#یادداشت
در باب بیاعتباری رساله اخبار الزینبات
احمد خامه یار
اخبار الزینبات رسالهای است منسوب به یحیی بن حسن علوی عقیقی (درگذشته ۲۷۷ق) که موضوع آن، گزارشهای تاریخی مربوط به شماری از زنان موسوم به زینب در سده اول و دوم هجری، همچون زینب دختر رسول خدا (ص) و زینب دختر امیر مؤمنان (ع) و زینبهای دیگر است. این رساله را برای نخستین بار، نویسندهای مصری به نام حسن محمد قاسم، در ضمن کتابی که درباره حضرت زینب نگاشته، در نیمه اول سده بیستم میلادی در قاهره منتشر کرده است.
http://www.almajlesilib.com/post/298
پنج #رباعی از چهار شاعر
آن زینب او، عزیز مردم شده است
این فاطمهاش، ملیکهی قم شده است
افسوس! که نام «امّکلثوم» فقط
مانند مزار مادرش، گم شده است
#قاسم_صرافان
ای زینب دیگر! که جگرسوختهای
چو لاله ز داغ، رخ برافروختهای
تو درس صبوری و فداکاری را
پیداست که از فاطمه آموختهای
#منصور_دولتی
هر کس به جهان تو را ثنا کرده بسی
خشنود، دل فاطمه را کرده بسی
ای دختر باوقار زهرا و علی!
در حقّ تو تاریخ، جفا کرده بسی
#سید_مجتبی_شجاع
در ماتم دردانهی معصوم علی
خون میچکد از دیدهی مظلوم علی
امروز زمین، لباس غم پوشیده
از داغ غریب «امّکلثوم» علی
#شبنم_فرضیزاده
هم خواهر و هم دختر معصوم تویی
مظلومتر از زینب مظلوم تویی
ای شاعرهی حماسهی عاشورا!
بانوی شرافت، «امّکلثوم» تویی
#منصور_دولتی
#حضرت_امکلثوم_سلاماللهعليها
#جواد_هاشمی_تربت
@javadhashemi_torbat
در باب بیاعتباری رساله اخبار الزینبات
اخبار الزینبات رسالهای است منسوب به یحیی بن حسن علوی عقیقی (درگذشته 277ق) که موضوع آن، گزارشهای تاریخی مربوط به شماری از زنان موسوم به زینب در سده اول و دوم هجری، همچون زینب دختر رسول خدا (ص) و زینب دختر امیر مؤمنان (ع) و زینبهای دیگر است. این رساله را برای نخستین بار، نویسندهای مصری به نام حسن محمد قاسم، در ضمن کتابی که درباره حضرت زینب نگاشته، در نیمه اول سده بیستم میلادی در قاهره منتشر کرده است.
شهرت رساله اخبار الزینبات در جامعه علمی شیعه، به خاطر گزارشهای منحصر بهفرد آن درباره حضرت زینب کبری است که در هیچ منبع تاریخی دیگری نظیر آن وجود ندارد. بنا بر این گزارشها، حضرت زینب چندی پس از بازگشت به مدینه، به مصر مهاجرت کرده و از سوی والی اموی آنجا مورد استقبال قرار گرفته و سرانجام در این سرزمین از دنیا رفته و به خاک سپرده شده است. با استناد به این گزارشها، شماری از پژوهشگران و نویسندگان شیعه در دوره اخیر، انتساب زیارتگاه حضرت زینب در قاهره را به آن حضرت (در مقابل زیارتگاه منسوب به ایشان در جنوب دمشق) پذیرفتهاند.
با این حال، تحقیقاتی که در چند دهه اخیر از سوی برخی از پژوهشگران درباره رساله اخبار الزینبات نشر یافته، به خوبی نشان داده است که این رساله، متنی مجعول و ساختگی است. شاید برای نخستین بار، محمد حسنین سابقی پنجابی، در کتاب خود مرقد العقیلة زینب، که در اثبات انتساب زینبیه شام به حضرت زینب کبری نگاشته است، به مجعول بودن این متن پی برده و شواهد متعددی بر این مسئله ارائه داده و به بررسی تفصیلی ضعف و بیاعتباری گزارشهای تاریخی آن پرداخته است.
به عنوان تحقیق نسبتاً مناسبی در این باره به زبان فارسی نیز میتوان به مقاله «بررسی اعتبار کتاب اخبار الزینبات»، نوشته فاضل ارجمند آقای سید حسن فاطمی اشاره کرد که در شماره 21 فصلنامه کتابهای اسلامی (تابستان 1384) منتشر شده است. چنانکه ایشان نیز اشاره کردهاند، احتمالاً هدف و انگیزه اصلی حسن قاسم از جعل این رساله، اثبات انتساب و تعلق زیارتگاه حضرت زینب در قاهره به ایشان بوده است.
شواهد درون متنی و برون متنی متعددی برای بیاعتباری گزارشهای این رساله اخبار الزینبات و ساختگی بودن آن وجود دارد. شواهد درون متنی شامل ضعف و سستی اسانید روایی اخبار نقل شده در این رساله و ناشناختگی برخی از راویان آنها و تناقض و تعارض محتوای این اخبار با سایر گزارشهای منابع تاریخی است؛ و شواهد برون متنی، عدم اشاره مورخان به وجود چنین رسالهای برای یحیی بن حسن عقیقی و ابهامات مربوط به نسخه خطی این اثر و چگونگی شناسایی و محل نگهداری آن را شامل میشود.
البته نگارنده در اینجا قصد سخن گفتن دوباره در این زمینه و ارائه تفصیلی شواهد و دلایل جعلی بودن اخبار الزینبات را ندارد و خوانندگان محترم را به تحقیقات قبلی ارجاع میدهد و در اینجا تنها به این نکته اکتفا میکند که از آنجایی که جاعلان غالباً نشانهای از جعل خود بهجا میگذارند، مصحّح کتاب در بیان مشخصات تنها نسخه خطی این کتاب که خود موفق به یافتن آن شده، چنین ادعا کرده است که این نسخه به قلم «حاج محمد بلتاجی طائفی» که مجاور حرم نبوی شریف بوده، در سال 676ق، از روی نسخهای کتابت شده در سال 483ق به خط سید محمد حسینی واسطی الاصل و ساکن حیدرآباد، کتابت شده است! (السیدة زینب، حسن محمد قاسم، ص10-11) در حالی که میدانیم شهر حیدرآباد در حدود سال 1000ق، یعنی بیشتر از پانصد سال از زمان کتابت این نسخه، احداث شده است و در سده پنجم هجری شهر حیدرآبادی وجود نداشته که کاتب یاد شده در آن اقامت داشته و نسخه خود را کتابت کرده باشد!
