گفتگوهای تراثی (آرشیو)

بله صحیح است. اما مرحوم گلچین معانی در تاریخ تذکره‌ها به تعلیقات مفصل و مفیدی که مرحوم راشدی بر این تذکره نوشته، اشاره کرده است.

عمر رضا کحاله از جمله مشهورترین اسلام پژوهشان عرب است که آثار ارزشمند زیادی در حوزه تاریخ و تمدن اسلام نوشته است. یکی از آثار چندجلدی او به زنان در تاریخ اسلام تعلق دارد. او در این اثر 5 جلدی، بررسی کاملی از زنان دوره اسلامی که در حوزه های مختلف علم، سیاست، فرهنگ و ... نقش داشته اند انجام داده است. مجموعه کامل این کتاب ارزشمند در اختیار دوستان قرار داده می شود:??????

شرح وترجمه قصیده ی تائیه دعبل خزاعی ازعلامه مجلسی همراه با ترجمه منظوم - براساس ترجمه علامه مجلسی - از دکتر امید مجد و توضیحاتی که علامه مجلسی در بحار الانوار ذیل ابیات نوشته است، به تصحیح، تحقیق و تعلیق محمد لطف زاده به چاپ رسید.

@litera9
ارزشمندترین تصحیح دیوان امروالقیس کبیر. اساس تصحیح بر مبنای معروف‌ترین و مهم‌ترین تحریر دیوان - علامه ابوسعید سکری بزرگ است که با همه‌ی نسخ کهن عالم سنجیده شده و روایات و تحریرهای ابوالحسن علی بن عبدالله بن سنان طوسی معاصر علامه کبیر ابن سکیت و علامه ابوبکر عاصم بن ایوب بطلیوسی و علامه نحاس کبیر تطبیق داده شده است.
این تصحیح نمونه عالی‌ تصحیح دانشمندانه متون در سطح جهانی ست.
امروالقیس پسر یکی از فرمانروایان کنده بود و به گفته‌ی لغویان معروف عرب - امروالقیس به نسل کسانی تعلق داشته که در حدود ۵۵۰میلادی دیگر زنده نبودند...
درباره احوال او تا آنجا که ما جستجو کرده‌ایم در بین نوشته‌های پیشاتذکره‌ای در این کتابها رد پای او یافت خواهد شد:
اخبار الشعراء مدائنی/
اخبار الشعراءابن ابی خیثمه/
اخبار الشعراءاحمد بن زهیر نسائی/
اخبار الشعراءابن عبدالله هارون بن علی/
اخبار الشعراءعبدالعزیز جلودی/
اخبار الشعراء ابوسعید کنانی/
اخبار الشعراءمحمدبن یحیی صولی/
اخبار الشعراءمحمد امید الدوله و در تذکره های ادب عرب امثال: یتیمه‌الدهر ثعالبی و تتمه‌الیتیمه ثعالبی/ دُمیه القَصر و عصره اهل العصر باخرزی و...
و در کتاب‌های بزرگ تاریخ و فرهنگ و تمدن جهان اسلام در طول قرون و اعصار درباره‌ی او فراوان نوشته شده است.
کتاب‌هایی امثال:
تاریخ بغداد علامه کبیر خطیب بغدادی/ تاریخ اسلام علامه کبیر شمس الدین ذهبی/ سیراعلام نبلاء علامه شمس الدین ذهبی/ الوافی بالوفیات علامه کبیر خلیل بن ایبک صفدی که درود خداوند بزرگ بر این ۳دانشمند تکرار نشدنی باد. هزار افسوس که یک جمله‌ی ارزشمند و به درد بخور و بر اساس قوانین جهانی پژوهش و تحقیق در ایران درباره امروالقیس نوشته نشده است.
اما اینک تصحیح دانشمندانه‌ی دیوان آن شاعر دوران‌ساز عرب:

@litera9
حسن بن هانیء" ابونواس" در حدود۱۴۰هجری/۷۵۷ میلادی در روستایی نزدیک اهواز زاده شد.
جوانی خود را در بصره و سپس در کوفه گذراند و شاگرد ومصاحب والبه بن حباب شاعر و شاگرد تنی چند از دانشمندان و لغویات بود.گویند قرآن ، حدیث ، نحو و شعر کهن را نیک می شناخته است.دز۱۷۰هجری/۷۸۶میلادی به بغداد رفت و نخست به برمکیان پیوست .پس از سقوط برمکیان ، کوته زمانی به مصر رفت.اوج دوره فعالیت او زمانی فرا رسید که ندیم خلیفه امین شد.در ۱۹۸هجری/۸۱۳میلادی ، مرثیه هایی نیز در سوگ او سرود و اندکی بعد ، در۱۹۹هجری/ ۸۱۴میلادی یا۲۰۰هجری/ ۸۱۵میلادی ، در بغداد- در زندان، یا در خانه یک باده فروش یا در خانه خاندان نوبخت که با او دوستی داشت- درگذشت.
شعرا و لغویان نظری ستایش آمیز نسبت به او داشتند و حتی او را با امروالقیس مقایسه می کردند.معاصران وی در این باره اختلاف نظر داشتند که آیا - در عرصه شعر- ابونواس مهم تر است یا ابوالعتاهیه و در این میان نه فقط عوامل شعری- بلکه علل اخلاقی نقش ایفا کرده است.ابونواس خود را بهترین سراینده ی خمریات می انگاشت؛ ولی گویند جز در این عرصه ، برتری ابوالعتاهیه را که گویند در بدیهه سرایی نیز دستی قوی تر از او داشته، پذیرفته است.یکی از نخستین راویان اخبار و اشعار ابونواس جماز بصری شاعر و ندیم است که ابونواس را شخصا می شناخت و خود منبع ابوهفان ، ابن عمار و دیگران بوده است. اشعار ابونواس از همان زمان حیاتش در دفترها و مجموعه هایی کوچک رواج داشته است. دیوان این شاعر بزرگ ایرانی را به حضور شما خوبان تقدیم می کنیم به تصحیح پروفسور واگنر دانشمند بزرگ آلمانی که۵۰ سال بر روی ابونواس تحقیق و پژوهش کرد و حاصل عمرش در این باره دوکار است تصحیح دانشمندانه ی دیوان این شاعر بزرگ که بر اساس تمام نسخه های ارزشمند عالم بر اساس تمام روایات تصحیح شده و نمونه ی مثال زدنی برای بهترین پژوهش در سطح جهان است و دیگری تک نگاری یی درباره ی ابونواس" abu nuwas.eine studie zur arabischen literatur der fruhen abbasidenzeit" این دو پژوهش بزرگ و ۵۰ساله پروفسور واگنر را در جایگاه بزرگ ترین متخصص ابونواس در سطح جهان قرار داده است .امیدوارم تصحیح آن عالم بزرگ بر دیوان ابونواس - در ایران الگویی باشد برای تصحیح متون، مخصوصا متون منظوم فارسی و بجاست یادی کنیم از دو دانشمند بزرگ ایرانی پروفسور احمد مهدوی دامغانی برای نگارش مقاله ی دوران ساز" ابونواس" در کتاب هفتاد مقاله ارمغان فرهنگی به دکتر غلامحسین صدیقی- د پروفسور آذرتاش آذرنوش برای نگارش مدخل ماندگار " ابونواس" در دایره المعارف بزرگ اسلامی. غیر از این دو پژوهش ماندگار- هیچ تحقیق ارزشمندی درباره این شاعر بزرگ ایرانی- در ایران قلمی نشده است...

تاریخ_مردمان_عرب
آلبرت_حبیب_حورانی
ترجمه: فرید_جواهر_کلام
تاریخ مردمان عرب، نوشته آلبرت حورانى، ترجمه فرید جواهر کلام‏ این اثر که در ١٩٩١ به انگیزه شناساندن خاورمیانه و گستردن مطالعات خاورشناختى نوشته شد، مجموعه‏ اى سودمند درباره تاریخ قوم عرب به‏ ویژه بخش‏هاى گوناگون فکرى، اجتماعى، فرهنگى و سیاسى آنان از پیدایى اسلام تا روزگار کنونى است و به چگونگى پیوند ایرانیان با اسلام پاسخ مى‏گوید و درباره پیدایى امپراطورى بزرگ اسلامى و گسترش آن از کرانه‏ هاى اقیانوس اطلس تا اقیانوس هند، رویدادها و جنگ‏هاى بزرگ و کوچک و سرانجام فروپاشى آن سخن مى‏گوید.

