🌐زمانی برای جدایی
راوی #اندیشه: گروهی از استادان برجسته حوزه علمیه قم با صدور بیانیه‌ای به زبان عربی، بدون آنکه نامی از آقای سید کمال حیدری ببرند، مواضع اخیر وی را «مخالف ضروریات شیعه» دانسته و به پشتوانه نظر آیات عظام وحید خراسانی و صافی گلپایگانی از مؤمنین خواسته‌اند که به این مواضع اعتنا نکنند.
آقایان علوی بروجردی، سید علی‌اصغر میلانی، محمدتقی شهیدی، گنجی، فاضل لنکرانی، علی کورانی و هادوی تهرانی از امضاکنندگان این بیانیه سیزده نفره، اگرچه اشاره نکرده‌اند که کدام‌یک از نظرات سید کمال حیدری را مخالف ضروریات شیعه می‌دانند، اما به نظر می‌رسد که آنها منتقد روندی هستند که آقای حیدری از تابستان سال ۹۲ آغاز کرده است.
سید کمال حیدری؛ متولد سال ۱۳۳۵ شمسی در کربلا و کارشناس سابق برنامه‌های مذهبی صدا و سیمای جمهوری اسلامی است که طی چند سال اخیر با انتشار رساله عملیه و تأسیس دفاتری در ایران و عراق، خود را در زمره مراجع تقلید شیعه معرفی می‌کند. وی که کارشناس برنامه «مطارحات فی العقیدة» در شبکه ایرانی کوثر بود، بیش از ده سال به نقد و بررسی آرای اهل سنت می‌پرداخت. مدیران شبکه کوثر اعلام کرده بودند که این برنامه عامل گرایش برخی از اهل سنت به مذهب شیعه بود.
آخرین برنامه «مطارحات فی العقیدة» که منجر به قطع همکاری سید کمال حیدری از رسانه ملی شد، حاوی سخنان تند وی علیه میراث روایی و فقهای شیعه بود. او در این برنامه گفت که بخش زیادی از تراث روایی شیعیان، در واقع جعلیاتی است که از سوی یهودیان، مسیحیان و زرتشتی‌ها وارد متون و مجامع روایی شیعه شده و باید پالایش شود. این سخنان با استقبال گسترده رسانه‌های عرب‌‌زبان سُنّی و وهابی مواجه شد. آنها که سال‌ها نگران برنامه‌های آقای حیدری در دفاع از عقاید شیعی بودند، ناگهان او را سخنگوی خود یافتند و از «انتفاضه یک روحانی شیعه علیه عقاید شیعیان» سخن گفتند.
دعوای سال ۹۲ به‌واسطه سلوک و مبانی سیاسی آقای حیدری که همراهی حداکثری با جمهوری اسلامی بوده و هست، به‌تدریج فروکش کرد و او به فعالیت‌های علنی خود در قم و نجف ادامه داد. اما مهم‌ترین پیامد ماندگار این تنش گذرا تغییر پارادایم آقای حیدری به سمت پروژه‌ای بود که آن را «اصلاح فهم دینی» می‌نامید. اندیشه‌های وی به‌تدریج سویه انتقادی به خود گرفت و خواهان پالایش گفتمان شیعی از «خرافات»، «غلو» و «روایت‌محوری» شد. او اگرچه سخن جنجالی سال ۹۲ را این‌گونه اصلاح کرد که خلیفه دوم واردکننده محتواهای غیر اسلامی و مشخصا یهودی به احادیث اهل سنت بوده و شیعیان نیز بالتبع از این فرایند اثر گرفته‌اند، اما به‌گمان وی فقهای شیعه اقدام به پالایش کامل این محتوای غیر اسلامی نکرده‌اند و با غلبه یافتن گفتمان اهل حدیث بر قرآن‌محوری، فکر شیعه نیز آلوده به خرافات و غلو شده است.