با همه این احوال، از زمان انتشار اخبار الزینبات تا کنون، متأسفانه شماری از پژوهشگران و علمای بعضاً سرشناسِ جهان تشیع، بدون تحقیق و توجه کافی به سستی و بیاعتباری گزارشهای این کتاب و ابهامات موجود در چگونگی شناسایی نسخه خطی آن، اقدام به استنساخ و تهیه دستنویسهایی از روی نسخه چاپی این کتاب و سپس انتشار چند باره آن کردهاند و در تحقیقات خود نیز به گزارشهای این کتاب استناد نمودهاند.
اگرچه قطعاً بخشی از آگاهیهای مهم موجود درباره حضرت زینب کبری، دخت والامقام امیر مؤمنان علی (ع)، همچون خطبه آن حضرت در مجلس یزید در شام، در منابع کهن و معتبر تاریخی نقل شده است؛ اما برخی از مطالبی نیز که در کمتر از یکصد سال اخیر درباره آن حضرت در میان عموم شیعیان رواج یافته، صرفاً مبتنی بر رساله اخبار الزینبات است و در منبع تاریخی معتبری وجود ندارد. از اینرو، لااقل از اهل علم و پژوهش انتظار میرود که به ترویج این مطالب دامن نزنند!
http://ganjineh.kateban.com/post/3503
https://t.me/ganjineh_channel
پنج #رباعی از چهار شاعر
آن زینب او، عزیز مردم شده است
این فاطمهاش، ملیکهی قم شده است
افسوس! که نام «امّکلثوم» فقط
مانند مزار مادرش، گم شده است
#قاسم_صرافان
ای زینب دیگر! که جگرسوختهای
چو لاله ز داغ، رخ برافروختهای
تو درس صبوری و فداکاری را
پیداست که از فاطمه آموختهای
#منصور_دولتی
هر کس به جهان تو را ثنا کرده بسی
خشنود، دل فاطمه را کرده بسی
ای دختر باوقار زهرا و علی!
در حقّ تو تاریخ، جفا کرده بسی
#سید_مجتبی_شجاع
در ماتم دردانهی معصوم علی
خون میچکد از دیدهی مظلوم علی
امروز زمین، لباس غم پوشیده
از داغ غریب «امّکلثوم» علی
#شبنم_فرضیزاده
هم خواهر و هم دختر معصوم تویی
مظلومتر از زینب مظلوم تویی
ای شاعرهی حماسهی عاشورا!
بانوی شرافت، «امّکلثوم» تویی
#منصور_دولتی
#حضرت_امکلثوم_سلاماللهعليها
#جواد_هاشمی_تربت
@javadhashemi_torbat
🔸در باب بیاعتباری رساله اخبار الزینبات
🔹اخبار الزینبات رسالهای است منسوب به یحیی بن حسن علوی عقیقی (درگذشته 277ق) که موضوع آن، گزارشهای تاریخی مربوط به شماری از زنان موسوم به زینب در سده اول و دوم هجری، همچون زینب دختر رسول خدا (ص) و زینب دختر امیر مؤمنان (ع) و زینبهای دیگر است. این رساله را برای نخستین بار، نویسندهای مصری به نام حسن محمد قاسم، در ضمن کتابی که درباره حضرت زینب نگاشته، در نیمه اول سده بیستم میلادی در قاهره منتشر کرده است.
🔸شهرت رساله اخبار الزینبات در جامعه علمی شیعه، به خاطر گزارشهای منحصر بهفرد آن درباره حضرت زینب کبری است که در هیچ منبع تاریخی دیگری نظیر آن وجود ندارد.
🔹بنا بر این گزارشها، حضرت زینب چندی پس از بازگشت به مدینه، به مصر مهاجرت کرده و از سوی والی اموی آنجا مورد استقبال قرار گرفته و سرانجام در این سرزمین از دنیا رفته و به خاک سپرده شده است.
🔸با استناد به این گزارشها، شماری از پژوهشگران و نویسندگان شیعه در دوره اخیر، انتساب زیارتگاه حضرت زینب در قاهره را به آن حضرت (در مقابل زیارتگاه منسوب به ایشان در جنوب دمشق) پذیرفتهاند.
🔹با این حال، تحقیقاتی که در چند دهه اخیر از سوی برخی از پژوهشگران درباره رساله اخبار الزینبات نشر یافته، به خوبی نشان داده است که این رساله، متنی مجعول و ساختگی است.
🔸شاید برای نخستین بار، محمد حسنین سابقی پنجابی، در کتاب خود مرقد العقیلة زینب، که در اثبات انتساب زینبیه شام به حضرت زینب کبری نگاشته است، به مجعول بودن این متن پی برده و شواهد متعددی بر این مسئله ارائه داده و به بررسی تفصیلی ضعف و بیاعتباری گزارشهای تاریخی آن پرداخته است.
🔹به عنوان تحقیق نسبتاً مناسبی در این باره به زبان فارسی نیز میتوان به مقاله «بررسی اعتبار کتاب اخبار الزینبات»، نوشته فاضل ارجمند آقای سید حسن فاطمی اشاره کرد که در شماره 21 فصلنامه کتابهای اسلامی (تابستان 1384) منتشر شده است.
🔸چنانکه ایشان نیز اشاره کردهاند، احتمالاً هدف و انگیزه اصلی حسن قاسم از جعل این رساله، اثبات انتساب و تعلق زیارتگاه حضرت زینب در قاهره به ایشان بوده است.
🔹شواهد درون متنی و برون متنی متعددی برای بیاعتباری گزارشهای اخبار الزینبات و ساختگی بودن آن وجود دارد.
🔸شواهد درون متنی شامل ضعف و سستی اسانید روایی اخبار نقل شده در این رساله و ناشناختگی برخی از راویان آنها و تناقض و تعارض محتوای این اخبار با سایر گزارشهای منابع تاریخی است؛ و شواهد برون متنی، عدم اشاره مورخان به وجود چنین رسالهای برای یحیی بن حسن عقیقی و ابهامات مربوط به نسخه خطی این اثر و چگونگی شناسایی و محل نگهداری آن را شامل میشود.
🔹البته نگارنده در اینجا قصد سخن گفتن دوباره در این زمینه و ارائه تفصیلی شواهد و دلایل جعلی بودن اخبار الزینبات را ندارد و خوانندگان محترم را به تحقیقات قبلی ارجاع میدهد و در اینجا تنها به این نکته اکتفا میکند که از آنجایی که جاعلان غالباً نشانهای از جعل خود بهجا میگذارند، مصحّح کتاب در بیان مشخصات تنها نسخه خطی آن که خود موفق به یافتن آن شده، چنین ادعا کرده است که این نسخه به قلم «حاج محمد بلتاجی طائفی» که مجاور حرم نبوی شریف بوده، در سال 676ق، از روی نسخهای کتابت شده در سال 483ق به خط سید محمد حسینی واسطی الاصل و ساکن حیدرآباد، کتابت شده است! (السیدة زینب، حسن محمد قاسم، ص10-11)
🔸در حالی که میدانیم شهر حیدرآباد در حدود سال 1000ق، یعنی بیشتر از پانصد سال از زمان کتابت این نسخه، احداث شده است و در سده پنجم هجری شهر حیدرآبادی وجود نداشته که کاتب یاد شده در آن اقامت داشته و نسخه خود را کتابت کرده باشد!
