گفتگوهای تراثی (آرشیو)

اگر رمال را استعاره از خدا بگیریم یا مثلا چرخ روزگار، زرینه طشت که پنهان شده خورشید، نقطه ها ستارگان چگونه می‌شود؟ با توجه به بیت های بعد که ستردن نقطه ها یعنی ستاره ها در وصف رفتن شب و آمدن روز آمده است

با سلام و تقدیم ادب و احترام،
یک موید دیگر مربوط به رواج اطلاق لفظ هند بر سرزمین آمریکا این نکته است:
بوقلمون یک پرنده بومی آمریکای شمالی بوده است و نزد سرخپوستان و اولین مهاجرین به آن سرزمین، محل سنتها و آداب و رسوم مختلف بوده است.
ولی با این وجود
در زبان انگلیسی به بوقلمون «ترکی» میگویند ، در ترکیه به آن «مرغ هندی» ، در هند به آن «پرو» ، در عربی «مرغ یونانی» ، در یونان «مرغ فرانسوی» و در فرانسه به آن «مرغ هندی» میگویند!

اگر زنجیره این نام گذاری ها را پی بگیریم به نام "مرغ هندی" می رسیم. پس ظاهرا در ابتدای ورود اروپایی ها به سرزمین های آمریکایی، بر این مرغ آمریکایی، نام "مرغ هندی" را گذاشته اند.

طوفان فتنه فُلک چهارم فلک گرفت
یا طوفان فتنه مُلک چهارم فلک گرفت/ بر جای نوح عیسی گردون نشین نشست
هر دو میتونه درست باشه
در تعبیر اول آسمان رو به کشتی مانند کرده که با نوح و طوفان تناسب دارد.
مُلک چهارم فلک هم از این جهت که آسمان چهارم را به مملکتی تشبیه کرده مناسب است.

تصویر پادشاهی که از مرگ می گریخت
آورده‌اند که پادشاهی در طالع خود دید که وی را بکشند قلعه‌ای ساخته در آن قلعه خانه‌ای از آهن بساخت و ذخیره در آن برده در آنجا بودی....مردی به ساحل افتاد ... بر درختی برآمد مرغی آمده بر آن درخت نشست و ... آن مرد دست زده پای آن مرغ را گرفت آن مرغ پرواز نموده مرد را برداشته بر بالای قلعهء آن پادشاه برد. ملک چون مرد بیگانه دید و مرغ با هیبت، با مرد گفت تو اینجا چه کار داری و در این قلعه چگونه آمدی و دست در هم زده هر دو از قلعه به زیر افتادند و خسته شدند.
(از دستنویس عجایب المخلوقات، موزه والترز به شماره 593)
@aaadab1397farhang

