آیا «عُمر امام نمی‌تواند غیر متعارف باشد»؟!
#ترکاشوند
می دانیم شیخ صدوق ره کتاب گرانسنگ «کمال الدین» با آن همه اسناد ارزنده را به منظور پاسخ به همین سوال تألیف نموده است. مصادر شیعه مملو از اخباری است که نشان از طول غیبت و عمر امام آخر است. (ببینید: t.me/estedlale_Ma/966) آیات قرآن نیز صریحا طول عمر بعضی از انبیای الهی و یا غیبت طولانی برخی دیگر را مطرح می کند.
با این وجود آقای امیر ترکاشوند در کانال خود یادداشتی را با عنوان: «عُمر امام نمی‌تواند غیر متعارف باشد» منتشر کرده است!
و در آن یادداشت با ذکر مفاهیم غیبت و ظهور و رجعت، بر خلاف تصریحات بسیار معصومان علیهم السلام، چنین نسبت ناروایی به امام رضا ع می دهد:
«امام رضا با این اندیشه‌ها، که از سوی شیعیانِ رقیب مطرح می‌شد مخالف بود و همه چیز را در شکل طبیعی‌اش دنبال می‌کرد. از نظر وی و اجدادش، امام باید در میان مردم باشد و نه غایب و سر به بیابان گذاشته؛
امام باید زنده و حیّ باشد و نه مُرده و در انتظار رجعت؛
امام باید عمرش طبیعی و بسانِ همه باشد و نه چندان دراز و کش‌دار که با آن بخواهد آمال بشریت را برآورده کند.»
ترکاشوند معتقد است که مستند این سخنان را از روایات در کتاب در دست تالیفش با عنوان «عسگری سوم» آورده است. اما در این پست برای مستند این نظریه پردازی گسترده تنها به ذکر تک خبر زیر اکتفا نموده است:
مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ الْبَرَاثِيُّ، قَالَ حَدَّثَنِي أَبُو عَلِيٍّ، قَالَ حَدَّثَنِي يَعْقُوبُ بْنُ يَزِيدَ، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي عُمَيْرٍ إِلَّا مَا رُوِيَتْ لَكَ وَ لَكِنْ حَدَّثَنِي ابْنُ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ رَجُلٍ مِنْ أَصْحَابِنَا قَالَ:، قُلْتُ لِلرِّضَا (ع) جُعِلْتُ فِدَاكَ قَوْمٌ قَدْ وَقَفُوا عَلَى أَبِيكَ يَزْعُمُونَ أَنَّهُ لَمْ يَمُتْ، قَالَ، قَالَ: كَذَبُوا وَ هُمْ كُفَّارٌ بِمَا أَنْزَلَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ عَلَى مُحَمَّدٍ (ص)، وَ لَوْ كَانَ اللَّهُ يَمُدُّ فِي أَجَلِ أَحَدٍ مِنْ بَنِي آدَمَ لِحَاجَةِ الْخَلْقِ إِلَيْهِ لَمَدَّ اللَّهُ فِي أَجَلِ رَسُولِ اللَّهِ ص (رجال الكشي، ص: 459)
از امام رضا ع روایت است در رد سخنی از واقفه که مرگ حضرت امام کاظم ع را انکار می کردند، فرمودند:
«دروغ گفتند، و به آنچه بر رسول الله نازل شده کافر شدند، اگر خدا بنا داشت عُمر کسی را به دلیل نیاز مردم به او، دراز کند باید این کار را در مورد رسول خدا می‌کرد.»