🔹با همه این احوال، از زمان انتشار اخبار الزینبات تا کنون، متأسفانه شماری از پژوهشگران و علمای بعضاً سرشناسِ جهان تشیع، بدون تحقیق و توجه کافی به سستی و بیاعتباری گزارشهای این کتاب و ابهامات موجود در چگونگی شناسایی نسخه خطی آن، اقدام به استنساخ و تهیه دستنویسهایی از روی نسخه چاپی این کتاب و سپس انتشار چند باره آن کردهاند و در تحقیقات خود نیز به گزارشهای این کتاب استناد نمودهاند.
🔸اگرچه قطعاً بخشی از آگاهیهای مهم موجود درباره حضرت زینب کبری، دخت والامقام امیر مؤمنان علی (ع)، همچون خطبه آن حضرت در مجلس یزید در شام، در منابع کهن و معتبر تاریخی نقل شده است؛ اما برخی از مطالبی نیز که در کمتر از یکصد سال اخیر درباره آن حضرت در میان عموم شیعیان رواج یافته، صرفاً مبتنی بر رساله اخبار الزینبات است و در منبع تاریخی معتبری وجود ندارد. از اینرو، لااقل از اهل علم و پژوهش انتظار میرود که به ترویج این مطالب دامن نزنند!
http://ganjineh.kateban.com/post/3503
https://t.me/ganjineh_channel
در باب بیاعتباری رساله اخبار الزینبات
اخبار الزینبات رسالهای است منسوب به یحیی بن حسن علوی عقیقی (درگذشته 277ق) که موضوع آن، گزارشهای تاریخی مربوط به شماری از زنان موسوم به زینب در سده اول و دوم هجری، همچون زینب دختر رسول خدا (ص) و زینب دختر امیر مؤمنان (ع) و زینبهای دیگر است. این رساله را برای نخستین بار، نویسندهای مصری به نام حسن محمد قاسم، در ضمن کتابی که درباره حضرت زینب نگاشته، در نیمه اول سده بیستم میلادی در قاهره منتشر کرده است.
شهرت رساله اخبار الزینبات در جامعه علمی شیعه، به خاطر گزارشهای منحصر بهفرد آن درباره حضرت زینب کبری است که در هیچ منبع تاریخی دیگری نظیر آن وجود ندارد. بنا بر این گزارشها، حضرت زینب چندی پس از بازگشت به مدینه، به مصر مهاجرت کرده و از سوی والی اموی آنجا مورد استقبال قرار گرفته و سرانجام در این سرزمین از دنیا رفته و به خاک سپرده شده است. با استناد به این گزارشها، شماری از پژوهشگران و نویسندگان شیعه در دوره اخیر، انتساب زیارتگاه حضرت زینب در قاهره را به آن حضرت (در مقابل زیارتگاه منسوب به ایشان در جنوب دمشق) پذیرفتهاند.
با این حال، تحقیقاتی که در چند دهه اخیر از سوی برخی از پژوهشگران درباره رساله اخبار الزینبات نشر یافته، به خوبی نشان داده است که این رساله، متنی مجعول و ساختگی است. شاید برای نخستین بار، محمد حسنین سابقی پنجابی، در کتاب خود مرقد العقیلة زینب، که در اثبات انتساب زینبیه شام به حضرت زینب کبری نگاشته است، به مجعول بودن این متن پی برده و شواهد متعددی بر این مسئله ارائه داده و به بررسی تفصیلی ضعف و بیاعتباری گزارشهای تاریخی آن پرداخته است.
به عنوان تحقیق نسبتاً مناسبی در این باره به زبان فارسی نیز میتوان به مقاله «بررسی اعتبار کتاب اخبار الزینبات»، نوشته فاضل ارجمند آقای سید حسن فاطمی اشاره کرد که در شماره 21 فصلنامه کتابهای اسلامی (تابستان 1384) منتشر شده است. چنانکه ایشان نیز اشاره کردهاند، احتمالاً هدف و انگیزه اصلی حسن قاسم از جعل این رساله، اثبات انتساب و تعلق زیارتگاه حضرت زینب در قاهره به ایشان بوده است.
شواهد درون متنی و برون متنی متعددی برای بیاعتباری گزارشهای اخبار الزینبات و ساختگی بودن آن وجود دارد. شواهد درون متنی شامل ضعف و سستی اسانید روایی اخبار نقل شده در این رساله و ناشناختگی برخی از راویان آنها و تناقض و تعارض محتوای این اخبار با سایر گزارشهای منابع تاریخی است؛ و شواهد برون متنی، عدم اشاره مورخان به وجود چنین رسالهای برای یحیی بن حسن عقیقی و ابهامات مربوط به نسخه خطی این اثر و چگونگی شناسایی و محل نگهداری آن را شامل میشود.
البته نگارنده در اینجا قصد سخن گفتن دوباره در این زمینه و ارائه تفصیلی شواهد و دلایل جعلی بودن اخبار الزینبات را ندارد و خوانندگان محترم را به تحقیقات قبلی ارجاع میدهد و در اینجا تنها به این نکته اکتفا میکند که از آنجایی که جاعلان غالباً نشانهای از جعل خود بهجا میگذارند، مصحّح کتاب در بیان مشخصات تنها نسخه خطی آن که خود موفق به یافتن آن شده، چنین ادعا کرده است که این نسخه به قلم «حاج محمد بلتاجی طائفی» که مجاور حرم نبوی شریف بوده، در سال 676ق، از روی نسخهای کتابت شده در سال 483ق به خط سید محمد حسینی واسطی الاصل و ساکن حیدرآباد، کتابت شده است! (السیدة زینب، حسن محمد قاسم، ص10-11) در حالی که میدانیم شهر حیدرآباد در حدود سال 1000ق، یعنی بیشتر از پانصد سال از زمان کتابت این نسخه، احداث شده است و در سده پنجم هجری شهر حیدرآبادی وجود نداشته که کاتب یاد شده در آن اقامت داشته و نسخه خود را کتابت کرده باشد!
با همه این احوال، از زمان انتشار اخبار الزینبات تا کنون، متأسفانه شماری از پژوهشگران و علمای بعضاً سرشناسِ جهان تشیع، بدون تحقیق و توجه کافی به سستی و بیاعتباری گزارشهای این کتاب و ابهامات موجود در چگونگی شناسایی نسخه خطی آن، اقدام به استنساخ و تهیه دستنویسهایی از روی نسخه چاپی این کتاب و سپس انتشار چند باره آن کردهاند و در تحقیقات خود نیز به گزارشهای این کتاب استناد نمودهاند.
