گفتگوهای تراثی (آرشیو)

بنده مجموعه ای از نسخه‌های فتوحات را دیده‌ام حتی نسخه قونیه را هم دیده‌ام اختلاف آنها در حد اختلاف نسخه است حتی وجه گزارش عبدالوهاب شعرانی که قایل به تحریف فتوحات شده را هم نمی دانم البته ممکن است در زمان او نسخه‌های تحریف شده از فتوحات در مصر بوده اما آنچه در اختیار ماست با نسخه اصل تفاوت زیادی نیست

????
باذکر این مورد که بزرگانی که ایشان می فرمایند در دوره خود یا تکفیر شده یا شهید گشته و یا در تعقیب و گریز بوده اند و بعد از قرن ها آثارشان مورد عنایت قرار گرفته و باعث تحول شده است. الا عده ایی قلیل که توفیق رفیقشان گشته

با عرض سلام و احترام.
جلد مورد نظرتان را مرقوم نفرمودید، از این رو، تمام جلدهایی که در سایت آرشیو بارگذاری شده اند، لینک شان ارسال شده است. ?
جلدهای ۵ و ۷ را در سایت آرشیو پیدا نکردم. معذرت. ???

در باره این رساله الایمان که به شهید ثانی منسوب شده و گفتم که برخی تردید کرده اند و این که سوال کرده بودم که آیا این نسخه که مربوط به سال 984 یعنی بیست سال بعد از شهید است دیده شده یا نه از دوستم آقای مختاری سوال کردم. ایشان گفتند که در مجله شیعه، شماره دوم، مقاله ای در انکار نسبت این رساله به شهید نوشته اند. اما این که چرا در این عکس جای تاریخ پاک شده به این دلیل است که مولف این رساله، همنام شهید ثانی و معاصر اوست اما گویا چند سالی بعد از شهید زنده بوده و این را نوشته است. کسانی که بعدها تصور کرده اند که این رساله از شهید است، دیده اند که تاریخ تالیف این کتاب، پس از شهادت شهید است. بنابرین عدد را پاک کرده اند. مثلا زمان تالیف 974 بوده آنها عدد 7 را پاک کرده اند و فکر کرده اند اشتباه شده و حتما شهید که 965 شهید شده قبل از آن را تالیف کرده بوده است. در هر حال عالمی باهمین نام یعنی زین الدین علی آن را تالیف کرده، معاصر شهید و اندکی پس از وی بوده و کاتب هم که از رجال خاندان جباعی است در سال 984 آن را کتابت کرده اما هیچ ارتباطی با شهید ثانی ندارد. امیدوارم درست از تلفن متوجه فرمایشات آقای مختاری شده باشم.
@jafarian1964

۲- ص ۷۸۶ تا ۷۸۸: در عنوان کتاب النقض علی الاسکافی فی تقویة الجسم نوشته اند تقویت جسم بی معنی است و شاید مقصود ثنویت جسم است. باید پرسید ثنویت جسم دیگر چه صیغه ای است؟ به نظر ما یا تقویه الجسم در این عنوان تحریفی است از حقيقة (يا:تقویم) الجسم و یا تقویه در آن به کلی کلمه ای است الحاقی؛ یعنی از اضافه حاشیه توضیحی است داخل متن. به هرحال چنانکه می دانیم بین هشام بن الحکم و اصحابش همانند ابن شاذان از یک سو و معتزله از دیگر سو درباره معنای جسم اختلاف نظر بوده است. در همینجا دانشمند آقای مددی، اسکافی را اسکافی سنی می خوانند و مطلب را به حنابله و بحث تجسیم می کشانند. این البته به کلی خارج از بحث و بی ارتباط است با مقصود اصلی نزاع میان معتزله و هشام بن الحکم که در واقع چنانکه می دانیم درباره مفهوم جسم بوده و اینکه آیا شئیت مستلزم جسمیت است یا خیر؟

۳- ص ۷۸۸: گفته شده که قمیها (مقصود محدثان قم) تفکرشان به اشاعره نزدیک بوده. آشکاراست که این سخن پذیرفتنی نیست و به کلی خلاف واقع است. قميها را نهايت بايد از اصحاب حديث اماميه دانست. اصحاب حديث اماميه طبعاً با اشاعره تفاوت داشته اند. اصولاً اين ديدگاه كه گويی تفكر در عالم اسلام يا معتزلی بوده و يا اشعری كه در كلمات برخی ديگر از بزرگان قوم نیز دیده می شود بر پایه تصور و شناخت نادرستی است از تاریخ تفکر در تمدن اسلامی.