دومین محوری که آقای حیدری در سالهای اخیر در پی تثبیت آن بوده، رویکرد عرفانی به دین است که از منظر عرفان ابن‌عربی و حکمت صدرایی بتواند قرآن را تفسیر و در روایات، تفقه کند. او بارها بر ضرورت شناخت دین از منظر عرفان ابن‌عربی تأکید کرده و فقه و تفسیر را بدون این عرفان ناتمام می‌داند. از همین منظر است که می‌گوید چون امام خمینی قائل به عرفان و وحدت وجود بود، بر همه فقهای شیعه تفوق داشت. همین محور می‌تواند پروژه سید کمال را از پروژه جریان نوگرای دینی نیز جدا کند؛ چراکه آنها سال‌هاست نسبت به غلبه رویکرد عرفانی در سیاست انذار می‌دهند.
اصرار سید کمال حیدری بر این دو محور به تشدید شکاف میان وی و بدنه سنتی و اصلی حوزه در قم و نجف منجر شده و بیانیه اخیر نیز محصول، نشانه و تأکید دوباره‌ای بر همین شکاف و فاصله گفتمانی است. اغلب فقهای شیعه همانند آقای حیدری به متون روایی بدبینی ندارند و همچون وی به عرفان و فلسفه اسلامی و از جمله شخص ابن‌عربی خوش‌بین نیستند. آنها معتقدند که بسیاری از نظرات سید کمال ناشی از برداشت‌های نادرست از تاریخ فقه، کلام و حدیث و همچنین عدم دقت کافی به پاسخ‌های فقیهان و متکلمین به شبهات است.
این بیانیه نه معنای تکفیر یا تفسیق سید کمال حیدری است (که تصریحی هم بر تکفیر و تفسیق ندارد) و نه واجد سخن تازه‌ای است، بلکه تأکیدی است بر اینکه راه اغلب فقیهان شیعه از چنین رویکردی جداست و مؤمنان به جایگاه فقها نباید نگران رخنه در باورهای خود باشند.
🔺عکس: حضور آقای سید کمال حیدری در راه‌پیمایی ۲۲ بهمن ۹۶
🔻راوی؛ گزارشگر فرهنگ، سیاست و اجتماع
https://t.me/joinchat/AAAAAEONbk_IMtVouGRotA
راوی #اندیشه: گروهی از استادان برجسته حوزه علمیه قم با صدور بیانیه‌ای به زبان عربی، بدون آنکه نامی از آقای سید کمال حیدری ببرند، مواضع اخیر وی را «مخالف ضروریات شیعه» دانسته و به پشتوانه نظر آیات عظام وحید خراسانی و صافی گلپایگانی از مؤمنین خواسته‌اند که به این مواضع اعتنا نکنند.
آقایان علوی بروجردی، سید علی‌اصغر میلانی، محمدتقی شهیدی، گنجی، فاضل لنکرانی، علی کورانی و هادوی تهرانی از امضاکنندگان این بیانیه سیزده نفره، اگرچه اشاره نکرده‌اند که کدام‌یک از نظرات سید کمال حیدری را مخالف ضروریات شیعه می‌دانند، اما به نظر می‌رسد که آنها منتقد روندی هستند که آقای حیدری از تابستان سال ۹۲ آغاز کرده است.
سید کمال حیدری؛ متولد سال ۱۳۳۵ شمسی در کربلا و کارشناس سابق برنامه‌های مذهبی صدا و سیمای جمهوری اسلامی است که طی چند سال اخیر با انتشار رساله عملیه و تأسیس دفاتری در ایران و عراق، خود را در زمره مراجع تقلید شیعه معرفی می‌کند. وی که کارشناس برنامه «مطارحات فی العقیدة» در شبکه ایرانی کوثر بود، بیش از ده سال به نقد و بررسی آرای اهل سنت می‌پرداخت. مدیران شبکه کوثر اعلام کرده بودند که این برنامه عامل گرایش برخی از اهل سنت به مذهب شیعه بود.