📚 بحار الأنوار علّامه مجلسی (ره)
▫️کتاب بحار الأنوار الجامعة لدُرر اخبار الائمة الاطهار نوشته علامه محمدباقر مجلسی (ره). این کتاب را می توان بزرگترین و وسیع ترین کتاب حدیثی شیعه دانست که بیشتر احادیث غیر فقهی در آن توسط علامه مجلسی گرد آوری شده اند. این کتاب در چاپ قدیم ۲۵ جلد رحلی بزرگ بوده که در چاپ جدید به ۱۱۰ جلد رسیده است که سه جلد آن فهرست است. تمام این کتاب برای دانلود آماده شده است.

آثار علامه عسکری در سيره و تاريخ صدر اسلام همگی در نوع خود از بهترين هاست. در اين کتاب که حدود شصت و پنج سال پيش منتشر شد علامه عسکری اين بحث را که عبد الله بن سبا وجودی ساختگی است به بحث می گذارد. اصل اين فکر قبل از او هم در غرب و در مصر مطرح شده بود منتهی علامه عسکری با دقتی کم نظير درباره جوانب اين موضوع تحقيق کرده. در طول چهل سال گذشته به ويژه در کشور عربستان سعودی نويسندگان وهابی و سلفی مشرب سعی کردند با ضعيف ترین و غير معتبرترين شيوه های تاريخنگاری که تنها متکی بر نقل گرایی محض غير تحليلی است اين کتاب را مورد رد و نقض قرار دهند و البته توفيقی نداشتند. اينکه عبد الله بن سبایی در تاريخ اسلام وجود خارجی نداشته از مسلمات تاريخنگاری اسلام است.

شرح وترجمه قصیده ی تائیه دعبل خزاعی ازعلامه مجلسی همراه با ترجمه منظوم - براساس ترجمه علامه مجلسی - از دکتر امید مجد و توضیحاتی که علامه مجلسی در بحار الانوار ذیل ابیات نوشته است، به تصحیح، تحقیق و تعلیق محمد لطف زاده به چاپ رسید.

بله افزون بر تصحیح نسخ، در عربی که در مصر امروزه هم مرسوم است استفاده میکنند نمونه اش در ترجمه تاریخ ادبیات عرب بروکلمان (چاپ دارالکتب) فراوان موجود است ..

سنت تصحیح متن در ایران پس از اسلام

امروزه بیشتر تحقیقات تاریخی در حوزه‌های گوناگون، به دانش تصحیح متن (textual criticism) وابسته است. مصحح می‌کوشد با استفاده از روش‌ها و قواعد خاصی، متنی را بر اساس دستنویس‌های موجود و منابع جانبی، بازسازی کند. برخی بر این گمان‌اند که روش‌ها، اصول و قواعدی که مصححان در تصحیح متون به کار می‌برند، در دورۀ جدید از اروپاییان گرفته شده است. «سنت تصحیح متن در ایران پس از اسلام» که رساله دکترای نویسنده است می‌کوشد تا با بررسی دستنویس‌ها و آثار مکتوب دانشمندان مسلمان ایرانی، نشان دهد که فن تصحیح متون، در تمدن اسلامی دانشی دیرینه است که ایرانیان در پیدایش و تطور آن سهمی ممتاز داشته‌اند. همچنین تلاش شده است تا با بررسی تاریخی فن تصحیح در ایران بعد از اسلام، روش‌ها، ویژگی‌ها و معایب و مزایای سنت تصحیح مورد نقد و بررسی قرار گیرد. نیز آرای مصححان بزرگ ایرانی در دورۀ جدید مورد بررسی قرار گرفته است.

این کتاب نوشته مجتی مجرد در سال 1396 و در 261 صفحه از سوی انتشارات هرمس منتشر شده است.
منبع: بساتین

فقیه اهل بیت (ع) و حکیم متکلم بزرگ اسلام علامه حلّی چهار شرح بر اشارات شیخ الرئیس ابن سینا نوشته که در گذر زمان مفقود شده است. خوشبختانه اخیرا نسخه خطی یکی از این شروح گرانمایه در کتابخانه ای در ترکیه یافت شده است.