رنگ آبی فضیلتی برای آسمان و درمانی برای چشم بیمار!
زمانی همراه یکی از مسوولان در سفری بودیم و ایشان تعدادی از ظروف مینایی به رنگ آبی را آورده بود تا به رسم هدیه تقدیم استادان کند. در وقت دادن این ظرف که بشقابی بزرگ، با رنگ آبی و نقوشی روی آن بود، در باره مقامات این رنگ آبی توضیح می داد؛ این که رنگ آبی چه قدر اهمیت دارد، و نشانی است از آسمان و ملکوت و...
راستش من هر بار گوشم برای شنیدن این مقامات برای رنگ آبی تیز می کردم و سعی می کردم باور کنم که واقعا انتخاب این رنگ به همان معانی است که ایشان توضیح می دهد. در ایران هم می دیدم که همه کاشی ها به رنگ آبی هستند و این برایم جالب تر بود.
روزگاری گذشت، و گذارم به میبد افتاد. در آنجا به کارگاه های تولید سفال های زیبای میبدی که غالبا آبی رنگ و گاه زرد بود، رفتم. از مسوول کارگاه پرسیدم: چرا شما از رنگ آبی استفاده می کنید؟ پاسخ داد، برای این که در کوره ای با آن حرارت، رنگ آبی تنها رنگی است که دوام می آورد، و خراب نمی شود. البته گاه از رنگهای دیگر هم استفاده می شود، اما آبی آن قدر در کاشی های ایرانی استفاده می شده، که تعبیر «آبی ایرانی» در فرنگ هم شهرت یافته است. شاید هم علت آن انتقال این هنر، از چین به ایران باشد.
به هر حال، دریافتم که تمام آن داستانها در باره رنگ آبی، در باره کاشی ها و ظروف مینایی محل تردید است و فلسفه هایی که برای آن بافته شده که این رنگ آسمان است، و نمادی برای ملکوت، بی پایه.
اخیرا دیدم، فخر رازی در تفسیر خود، فصلی در «فضائل السماء» آورده است. بحث از آسمان و نجوم، بحث جالبی است، و از این زاویه که مباحث نجومی یکی از گلوگاههای ارتباط مباحث فلسفی و کلامی و علمی و تقدیری بشر است، جالب تر. معمولا دست دعا به سوی آسمان بلند می کنیم و قرآن هم به طور مرتب در باره آسمان نکاتی را آورده است.
فخر رازی، در اینجا، روی رنگ آبی تکیه کرده ـ بدون این که قرآن مطلبی در این باره گفته باشد ـ و آن را فضیلتی برای آسمان شمرده و امر به تفکر در رنگ آبی آسمان کرده است. آنگاه، سعی کرده است مطلبی در باره رنگ آبی به عنوان یک فضیلت برای آسمان، از دیدگاه علم رایج زمانش بگوید. او از تأثیری که رنگ آبی، در گشودن چشم و تقویت آن دارد سخن گفته و آیات مربوط به آسمان را، در کنار رنگ آبی آن، با چاشنی این که پزشکان گفته اند که رنگ آبی چه قدر برای چشم مفید است، در کنار هم آورده تا نشان دهد، معارف قرآنی متناسب با گفته پزشکان است. (تفسیر الکبیر: 2 / 339)
فخر رازی، روی رنگ «آبی» آسمان و تدبیری که در آن بکار رفته، سخن گفته، و می گوید: این رنگ، بهترین رنگها برای موافقت با چشم و تقویت آن است. چنان که اطباء برای هر کسی که چشمش آسیبی می بیند، توصیه به دیدن رنگ آبی می کنند. سپس می افزاید: حال بنگر که خدای متعال، آسمان را به رنگ آبی درآورده تا برای چشمان کسی که به آن نظاره می کند، سودمند باشد. بدین ترتیب خداوند رنگ آسمان را ، بهترین رنگ قرار داده، رنگی روشن و شکل آن، یعنی شکل آسمان، مستدیر است که بهترین از اشکال ریاضی است. همین هاست که سبب شده است خداوند متعال بفرماید: افلَم ینظروا الی السماء فوقهم کیف بنیناها و زیّناها و ما لها من فروج. (ق: 6).
این نمونه را عرض کردم تا روشن شود، بحث تطبیق برخی از امور دینی با پاره ای از مسائلی که ظاهرا علمی است، و استخراج نوعی محصول به هوای این که علم دینی متوقّع است، امر بی سابقه ای نیست، اما این قبیل کارها، اغلب واقع گرایانه و از روی حقیقت طلبی نیست، و صرفا کاربردهای تبلیغی دارد، کاربردهایی که ممکن است مدتی بعد نتیجه معکوس داشته باشد.
@jafarian1964

هوشنگ ابتهاج

شبم از بی ستارگی ، شب گور / در دلم پرتو ستاره ی دور / آذرخشم گهی نشانه گرفت / كه تگرگم به تازیانه گرفت / بر سرم آشیانه بست كلاغ / آسمان تیره گشت چون پر زاغ / مرغ شب خوان كه با دلم می خواند / رفت و این آشیانه خالی ماند / آهوان گم شدند در شب دشت / آه از آن رفتگان بی برگشت

‍ 🐓 مرغ ؛ خوکِ پرندگان

💎 إنَّهُ ذُكِرَتِ اللُّحْمَانُ بَيْنَ يَدَيْ عُمَرَ فَقَالَ عُمَرُ إِنَّ أَطْيَبَ اللُّحْمَانِ‌ لَحْمُ‌ الدَّجَاجِ‌ فَقَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع كَلَّا إِنَّ ذَلِكَ خَنَازِيرُ الطَّيْرِ وَ إِنَّ أَطْيَبَ اللُّحْمَانِ لَحْمُ فَرْخٍ قَدْ نَهَضَ أَوْ كَادَ أَنْ يَنْهَضَ [الکافی،ج6،ص312]

👈یعنی نزد عمر از گوشت یاد شد گفت بهترین گوشت، گوشت مرغ است حضرت علی (ع) فرمود: هرگز! بلکه خوکِ پرندگان است و بهترین گوشت، گوشت جوجه کبوتری است که پرواز کرده است یا نزدیک است که بپرد.

