گفتگوهای تراثی (آرشیو)

صحيح است
فولاد گاهي به شكل شمشير وگاهي به شكل
خنجر در ميايد تا از بسته شدن به كمر تو
عيش مكرري پيداكند

ممکن است:
که از بیم مردان شمشیر زن...
انچه به ذهن من رسید

شاهدانی دیگر برای ته خرقه در معنی زیر خرقه:

اقبال لاهوری » زبور عجم
 
تکیه بر حجت و اعجاز و بیان نیز کنند
کار حق گاه به شمشیر و سنان نیز کنند
گاه باشد که تهِ خرقه زره می‌پوشند
عاشقان بندهٔ حال‌اند و چنان نیز کنند


مشت خونی که دل نافه از او پرخون است
در ته خرقهٔ پشمینهٔ درویشان است

صائب

👆👆👆
… دو زن به نزد سلیمان (ع) می آیند و هر دو ادعا می‌کنند که مادر کودکی هستند. آن‌ها از سلیمان (ع) درخواست می‌کنند که بین آن‌ها قضاوت کند. سلیمان (ع) دستور می دهد شمشیر بکشند و کودک به دو نیم تقسیم شود و نیمی از او به هر زن داده شود. یکی از آن دو زن گریسته از ادعای خود برگشته و درخواست می‌کند که سلیمان کودک را به زن دیگر دهد و او را نکشد. سلیمان (ع) اعلام می‌کند که این زن مادر واقعی کودک است زیرا ترجیح داده است که کودک زنده بماند.
در نگاره ی فوق، که برگی از یک نسخه خطی فاخر است، حضور دیوها، فرشتگان، اجنه و اقوام گوناگون در حضور سلیمان (ع) مشهود است، اقوام گوناگون در این نقاشی بنا به ادراک نقاش عصر صفوی عبارتند از مردمانی در لباس ایرانی صفوی، رومی عثمانی، هندی گورکانی، ارمنی و اروپایی؛ لذا این تابلو نمایشگری خوب از پوشش و هیئت تمام اقوام مشهور آن دوران است.
👆👆👆

با عرض سلام و احترام خدمت مدیر محترم کانال تلگرامی مدایح و مراثی
با سپاس و قدردانی از زحمات شما

این بیت فارسی اصلا از محمد اقبال (اندیشمند پاکستانی) نیست. بنده تمام اشعار مجموعه های فارسی اقبال را امروز نگاه کرد. در آنها نبود.

علامه محمد اقبال هرگز به عراق نرفته بود‌. به ایران هم هرگز نیامده بود. بسیار بسیار آرزوی زیارت قبر مطهر پیامبر اکرم ص و رفتن به حج را داشت که هرگز برآورده نشد.

اقبال در نامه هایش نوشته است که مایل نیست شاعر شمرده شود. که هزاران افسوس با تصور محض از شاعر بودن اقبال از اندیشه های بی اندازه مهم او درباره جهان و اسلام بی خبر مانده ایم. اندیشه های نابش که در نامه هایش و هفت سخنرانی او در هندوستان است.

لطف می فرمایید در کانال مفیدتان این تصحیح را مبذوب فرمایید که این بیت فارسی از علامه محمد اقبال نیست.
با سپاس فراوان و دعاگویی برای توفیقلت روزافزون شما.

دو اجرای مختلف از یک قصیده ی عالیة المضامین از اقبال لاهوری که گفته می شود توسط برخی شعرای مصری به زبان عربی برگردانده شده است با صدای نصرالدین طوبار مبتهل شهیر مصری در دهه ی هفتاد و هشتاد میلادی.

ترویج دین زرتشتی به زور شمشیر در ایران
به قلم عادل
قابل توجه کسانی که انتشار اسلام در ایران را به زور شمشیر می دانند.
پس از پیدایش و ظهور زرتشت در ایران و پذیرش این دین از طرف شاه وقت ایران گشتاسب این دین دینی حکومتی از سوی دستگاه حاکم اعلان شد و اسفندیار پسر گشتاسب و زریر برادر گشتاسب مبلغان این آئین گشتند.
وقتی خانواده سلطنتی و حکومتی طرفدار و مبلغ یک آئین و مکتب باشند طبیعتا کسی نمی تواند مخالفت کند و اگر کسی چنان کند بالطبع گردنکش شناخته می شود و به دار آویخته می شود. اسفندیار و زریر در شاهنامه می گویند:

