#نسخه_خوانی

تعریف اسطرلاب:
«هو جسمٌ مشتملٌ علی صفایحَ مرسومٍ فيها خطوطٌ مستیقمةٌ ومستدیرةٌ، تامّةٌ وناقصةٌ، ومتوازيةٌ وغيرُ متوازيةٍ، يُعرَفُ به کثیرٌ من أحوال الفلکیّات والأرضیات والزمانيّات».

وتعریف علم اسطرلاب این است:
«هو العلمُ بجسمٍ مشتملٍ» إلی آخِرِ «الزمانیّات».

وموضوع این علم خود اسطرلاب است، وفائده اش اجمالاً علم به احوال بسیاری از فلکیّات وارضیّات و زمانیّات (روی الف و لام آن خط زده شده)، وتفصیلاً در ضمن ابواب معلوم می شود.

مهر: عبده أحمد الموسوي

#نسخه_خوانی

می‌کنم هم من غلط، هم می‌کند جانان غلط!
شِکوِۀ من، جور او، هم این غلط، هم آن غلط

داده فرمانم به دوری، وه! چه سازم؟ چوُن کنم؟
بردن فرمان غلط، نابردنِ فرمان غلط

گر نهد او داغ، باشد بستن مَرهم خطا
ور دهد او درد، باشد کردنِ درمان غلط

بس عجب بود اینکه مهمان گدای خود شدی!
گوئیا ره کرده‌ای ای خسرو خوبان، غلط

گفتم ار «مَهْ» مُصحف روی تو را، از من مرنج
سهو شد استغفرالله! می‌شود قرآن غلط؟!

گفته‌ای جایی شکایت کرده از جورم «تقی»
حاش لله! کی؟ کجا؟ کذب، افترا، بهتان، غلط

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

🔸 شاعر: در این نسخه مشخصاتی از شاعر ذکر نشده است؛ اما در تذکرۀ آفتاب عالمتاب، شاعرانی با نام و نیز تخلص «تقی» در سرگذشت یا شعرشان ذکر شده اند که از جملۀ آن‌ها عبارتند از: تقی سبزواری (قرن10ق)، تقی اوحدی بیلقانی (قرن10و11 ق)، تقی میرزا فرزند فتحعلیشاه قاجار و تقی دهلوی (قرن 13).
📕 از یک مجموعۀ خطی مجلس | تاریخ کتابت: قرن13 ق.

@manuscript_ir

〰️🍃🌺

#نسخه_خوانی ؛ رسالة فاطميّة (تأليف محمّد بن سليمان تنکابنی)؛ مشتمل بر دوازده تصویر، به ضميمۀ اصلاح 4 تصویر.

#نسخه_خوانی

امام فخر رازی آورده است که راهبی از رهبانان فرنگ را دیدم در بیت‌المقدس نشسته و حال عجیبی از ناحیۀ او مشاهده می‌گشت. نزد او رفتم و گفتم کلمه‌[ای] که مشمول بر نصیحت من بوده‌باشد بگوی. گفت[:] می‌باش مانند کسانی که شیران درنده اطراف او را داشته‌باشند و در اندازِ(1) دریدن و خوردنِ او بوده‌باشند که اگر لمحهای از خود غافل شود، او را پاره‌پاره نمایند. پس در این‌صورت او را آرام، چگونه بوده‌باشد؟ و در شب به‌چه عنوان آسایش توانَد نمود؟ حالِ او را به آسودگان، چه قیاس؟ و زندگانی او را به بی‌دَردان، چه نسبت؟ این بگفت و برفت.
من چند قدمی همراه او رفتم. گفتم کلمه‌ای که مشتمل بر تسلی من بوده‌باشد بگوی. گفت[:] تشنه را جرعۀ آبی کافیست. و دیگر متوجهِ من نشد.

والسلام علی من التبع الهدی

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

🔸 #امام_فخر_رازی
📙 از جنگ خطی سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران ؛به شماره شناسه 1070072

✍️ پانویس
(1) « انداز »: ( اَ ) 1 - (اِمص .) قصد و میل حمله کردن .
(2)« لمحه » : (لَ حَ یا حِ) [ ع . لمحة ] (اِ.) 1 - زمان کم .

@manuscript_ir

〰️🍃🌺

عزلی شاید نویافته منسوب به »شیخ سعدی« ؛ تقدیم به همۀ سعدی‌دوستان و سعدی‌پژوهان ارجمند.