فارغ از اینکه سند خبر جدا ضعیف است، و هرگز تاب مقاومت در برابر متواترات ندارد، (و از سه راوی آن تقریباً هیچ اطلاعی نداریم.) در مورد متن آن نیز باید گفت دقیقا روشن نیست، خبر در رد کدام نظر و اعتقاد از واقفه است. چرا که بنا بر مصادر ملل و نحل واقفه در مورد مرگ حضرت موسی بن جعفر علیه السلام توجیه های مختلفی مطرح کرده بودند، (نمونه ر.ک: نوبختی، فرق الشيعة، ص:81) و نمی دانیم شاید بنا بر آنچه از ظاهر خبر دور نیست، ناظر به ابطال این رای بوده که گر چه اجل امام رسیده بود، ولی چون نیاز به او بود خدا مرگش را به حیات تبدیل کرد! (و ر.ک به بحار الانوار، ج48، ص265)
هم چنین قرينه اي در حديث است كه نشان مي دهد ناظر به طول عمر نيست. بر فرض صحت خبر، حضرت در آن مي فرمايند «این سخن» واقفه كفر و مخالفت با قرآن است. ظاهراً سخن نقل شده در حدیث، عین سخن واقفه نبوده و (به مانند خبر بعد از همین باب کشی) نقل به مضمون و خلاصه شده است. چنانچه خبر ناظر به مخالفت رأی واقفه با برخی آیات خاص، -و نه تکفیر کلی ایشان- بوده باشد، با رجوع به آیات مرتبط در قرآن میتوان اصل سخن واقفه را به نحو احتمالی بازسازی کرد. آيات قرآن موافق طول عمر ولي مخالف جاودانگي خصوصاَ در مورد پیامبر یا نفی بلا از حجت های الهی است. شاید عقیده برخی از واقفه در تضاد با آیات زیر بوده است:
أَ فَإِنْ ماتَ أَوْ قُتِلَ انْقَلَبْتُمْ عَلى أَعْقابِكُم
إِنَّكَ مَيِّتٌ وَ إِنَّهُمْ مَيِّتُون
كل نفس ذائقة الموت
مؤید مطلب اینکه از برخی قرائن به نظر می آید واقفه هم در انکار شهادت موسی بن جعفر ع متاثر از نوعی ارتفاع عقیدتی (غلو) هم بوده اند. (ر.ک به الفصول المختارة، ص: 314 و و در روایت رجال الكشي، ص: 462/ 881 نیز به افراط ایشان در حب امام موسی ع اشاره شده است.)
به هر رو استناد نویسنده به این خبر ضعیف و نادر و متشابه برای انکار عمرِ امام عصر عج کاملاً بیرون از روش علمی است! چون اگر خبر در مقام نفی هر عمر طولانی و غیر عادی حجت های الهی باشد، این با نص آیه شریفه عمر حضرت نوح ع و رفع حضرت عیسی ع و اقوال علما و اخبار در مورد طول عمر خضر و... تضاد است! و اگر دلالت خبر بر اولویت طول عمر نبی اکرم ص را تمام می پندارد، آیا عمر بیشتر امام صادق علیه السلام را تکذیب می کند؟!!
و...
@sohof2
#ترکاشوند
می دانیم شیخ صدوق ره کتاب گرانسنگ «کمال الدین» با آن همه اسناد ارزنده را به منظور پاسخ به همین سوال تألیف نموده است. مصادر شیعه مملو از اخباری است که نشان از طول غیبت و عمر امام آخر است. (ببینید: t.me/estedlale_Ma/966) آیات قرآن نیز صریحا طول عمر بعضی از انبیای الهی و یا غیبت طولانی برخی دیگر را مطرح می کند.
با این وجود آقای امیر ترکاشوند در کانال خود یادداشتی را با عنوان: «عُمر امام نمی‌تواند غیر متعارف باشد» منتشر کرده است!
و در آن یادداشت با ذکر مفاهیم غیبت و ظهور و رجعت، بر خلاف تصریحات بسیار معصومان علیهم السلام، چنین نسبت ناروایی به امام رضا ع می دهد:
«امام رضا با این اندیشه‌ها، که از سوی شیعیانِ رقیب مطرح می‌شد مخالف بود و همه چیز را در شکل طبیعی‌اش دنبال می‌کرد. از نظر وی و اجدادش، امام باید در میان مردم باشد و نه غایب و سر به بیابان گذاشته؛
امام باید زنده و حیّ باشد و نه مُرده و در انتظار رجعت؛
امام باید عمرش طبیعی و بسانِ همه باشد و نه چندان دراز و کش‌دار که با آن بخواهد آمال بشریت را برآورده کند.»