♦️ملاک خوردن یا نخوردن نجاست نیست، بلکه ملاک باقی بودن خود نجاست یا اثر نجاست در بدن است. اگر ملاک نفس خوردن باشد، از روزی که نجاست خورده نمی‌شود، مصرف گوشت بلامانع است ولی باید چهل یا سی روز به حیوان غذای پاک بدهند تا بشود گوشت آن را مصرف کرد.

🔻بنابراین دلیل منع مصرف گوشت در حیوانات نجاست خوار، نجاست و کثیفی غذای آن ها است. اگر غذای حیوانی بالعرض هم کثیف باشد، نمی‌توان از آن حیوان تغذیه کرد. در روایات آمده است که مرغ، «خوک پرندگان» است. خوک همه چیز حتی عذره‌ی خود و حیوانات دیگر را می‌خورد و مرغ هم چنین خصوصیتی دارد و همه چیز مانند سوسک و حشرات و هر آنچه باشد را می‌خورد. به همین جهت خوردن گوشت مرغ مکروه است.

🔸اگر چه بیشتر غذای مرغ یا خروس سالم باشد و به ندرت چیزهای کثیف می‌خورد، در عین حال خوردن گوشت مرغ کراهت دارد. اگر چه از نظر شرعی خوردن گوشت مرغ حلال است ولی از نظر طبی خوردن گوشت مرغ اشکال دارد.

مرغابی با مرغ خانگی متفاوت است.

✅در مقابل، گفته می‌شود کبوتر بهترین گوشت را دارد زیرا کبوتر هر غذایی را نمی‌خورد بلکه غذای کبوتر فقط گندم، آن هم گندم های سالم است. کبوتر گندم را با وسواس می‌خورد. کبوتر گندم را با نوک بر می‌دارد و آن را زیر و رو می‌کند و بعد آن را می‌خورد. کبوتر بیست دانه را بر می‌دارد و فقط یکی را می‌خورد.


♦️ولی مرغ، خوک پرندگان است یعنی مانند خوک از خوردن هیچ چیزی ابائی ندارد.

در روایت آمده است:

💎و لِأَنَّ غِذَاءَهُ أَقْذَرُ الْأَقْذَار [عیون اخبار الرضا،ج2،ص94]
👈یعنی غذای خوک کثیف ترین کثیف ها است.

🔺گفته می‌شود غیورترین حیوان خروس است و تنها حیوانی است که تا پای جان از مرغ خود دفاع می‌کند. مرغ و خروس فقط در نوع غذا به خوک شباهت دارند. خروس و مرغ از جهت غذا فرقی نمی‌کنند ولی خروس کمتر آشغال می‌خورد.

🔺وقتی طبع سلیم انسان غذای مرغ مانند سوسک یا گوشت خودش یا گوشت انسان را می‌بیند، نمی‌تواند مرغ را بخورد. مثالی در اعراب هست که می‌گویند وقتی بهترین غذا را جلوی مرغ می‌گذاری، چشمش همچنان به آشغال دان است.

✅ الان کبک پرورش داده می‌شود، اگر کبک به طور اصولی و نه با آنتی بیوتیک و هورمون، پرورش داده شود بهترین گوشت است که به جای مرغ مصرف بشود.

✅گوشت کبوتر و گوشت کبک باید به جای گوشت مرغ مصرف شود.

البته چون پیامبر(ص) گوشت مرغ خورده است و به ندرت هم ائمه(ع) گوشت مرغ می‌خورده اند، می‌توان مرغ خورد، اینطور نیست که اصلا گوشت مرغ مصرف نکنیم.اما گوشت مرغ اثراتی در بدن دارد که خوردن آن صلاح نیست.

در روایت آمده است:

💎 أنَّ النَّبِيَّ ص كَانَ يَأْكُلُ الدَّجَاجَ‌ وَ الْفَالُوذَجَ‌ ...‌[بحارالانوار، ج62، ص6]
👈یعنی پیامبر(ص) مرغ و فالوذج می‌خورد ...

یعنی پیامبر(ص) غذاهای فاخر مانند مرغ و پالوده مصرف می‌کرده است.