#نسخه_خوانی

جلای آینۀ خاطرم ز مِهرِ علیست
محبّتی که مرا هست با علی، اَزَلیست

هزار بار تو را بیش گفتم ای عاقل
که جانشین رسول خدا علیِّ ولیست

دهان من چو صدف در سخن، دُرافشان است
دلم چو بحر، پُر از دُرِّ مِهرِ آلِ علیست

کسی که در دل او مِهر آل حیدر نیست
مدام روی‌سیاه است و کار او دغلیست

منوش میْ که تُرُش‌رو شَوی ز تلخیِ او
شراب مِهرِ علی خور که طعم او عسلیست

گمان مَبَر که من از بادۀ عِنَب مَستم
که مستیِ میِ »سعدی« ز جام لم یزلیست

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

🔸 شاعر: #شیخ_سعدی
📕 از یک نسخه خطی فارسی موجود در کتابخانه کنگره آمریکا مربوط به قرن هفتم ه.ق؛ کاتب/ کاتبان، نامشخص.
شیخ سعدی
لغت‌نامه دهخدا
شیخ سعدی . [ ش َ س َ ] (اِخ ) رجوع به سعدی ، مشرف الدین مصلح بن عبداﷲ سعدی شیرازی شود.

سعدی
لغت‌نامه دهخدا
سعدی . [ س َ ] (اِخ ) مشرف الدین مصلح بن عبداﷲ سعدی شیرازی ، نویسنده و گوینده ٔ بزرگ قرن هفتم .

@manuscript_ir

〰️🍃🌺

#نسخه_خوانی
هوالله سبحانه

نقل است که یکی از خلفای بنی عباس در بغداد، بهلول را گفت که بیا روزیِ هر روزۀ تو مقرر کنم تا وقت متعلق بدان باشد. بهلول جواب داد که چنین کردم [ می‌کردم] اگر چند عیب نبودی . [ خلیفه ] گفت: چه عیب است؟ [ بهلول ] گفت: اول آن که تو ندانی مرا چندین می‌باید. دوم[:] وقت، نشناسی که مرا کِیْ باید؛ سِیُّم، معلوم نداری که چند [ یعنی چقدر] باید؛ و حق تعالی کاملِ رزّاقان است و این همه را می‌داند و از روی حکمت کامله به من می‌رساند؛ و دیگر، شاید که بر من غضب کنی و آن وظیفه از من بازگیری؛ و حق سبحانه و تعالی به‌گناه، از من، روزی بازندارد.

خدایی که او ساخت از نیست، هست
به عصیان، دَرِ رزق بر کس نَبَست

ازو خواه روزی که بخشنده اوست
[برازندۀ ] کار هر بنده اوست


🔸 نویسنده و شاعر: نامشخص
📗از یک نسخۀ خطی مجلس (مربوط به قرن11ق.)


@manuscript_ir

〰️🍃🌺

#نسخه_خوانی

[ یک غلوّ* جالب توجه ]

عبدالواسع

در دویدن طی کند، تا دیده را بَر هَم‌ زنی
هر مسافت را که وَهم آرَد به‌سالی در ضمیر!

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

🔸 #عبدالواسع_جبلی ( از شاعران مشهور پارسی‌گوی در قرن ششم هجری)
📙 از یک جنگ خطی مجلس ؛ تاریخ کتابت: قرن 12 ق.

✍️ پاورقی
*: « غلو »
(غُ لُ وّ) [ ع . ] 1 - (مص ل .) از حد گذشتن . 2 - (اِمص .) تجاوز، مبالغه . 3 - در شعر، بیان اغراق آمیز صفتی که در واقعیت محال و غیرممکن باشد.
[ فرهنگ فارسی معین ]

🎁 تقدیم به استادان و دبیران محترم ادبیات

@manuscript_ir

〰️🍃🌺

سلام بر شما
خیر، هیچ ارتباطی ندارند.
نوشته مذکور صرفا دعوتنامه‌ای از طرف رئیس جمهور فرانسه امیل لوبه و همسرش برای اعلم‌الدوله و به منظور صرف نهار در کاخ الیزه است.
(روز سه‌شنبه ۱۸ ژوئیه بین ساعات ۱ تا ۴ ظهر)


Le Président de la République et Madame Emilie Leubet prient son Excellence Alem-ed-Dowleh de leur faire l'honneur de venir déjeuner au Palais de l'Elysée
Le mardi, 18 juillet à midi 1/4

#نسخه_خوانی

سلام علیکم

#نسخه_خوانی

در میان کاتبان نسخ (به ویژه در نسخ قرن هفتم و هشتم) فراوان دیده می شود که اگر اسم مبتدا به الف یا همزه بوده ( = أ ، إ ، ا ، آ ) و بر سر آن الف و لام در می آمده (= الإ ، الأ ، الا ، الآ)، کاتبان نسخ این ترکیب را (ناشی از متصل نویسی و نیز تندنویسی) به شیوه ای خاص کتابت می کردند.
در تصویر، دو نمونه آوردم.
نمونۀ اول، سؤال دیروزِ یکی از اعضای محترم گروه بود که توسط یکی دیگر از اعضای محترم گروه پاسخ داده شد.
نمونۀ دوم، سؤال شما است.
کوتاهی سخن: آنچه در تصویرِ نسخۀ شما به ظاهر «سما» دیده شود، همان «الا» است.