اگرچه قطعاً بخشی از آگاهیهای مهم موجود درباره حضرت زینب کبری، دخت والامقام امیر مؤمنان علی (ع)، همچون خطبه آن حضرت در مجلس یزید در شام، در منابع کهن و معتبر تاریخی نقل شده است؛ اما برخی از مطالبی نیز که در کمتر از یکصد سال اخیر درباره آن حضرت در میان عموم شیعیان رواج یافته، صرفاً مبتنی بر رساله اخبار الزینبات است و در منبع تاریخی معتبری وجود ندارد. از اینرو، لااقل از اهل علم و پژوهش انتظار میرود که به ترویج این مطالب دامن نزنند!
http://ganjineh.kateban.com/post/3503
https://t.me/ganjineh_channel
🔴بدعتی جدید؛ سالروز تولد رقیة بنت الحسین (ع)!
🔸به بهانه تاریخ سازی جدیدی که تحت عنوان سالروز تولد رقیة بنت الحسین (ع) در بسیاری از کانال ها و سایت های مذهبی در این ایام از ماه شعبان صورت گرفته، لازم می دانم توجه دوستان جدید عضو کانال را به تحقیق بدیع و بی سابقه ای که قبل از این درباره تحریفات عجیب نسخ خطی و چاپ سنگی کتاب کامل بهائی (تنها منبع نسبتا قابل توجه واقعه خرابه شام) صورت گرفت و مورد توجه و تأیید بسیاری از محققین و عاشوراپژوهان قرار گرفت جلب نماییم.
🔹خلاصه آن که با بررسی 12 نسخه خطی از «کامل بهائی» معلوم شد که حکایت خرابه شام اصلا ارتباطی با حضرت سیدالشهداء (ع) نداشته، و طبق نسخ کهن، او دختر یکی از اصحاب امام حسین (ع) و طبق برخی دیگر از نسخ، دختربچه ای از خاندان نبوت بوده که نسبش مجهول است.👇
[https://t.me/bazmeghodsian/21256
🔸اما در قرن 14 برای اولین بار به هنگام چاپ کتاب «کامل بهائی» در هند، دستان خیانتکاری در متن کتاب دست برده و با افزودن نام حسین (ع) آن دختربچه را فرزند امام قلمداد کرده! و بعدها مرحوم محدث قمی در «منتهی الآمال» بر اساس اعتماد به همین چاپ تحریف شده و نقل آن در کتاب خود، موجب ترویج هرچه بیشتر آن گردید.👇
[https://t.me/bazmeghodsian/21257
🔹عماد الدین طبری صاحب کامل بهائی در دو کتاب دیگرش مناقب الطاهرین (ج2،ص581) و نیز اسرار الامامه، که نام فرزندان حضرت را آورده، نامی از دختر سوم -به جز فاطمه و سکینه- نمیآورد. و این قرینه ای مهم است بر این که داستان خرابه که در کامل بهائی آمده مربوط به حضرت سیدالشهداء (ع) نیست و چنانچه اثبات کردیم نام «حسین» در قرن 14 به داستان خرابه در کتاب کامل بهائی چاپ هند افزوده شده است.👇
https://t.me/bazmeghodsian/21374
🔸صاحب «لوامع الانوار» زواری از علمای قرن دهم نیز بدون انتساب آن حکایت به خاندان نبوّت نوشته است: «و دختری چهار ساله بود آنجا وفات یافت، و تفصیل آن در مقتل ها آورده اند».
🔹بحمد الله با این تحقیق بدیع، صحّت تشکیک بزرگانی همچون علامه شهید مطهری، علامه سید جعفر مرتضی عاملی، آیة الله خوشوقت و بسیاری از محققان و عاشوراپژوهان تثبیت و مستند گردید؛ هرچند بزرگانی مثل شیخ مفید و شیخ طبرسی و علامه مجلسی و... نیز مطلقا به آن داستان اشاره نکرده و دختران امام را دو نفر ذکر کرده اند.
🔸سایر مستندات مربوط مربوط به آن ادعا نیز بررسی و وهن آن مشخص گردید. از جمله عبارت مخدوش و متناقض لباب الالقاب بیهقی:👇
https://t.me/bazmeghodsian/20809
https://t.me/bazmeghodsian/20977
و گزارش کتاب المنن الکبری عبدالوهاب شعرانی که در آن از مزار «رقیة ابنة الامام علی (ع)» در مصر نام برده شده، اما صاحب معالی السبطین در نقل خود آن را به رقیة بنت الحسین (ع) تحریف کرده، و مکان آن را از مصر به دمشق تغییر داده است:👇
https://t.me/bazmeghodsian/20821.
والحمد لله ربّ العالمین.
[https://t.me/bazmeghodsian/21256
[https://t.me/bazmeghodsian/21257
سنگنوشته مزار زینبیه دمشق و دلالت تاریخی آن
مسئله محل دفن حضرت #زینب_کبری، موضوع مجادله و مناقشه بسیاری از پژوهشگران در چند دهه اخیر بوده و هر یک، به فراخور مطالعات خود، یکی از دو مزار منسوب به ایشان در #دمشق یا قاهره و گاه قبرستان بقیع مدینه را به عنوان محل دفن ایشان ترجیح دادهاند. با این حال به نظر میرسد بیشتر این پژوهشگران به علت عدم استقصای جامع متون و شواهد تاریخی موجود در این زمینه، موفق به نتیجهگیری دقیقی در این باره نشدهاند.
یکی از مدارک کمتر مورد توجهِ پژوهشگران، #سنگ_نوشته کهن به خط #کوفی روی قبر #حضرت_زینب در #شام است. اطلاع بیشتر پژوهشگران از وجود این کتیبه، مرهون انتشار تصویر آن در کتاب زینب الکبری من المهد الی اللحد تألیف سید محمدکاظم قزوینی است؛ در حالیکه پیش از وی، تصویر این #کتیبه را میرزا علیخان امینالدوله ترسیم و ضمیمه سفرنامه خود کرده و مرحوم قزوینی، آن را از روی چاپ نخست سفرنامه امینالدوله (ص341)، بدون اشاره به آن، در کتاب خود بازنشر کرده.
ترسیم امینالدوله از لوح #مزار، هرچند نه به طور 100%، اما تا حد زیادی شکل واقعی کتیبه را بازتاب میدهد. با مقایسه این تصویر با دیگر کتیبهها و لوح مزارهای کوفی باقیمانده در دمشق و نیز با توجه به شواهد تاریخی دیگر، نگارنده قدمت این کتیبه را از سده ششم هجری تشخیص داده است. متن کتیبه در هفت سطر، عیناً به شرح زیر خوانده میشود:
[1] هذا قبر زینب الصغری
[2] المکناة بأمّ کلثوم ابنت
[3] علیّ بن ابیطالب أمّها فا
[4] طمة البتول سیّدة نساء
[5] العالمین ابنت سیّد المر
[6] سَلین محمّد خاتم النبیّین
[7] صلّی الله علیه وسلّم
چنانکه میبینیم، این کتیبه، صاحب مزار را «زینب صغری» مکنی به «امکلثوم» فرزند #امام_علی (ع) از حضرت #فاطمه_زهرا (س) معرفی میکند. این معرفی، کاملاً منطبق بر توصیفهای مورخان و جهانگردان سده ششم است که صاحب مزار را، یا مانند ابن عساکر و علی بن ابی بکر هروی: امکلثوم، و یا مانند ابن جبیر: امکلثوم زینب صغری دختر امام علی (ع) معرفی کردهاند.