روایتی هم نشان می‌دهد گوشت مرغ تقویت کننده است:

💎و لَقَدْ آذَانِي أَكْلُ‌ الْخَلِ‌ وَ الزَّيْتِ‌ حَتَّى إِنَّ حَمِيدَةَ أَمَرَتْ بِدَجَاجَةٍ فَشُوِيَتْ فَرَجَعَتْ إِلَيَّ نَفْسِي[الکافی، ج4، ص260]
👈یعنی امام صادق(ع) فرمود خوردن سرکه و روغن زیتون مرا اذیت کرد تا اینکه حمیده(همسر) امر کرد مرغی بریان شود و نیرو و توانم برگشت.

🔸غذای همیشگی امام صادق(ع) سرکه و روغن زیتون است که غذای انبیاء بوده است.

ظاهرا در این روایت به جای «دجاج» «دجاجه» ذکر شده که شاید منظور جوجه باشد که می تواند به جز جوجه مرغ شامل سایر جوجه ها مانند جوجه خروس نیز باشد.

❌ مرغ های امروزی از جوجه های وارداتی هست که تراریخته هستند و عموما ژن خوک دارند و در شرایط بدی در مرغ داری که اجازه خواب هم به آنها نمی دهند و در زمان بسیار کم و با غذای غیر طبیعی و تراریخته و با تزریق انواع هورمون ها و آنتی بیوتیک ها پرورش داده می شوند.مصرف این مرغ ها قطعا اشکال دارد.

هشدار مهم و جدی که کمتر ایرانی از آن مطلع است!

مطمئن باشید بعد از دیدن این کلیپ هرگز بال و گردن مرغ نخواهید خورد!

ببینید برای اطرافیان ارسال کنید.

کل عمرمان داشتیم با دست خودمان، خود را به کشتن می‌دادیم!
بیماریهای مرگباری که با مصرف بال و گردن مرغ بر سر انسان می‌آید..!

سلام بهار دلها ، مهدی جان

دلم به کبوتری می ماند مانده در قفس ، کبوتری پر شکسته و اسیر که پس از عمری هنوز حسرت پرواز در هوای دیدارت و دم زدن زیر آسمان آبی نگاهت را بر دل دارد ...

ومیدانم که در اربعین ، همگام زائران و کنارمان هستی

بیا و نجاتم بخش از بند آب و دانه ای که دورم کرده است از آفتاب حیاتبخش سیمایت

آری از بر زمین ریختن خون مظلوم ، قلب ها به درد آمده و اشک ها جاری می شوند و خشم به جوشش درآمده و مشت ها گره گشته و فریاد انتقام جویی مومنین به آسمان می رود ...
لیک اهل بصیرت می دانند که تنها و تنها این قائم ال محمد صلوات الله علیهم اجمعین ، فرزند رشید فاطمه سلام الله علیها است که سلاح انتقام را در کف دارد ....این تنها اوست که تقاص خون بر زمین ریخته مادرستم کشیده و فرزندان معصومش و همه شیعیان شهیدش در طول تاریخ را خواهد گرفت ....
پس باید برای فرج منتقم حقیقی دعا کرد و ظهورش را از پرورد گار طلب نمود و نالید:
اللهم عجل لولیک الفرج

با سلام

این ابیات از مولانا دانهی (اهل روستای دانه در نشابور) است که تنها سه بیت از آن در تذکره ی نفایس المآثر (تصحیح سعید شفیعیون، نشر مجلس، ص 239) ذیل شرح حال مولانا دانهی به همراه ابیات خراسانی دیگری از وی آمده است.
به دست آمدن شکل کامل این ابیات در این جنگ بسیار مغتنم است ...
🙏🙏🙏

✅ هسته اصلي ذخاير گرانبهاي كتابخانه دانشگاه براتيسلاوا (پايتخت كنوني كشور اسلوواكي) در واقع ميراث تاراج رفته گنجينه خاورشناس برجسته مسلمان، اديب و شاعر بوسنيايي دكتر (درگذشته سال 1934م در سارايوو) است، كه حاوي بسياري از نسخ خطي نفيس به خطّ علماي بوسني و هرزگوئين بود، كه به تمامه طيّ يك غارت فرهنگي به آن كشور انتقال يافت؛ براي آگاهي  بيشتر از چگونگي اين تاراج به مقدّمه كتاب:
Arabisch, türkische und persische Handschriften der universtäte bibliothek in Bratislava, 1961.
 و نيز نگاه كنيد به مقدّمه عربي زنده ياد قاسم دوبراچا در جلد نخست  فهرست نسخه هاي خطّي كتابخانه غازي خسرو بيك سارايوو ((صص4-20)) با عنوان ذيل رجوع گردد:        
Katalog Arapskih, Turskih I Perzijskih Rukopisa, Sarajevo 1963.

