرستان نور مازندران، مدفون است.

مسئولان محلی می گویند: امامزاده «بیژن» همان امامزاده «سید محمد» است که در گذشته به دلیل وجود دو امامزاده به نام «سید محمد» در روستای «کُپ سفلی» از توابع شهرستان نور مازندران، نام یکی از آن ها، به انتخاب مردم محلی تغییر کرد. آنها برای یکی از سیدمحمدها، «بی جِن» را انتخاب کردند، به این دلیل که آن مکان را امن و بدون جن می دانستند و بعدها، «بی جن» در محاوره به «بیژن» تغییر کرد؛ نامی ایرانی که بسیاری را نسبت به واقعی بودن آن به شبهه انداخته است.

در شجره نامه ضیاءالدین کجوری در سال 1373 هجری قمری، نسب این امامزاده بررسی شده است. بر این اساس، شخصی به نام «سید جلال الدین»، سه پسر داشت که در زمان معتصم عباسی از ساوجبلاغ کوچ کردند و به روستای کپ سفلی آمدند، اهالی بومی برای حفظ جان این برادران از دست تعقیب کنندگان، آن ها را درویش معرفی کردند.

طبق مستندات موجود در اداره اوقاف شهرستان نور، امامزاده بیژن با 14 واسطه به امام سجاد (علیه السلام) منتسب است.

به درستی گفته اند که انسان تنها موجود زمین است که دست دارد. ما با دست است که خراب می کنیم و آباد می کنیم. زدودن و زایاندن چیزها و انسان ها را به مدد دست انجام می دهیم. دست است که تصرف و تدبیر می کند. اگر منفعل و ضعیف باشیم، دست-خالی خوانده می شویم و نیازمند به دستگیری. اگر محدود و محصور شویم، دستمان کوتاه شده است و دستگیر شده ایم. آن را که ناتوان و رنجور است، دست و پا بسته خوانند و آن را که دستیاری می کند و همکاری، «دست» می خوانند. دست، ظهور اگزیستانس ما در جسمانیت ماست. گویی دست آمده است تا ما باشیم و «بودن» را تجربه کنیم و ساختن را. به همین خاطر است که خدایان هم دست دارند و با دست های خود تقدیر خاکیان را رقم می زنند و تاریخ را چارچوب می بخشند. آن را که به جایی رسد که مجری اراده خداوند شود، «دست خدا» می خوانند و آنجا که مردم برای تحقق اراده ای تجمیع کنند، «دست خدا» با آنها خواهد بود.
همچنان که با دست فیزیکی، خود را و نحوه بودن خود را به ظهور در می آوریم و به نوعی آینده خود را می سازیم (یا با خرابکاری می سوزانیم)، گاهی خود «دست» می شویم برای جمعی؛ و اگر چنین شدیم، ظهور آن جمع و بد و خوبش، تا حدی به دست ما خواهد افتاد. کسی که «دست» می شود، سازنده آینده و حیات قوم است و با این «دست بودن»، اهل مراعات می شود و مراقبت از مردمان را در دست می گیرد.
همچنان که از دست دادنِ دست، از دست دادن وجه عمده ای از (و برای عده ای همه وجوهِ) سازندگی و مراقبت و بودن است، از دست دادنِ این «دستِ» استعاری هم، از دست رفتن آینده یک قوم یا یک تاریخ است. چنین «دست»ی اگر از دست رفت، امیدها به ناامیدی و امکانات به محدودیتها تبدیل می شوند. پس تراژدی نه در از دست دادن دستها که در از دست رفتن «دست»هاست. «دستی» که با او، می شد بودن و شدن را تجربه کرد و بی او...؟
...باید در انتظار ماند.

رساله ای در نقد ادعای مهدویت توسط سید محمد نوربخش
زمانی که کتاب مهدیان دروغین را چاپ می کردم، فصلی هم در باره سید محمد نوربخش و رساله الهدی نوشتم. وی از شاگردان ابن فهد حلی بود و قبرش هم در سولقان تهران است که نوربخشیان پاکستان هم به زیارت آن می آیند. زمانی که آن رساله منتشر شد، برخی از دوستان نوربخشی به نقد آن پرداختند که یکی نذیر حسین بود که رساله ای در نقد آن نوشت و من هم در چاپ دوم مهدیان دروغین که مبسوط تر چاپ شده بود، آوردم. این روزها، یکی ازطلاب پاکستانی و از پیروان همین مکتب، با نام سید بشارت حسین تهگسوی هم پایان نامه خود را در نقد این ادعا که سید محمد نوربخش مدعی مهدویت بود نوشتند. امروز به کتابخانه تاریخ آمدند و برخی از آثار خود را از جمله ترجمه کتاب روضة الفردوس از میر سید علی همدانی، یک رساله از علاءالدوله سمنانی و کتابی به نام الربض در مقتل را که سال 1294 ق در پاکستان چاپ شده، با ترجمه آن، به کتابخانه دادند. طبعا نگران بودند که نباید با آن صراحت می آمد و این سبب واکنشهایی شده است. گفتم که بنده متن رساله را بر اساس دو نسخه منتشر کرده ام، و لابد در این باره بحث هست. ایشان گفتند که کتابهای دیگر سید محمد نوربخش، ادعای مهدویت توسط ایشان را رد می کند. آقای سید بشارت حسین، نسخه دیجیتالی رساله خود را دادند و از ایشان اجازه گرفتم که آن را در کانال بگذارم.
@jafarian1964

