🥀 تصوف مبتذل و عرفان متعالیه 🌹 - 1
🌺 تطورات واژه تصوف و عرفان

واژه #تصوف و #عرفان در گذر زمان تطوراتی داشته؛ گاهی «تصوف» تنها بر بخش عملی عرفان و «عرفان» بر بخش نظری اطلاق می‌شد؛ امام خمینی در مقام فرق‌گذاری میان #عارف و #صوفی، عارف را کسی می‌داند که عالم به عرفان نظری است و صوفی را کسی می‌خواند که معارف توحیدی را در قلب خود تحقق بخشیده باشد. (خمینی، روح الله، تقریرات فلسفه امام خمینی، ج‏2، ص 157)
گاهی «تصوف» بر همه عرفان نظری و عملی اطلاق می‌شد. در عصر حاضر، «عرفان» به طور مطلق بر همه میراث صوفیه (نظری و عملی) اطلاق می‌شود.

🔹مبدأ اشتقاق کلمه #صوفی
دانشمندان بر سر مبدأ اشتقاق‌ كلمه‌‌ «صوفي» و معنای آن،‌ بسيار سخن گفته‌اند که تنها به دو نمونه مهم و قابل دفاع اشاره می‌شود: برخی گفته‌اند این کلمه معرّب است و ریشه یونانی دارد و صوفي‌ و تصوّف‌ مأخوذ از كلمه‌ يوناني‌ «سوف» است‌ كه‌ به‌ معني‌ علم و حكمت است‌. بنابراین تصوّف به معنای صوفی شدن و صوفی هم به معنای دانشمند و حکیم است. اين‌ نظر را #ابوريحان‌_بيروني‌ (م 440 ق‌) مطرح‌ كرده‌ (بیرونی، ابوریحان، تحقیق ما للهند، ص 27) و استاد #علاّمه_حسن_زاده آملی (دام ظلّه) نیز در برخی از کتابهایش این نظر را پسندیده است. (حسن زاده آملی، دروس معرفت نفس ص 359؛ دروس هیئت و دیگر رشته‌های ریاضی ج1 ص 237؛ ده رساله فارسی ص 89؛ هزار و یک نکته، نکته 640)
بیشتر دانشمندان بیان داشته‌اند که اشتقاق‌ صوفي‌ از «صوف‌» به‌ معناي‌ پشم است (سهروردی، عوارف المعارف، ج 1 ص 70) و صوفيان‌ را به‌ خاطر اینكه‌ به‌ پوشيدن‌ پشم و پشمینه‌پوشی اشتهار داشتند صوفي‌ گفته‌اند. (مصطفوی، حسن، التحقيق، ج‏6، ص 305)
سرّ پشمینه‌پوشی صوفیّه این بود که پشمينه دارای دو خاصيت گرمی و خشونت است، لذا كسی كه لباس پشمي می‌پوشد ـ به ویژه در هوای گرم و صنعت پارچه بافی سنتی قدیم ـ احساس راحتی نمی‏كند؛ صوفیان برای اینکه احساس راحتی نكنند و به راحتی‌ها دلبسته و وابسته نشوند پشمینه‌پوشی را سیره و سنت خویش قرار داده‌اند. (واحدجوان، وحید، عرفان علامه طباطبایی در بیان استاد رمضانی، ص 26)
پشمینه‌پوشی در سیره و سنت #رسول_خدا (ص) و برخی از #امامان معصوم (ع) نیز بوده است؛ به عنوان نمونه، روايتی از رسول اكرم (ص) نقل شده که فرمود: «من پنج كار را تا آخر عمر ترك نمی‏كنم تا بعد از من سنت شود: با بردگان بر روی زمین نشستن و غذا خوردن؛ بر الاغ بدون پالان سوار شدن؛ با دست خود بز را دوشیدن؛ #صوف (پشمینه) پوشیدن و بر كودكان سلام كردن» (ورام ابن ابی فراس، تنبیه الخواطر و نزهة النواظر (مجموعه ورام) ج 2، ص 156)

💢بخشی از کتاب سفر به عرفان نظری، نوشته وحید واحدجوان
@dr_vahedjavan