۴-ص ۷۹۰: مقصود از الثنویه را در عنوان الرد علی الثنویه ثنویان زرتشتی احتمال داده اند. باب رد بر ثنویان در آثار کلامی موجود است و معلوم است که مقصود از آنان عامه ثنویان است و نه خصوص رد بر آیین مزدیسنایی. اما اینکه ایشان گفته اند که در عنوان الرد علی الدامغة (فی النبوة) منظور برخی اهالی شهر دامغان است به نظرم جای بحث و گفتگو در آن ندارد و به کلی آدرسی است اشتباه. به احتمال بسيار زياد اینجا مقصود ردیه ای است بر کتاب مشهور و جنجالی ابن الراوندی با عنوان الدامغ در بحث قرآن (و طبعاً مرتبط با بحث نبوت).

۵- ص ۷۹۰: از مطلب ایشان ذیل کتاب اثبات الرجعة معلوم می شود که جناب آقای مددی برای نسخه خطی مجعولی که در مجله تراثنا به نام ابن شاذان منتشر شده اعتباری قائلند. ضمناً آن کتاب نباید ربطی به کتاب ابن شاذان با عنوان اثبات الرجعة داشته باشد، بلکه اثبات الرجعة ظاهراً چنانکه از عنوانش پیداست کتابی در اثبات کلامی مبحث رجعت بوده است. به هرحال متنی که در تراثنا چاپ شد بر پایه نسخه مجعولی است که نباید آن را از ابن شاذان دانست.

۶- ص ۷۹۰: مقصود از کتاب الرد علی الغالیة المحمدیة را ایشان گروهی از غلات دانسته اند که بلافاصله پس از رحلت پیامبر ایجاد شدند و قائل به عدم مرگ پیامبر بودند. ضمن اینکه هیچ کتاب فرق شناختی از وجود چنین فرقه ای بلافاصله پس از پیامبر گزارشی ندارد باید گفت که ظاهراً مقصود غلاتی از میان شیعه هستند که در مورد پیامبر قائل به الوهیت بوده اند، برخلاف غلاتی که به الوهیت حضرت امیر معتقد بوده اند. شرح آنان در آثار فرق شناختی موجود است. ایشان در نهایت چنین احتمالی را مطرح کرده اند اما گفته اند که بعید است آنان تا زمان ابن شاذان باقی بوده باشند. روشن است که عمده فعالیت گروه های غلات شیعی مرتبط با این موضوع (از میان علیائیه و سلمانیه و محمدیه و بعدتر در میان نصیریه) درست در همین نیمه سده سوم قمری و بعدتر از آن بوده است. احتمال ضعیف دیگری هم هست و آن اینکه مقصود هواداران فارس بن حاتم باشند که به امامت سید محمد و بعد از او به امامت جعفر کذاب باور داشته و عقایدی غالیانه از آنها در منابع نقل شده است.

بدان که یکی از اسباب سرایت امراض ساریه مثل طاعون و غیره، وهم است و خوف و ترس سرایت. و از این است که مردم
ترسناك وهمناك در ایام وبا، زودتر به طاعون هلاك میگردند. و سبب این تأثیر وهم آن است که قوت واهمه، سلطان قوّتهاي باطنه است و بسیار تأثیر از او در بدن ظاهر میشود، چنانکه در مثنوي به این معنوي اشارت فرموده.

اي برادر! تو همین اندیشهايما بقی تو استخوان و ریشهاي
گر بُوَد اندیشه تو گُل، گلیور بُوَد خاري، تو هیمه گلخنی

و از جمله امراضی که از وهم پیدا میشود، این است که چون کسی ترشی خورد، دیگري را ضرس یعنی کندي دندان پیدا شود. و هم از تأثیر وهم است اینکه در مثنوي بود.