نکته دیگر آنکه، با مقایسه متن کتیبه با سخن #شیخ_مفید، در جایی که از فرزندان امام علی از حضرت زهرا یاد میکند: «الحسن والحسین وزینب الکبری وزینب الصغری المکنّاة أم کلثوم، امهم فاطمة البتول سیّدة نساء العالمین بنت سید المرسلین محمد خاتم النبیّین صلّی الله علیه وآله»، میتوان پی برد که عبارت روی قبر با تغییر اندکی، از کتاب ارشاد شیخ مفید اقتباس شده.
ادامه در کامنت 👇
https://www.instagram.com/p/CMz9_yPp7Wl/?igshid=19rgbka5drx2u
#یادداشت
در باب بیاعتباری رساله اخبار الزینبات
احمد خامه یار
اخبار الزینبات رسالهای است منسوب به یحیی بن حسن علوی عقیقی (درگذشته ۲۷۷ق) که موضوع آن، گزارشهای تاریخی مربوط به شماری از زنان موسوم به زینب در سده اول و دوم هجری، همچون زینب دختر رسول خدا (ص) و زینب دختر امیر مؤمنان (ع) و زینبهای دیگر است. این رساله را برای نخستین بار، نویسندهای مصری به نام حسن محمد قاسم، در ضمن کتابی که درباره حضرت زینب نگاشته، در نیمه اول سده بیستم میلادی در قاهره منتشر کرده است.
http://www.almajlesilib.com/post/298
#یادداشت
در باب بیاعتباری رساله اخبار الزینبات
احمد خامه یار
اخبار الزینبات رسالهای است منسوب به یحیی بن حسن علوی عقیقی (درگذشته ۲۷۷ق) که موضوع آن، گزارشهای تاریخی مربوط به شماری از زنان موسوم به زینب در سده اول و دوم هجری، همچون زینب دختر رسول خدا (ص) و زینب دختر امیر مؤمنان (ع) و زینبهای دیگر است. این رساله را برای نخستین بار، نویسندهای مصری به نام حسن محمد قاسم، در ضمن کتابی که درباره حضرت زینب نگاشته، در نیمه اول سده بیستم میلادی در قاهره منتشر کرده است.
http://www.almajlesilib.com/post/298
در باب بیاعتباری رساله اخبار الزینبات
اخبار الزینبات رسالهای است منسوب به یحیی بن حسن علوی عقیقی (درگذشته 277ق) که موضوع آن، گزارشهای تاریخی مربوط به شماری از زنان موسوم به زینب در سده اول و دوم هجری، همچون زینب دختر رسول خدا (ص) و زینب دختر امیر مؤمنان (ع) و زینبهای دیگر است. این رساله را برای نخستین بار، نویسندهای مصری به نام حسن محمد قاسم، در ضمن کتابی که درباره حضرت زینب نگاشته، در نیمه اول سده بیستم میلادی در قاهره منتشر کرده است.
شهرت رساله اخبار الزینبات در جامعه علمی شیعه، به خاطر گزارشهای منحصر بهفرد آن درباره حضرت زینب کبری است که در هیچ منبع تاریخی دیگری نظیر آن وجود ندارد. بنا بر این گزارشها، حضرت زینب چندی پس از بازگشت به مدینه، به مصر مهاجرت کرده و از سوی والی اموی آنجا مورد استقبال قرار گرفته و سرانجام در این سرزمین از دنیا رفته و به خاک سپرده شده است. با استناد به این گزارشها، شماری از پژوهشگران و نویسندگان شیعه در دوره اخیر، انتساب زیارتگاه حضرت زینب در قاهره را به آن حضرت (در مقابل زیارتگاه منسوب به ایشان در جنوب دمشق) پذیرفتهاند.
با این حال، تحقیقاتی که در چند دهه اخیر از سوی برخی از پژوهشگران درباره رساله اخبار الزینبات نشر یافته، به خوبی نشان داده است که این رساله، متنی مجعول و ساختگی است. شاید برای نخستین بار، محمد حسنین سابقی پنجابی، در کتاب خود مرقد العقیلة زینب، که در اثبات انتساب زینبیه شام به حضرت زینب کبری نگاشته است، به مجعول بودن این متن پی برده و شواهد متعددی بر این مسئله ارائه داده و به بررسی تفصیلی ضعف و بیاعتباری گزارشهای تاریخی آن پرداخته است.
به عنوان تحقیق نسبتاً مناسبی در این باره به زبان فارسی نیز میتوان به مقاله «بررسی اعتبار کتاب اخبار الزینبات»، نوشته فاضل ارجمند آقای سید حسن فاطمی اشاره کرد که در شماره 21 فصلنامه کتابهای اسلامی (تابستان 1384) منتشر شده است. چنانکه ایشان نیز اشاره کردهاند، احتمالاً هدف و انگیزه اصلی حسن قاسم از جعل این رساله، اثبات انتساب و تعلق زیارتگاه حضرت زینب در قاهره به ایشان بوده است.
شواهد درون متنی و برون متنی متعددی برای بیاعتباری گزارشهای اخبار الزینبات و ساختگی بودن آن وجود دارد. شواهد درون متنی شامل ضعف و سستی اسانید روایی اخبار نقل شده در این رساله و ناشناختگی برخی از راویان آنها و تناقض و تعارض محتوای این اخبار با سایر گزارشهای منابع تاریخی است؛ و شواهد برون متنی، عدم اشاره مورخان به وجود چنین رسالهای برای یحیی بن حسن عقیقی و ابهامات مربوط به نسخه خطی این اثر و چگونگی شناسایی و محل نگهداری آن را شامل میشود.
البته نگارنده در اینجا قصد سخن گفتن دوباره در این زمینه و ارائه تفصیلی شواهد و دلایل جعلی بودن اخبار الزینبات را ندارد و خوانندگان محترم را به تحقیقات قبلی ارجاع میدهد و در اینجا تنها به این نکته اکتفا میکند که از آنجایی که جاعلان غالباً نشانهای از جعل خود بهجا میگذارند، مصحّح کتاب در بیان مشخصات تنها نسخه خطی آن که خود موفق به یافتن آن شده، چنین ادعا کرده است که این نسخه به قلم «حاج محمد بلتاجی طائفی» که مجاور حرم نبوی شریف بوده، در سال 676ق، از روی نسخهای کتابت شده در سال 483ق به خط سید محمد حسینی واسطی الاصل و ساکن حیدرآباد، کتابت شده است! (السیدة زینب، حسن محمد قاسم، ص10-11) در حالی که میدانیم شهر حیدرآباد در حدود سال 1000ق، یعنی بیشتر از پانصد سال از زمان کتابت این نسخه، احداث شده است و در سده پنجم هجری شهر حیدرآبادی وجود نداشته که کاتب یاد شده در آن اقامت داشته و نسخه خود را کتابت کرده باشد!