ترکاشوند معتقد است که مستند این سخنان را از روایات در کتاب در دست تالیفش با عنوان «عسگری سوم» آورده است. اما در این پست برای مستند این نظریه پردازی گسترده تنها به ذکر تک خبر زیر اکتفا نموده است:
مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ الْبَرَاثِيُّ، قَالَ حَدَّثَنِي أَبُو عَلِيٍّ، قَالَ حَدَّثَنِي يَعْقُوبُ بْنُ يَزِيدَ، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي عُمَيْرٍ إِلَّا مَا رُوِيَتْ لَكَ وَ لَكِنْ حَدَّثَنِي ابْنُ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ رَجُلٍ مِنْ أَصْحَابِنَا قَالَ:، قُلْتُ لِلرِّضَا (ع) جُعِلْتُ فِدَاكَ قَوْمٌ قَدْ وَقَفُوا عَلَى أَبِيكَ يَزْعُمُونَ أَنَّهُ لَمْ يَمُتْ، قَالَ، قَالَ: كَذَبُوا وَ هُمْ كُفَّارٌ بِمَا أَنْزَلَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ عَلَى مُحَمَّدٍ (ص)، وَ لَوْ كَانَ اللَّهُ يَمُدُّ فِي أَجَلِ أَحَدٍ مِنْ بَنِي آدَمَ لِحَاجَةِ الْخَلْقِ إِلَيْهِ لَمَدَّ اللَّهُ فِي أَجَلِ رَسُولِ اللَّهِ ص (رجال الكشي، ص: 459)
از امام رضا ع روایت است در رد سخنی از واقفه که مرگ حضرت امام کاظم ع را انکار می کردند، فرمودند:
«دروغ گفتند، و به آنچه بر رسول الله نازل شده کافر شدند، اگر خدا بنا داشت عُمر کسی را به دلیل نیاز مردم به او، دراز کند باید این کار را در مورد رسول خدا می‌کرد.»
فارغ از اینکه سند خبر جدا ضعیف است، و هرگز تاب مقاومت در برابر متواترات ندارد، (و از سه راوی آن تقریباً هیچ اطلاعی نداریم.) در مورد متن آن نیز باید گفت دقیقا روشن نیست، خبر در رد کدام نظر و اعتقاد از واقفه است. چرا که بنا بر مصادر ملل و نحل واقفه در مورد مرگ حضرت موسی بن جعفر علیه السلام توجیه های مختلفی مطرح کرده بودند، (نمونه ر.ک: نوبختی، فرق الشيعة، ص:81) و نمی دانیم شاید بنا بر آنچه از ظاهر خبر دور نیست، ناظر به ابطال این رای بوده که گر چه اجل امام رسیده بود، ولی چون نیاز به او بود خدا مرگش را به حیات تبدیل کرد! (و ر.ک به بحار الانوار، ج48، ص265)
هم چنین قرينه اي در حديث است كه نشان مي دهد ناظر به طول عمر نيست. بر فرض صحت خبر، حضرت در آن مي فرمايند «این سخن» واقفه كفر و مخالفت با قرآن است. ظاهراً سخن نقل شده در حدیث، عین سخن واقفه نبوده و (به مانند خبر بعد از همین باب کشی) نقل به مضمون و خلاصه شده است. چنانچه خبر ناظر به مخالفت رأی واقفه با برخی آیات خاص، -و نه تکفیر کلی ایشان- بوده باشد، با رجوع به آیات مرتبط در قرآن میتوان اصل سخن واقفه را به نحو احتمالی بازسازی کرد. آيات قرآن موافق طول عمر ولي مخالف جاودانگي خصوصاَ در مورد پیامبر یا نفی بلا از حجت های الهی است. شاید عقیده برخی از واقفه در تضاد با آیات زیر بوده است:
أَ فَإِنْ ماتَ أَوْ قُتِلَ انْقَلَبْتُمْ عَلى أَعْقابِكُم
إِنَّكَ مَيِّتٌ وَ إِنَّهُمْ مَيِّتُون
كل نفس ذائقة الموت
مؤید مطلب اینکه از برخی قرائن به نظر می آید واقفه هم در انکار شهادت موسی بن جعفر ع متاثر از نوعی ارتفاع عقیدتی (غلو) هم بوده اند. (ر.ک به الفصول المختارة، ص: 314 و و در روایت رجال الكشي، ص: 462/ 881 نیز به افراط ایشان در حب امام موسی ع اشاره شده است.)
به هر رو استناد نویسنده به این خبر ضعیف و نادر و متشابه برای انکار عمرِ امام عصر عج کاملاً بیرون از روش علمی است! چون اگر خبر در مقام نفی هر عمر طولانی و غیر عادی حجت های الهی باشد، این با نص آیه شریفه عمر حضرت نوح ع و رفع حضرت عیسی ع و اقوال علما و اخبار در مورد طول عمر خضر و... تضاد است! و اگر دلالت خبر بر اولویت طول عمر نبی اکرم ص را تمام می پندارد، آیا عمر بیشتر امام صادق علیه السلام را تکذیب می کند؟!!
و...
@sohof2
