📝

🔴 آخوند خراسان و عقلانیت مدرن
✍🏻 محمدرضا معینی

🔸چند روز پیش در یادداشتی کوتاه به این نکته اشاره کردم که یک سازمان شیعی به این بلوغ فکری و سازمانی رسیده است که مدیریت اجرایی را یک تخصص بداند و برای جذب یک مدیر عامل قوی اطلاعیه عمومی صادر کند.

🔸امروز یادداشتی جذاب از پژوهشگر محترم جناب آقای علی‌اشرف فتحی خواندم که با ایده کلیدی من در آن نوشته قرابتی بسیار داشت. ایشان در این یادداشت نگاهی به تلاش‌های مرحوم آیت الله ملا محمدکاظم خراسانی (مشهور به آخوند خراسانی و از رهبران فکری و دینی جنبش مشروطیت) در زمینه تلاش برای سازگاری فقه شیعه با دنیای مدرن و عقلانیت مدرن انداخته است.

🔸مرحوم آخوند خراسانی در یکی از نامه‌های خود این گونه نوشته است که:
«امروز عقلای عالم متفق‌اند که مقتضیات این قرن مغایر با مقتضیات قرون سالفه است ... و بقای بر مسلک قدیمی جز اضمحلال و انقراض نتیجه نخواهد داد».

🔸آقای فتحی شاه‌بیت منظومه فکری آخوند خراسانی را «التفات به این‌ نکته که مقاومت در برابر مفاهیم و محصولات عقلائی دنیای مدرن و به عبارت دقیق‌تر، تقابل با عقلانیت مدرن بشر به سود دین و دینداران نیست و... منجر به «اضمحلال و انقراض» خواهد شد» دانسته است.

🔶مطالعه این یادداشت ارزشمند را به همه اندیشمندان و فعالانی که دل در گرو ارتقاء و رشد جامعه شیعه دارند پیشنهاد می‌کنم.

#یادداشت

#البساتین
@AlBasatin

📝

🔴در رثای پارسای بسیاردان
✍🏻استاد حسن طارمی‌راد

انالله و انا الیه راجعون

🔸دو سه ساعت از دریافت خبر وفات استاد عظیم الشأن پارسا و بسیاردان می‌گذرد. مرور سریع بر روزهای درس «شرح اشارات» که گرانبار از افادات عالمانه در اقالیم علوم بود، خاطراتی نیک را زنده کرد.

🔸هر روز قریب پنج دقیقه قبل از شروع درس با طمأنینه‌ای شگفت و گام‌هایی استوار از خانه به مسجد معصومیه می‌آمد، کنار صندلی درس می‌نشست و سر ساعت ١٠ بر جایگاه تدریس قرار می‌گرفت و مباحث را از کتاب می‌خواند و شرح می‌فرمود، و چه بقاعده و در چارچوب موضوع.
از توضیحات لغوی و کلامی و عرفانی دریغ نداشت، اما پیوسته یادآوری می کرد که خواجه اشارات را در نظام مشاء شرح کرده، هرچند خود به فلسفه اشراق معتنی بوده است.

🔸آنچه بیش از هر چیز در محضر او مشهود بود حرمت‌گذاری به علم و عالمان بود. با ابتهاجی کم‌نظیر از یافته‌های علمی سخن می‌گفت، خواجه طوسی را با تمام وجود می‌ستود و تدبیر و حکمتش را ارج می‌نهاد. نسخه‌ای نفیس از تحریر اقلیدسی مؤیّد الدین عْرضی داشت و معتقد بود همین نسخه به رؤیت خواجه رسیده بوده است. دلیل این نظر را از ایشان جویا نشدم اما حالت نشاط و شادابی ایشان را هنگامی که به صفحات کتاب نظر می‌افکند هرگز از یاد نمی‌برم. می‌فرمود چشم خواجه بر این صفحات افتاده است، پس ارزشی فراتر از تصور دارد.

