? یادکرد علامه قزوینی به بهانه‌ی زادروزش
? #حامد_اعتصام
?
۱۱ فروردین زادروز یکی از برجسته‌ترین دانش‌مندانِ پژوهنده‌ی چندساحتیِ ایرانی بود: علامه #محمد_قزوینی (فروردین ۱۲۵۶ - خرداد ۱۳۲۸). کسی که از نوجوانی در دریای معارف اسلامی و فرهنگ ایرانی به‌خوبی غوطه خورد، در ۲۶سالگی به دعوت برادرش به لندن رفت و ۳۶ سال بعد در حالی به کشورش باز گشت که با بزرگ‌ترین شرق‌شناسان جهان انس و الفتی پیدا کرده بود، مهم‌ترین کتاب‌خانه‌های اروپا را کاویده بود و تعدادی از متون مهم تاریخی و ادبی ایرانی را به شیوه‌ای دقیق و علمی #تصحیح_انتقادی و با حمایت و هزینه‌ی انتشارات #اوقاف_گیب (که ریاست هیات امنایش را در آن زمان #ادوارد_براون بر عهده داشت) منتشر کرده بود. به این ترتیب، نیمی از عمر خویش را در #پاریس و #لندن و #آلمان صرفِ معرفی، بررسی، تصحیح انتقادی و نشرِ نسخه‌های خطی و متون کهنِ ایرانی-اسلامی کرد و بنیانی مرصوص برای پژوهش‌های متن‌شناسانه و نسخه‌پژوهانه گذاشت.

بر گزاف نیست اگر بگوییم شیوه‌ی نوینِ تحقیق و تصحیح متون در ایران معاصر میراثِ ماندگار محمد قزوینی است. افسوس که این مرد بزرگ مانند بسیاری دیگر در کشور خود چنان که می‌شایست قدر ندید و به رغم خدمات بی‌بدیلی که به فرهنگ و ادب ایران کرده بود در عسرت زیست و بر اثر بیماری درگذشت.

? در دنباله‌ی این نوشته دو پیوند/لینک می‌آید:

۱. فصل "علامه محمد قزوینی" از خاطرات زنده‌یاد #سعید_نفیسی می‌آید که از صفحات ۱۴۷ تا ۱۵۳ چاپ سومِ کتاب خواندنیِ به روایت نفیسی (خاطرات ادبی، سیاسی و جوانی)، به کوشش پدرم، #علیرضا_اعتصام، و چاپ‌پخشِ #نشر_مرکز فراهم آمده است. متن را به شیوه‌ی خودم ویراسته ام و تصاویری از قزوینی و برخی آثار او افزوده ام تا خواندن‌اش برای‌تان گواراتر شود.

۲. فایلی صوتی-تصویری در حدود ۳ دقیقه که به‌اجمال زندگی‌نامه‌ی علامه قزوینی را روایت می‌کند و در حدّ آشنایی کلی و مقدماتی با او بدی نیست.

بو که به کار آید و پسند بیفتد.

1. http://telegra.ph/علامه-محمد-قزوینی-04-04-2

2. http://ytre.ir/زندگی‌نامه‌ی_علامه_محمد_قزوینی

? @zinkelkexialangiz ?

@literature9
پرفسور #ادوارد_براون تاریخ‌ادبیات‌نویس و ایران‌شناس مشهور، در کرمان بر اثر معاشرت با معتادان و حس کنجکاوی، تریاکی شد!
او بعد از یکسال توانست با نامنظم‌کردن ساعات کشیدن، تریاک را ترک کند!

@literature9
پرفسور #ادوارد_براون تاریخ‌ادبیات‌نویس و ایران‌شناس مشهور، در کرمان بر اثر معاشرت با معتادان و حس کنجکاوی، تریاکی شد!
او بعد از یکسال توانست با نامنظم‌کردن ساعات کشیدن، تریاک را ترک کند!

#یکسال_در_میان_ایرانیان
#ادوارد_براون

ادوارد براون از ایرانشناسان به نام انگلیسی است که در سال 1862 بدنیا آمد و در سال 1925 از دنیا رفت و مهم ترین کتابی هم که درباره ی ایران نوشته تاریخ ادبیات ایران است. براون به خاطر تسلط به زبان فارسی و شناخت ادبیات و فلسفه ی اسلامی و اصول باورهای زرتشتی و بابی با نخبگان روشنفکری ارتباط داشت که تا زمان مشروطه و پس از آن هم ادامه پیدا می کرد.

کتاب «یکسال در میان ایرانیان» حاصل سفر براون است که در سال 1887 یعنی حدود 9 سال پیش از انقلاب مشروطه به ایران آمد. طبق گفته ی خودش پیش از این سفر فارسی را خیلی خوب صحبت می کرده و شرح گفتگویی ها را هم که در این سفرنامه نوشته معلوم می کند که شناخت او اززبان ما خیلی بیشتر از گفتگوهای روزمره بوده است. مثلا در تهران از میرزااسدلله اصول فلسفه ی ملاهادی سبزواری را یاد می گیرد و در شیراز با دو پسر وصال شیرازی به گفتگوی ادبی می نشیند.

دوستانی که سفرنامه ی دکتر پولاک اطریشی را خوانده باشند می دانند که در آنجا با ریزه کاری های رفتار و کارهای روزمره ی ایرانی های آن زمان آشنا می شویم. پولاک به خاطر شغلش با مردم عادی بسیار رفت و آمد داشت. براون برعکس به خاطر علاقه ای که به کارهای فکری داشت بیشتر با روشنفکران جامعه تماس داشته است. روشنفکر را اینجا به معنی کسی بکار می برم که کار فکری می کرده است. البته نوشته ی براون هم از جزئیات خالی نیست و از رسم و رسومی که دیده برایمان می گوید. و اتفاقا چون با زرتشتیان هم زیاد رفت و آمد داشته از رسم و رسوم و روحیه ی آنها بسیار می نویسد.
براون پیش از آمدنش به ایران کتاب کنت گوبینو را درباره ی جنبش بابیه در سالهای 1850 خوانده بود و نوشته اش نشان می دهد که علاقه و کنجکاوی زیادی برای دانستن بیشتر درباره ی جنبش بابی داشته است. براون زمانی به ایران آمده بود که اولا جنبش بابیه سرکوب شده بود و دوم اینکه خود بابیه هم دو دسته شده بودند که عده ی کمی پیرو صبح ازل در قبرس بودند و بیشترشان پیرو بها در عکا در فلسطین. این پیروانشان در ایران نمی توانستند عقیده ی خودشان را آشکار کنند و نوشته ی براون نشان می دهد که تشکیلات مخفی داشته اند و او از شهر به شهر که می رفته با معرفی نامه ی آنها می توانسته با روشنفکران بابی آن شهر به گفتگو بنشیند.