“دیوید بالفور” جوان هفده ساله ای است که در روستای “اسندین” در “اسکاتلند” زندگی می کند. دیوید اخیرا پدر خود را از دست داده است و چون مادرش را هم قبلا از دست داده، برای شروع یک زندگی جدید تصمیم به ترک شهر می گیرد. او در صبح ژوئن سال ۱۷۵۱ مسافرت خود را شروع می کند. قبل از اینکه حرکت کند، آقای “کامپبل”، کشیش دهکده که یکی از دوستان صمیمی اوست، با او صحبت می کند و آخرین خواسته پدرش را به او می گوید. طبق گفته های کشیش، پدرِ دیوید قبل از مرگش نامه ای به کشیش داده و از او خواسته که پسرش این نامه را به دست شخصی به نام “ابینزر بالفور” که در “عمارت شاوز” در همسایگی روستای “کراموند” (روستایی در شمال غربی شهر “ادینبورگ”) زندگی می کرد، برساند. بالفورهایی که در عمارت شاوز زندگی می کردند بسیار ثروتمند بودند. این به این معنا بود که دیوید علیرغم اینکه خود در فقر بزرگ شده بود؛ اما شاید اقوام او از خانواده ای ثروتمند و سرشناس بودند و این شوق دیوید را برای شروع ماجراجوییش دو چندان کرد …
@litera9

👆👆👆👆👆

این قرآن یکی از نفیس‌ترین و قدیمی‌ترین قرآنهای تاریخ اسلام محسوب می‌شود که در صدر اسلام توسط عثمان بن عفوان و بر روی پوست نگاشته شده است.

نِگِل (نوگل) نام روستایی خوش منظره در 65 کیلومتری جاده سنندج - مریوان در استان کردستان قرار دارد و جمعیت آن در حدود 2 هزار نفر بوده و در زمینی سنگلاخی بنا شده است.

روستای زیبای نگل سالیان درازی است که میعادگاه مسلمانان مومن و مخلص این منطقه است. آنچه به روستای نگل جلوه‌ای روحانی و مقدس بخشیده است وجود یک قرآن بسیار زیبا که با خط کوفی و تزئینات آب‌طلا بر روی پوست آهو نوشته شده که متعلق به صدر اسلام است.

در مورد نحوه کشف قرآن به وجود آمده در این روستا روایت متعددی نقل شده است.در حدود هزار سال پیش چوپانی از کنار روستای فعلی نگل که در آن زمان خالی از سکنه بوده درحال گذر بوده که در میان سبزه‌های اطراف, متوجه گُل زیبایی می‌شود و وقتی به آن طرف می‌شود مشاهده می‌کند که هر برگ به رنگی جلوه‌گر است و تصمیم می‌گیرد آن را به خانه‌اش ببرد و آن را بیرون می‌آورد که ناگهان زیر پایش فرو می‌رود و چاله غیرعادی در زیر گُل را مشاهده می‌کند و پس از کاوش و کندن زمین به صندوقچه‌ای که در این چاله قرار گرفته است پی می‌برد.

با خبر دادن اهالی روستای همجوار تصمیم به ساختن مسجدی در این محل می‌گیرند و پس از اتمام ساختمان مسجد مردم در اطراف آن خانه ساخته و روستایی که به خاطر این گلهای زیبا که چوپان آنها را کنده بود «نوگل» نامگذار کردند که به مرور زمان به «نگل» تغییر نام یافت.

طبق بررسی‌های انجام شده این قرآن یکی از قرآنهایی است که در صدر اسلام توسط عثمان بن عفوان نگاشته شد که برای چهار اقلیم مسلمان‌نشین جهان ارسال شد و بر طبق روایات اهل سنت این قرآن توسط عبدالله بن عمر به این محل آورده شد و به همین دلیل این مسجد را مسجد عبدالله بن عمر نامگذاری کردند.