با همه این احوال، از زمان انتشار اخبار الزینبات تا کنون، متأسفانه شماری از پژوهشگران و علمای بعضاً سرشناسِ جهان تشیع، بدون تحقیق و توجه کافی به سستی و بیاعتباری گزارشهای این کتاب و ابهامات موجود در چگونگی شناسایی نسخه خطی آن، اقدام به استنساخ و تهیه دستنویسهایی از روی نسخه چاپی این کتاب و سپس انتشار چند باره آن کردهاند و در تحقیقات خود نیز به گزارشهای این کتاب استناد نمودهاند.
اگرچه قطعاً بخشی از آگاهیهای مهم موجود درباره حضرت زینب کبری، دخت والامقام امیر مؤمنان علی (ع)، همچون خطبه آن حضرت در مجلس یزید در شام، در منابع کهن و معتبر تاریخی نقل شده است؛ اما برخی از مطالبی نیز که در کمتر از یکصد سال اخیر درباره آن حضرت در میان عموم شیعیان رواج یافته، صرفاً مبتنی بر رساله اخبار الزینبات است و در منبع تاریخی معتبری وجود ندارد. از اینرو، لااقل از اهل علم و پژوهش انتظار میرود که به ترویج این مطالب دامن نزنند!
https://t.me/almajlesilib
سنگنوشته مزار زینبیه دمشق و دلالت تاریخی آن
مسئله محل دفن حضرت #زینب_کبری، موضوع مجادله و مناقشه بسیاری از پژوهشگران در چند دهه اخیر بوده و هر یک، به فراخور مطالعات خود، یکی از دو مزار منسوب به ایشان در #دمشق یا قاهره و گاه قبرستان بقیع مدینه را به عنوان محل دفن ایشان ترجیح دادهاند. با این حال به نظر میرسد بیشتر این پژوهشگران به علت عدم استقصای جامع متون و شواهد تاریخی موجود در این زمینه، موفق به نتیجهگیری دقیقی در این باره نشدهاند.
یکی از مدارک کمتر مورد توجهِ پژوهشگران، #سنگ_نوشته کهن به خط #کوفی روی قبر #حضرت_زینب در #شام است. اطلاع بیشتر پژوهشگران از وجود این کتیبه، مرهون انتشار تصویر آن در کتاب زینب الکبری من المهد الی اللحد تألیف سید محمدکاظم قزوینی است؛ در حالیکه پیش از وی، تصویر این #کتیبه را میرزا علیخان امینالدوله ترسیم و ضمیمه سفرنامه خود کرده و مرحوم قزوینی، آن را از روی چاپ نخست سفرنامه امینالدوله (ص341)، بدون اشاره به آن، در کتاب خود بازنشر کرده.
ترسیم امینالدوله از لوح #مزار، هرچند نه به طور 100%، اما تا حد زیادی شکل واقعی کتیبه را بازتاب میدهد. با مقایسه این تصویر با دیگر کتیبهها و لوح مزارهای کوفی باقیمانده در دمشق و نیز با توجه به شواهد تاریخی دیگر، نگارنده قدمت این کتیبه را از سده ششم هجری تشخیص داده است. متن کتیبه در هفت سطر، عیناً به شرح زیر خوانده میشود:
[1] هذا قبر زینب الصغری
[2] المکناة بأمّ کلثوم ابنت
[3] علیّ بن ابیطالب أمّها فا
[4] طمة البتول سیّدة نساء
[5] العالمین ابنت سیّد المر
[6] سَلین محمّد خاتم النبیّین
[7] صلّی الله علیه وسلّم
چنانکه میبینیم، این کتیبه، صاحب مزار را «زینب صغری» مکنی به «امکلثوم» فرزند #امام_علی (ع) از حضرت #فاطمه_زهرا (س) معرفی میکند. این معرفی، کاملاً منطبق بر توصیفهای مورخان و جهانگردان سده ششم است که صاحب مزار را، یا مانند ابن عساکر و علی بن ابی بکر هروی: امکلثوم، و یا مانند ابن جبیر: امکلثوم زینب صغری دختر امام علی (ع) معرفی کردهاند.
نکته دیگر آنکه، با مقایسه متن کتیبه با سخن #شیخ_مفید، در جایی که از فرزندان امام علی از حضرت زهرا یاد میکند: «الحسن والحسین وزینب الکبری وزینب الصغری المکنّاة أم کلثوم، امهم فاطمة البتول سیّدة نساء العالمین بنت سید المرسلین محمد خاتم النبیّین صلّی الله علیه وآله»، میتوان پی برد که عبارت روی قبر با تغییر اندکی، از کتاب ارشاد شیخ مفید اقتباس شده.
ادامه در کامنت 👇
https://www.instagram.com/p/CMz9_yPp7Wl/?igshid=19rgbka5drx2u
🔸در قبرستان باب الصغیر سوریه مرقدی به سکینة بنت الحسین (ع) و ام کلثوم بنت علی بن ابی طالب (ع) منسوب است؛
🔹اما منابع کهن همچون رحله ابن بطوطه و ابن جبیر، تاریخ دمشق ابن عساکر و معجم یاقوت حموی از دفن ام کلثوم بنت امیرالمؤمنین (ع) در راویه دمشق یاد کرده اند که بر مرقد کنونی منسوب به حضرت زینب (س) منطبق است؛ از این رو ام کلثوم مدفون در قبرستان باب الصغیر مانند برخی دیگر از منسوبین به اهل بیت (ع) مدفون در آن قبرستان مجهول الحال است.
@bazmeghodsian
در باب بیاعتباری رساله اخبار الزینبات
اخبار الزینبات رسالهای است منسوب به یحیی بن حسن علوی عقیقی (درگذشته 277ق) که موضوع آن، گزارشهای تاریخی مربوط به شماری از زنان موسوم به زینب در سده اول و دوم هجری، همچون زینب دختر رسول خدا (ص) و زینب دختر امیر مؤمنان (ع) و زینبهای دیگر است. این رساله را برای نخستین بار، نویسندهای مصری به نام حسن محمد قاسم، در ضمن کتابی که درباره حضرت زینب نگاشته، در نیمه اول سده بیستم میلادی در قاهره منتشر کرده است.
شهرت رساله اخبار الزینبات در جامعه علمی شیعه، به خاطر گزارشهای منحصر بهفرد آن درباره حضرت زینب کبری است که در هیچ منبع تاریخی دیگری نظیر آن وجود ندارد. بنا بر این گزارشها، حضرت زینب چندی پس از بازگشت به مدینه، به مصر مهاجرت کرده و از سوی والی اموی آنجا مورد استقبال قرار گرفته و سرانجام در این سرزمین از دنیا رفته و به خاک سپرده شده است. با استناد به این گزارشها، شماری از پژوهشگران و نویسندگان شیعه در دوره اخیر، انتساب زیارتگاه حضرت زینب در قاهره را به آن حضرت (در مقابل زیارتگاه منسوب به ایشان در جنوب دمشق) پذیرفتهاند.