کشیدند شمشیر وگفتند اگر
کسی باشد اندر جهان سربه سر

که نپسندد او را به پیغمبری
سر اندر نیارد به فرمان بری

نیاید به درگاه فرخنده شاه
نبندد میان پیش رخشنده گاه

نگیرد از او راه و دین بهی
مر این دین به را نباشد رهی (یعنی غیر از پذیرش این دین راه دیگری ندارد)

به شمشیر جان از برش برکنیم
سرش را به دار برین برزنیم

به صورت علنی گفته می شود که زرتشتیت از سوی خاندان گشتاسب به طریق زور و شمشیر گسترش یافت. بدین گونه زرتشتیت به وسیله ی زور و شمشیر خاندان حکومتی گشتاسب گسترش یافت….
این آئین تا آن حد غریب بود که رستم قهرمان شاهنامه مخالف آن بود و علیه گشتاسب شورید و گشتاسب سپاهی سوی او به فرماندهی اسفندیار فرزند خویش فرستاد و به او گفت:

چو آن‌جا رسی دست رستم ببند
بیارش به بازو فکنده کمند…

رستم آئین نوی دستگاه حکومتی را به تمسخر می گیرد و به طعنه از اسفندیار که اکنون زرتشتی شده است از او به عنوان نو آئین یاد می کند:

بدو گفت رستم که ای پهلوان
نو آئین و نوساز و فرخ جوان

از این گفته ی رستم مشخص است که رستم این آئین یعنی زرتشتیت را به رسمیت نمی شناسند و با آن می جنگد.

✅ کانال ایران باستان از حقیقت تا خیال
🌐 @iran_bastaan

بله. حتما. حتما‌. لطفا اجازه می فرمایید پاسخِ پرسش های تان، چند روز دیگر ارسال شود؟ 🙏🙏🙏
همین شماره را هم مطالعه بفرمایید، مرحوم شمس العلما نذیر احمد درباره دو نسخه خطی و یک شمشیر به نمایش گذاشته شده در همان نمایشگاه ۶ فوریه ۱۹۲۴ به اختصار نوشته است.
باز هم تشکر از حُسن توجه اتان. 🙏🙏🙏

با این قبیل استدلالات به سراغ بازخوانی تاریخ نمی توان رفت. صرفِ شمشیر زدن قرار است چه فضیلتی برای او به ارمغان بیاورد. ملاک همان جملۀ امیرالمؤمنین است که تقدیم شد. وگرنه شمر هم در جنگ صفین در سپاه امیرالمؤمنین بود و به دفاع از او شمشیر زد و از قضا مجروح هم شد ! امیرالمؤمنین خواهان شمشیرِ کسی نبود، خواهان شعور این جماعت بود که به وقتش این شعور را از خود نشان ندادند.

موسسۀ "دبستان اقبال" در شهر لاهور- پاکستان/

مصاحبه با دکتر صلاح الدین اقبال، نوۀ علامه اقبال لاهوری، به منظور تهیه فیلم مستند از نقش اقبال در گسترش زبان فارسی.

دیوارهای دبستان اقبال، مملو از دست نوشته ها و اسناد مربوط به علامه است، مانند بیت بالا 👆

مرتضی رضوانفر
پژوهشگاه میراث فرهنگی

وادی عشق بسی دور ودراز است ولی
طی شود جاده صد ساله به آهی گاهی
اقبال لاهوری

از هر کرانه تیر دعا کرده ام رها
شاید کزین میانه یکی کارگر شود
حافظ

از شما استادان می آموزیم 🌺

🔺نامه‌ای که یک کارمند در نیمۀ دوم قرن ششم (۸قرن قبل) برای اجازۀ استفاده از کتابخانۀ دولتی (و نیز سهمیۀ هیزم) به حاکم نوشته است:
✉️پایندگیِ اقبال قرین حضرت خداوندی باد. بنده زمین خدمت می‌بوسد و به غايت الغایات مشتاق و متعطّشِ شرفِ دست‌بوس است، میسّر باد. و در این حال چون به تحصیل مشغول است به کتُب احتیاج می‌افتد و همه دربند کرده‌اند و به مهر خزانه‌دارِ خداوندست از آن که طعمۀ موشان شود. اولىٰ آن بُوَد که بفرماید تا به بندگان رسانند. سایۀ عالیِ خداوندی کشیده باد.
و اگر به ثقل خاطر نشناسد، چند خروار هیمه به کهترخانه فرستد زیادتِ کرَم باشد. سعادت و اقبال دایم باد.
➖از «المختارات من الرسائل»، چاپ عکسی، ص ۲۴۰ @ehsanname