این کلام‌الله که به طول 60 سانتی‌متر و عرض 22 و ضخامت 15 سانتی‌متر است با خطی درشت و زیبا نگاشته شده و در زمان حجار بن یوسف اعراب‌گذاری شده است. این قرآن یکی از نفیس‌ترین و قدیمی‌ترین قرآنهای تاریخ اسلام محسوب می‌شود و بر روی پوست نگارش یافته و قطع رحلی بزرگ است.

از دوران کشف این قرآن, این کلام الله چندین بار به سرقت رفته است ولی خوشبختانه با کشف قرآن و بازگشت آن به محل اصلی تا امروز این قرآن در این مسجد حفظ و نگهداری شده که زیارتگاه مردم بومی محل است.

جناب آقاى واعظ زاده خراسانى در تمجيد از بنى اميّه مى گويد:
وقتى به اسپانيا سفر مى كنيم و آن مظاهر اسلامى را در آن جا مشاهده مى كنيم، ذهنمان به اين نكته معطوف مى شود كه همين بنى اميّه از آخر سده اوّل و اوّل سده دوم هجرى رفتند و آن جا را فتح كردند و بالاترين تمدّن اسلامى را در آن جا به وجود آوردند ... اين ها جلوه هاى تمدن اسلامى و مفاخر تمامى مسلمانان است ...آنان با چنان تدبيرها و از جان گذشتگى ها و با چنين عقيده هاى محكم و استوارى اين فتوحات را به دست آوردند.
مجلّه حوزه، شماره 141، ص 24.

(قدیمترین منبع حدیثی در ثواب زیارت حضرت معصومه ع و سنّت روایت آن:)

در رابطه با فضیلت و ثواب زیارت حضرت فاطمۀ معصومه (سلام الله علیها) و شهر قم معدود روایاتی به ما رسیده که معروف ترین آن حدیثی است مروی از امام رضا (علیه السلام) با عبارت: «مَن زَارَهَا فَلَهُ الجَنَّة» «کسی که او را زیارت کند بهشت بر او واجب می شود»، این حدیث از لحاظ سند و متن در اعلا درجۀ اعتبار قرار دارد. شیخ صدوق آن را از والدش و شیخ مشهورش محمد بن موسى بن متوكل از علی بن ابراهيم قمی از پدرش ابراهیم بن هاشم از سعد بن سعد که همگی از بزرگان محدثین شیعه هستند از امام رضا عليه السلام نقل می کند (ثواب الأعمال شيخ الصدوق ص 99 و عيون أخبار الرضا ( ع ) ج 2 ص 299 و كامل الزيارات ابن قولويه - ص 536).
در این میان روایت مشهوری است که شاید همگی ما آن را شنیده و دیده باشیم و آن حدیث: «ألا إنّ لله حرماً وهو مكّة ، ألا إنّ لرسولِ اللهِ حرماً وهو المدينة ، ألا وإنّ لأمير المؤمنين حرماً وهو الكوفة ، ألا وإنّ قم الكوفة الصغيرة. ألا إنّ للجنّة ثمانيةَ أبوابٍ ثلاثةً منها إلى قم، تَقبِضُ فِيها امرأة مِن وُلدِي اسمُها فاطمةُ بنتُ مُوسى، وتدخل بِشَفاعتِها شيعتي الجنةَ بأجمعهم».
جالب است بدانید این حدیث که از امام صادق (علیه السلام) روایت شده است اولا به صورت مرسل و ثانیاً قدیمترین منبع این حدیث که تا به حال شناخته شده کتاب بحار الانوار ج 57 ص 228/ شمارۀ 59 است که علامۀ مجلسی آن را از کتاب مجالس المؤمنین مرحوم قاضی نور الله شوشتری (ش 1019 ق) نقل کرده است که متأسفانه قاضی نور الله اشاره ای به منبع این حدیث نمی کند.
در پایان نسخۀ کهنی از ارشاد شیخ مفید در کتابخانۀ آیت الله مرعشی نجفی کاتب نسخه حسن بن محمد بن حسین الهرازکانی الجاسبی که خود اهل فضل و دانش بوده است و این نسخه را در سال 565 هجری قمری کتابت کرده و در سال 566 قمری با نسخۀ استادش سید فضل الله راوندی بزرگ فقیه و محدث شیعه در قرن ششم قمری مقابله کرده روایتی مشابه متن بالا را با تفصیلی بیشتر به خط خود نوشته است.
جاسبی این روایت را از سید راوندی با تعبیر: (حدّث الأمیر السیّد الامام العالم ضیاء الدین... ) نقل می کند، از این عبارت فهمیده می شود که او این روایت را از خود راوندی نشنیده و ندیده است، ولی او در پایان روایت منبع خود در نقل این حدیث را ذکر نموده و می گوید که این روایت را از خط ابو المکارم نازویه القمی نقل می کند که او از املاء استادشان سید راوندی روایت کرده است.
پوشیده نیست که (نازویه قمی) نیز از مشایخ بزرگ شیعه و از شاگردان مهم و برجستۀ سید فضل الله راوندی و قطب الدین راوندی است. سید راوندی در اجازه ای که به او در سال 571 ق در ابتدای نسخۀ نهج البلاغه ای که با خط خود در سال 556 نگاشته از او چنین تعبیر می کند: «الشيخ الرئيسُ، الأجلّ، الإمام، الولد، فخر الدين، زين الإسلام، شرف العلماء ، أبو جعفر محمّد بن الحسن بن محمّد ابن العبّاس نازويه». این نسخه الان در دار المخطوطات بغداد نگهداری می شود.
در کتابی که دربارۀ نسخۀ نهج البلاغه نوشته ام توضیح داده ام که نازویه، عالم بزرگ خراسان ابن فندق بیهقی را هم درک کرده و نهج البلاغه را با او تصحیح کرده است.
از خطوط برجای مانده از نازویه نسخه ایست کهن از کتاب «استبصار» شیخ طوسی که آن را در سال 569 ق کتابت کرده و در سال 570 ق بر استادش قطب راوندی قرائت کرده است که این نسخه نیز در کتابخانۀ آیت الله مرعشی نگهداری می شود.
سید فضل الله راوندی به نوبۀ خود نام بعضی از مشایخ خویش را که از بزرگان امامیه می باشند در سند این حدیث مورد بحث می آورد؛ البته در یکجا این سند مرفوعه شده ولی باز به واسطۀ این نسخۀ کهن این متن و سنت روایت آن به میانۀ قرن ششم و در میان جمعی از مشایخ ثقات و محدثین بزرگ شیعه باز می گردد که این نکته بسیار حایز اهمیت می باشد.
متأسفانه حاشیه های متن این روایت در این نسخه افتادگی دارد و ما این حدیث را بر اساس این متن کهن و اصیل بازنویسی کرده ولی افتادگی ها را بر اساس احتمال بین کروشه [ ] قرار دادیم:

🌴 عبدالله بن عمر مي گويد همين طور است كه توصيف كردي ولي درباره او چه مي خواهي بگويي .

يزيد مي گويد آيا پدر تو پدرم را حاكم شام كرد يا اين كه پدر من پدرت را به خلافت رساند ؟

عبدالله بن عمر مي گويد پدر من بود كه پدرت را به حكومت شام رساند .

يزيد مي‌گويد اي ابا محمد آيا به عهد و پيماني كه پدرت با پدرم داشت راضي هستي يا اين كه به آن رضايتي نداري ؟

عبدالله عمر مي گويد البته كه راضي هستم .

........ آن گاه يزيد دست بر دست عبدالله بن عمر مي زند و مي گويد اي ابا محمد بر خيز تا بخواني . بعد با هم مي روند تا به خزينه اي از خزائن كاخ مي رسند يزيد داخل آن جا مي شود و صندوقي را با خود مي آورد و آن را باز ميكند و از درون آن صندوقچه اي قفل و مهر شده در مي آورد و از ميان صندوقچه طوماري ظريف از پارچه حرير مخصوص بيرون مي آورد و آن را باز مي كند سپس مي گويد اي ابا محمد آيا اين خط و نوشته پدرت است ؟

عبدالله بن عمر ميگويد آري به خدا . بعد آن را از دست يزيد مي گيرد و مي بوسد .

يزيد مي گويد بخوان .

عبدالله بن عمر شروع به خواندن آن مي کند

با سلام و عرض ادب
این سنگ قبر در یکی از روستای زنجان پیدا شده یابندگان آن مایلند بدانند که مربوط به چه زمانی است؟
ممنون می شوم که کمک نمایید🙏

شهنشاه نامه صبا، از دیوان های مشهور دوره قاجار که در ارتباط با ویژگی های تاریخی دوره قاجار توسط فتحعلی‌خان کاشانی متخلص به صبا بر وزن شاهنامه فردوسی با 40 هزار بیت در سه سال به نظم در آمده که بیشتر در ارتباط با فتحعلی شاه قاجار است.
یک نمونه از این اثر در موزه باستان‌شناسی زنجان نگهداری می شود که در سال ۱۲۴۶ ه ق در روستای نشل دردارالمرز طبرستان کتابت شده است. این نسخه به طول ۳۵ سلنتیمتر و عرض ۲۳ سانتیمتر با جلد لاکی منقوش به تاریخ ۱۲۴۶٫ ه ق ، به خط نستعلیق، در ۳۶۴ برگ کتابت شده است که تعداد ابیات آن 12306 می‌باشد.
@zanjanstudy