با این حال، تحقیقاتی که در چند دهه اخیر از سوی برخی از پژوهشگران درباره رساله اخبار الزینبات نشر یافته، به خوبی نشان داده است که این رساله، متنی مجعول و ساختگی است. شاید برای نخستین بار، محمد حسنین سابقی پنجابی، در کتاب خود مرقد العقیلة زینب، که در اثبات انتساب زینبیه شام به حضرت زینب کبری نگاشته است، به مجعول بودن این متن پی برده و شواهد متعددی بر این مسئله ارائه داده و به بررسی تفصیلی ضعف و بیاعتباری گزارشهای تاریخی آن پرداخته است.
به عنوان تحقیق نسبتاً مناسبی در این باره به زبان فارسی نیز میتوان به مقاله «بررسی اعتبار کتاب اخبار الزینبات»، نوشته فاضل ارجمند آقای سید حسن فاطمی اشاره کرد که در شماره 21 فصلنامه کتابهای اسلامی (تابستان 1384) منتشر شده است. چنانکه ایشان نیز اشاره کردهاند، احتمالاً هدف و انگیزه اصلی حسن قاسم از جعل این رساله، اثبات انتساب و تعلق زیارتگاه حضرت زینب در قاهره به ایشان بوده است.
شواهد درون متنی و برون متنی متعددی برای بیاعتباری گزارشهای اخبار الزینبات و ساختگی بودن آن وجود دارد. شواهد درون متنی شامل ضعف و سستی اسانید روایی اخبار نقل شده در این رساله و ناشناختگی برخی از راویان آنها و تناقض و تعارض محتوای این اخبار با سایر گزارشهای منابع تاریخی است؛ و شواهد برون متنی، عدم اشاره مورخان به وجود چنین رسالهای برای یحیی بن حسن عقیقی و ابهامات مربوط به نسخه خطی این اثر و چگونگی شناسایی و محل نگهداری آن را شامل میشود.
البته نگارنده در اینجا قصد سخن گفتن دوباره در این زمینه و ارائه تفصیلی شواهد و دلایل جعلی بودن اخبار الزینبات را ندارد و خوانندگان محترم را به تحقیقات قبلی ارجاع میدهد و در اینجا تنها به این نکته اکتفا میکند که از آنجایی که جاعلان غالباً نشانهای از جعل خود بهجا میگذارند، مصحّح کتاب در بیان مشخصات تنها نسخه خطی آن که خود موفق به یافتن آن شده، چنین ادعا کرده است که این نسخه به قلم «حاج محمد بلتاجی طائفی» که مجاور حرم نبوی شریف بوده، در سال 676ق، از روی نسخهای کتابت شده در سال 483ق به خط سید محمد حسینی واسطی الاصل و ساکن حیدرآباد، کتابت شده است! (السیدة زینب، حسن محمد قاسم، ص10-11) در حالی که میدانیم شهر حیدرآباد در حدود سال 1000ق، یعنی بیشتر از پانصد سال از زمان کتابت این نسخه، احداث شده است و در سده پنجم هجری شهر حیدرآبادی وجود نداشته که کاتب یاد شده در آن اقامت داشته و نسخه خود را کتابت کرده باشد!
با همه این احوال، از زمان انتشار اخبار الزینبات تا کنون، متأسفانه شماری از پژوهشگران و علمای بعضاً سرشناسِ جهان تشیع، بدون تحقیق و توجه کافی به سستی و بیاعتباری گزارشهای این کتاب و ابهامات موجود در چگونگی شناسایی نسخه خطی آن، اقدام به استنساخ و تهیه دستنویسهایی از روی نسخه چاپی این کتاب و سپس انتشار چند باره آن کردهاند و در تحقیقات خود نیز به گزارشهای این کتاب استناد نمودهاند.
اگرچه قطعاً بخشی از آگاهیهای مهم موجود درباره حضرت زینب کبری، دخت والامقام امیر مؤمنان علی (ع)، همچون خطبه آن حضرت در مجلس یزید در شام، در منابع کهن و معتبر تاریخی نقل شده است؛ اما برخی از مطالبی نیز که در کمتر از یکصد سال اخیر درباره آن حضرت در میان عموم شیعیان رواج یافته، صرفاً مبتنی بر رساله اخبار الزینبات است و در منبع تاریخی معتبری وجود ندارد. از اینرو، لااقل از اهل علم و پژوهش انتظار میرود که به ترویج این مطالب دامن نزنند!
http://ganjineh.kateban.com/post/3503
https://t.me/ganjineh_channel
🔸تحریفی عجیب در «معالی السبطین»
🔹برخی از فقهای معاصر در پاسخ به این سوال که: «آيا اعتقاد به وجود مقدس حضرت رقيه جزء باورها و اعتقادات خاص شيعيان است و يا در منابع اهل سنت نيز مى توان مصادرى يافت كه گويا و معترف به وجود حضرت رقيه باشند؟» مرقوم فرموده اند:
🔸عبدالوهاب فرزند احمد شافعى مصرى (متوفى در سال 972) در كتابش «المنن: باب دهم» درباره مرقد رقيه (س) چنين گفته است: اين خانه، بقعه اى است در دمشق كه بوسيله آل پيامبر (ص) و رقيه شهيده، دختر حسين (ع) شرف پيدا كرده است.
🔹واقعیت این است که فقیه بزرگوار معاصر هیچ گاه کتاب «المنن» را ندیده، و این مطلب را بر اساس اعتماد به کتاب «معالی السبطین» شیخ مهدی مازندرانی بیان کرده است.
🔸اما با مراجعه به نسخه کتاب «المنن» معلوم می شود که در آن از رقیة بنت امیرالمؤمنین (ع) و مزار او در مصر یاد شده است نه رقیه مدفون در دمشق، و صاحب «معالی السبطین» به عمد یا سهو مطلب «المنن» را تحریف و آن را به صورت رقیة بنت الحسین گزارش، و مصر را به دمشق تبدیل کرده است.
https://t.me/bazmeghodsian/20821
پیام ارسالی:
سلام درباره وجود حضرت ام کلثوم و روز شهادتشان اگر مطلبی بنویسید منت نهاده اید!
پاسخ: ام کلثوم دختر امیرالمؤمنین (ع) به نقل کامل بهائی در دمشق متوفی و مدفون شده و مرقد منسوب به حضرت زینب (س) در واقع از اوست. مدفن حضرت زینب (س) علی القاعده در مدینه است و محل آن مشخص نیست. تاریخ وفات ام کلثوم هم ساختگی است. البته ام کلثوم حاضر در کربلا غیر از ام کلثوم دختر امیرالمؤمنین (ع) از حضرت زهرا (س) است که داستان ازدواج اجباریش با خلیفه غاصب مشهور است. او سالها قبل از واقعه عاشورا از دنیا رفته است.
