شیخ فضل‌الله نوری
#تقویم_فرهنگی امروز، ۱۱ مرداد ۱۳۹۷
۱۰۹ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۲۸۸، آیت‌الله شیخ فضل‌الله نوری به دست تندروهای مشروطه‌خواه به شهادت رسید.
حاج شیخ فضل‌الله کُجوری ـ معروف به نوری ـ در سال ۱۲۲۳ متولد شد. پس از تحصیلات مقدماتی به عراق رفت و از محضر درس میرزای بزرگ شیرازی و میرزا حبیب‌الله رشتی استفاده کرد. شیخ فضل‌الله در طی سالیان متمادی حضور در درس استادان زمان، به مجتهدی برجسته و فقیهی نامدار تبدیل شد و پس از چندی، با اشاره‌ی میرزای شیرازی برای هدایت و پیشوایی جامعه‌ی ایران، راهی تهران گردید. وی در تهران به اقامه‌ی جماعت و تألیف و تدریس علوم اسلامی و حوزوی پرداخت و بر اثر مهارت در فقه و اصول و سایر علوم اسلامی، مورد استقبال طلاب و روحانیان قرار گرفت. در محضر او کارهای شرعی به انجام می‌رسید و از این نظر یکی از معتبرترین دفاتر محضری تهران بود. تا این‌که مشروطه رخ نمود. شیخ فضل‌الله نوری در اوائل مشروطیت از پیشگامان و مجاهدان این نهضت بود و دوشادوش سید عبدالله بهبهانی و سید محمد طباطبایی مبارزه می‌کرد، اما به تدریج اختلاف نظرهایی میان او و مشروطه‌خواهان پیش آمد. اساس این اختلاف نظرها، برداشت‌های متفاوت از مشروطه بود. شیخ بیشتر به سبب رفتارهای تندروانه، به این باور رسید که مشروطه‌ی مشروعه شدنی نیست، بنابراین به مقابله با آن برخاست. با پیروزی مجدد مشروطه‌خواهان در سال ۱۲۸۸، شیخ فضل‌الله نوری که به عنوان یکی از سران مخالف مشروطه شناخته می‌شد، دستگیر و محاکمه گردید و سپس در ۱۱ مرداد ۱۲۸۸، در میدان توپخانه‌ی تهران به چوبه‌ی دار کشیده به شهادت رسید. او پیش از شهادت، به رغم آن که می‌توانست به سفارت روسیه پناهنده شود و جانش را نجات دهد، حاضر به پذیرش این ننگ نشد. رفتار زشت مشروطه‌خواهان، لکه‌ی ننگی بر دامن مشروطه‌ای نهاد که بنا بود منادی اعتدال و میانه‌روی برای دفاع از حقوق مردم حتی مخالفان باشد. پیکر شیخ ابتدا توسط خانواده و دوستان در محل امنی در تهران مدفون شد، اما پس از گذشت ۱۸ ماه، جنازه‌ی شیخ فضل‌الله نوری را به قم منتقل کردند و در یکی از حجره‌های شمالی صحن حرم مطهر حضرت معصومه سلام‌الله علیها به خاک سپرده شد.
@UT_Central_Library
بازنویسی و تنظیم: #آرش_امجدی