ترسم اي فَصّاد! چون فصدم کنی
نیش را ناگاه بر لیلی زنی

و هم از تأثیر وهم بوده اینکه مریدان سلطان بایزید بسطامی در وقت سماع چون از او شنیدهاند که سبحانی ما أعظم شأنی و لیس فی جبّتی سوي اللّه توهّم کفر او کردند. و هر کسی خنجري به سلطان زده چون صباح شده، دیده اند که خنجرها در ایشان اثر کرده و از آن بدن ایشان جراحت گشته و بدن سلطان از اثر خنجر ایشان سالم است.


@httpstmejoinchatAAAAAEN0ob

بدان که یکی از اسباب سرایت امراض ساریه مثل طاعون و غیره، وهم است و خوف و ترس سرایت. و از این است که مردم
ترسناك وهمناك در ایام وبا، زودتر به طاعون هلاك میگردند. و سبب این تأثیر وهم آن است که قوت واهمه، سلطان قوّتهاي باطنه است و بسیار تأثیر از او در بدن ظاهر میشود، چنانکه در مثنوي به این معنوي اشارت فرموده.

اي برادر! تو همین اندیشهايما بقی تو استخوان و ریشهاي
گر بُوَد اندیشه تو گُل، گلیور بُوَد خاري، تو هیمه گلخنی

و از جمله امراضی که از وهم پیدا میشود، این است که چون کسی ترشی خورد، دیگري را ضرس یعنی کندي دندان پیدا شود. و هم از تأثیر وهم است اینکه در مثنوي بود.

ترسم اي فَصّاد! چون فصدم کنی
نیش را ناگاه بر لیلی زنی

و هم از تأثیر وهم بوده اینکه مریدان سلطان بایزید بسطامی در وقت سماع چون از او شنیدهاند که سبحانی ما أعظم شأنی و لیس فی جبّتی سوي اللّه توهّم کفر او کردند. و هر کسی خنجري به سلطان زده چون صباح شده، دیده اند که خنجرها در ایشان اثر کرده و از آن بدن ایشان جراحت گشته و بدن سلطان از اثر خنجر ایشان سالم است.

تعمدا اسم ايشان را نياوردم. آثار مخطوط ايشان که از مشاهير معاصرين بود و به رحمت الهي رفته است، در قالب نرم افزار توسط مريدانشان منتشر شده و در دسترس است.

✅ زرافشان، (فرهنگ ترکیبات و اصطلاحات خوشنویسی، کتاب آرایی و نسخه پردازی در شعر فارسی)
تالیف حمیدرضا قلیچ خانی
فرهنگ معاصر، چاپ دوم ۱۳۹۶
۸۷۲ صفحه، وزیری با جلد گالینگور، قیمت ۴۸.۰۰۰ تومان
شایسته تقدیر در چهاردهمین دوره آیین بزرگداشت حامیان نسخ خطی، ۱۳۹۳، کتابخانه ملی ایران.

✅ از دیباچه زرافشان:
خوشنویسی، کتاب‏ آرایی و نسخه‏ پردازی مجموعه ای از هنرهاست که سبب تهیۀ هزاران نسخۀ خطّی و ‏مرقّع‏ شده است؛ مجموعه‏ ای از هنرها همچون: ورّاقی، کاغذسازی، کتابت، رنگ‏ سازی و رنگ ‏آمیزی، نقاشی، تزیینات متن و حاشیه، صحّافی و جلدسازی و هنرهای وابسته به هریک. گسترۀ این هنرها و فنون سبب می‏شود تا میان هنرهای نسخه ‏پردازی و بسیاری از اصطلاحات دبیری و دیوانی، ارتباط نزدیکی برقرار شود و از این رو مرزهای مشترک فراوان داشته باشند. دبیر باید که کاتب زبردستی هم باشد و لازمۀ خوشنویسی هم آگاهی از بسیاری ازین فنون بوده است.