آخرین برنامه «مطارحات فی العقیدة» که منجر به قطع همکاری سید کمال حیدری از رسانه ملی شد، حاوی سخنان تند وی علیه میراث روایی و فقهای شیعه بود. او در این برنامه گفت که بخش زیادی از تراث روایی شیعیان، در واقع جعلیاتی است که از سوی یهودیان، مسیحیان و زرتشتی‌ها وارد متون و مجامع روایی شیعه شده و باید پالایش شود. این سخنان با استقبال گسترده رسانه‌های عرب‌‌زبان سُنّی و وهابی مواجه شد. آنها که سال‌ها نگران برنامه‌های آقای حیدری در دفاع از عقاید شیعی بودند، ناگهان او را سخنگوی خود یافتند و از «انتفاضه یک روحانی شیعه علیه عقاید شیعیان» سخن گفتند.
دعوای سال ۹۲ به‌واسطه سلوک و مبانی سیاسی آقای حیدری که همراهی حداکثری با جمهوری اسلامی بوده و هست، به‌تدریج فروکش کرد و او به فعالیت‌های علنی خود در قم و نجف ادامه داد. اما مهم‌ترین پیامد ماندگار این تنش گذرا تغییر پارادایم آقای حیدری به سمت پروژه‌ای بود که آن را «اصلاح فهم دینی» می‌نامید. اندیشه‌های وی به‌تدریج سویه انتقادی به خود گرفت و خواهان پالایش گفتمان شیعی از «خرافات»، «غلو» و «روایت‌محوری» شد. او اگرچه سخن جنجالی سال ۹۲ را این‌گونه اصلاح کرد که خلیفه دوم واردکننده محتواهای غیر اسلامی و مشخصا یهودی به احادیث اهل سنت بوده و شیعیان نیز بالتبع از این فرایند اثر گرفته‌اند، اما به‌گمان وی فقهای شیعه اقدام به پالایش کامل این محتوای غیر اسلامی نکرده‌اند و با غلبه یافتن گفتمان اهل حدیث بر قرآن‌محوری، فکر شیعه نیز آلوده به خرافات و غلو شده است.
دومین محوری که آقای حیدری در سالهای اخیر در پی تثبیت آن بوده، رویکرد عرفانی به دین است که از منظر عرفان ابن‌عربی و حکمت صدرایی بتواند قرآن را تفسیر و در روایات، تفقه کند. او بارها بر ضرورت شناخت دین از منظر عرفان ابن‌عربی تأکید کرده و فقه و تفسیر را بدون این عرفان ناتمام می‌داند. از همین منظر است که می‌گوید چون امام خمینی قائل به عرفان و وحدت وجود بود، بر همه فقهای شیعه تفوق داشت. همین محور می‌تواند پروژه سید کمال را از پروژه جریان نوگرای دینی نیز جدا کند؛ چراکه آنها سال‌هاست نسبت به غلبه رویکرد عرفانی در سیاست انذار می‌دهند.
اصرار سید کمال حیدری بر این دو محور به تشدید شکاف میان وی و بدنه سنتی و اصلی حوزه در قم و نجف منجر شده و بیانیه اخیر نیز محصول، نشانه و تأکید دوباره‌ای بر همین شکاف و فاصله گفتمانی است. اغلب فقهای شیعه همانند آقای حیدری به متون روایی بدبینی ندارند و همچون وی به عرفان و فلسفه اسلامی و از جمله شخص ابن‌عربی خوش‌بین نیستند. آنها معتقدند که بسیاری از نظرات سید کمال ناشی از برداشت‌های نادرست از تاریخ فقه، کلام و حدیث و همچنین عدم دقت کافی به پاسخ‌های فقیهان و متکلمین به شبهات است.
این بیانیه نه معنای تکفیر یا تفسیق سید کمال حیدری است (که تصریحی هم بر تکفیر و تفسیق ندارد) و نه واجد سخن تازه‌ای است، بلکه تأکیدی است بر اینکه راه اغلب فقیهان شیعه از چنین رویکردی جداست و مؤمنان به جایگاه فقها نباید نگران رخنه در باورهای خود باشند.
🔺عکس: حضور آقای سید کمال حیدری در راه‌پیمایی ۲۲ بهمن ۹۶
🔻راوی؛ گزارشگر فرهنگ، سیاست و اجتماع
https://t.me/joinchat/AAAAAEONbk_IMtVouGRotA