🔸وقتی به نمط مقامات العارفین رسید، مطالب بلندی بیان کرد و مهمتر آنکه می‌فرمود نقل است که ابن سینا این نمط را پس از کسب یک تجربه عرفانی نوشته است‌. کتابخانه فاخری داشت و چه بزرگوارانه داشته‌هایش را -که بعضی از آنها منحصر به فرد بودند- در اختیار طلاب قرار می‌داد، با آنکه به تجربه می‌دانست گاهی آن کتاب‌ها بازگردانده نمی‌شوند. حتی نسخه‌های خطی تألیفات خود را نیز به آسانی برای استنساخ به اشخاص امانت می‌داد و گاه اشاره می کرد که شرح اشاراتش را که پر از حواشی بوده به یکی از دوستان همدرسش در تهران امانت داده بوده و دیگر برنگشته است، بنابراین یکبار دیگر بر نسخه ای دیگر حاشیه زده است.

🔸محضرش راستی را که مشوق علم‌آموزی و علم‌دوستی همراه با وارستگی بود. سخن کوتاه کنم و ذکر نکته‌‌های بسیار دیگر را به وقت دیگر وانهم. به روح این استاد فقید درود می‌فرستم.

اللهم احشره مع اولیائک محمد و آله الطاهرین

#یادداشت

#البساتین
@AlBasatin

📝

لا صوت الناعی بفقدک انه
یوم علی آل الرسول عظیم

#البساتین
@AlBasatin

📝

🔴روش و نظریه در مطالعه قرآن

🔶دکتر محسن فیض‌بخش، دانش آموخته دکتری فلسفه دین در دانشگاه تهران است که در سال‌های اخیر حضور فعال و تاثیرگذارش در معاونت بین الملل دانشکده الهیات دانشگاه تهران ثمرات بسیار زیادی داشته است.

🔶یکی از اتفاقات بسیار جذاب و مهمی که در سال گذشته به همت دکتر فیض‌بخش حاصل شد، مجموعه سخنرانی‌هایی بود که با عنوان TehranISM و با هدف معرفی برخی از مهم‌ترین و ارزنده‌ترین پژوهش‌های مطالعات اسلامی آکادمیای غربی به مخاطبان ایرانی شکل گرفت. در هر یک از این سخنرانی‌ها، دکتر فیض‌بخش پذیرای یکی از پژوهشگران غربی در حوزه مطالعات اسلامی بود و به او فرصت می‌داد تا کتاب جدید خود را برای مخاطبان ایرانی معرفی کند.
(برای مشاهده ویدئوهای سری نخست این گفتگوها می‌توانید به «این لینک» مر

🔶اخیرا فیض‌بخش مسئولیت ویراستاری یک ویژه‌نامه از مجله Method & Theory in the Study of Religion با موضوع «روش و نظریه در مطالعات قرآنی» را بر عهده داشته است، اتفاقی که شاید در فضای آکادمیک ایران کم‌نظیر باشد و نویدبخش شروع دوره‌ای جدید از ارتباطات بین‌المللی آکادمیای ایرانی با فضای آکادمیک جهانی است.

🔶پس از انتشار این مجله، دکتر محسن فیض‌بخش کانال شخصی خود را در تلگرام راه اندازی کرده است، اقدامی که باید آن را بسیار مبارک دانست. فعالیت این نوع کانال‌ها و وبلاگ‌های تخصصی در فضای مطالعات اسلامی، حتما به ارتقاء سطح این حوزه دانشی در ایران کمک بسیار خواهد کرد.

🔶ضمن آرزوی موفقیت برای استاد بزرگوار جناب آقای دکتر فیض‌بخش، امیدوارم که فعالیت کانال ایشان به صورت مستمر ادامه پیدا کند و بتوانیم بیش از پیش از زحمات و دستاوردهای ایشان استفاده کنیم.

#معرفی_کانال

#البساتین
@AlBasatin