✅ اصطلاحات و ترکیبات این هنرها همچون بسیاری از دیگر نمودهای فرهنگ و هنر ایران، بیش از هرجا در ادبیات و به ویژه شعر تجلّی یافته و ثبت شده است. درست است که اصطلاحات تخصصی بسیاری از رشته‏ ها مانند: موسیقی، گیاه‏ شناسی و نجوم نیز در شعر فارسی ثبت و ضبط شده‏ و امروزه مطالعۀ آنها سودمند است؛ ولی هنرهای کتابت و کتاب ‏آرایی و حضورشان در ادبیات فارسی، مهم‏تر و عمیق‏تر از دیگر شاخه‏ هاست.
✅ نیک می‏دانیم که بسیاری از ادیبان و شاعران، کاتب، دبیر و یا منشی بوده ‏اند و همچنین بسیاری از خوشنویسان و نگارگران نیز از سخنوران بنام دورۀ خویش شمرده می‏شوند. این ویژگی از ابن مقله و ابن بوّاب تا دورۀ معاصر جریان داشته و در برخی ادوار همچون سدۀ نهم تا یازدهم به اوج رسیده است؛ در نتیجه شاعران بیش از هر هنری با اهلِ کتابت و کتاب ‏آرایی سر و کار داشتند و دستِ کم بر کتابت و نسخه‏ پردازی دیوانِ خویش نظارت می‏کردند و از این رو غالباً با اصطلاحات نسخه‏ پردازی به میزان کافی آشنا بوده‏ اند. اطلاعات و آگاهی از اصول و اصطلاحات کتابت و کتاب‏ آرایی، همزمان با رسالات آموزشی و تذکره ‏ها، در بینابین ابیات شعر فارسی، جای گرفته و ثبت شده است. کاربرد اصطلاحات نسخه‏ پردازی در شعر، سابقه‏ ای 1150 ساله دارد و حتی در آثار سخنورانِ پیش از رودکی نیز دیده می‏شود. این کاربرد حتی پس از پیدایش چاپ در سدۀ سیزدهم هجری نیز ادامه یافته است.
امروزه بسیاری از هنرمندان از انعکاس این هنرها در ادبیات آگاهی چندانی ندارند و همچنین بسیاری از اهلِ ادب نیز با چگونگی این هنرهای ارزشمند ایرانی بیگانه‏ اند و با همخوانی و همگامی ‏آنها آشنایی لازم را ندارند. این فرهنگ، معرّف هنرهای نسخه‏ پردازی و کتاب‏ آرایی ایرانی و انعکاسشان در شعر فارسی است و همچنین شناسانندۀ گوشه‏ ای ناشناخته از شعر و همچنین گستردگی و قابلیت‏ های سخنوری است و در نتیجه مرجعی بینارشته‏ ای است که سبب بهتر دیدن یکی از شاخسار‏های زیبای شعر فارسی می‏شود و از طرفی روشنگر ظرایف و نکاتی است که همراه با اصطلاحات نسخه‌‏ پردازی در بیت‏ های شاهد آمده است.
✅ این فرهنگ، دربرگیرندۀ بیش از 5000 سرمدخل از اصطلاحات و ترکیبات کتابت، کتاب‏ آرایی و نسخه‏ پردازی است که 4200 سرمدخل دارای توضیح و شاهد هستند و همچنین 800 سرمدخل نیز به سرمدخل‏ های دیگر ارجاع شده است؛ افزون بر توضیح و معنای هر سرمدخل، بیش از 12000 بیت شاهد از رودکی تا قاآنی شیرازی در این اثر جای گرفته است. بنابر این تمام سرمدخل ‌‏ها با شاهدهایی از شعر فارسی همراهند و تمام توضیحات، با ارائۀ منبع و مأخذ آمده است و همچنین هیچ شاهدی بدون نام سراینده، معرفی نشده است. اساس شواهد این فرهنگ بر سبک هندی استوار است که دورۀ اوج رواج این اصطلاحات بوده است؛ ازین رو در سبک هندی ده‏ ها دیوان را واژه به واژه خوانده و شواهد مربوط را جدا کرده ‏ایم. برخی از این منابع در خارج از ایران منتشر شده است و در مواردی نیز به نسخۀ خطی دیوان، فرهنگ و یا تذکره‏ ها مراجعه کرده‏ ایم.