@bazmeghodsian
🔸بر اساس گزارش «کامل بهائی» مدفون در دمشق ام کلثوم [خواهر ناتنی حضرت زینب سلام الله علیها] است.
🔹«یزید، علی زین العابدین را علیه السلام بخواند و پیش خود بنشاند و استمالتها بسیار بداد و گفت: لعنت بر پسر مرجانه باد. اگر من صاحب پدر تو بودمی نگذاشتمی که کار بدین مقام رسیدی و آنچ وی از من خواستی بدادمی و حاجت روا کردمی و لکن قضا گذشت. باید که چون به مدینه رسی هرکاری و حاجتی که باشد بنویسی. و خلعت امام علیه السلام بداد و زنان را تشریفها بداد لکن گویند که هیچ قبول نکردند.
🔸و روایت آمد که ام کلثوم خواهر حسین علیهما السلام در دمشق متوفی شد».
🔹ابن بطوطه، ابن عساکر و یاقوت حموی از مدفن ام کلثوم بنت علی (ع) در راویه دمشق یاد کرده اند.
ر.ک: https://hawzah.net/fa/Magazine/View/3992/4163/26035
🔸تاریخ وفات حضرت زینب (س)
تاریخ وفات حضرت زینب (س) ظاهرا منحصر به کتاب «اخبار الزینبات» منسوب به عبیدلی است. اما محققان بر این عقیده اند که کتاب مزبور متنی ساختگی است که در قرن چهاردهم جعل و به عبیدلی منتسب شده است.
متاسفانه برخی با اعتماد به این متن ساختگی و متأخر، مدفن حضرت زینب (س) را نیز در مصر می دانند. حال آن که به باور محققان، مدفن حضرت زینب (س) نیز مجهول است، و زینب مدفون در قاهره زینب بنت یحیی، و مرقد موجود در دمشق نیز از ام کلثوم خواهر حضرت زینب است که در سفر اسارت از دنیا رفته است.
نکته مهم این که تاریخ نیمه رجب که در کتاب عبیدلی آمده مربوط به زینب مدفون در قاهره است نه زینب کبری (س).
https://t.me/bazmeghodsian/23093
نظر عالمانه یکی از محققان معاصر درباره جعلی بودن کتاب أخبار الزینبات منسوب به عبیدلی - که مرقد حضرت زینب (ع) را در مصر و وفات آن حضرت را در نیمه ماه رجب دانسته - و اشتباه آیة الله مرعشی در اعتماد به آن کتاب ساختگی 👆
🔻خلاصه تحقیقی بدیع در تحریفات حکایت خرابه شام
✍️ رحیم قاسمی
🔹پیش از این در تحقیقی بدیع با بررسی 20 نسخه خطی از «کامل بهائی» اثبات کردیم که حکایت خرابه شام طبق نسخ کامل بهائی که تنها منبع معتبر این واقعه است اصلا ارتباطی با حضرت سیدالشهداء (ع) نداشته، و مربوط به دختر یکی از اصحاب حضرت و طبق برخی دیگر از نسخ، دختربچه ای از خاندان نبوت بوده که پدرش در کربلا شهید شده اما نسبش مجهول است.👇
https://t.me/bazmeghodsian/24047
🔸و متذکر شدیم که در قرن 14 برای اولین بار به هنگام چاپ کتاب «کامل بهائی» در هند، دستان خیانتکاری در متن کتاب دست برده و با افزودن نام حسین (ع) آن دختربچه را فرزند امام قلمداد کرده! و بعدها مرحوم محدث قمی در «منتهی الآمال» بر اساس اعتماد به همین چاپ تحریف شده و نقل آن در کتاب خود، موجب ترویج هرچه بیشتر آن گردید.👇
https://t.me/bazmeghodsian/21257
🔹صاحب کامل بهائی در دو کتاب دیگرش مناقب الطاهرین (ج2،ص581) و نیز اسرار الامامه، که نام فرزندان حضرت را آورده، فقط دو دختر برای حضرت ذکر کرده است فاطمه و سکینه. و این قرینه ای است بر این که داستان خرابه که در کامل بهائی آمده مربوط به حضرت سیدالشهداء (ع) نبوده، و چنان که اثبات کردیم نام «حسین» در قرن 14 به داستان خرابه در کتاب کامل بهائی چاپ هند افزوده شده است.👇
https://t.me/bazmeghodsian/21374
🔸صاحب «لوامع الانوار» زواری از علمای قرن دهم نیز بدون انتساب آن حکایت به خاندان نبوّت نوشته است: «و دختری چهار ساله بود آنجا وفات یافت، و تفصیل آن در مقتل ها آورده اند».
🔹بحمد الله با این تحقیق بدیع، صحّت تشکیک بزرگانی همچون علامه شهید مطهری، علامه سید جعفر مرتضی عاملی، آیة الله خوشوقت و بسیاری از محققان و عاشوراپژوهان تثبیت و مستند گردید؛
هرچند بزرگانی مثل شیخ مفید و شیخ طبرسی و علامه مجلسی... نیز مطلقا به آن داستان اشاره نکرده و دختران امام را دو نفر ذکر کرده اند.👇
https://t.me/bazmeghodsian/21377
🔸سایر مستندات آن ادعا را نیز بررسی و وهن آن را مشخص کردیم.
🔻از جمله عبارت مخدوش و متناقض لباب الالقاب بیهقی:👇
https://t.me/bazmeghodsian/20977
🔻و گزارش کتاب المنن الکبری عبدالوهاب شعرانی که در آن از مزار «رقیة ابنة الامام علی (ع)» در مصر نام برده شده، اما صاحب معالی السبطین در نقل خود آن را به رقیة بنت الحسین (ع) تحریف کرده، و مکان آن را از مصر به دمشق تغییر داده است:👇
https://t.me/bazmeghodsian/20821.
🔹تذکر: تحقیق بدیع فوق منافی با توسل به حضرت رقیه (س) نیست؛ چرا که آن مظلومه فرزند یکی از شهدای کربلا و خودش نیز فدایی راه حضرت سیدالشهداء (ع) است. اما نسبش قابل اثبات نیست. والسلام علی من اتبع الهدی.
Telegram
الكتب والمواضيع والآراء فيها لا تعبر عن رأي الموقع
تنبيه: جميع المحتويات والكتب في هذا الموقع جمعت من القنوات والمجموعات بواسطة بوتات في تطبيق تلغرام (برنامج Telegram) تلقائيا، فإذا شاهدت مادة مخالفة للعرف أو لقوانين النشر وحقوق المؤلفين فالرجاء إرسال المادة عبر هذا الإيميل حتى يحذف فورا:
alkhazanah.com@gmail.com
All contents and books on this website are collected from Telegram channels and groups by bots automatically. if you detect a post that is culturally inappropriate or violates publishing law or copyright, please send the permanent link of the post to the email below so the message will be deleted immediately:
alkhazanah.com@gmail.com