🍃🍂🍃🍂🍃🍂🍃

درود بر شما و سلامت باشید
البته بیشتر پرسش بود تا توضیح تکمیلی و فعلا بی‌پاسخ مانده است.
اگر برق به دنبال سیه‌خانه باشد و برق را آذرخش یا صاعقه بدانیم و برای اینکه ارتباط میان برق و سیه‌خانه حفظ شود، به نظر می‌رسید شاید منظور صائب تبریزی از سیه‌خانه، آسمان باشد چنان‌که در ابیاتی دیگر از وی و دیگران، ترکیب «سیه‌خانهٔ افلاک» وجود دارد.
در بیت‌شعر ارسالی شما هم می‌توان سیه‌خانه را به معنای آسمان در نظر گرفت که در این حالت با قفس و سوخته‌بالی شاعر نیز هم‌خوانی دارد اما پاسخی قانع‌کننده نیست چرا که در شعر تشبیه قفس به زندان محتمل‌تر است تا ایجاد تضاد میان آن و آسمان، آن وقت سؤال پیش می‌آید که اصلا برق چه کاره است که پی آسمان بگردد؟!! برق نگاه معشوق است که به آذرخش تشبیه شده یا...
از اساتید ادبیات ممنون خواهم شد اگر عنایت بفرمایند💐

1334/5/23 خورشیدی (63 سال پیش). برای جلوگیری از گرانفروشی و اجحاف به مردم توسط کسبه ' بر طبق تصمیم کمیسیون خوار و بار شهرداری گرگان نرخ و قیمت 8 قلم جنس بدین گونه اعلام شده بود : مرغ بزرگ دانه ای 37 ریال ' جوجه کوچک 15 ریال ' خروس کوچک 22 ریال و تخم مرغ دانه ای 1/25 ریال (هر کیلو تقریبا 20 ریال برابر با 2 تومان). به تعبیر دیگر با قیمت 45000 تومانِ یک مرغ بزرگ 3 کیلویی کنونی ' در ان سال می شد تقریبا 13 مرغ بزرگ و 23 کیلو تخم مرغ خرید.
@matoofiasadolah

✅ هسته اصلي ذخاير گرانبهاي كتابخانه دانشگاه براتيسلاوا (پايتخت كنوني كشور اسلوواكي) در واقع ميراث تاراج رفته گنجينه خاورشناس برجسته مسلمان، اديب و شاعر بوسنيايي دكتر (درگذشته سال 1934م در سارايوو) است، كه حاوي بسياري از نسخ خطي نفيس به خطّ علماي بوسني و هرزگوئين بود، كه به تمامه طيّ يك غارت فرهنگي به آن كشور انتقال يافت؛ براي آگاهي  بيشتر از چگونگي اين تاراج به مقدّمه كتاب:
Arabisch, türkische und persische Handschriften der universtäte bibliothek in Bratislava, 1961.
 و نيز نگاه كنيد به مقدّمه عربي زنده ياد قاسم دوبراچا در جلد نخست  فهرست نسخه هاي خطّي كتابخانه غازي خسرو بيك سارايوو ((صص4-20)) با عنوان ذيل رجوع گردد:        
Katalog Arapskih, Turskih I Perzijskih Rukopisa, Sarajevo 1963.

🍃🍂🍃🍂🍃🍂🍃

🔹آه از آن رفتگان بی‌برگشت…

شبم از بی‌ستارگی، شبِ گور
در دلم پرتو ستاره‌ی دور

آذرخشم گهی نشانه گرفت
گه تگرگم به تازیانه گرفت

بر سرم آشیانه بست کلاغ
آسمان تیره گشت چون پر زاغ

مرغ شب‌خوان که با دلم می‌خواند
رفت و این آشیانه خالی ماند

آهوان گم شدند در شبِ دشت
آه از آن رفتگانِ بی‌برگشت…
.
(بریده‌ای از شعر: سماع سوختن، اثر جاودان شادروان هوشنگ ابتهاج، سایه).

@bazmeghodsian