معنای لغت نامه و دایره المعارف نوشتن این است که هر کس هر رطب و یابسی را بهم ببافد و به خورد مردم دهد و اعتقادات انها را منحرف کند.لقب امیرالمومنین .لقب خاص حضرت علی بن ابیطالب علیه السلام است.و غاصبان خلافت .این لقب را نیز غصب کرده اند.برای اطلاعات بیشتر به کتاب سلیم بن قیس هلالی و...مراجعه کنید.کتابی که اهل فن و متخصص فن ننوشته باشد ارزش تخصص علمی ندارد.اینکه دهخدا خودش کتاب را ننوشته بالاخره زیر نظ ایشان نوشته شده یا نه .امضای ایشان پایش هست یا خیر.تا انجا که زیر نظر ایشان و امضا ایشان بوده کار باید پاسخگو باشد.در ضمن برای رفع تهمت و دفاع از لغتنامه دهخدا .ابتدا باید زندگی نامه دهخدا نوشته شود.عقاید خاص وی از شیعه یا سنی و....نوشته شود .شرح حال نویسندگان و مقدار کارنامه علمی و عملی انها مشخص شود.مقدار تایید شده محتوای لغت تامه دهخدا در زمان حیات ایشان مشخص.مقدار اضافه شده بعد از حیات یا مقدار محتوای در زمان حیات ایشان که توسط ایشان دیده نشده یا امضا نشده مشخص شود.تا بتوان نویسنده مشخص ان را محاکمه و مواخذه و مورد نقد قرار داد

اینکه راوی مدعی شود که چهره حضرت زینب سلام الله علیها مانند ماه می درخشیده است.مشکلی ندارد.چون این مطلب را از چند راه می توان حل کرد و منافاتی با اخبار خاندان رسالت و شان ایشان ندارد.راه اول.در جریان اسارت حضرت زینب سلام الله علیها به همراه مخدرات از کربلا به کوفه و تا شام چون به عنوان اسیر جنگی اورده اند.و اموال و اشیای انها را غارت کرده اند و طبق برخی اخبار مکشفات الوجوه بوده اند و به عنوان اسیر و...انها را می چرخانده اند تا انها را به زعم خود ذلیل و شکنجه روحی کنند.در برخی نقلها دارد که مخدرات به مردم می گفتند اینقدر به چهره ما نگاه نکنید.و...یا از مخدرات می پرسیدند شما از کدام اسیران هستید.تا کنون چهره هایی به این زیبایی ندیده ایم و ...راه حل دوم.اینکه واقعا نور از چهره حضرت زینب سلام الله علیها تلولو می کرده است.حال یا به عنوان معجزه و کرامت مانند چهره رسولخدا .سر مطهر امام حسین علیه السلام و...و از باب اکرام ایشان که چون مکشفات الوجوه بوده اند خداوند نوری حول چهره مبارک یا کل بدن ایشان محیط کرده باشد که چهره و بدن مبارک ایشان محفوظ بماند و درست دیده نشود.راه حل سوم.ان مرد در دوران کودکی چهره حضرت زینب سلام الله علیها را دیده و چنین توصیف کرده است.راه حل چهارم این است که خود مستقیم ندیده چهره حضرت زینب سلام الله علیها بلکه از زنانی که انحضرت را دیده اند .یا مراوده داشته مانند فامیل.همسایه و....وصف بنماید.

با عرض سلام و احترام.
درباره اینکه آیا تاکنون "شرح فصول الحکم" محب الله اله آبادی
کار شده است یا خیر؟ بنده بی اطلاعم. فقط به شما عرض شد که دکتر اخلاق احمد آهن این شرح را تصحیح نکرده اند. ایشان "مکتوبات اله آبادی" را تصحیح کرده اند.
در ضمن دکتر حسین تدین، رساله دکتری اشان درباره ابن عربی بوده است. گویا این رساله در هندوستان چاپ شده است. از ایشان هم می توانید راهنمایی بخواهید. با سپاس. 🙏🙏🙏

با سلام و تقدیم ادب و احترام، ممکن است به قوم "کاسی" که حدود 3 تا 5 هزار سال پیش در حاشیه کویر و کوهپایه های ایران می زیسته اند مرتبط باشد. از جمله فنون ایشان کوزه گری های خاص بوده است و برخی از پژوهشگران وجه تسمیه ایشان را با واژه کاسه و ارتباطی که با کوزه گری دارد بعید ندانسته اند.

با سلام و عرض ادب خدمت همه عزیزان یک مطلبی را خواستم در اینجا عنوان کنم و آن اینکه نسخه ای خطی از کتاب شرح منهاج بیضاوی در کتابخانه ملی موجود است که به اشتباه شارح آن را علامه سمر قندی نوشته اند و بیان داشتند که این نسخه به خط خود شارح است و تاریخ کتابت آن هم 665 هجری است که با تحقیقی که بنده انجام دادم این شرح نه اینکه از سمرقندی نیست بلکه تاریخ کتابت هم اشتباه است . شارح جناب علامه محمود عبدالرحمن اصفهانی است که در سال 674 متولد شده اند و با نسخه ای که نزد بنده است تطابق دادم و این امر برایم ظاهر شد و تاریخ کتابتی که به سال 665 هم نوشته شده در اخر نسخه هم اشتباه است زیرا وقتی خود شارح سال 674 متولد شده اند چطور شرح ایشان در سال 665 کتابت شده است .

🔸نتیجه گیری عجیب از مقدمه ای نادرست

🔹حجة الاسلام علی اکبر رشاد در پیام تسلیت درگذشت یکی از معروفین به عرفان و سلوک نوشته است:

🔸 (آن عالم عارف که در زمره تلامذه قطب معرفت و معنویت آیت الله آقا سید علی قاضی طباطبائی (قده) بود حقاً از میراث داران مکتب معنوی فقهای عارف در روزگار ما به شمار می رفت).

🔹چنانچه در صفحه 132 کتاب سفینة الصادقین آمده است آن مرحوم یک بار در جوانی به محضر آقای قاضی مشرّف شده و ایشان در حضور او ابتدا به آیة الله نجابت فرموده که دستور العمل برای ایشان زود است اما بعد از لحظاتی ایشان را پذیرفته و دستوراتی لطف فرموده است.

🔸اما ایشان با این که از آقای قاضی خیلی خوشش آمده ایشان را رفیق راه خود ندیده، و مطلوب خود را آنجا نیافته و تسلیم نشده؛ زیرا مطلوب درونی او عشق و محبت خدای متعال بوده و در محضر آقای قاضی از مجاهده و ریاضت صحبت می شده است.

🔹پس اصل تتلمذ ایشان نزد مرحوم قاضی منتفی است و بالتبع نتیجه گیری آقای رشاد که بر اساس آن توهّم، ایشان را میراث دار مکتب معنوی فقهای عارف دانسته منتفی است.

مضافا بر اينکه در همان کتاب ادعا شده که امام زمان (عج) به ايشان فرموده اند که تو هيچ کس را احتياج نداري و ما خودمان تو را تربيت مي کنيم!

پس جناب رشاد بايد ايشان را تربيت شده امام زمان بداند، نه ميراث دار فقيهان!!

🔸وقد قال مولانا امیرالمؤمنین علیه السلام: قلما ینصف اللسان فی نشر قبیح أو إحسان.

برخی دوستان متذکر شده اند که مراد آیة الله بهاءالدینی این بوده که گرفتاری های برزخی را برداشته اند نه برزخ را! در این صورت بحث های قبل نامربوط بوده و فقط این می ماند که برداشتن گرفتاری های برزخی بخاطر اشعار او در مدح علی (ع) بوده یا به دعای ایشان؟ اگر بخواهیم گوینده را از مظانّ خودستایی برهانیم باید بگوییم به خاطر اشعار او بوده است. رضوان الله علیهما.