کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران

‍ #تقویم_فرهنگی امروز، ۱۵ اسفند ۱۳۹۶

۳۵ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۳۶۱، حسینقلی مستعان ـ مترجم و داستان‌نویس ـ درگذشت.
حسینقلی مستعان در سال ۱۲۸۳ در تهران به دنیا آمد. دوره‌ی دبیرستان را در مدرسه‌ی دارالفنون به پایان رساند و مدتی نیز در مدرسه‌ی علوم سیاسی به تحصیل پرداخت. او کار روزنامه‌نویسی را از ۱۷سالگی آغاز کرد. ابتدا به عنوان روزنامه‌نگار و عکاس در روزنامه‌ی ایران مشغول شد و چون به روزنامه‌نگاری علاقه داشت، به زودی به سردبیری روزنامه‌ی ایران رسید. مستعان قصه‌نویسی را هم از سال ۱۳۱۴ در مجله‌ی مهرگان شروع کرد و در ۱۳۱۹ «مجله‌ی راهنمای زندگی» را منتشر نمود. پس از شهریور ۱۳۲۰ مدتی به سیاست روی آورد و سردبیر شماری از روزنامه‌های سیاسی آن زمان مثل؛ روزنامه‌های «اخبار روز»، «اخبار» و «دستور» شد.
مستعان در دهه‌ی ۱۳۲۰ برای بعضی از برنامه‌های رادیو مطلب می‌نوشت. او در سال ۱۳۲۸ رئیس شورای نویسندگان رادیو شد و میان سال‌های ۱۳۴۰ تا ۱۳۵۵ در «مجله‌ی رادیو» داستان کوتاه می‌نوشت. بیشتر نوشته‌های وی در «مجله‌ی رادیو»، داستان‌های پندآموز اجتماعی بود که با یک نتیجه‌گیری اخلاقی پایان می‌یافت.
مستعان دستی هم در ترجمه داشت و نخستین ترجمه‌ی او رمان «بینوایان» شاهکار ویکتور هوگو بود که آن را در سال ۱۳۱۰ به فارسی برگرداند. او این ترجمه را ابتدا در مطبوعات منتشر کرد. مستعان نثری روان و ساده داشت و دارای تحلیلی قوی بود و در شخصیت‌پردازی مهارت زیادی داشت. وی در اواخر دهه‌ی ۱۳۲۰، مدتی نیز رئیس رادیو بود.
حسینقلی مستعان ـ نویسنده‌ و مترجم ـ بدون وقفه تا سال ۱۳۵۷ قلم زد و سرانجام در ۱۵ اسفند ۱۳۶۱ در ۷۸سالگی درگذشت.

گردآوری و تنظیم: #آرش_امجدی

@UT_Central_Library

‍ #تقویم_فرهنگی امروز، ۱۵ اسفند ۱۳۹۶

۱۷ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۳۷۹، پرویز داریوش ـ نویسنده، شاعر و مترجم ـ درگذشت.
پرویز داریوش در اسفند ۱۳۰۱ در مشهد زاده شد. تحصیلات ابتدایی را در تهران گذراند و پس از دریافت مدرک دیپلم از مدرسه‌ی نظام، برای تحصیلات عالی راهی آمریکا شد. در آن جا در رشته‌های روانشناسی فلسفه و انگلیسی به تحصیل پرداخت، اما پس از مدتی تحصیل را ناتمام رها کرد. در سال ۱۳۲۸ به ایران بازگشت و در وزارت امور خارجه و گمرک به عنوان مترجم به کار مشغول شد. فعالیت‌های ادبی او نیز در همان سال‌ها آغاز شد.
پرویز داریوش در مدرسه همشاگردی ایرج افشار پژوهشگر و از بزرگان کتابداری ایران بود و در سال‌های بعد، از دوستان صمیمی جلال آل احمد شد که ترجمه‌های مشترک آن دو از این دوستی آغاز شد. «مائده‌های زمینی» اثر آندره ژید از ترجمه‌های مشترک داریوش و آل احمد است. پرویز داریوش برخی از آثار بزرگان ادبیات جهان را به فارسی برگردانده است، اما عمده‌ی شهرت وی را به سبب ترجمه‌های «خانم دالووی» و «خیزاب‌ها» اثر ویرجینیا وولف می‌دانند که موجب شناسانده شدن این بانوی نویسنده‌ی انگلیسی به فارسی‌زبانان شد. پرویز داریوش ـ مترجم نامدار ـ در ۱۵ اسفند ۱۳۷۹، در ۷۸سالگی در تهران درگذشت.
برخی دیگر از ترجمه‌های داریوش عبارت‌اند از: «سیمای مرد هنرآفرین در جوانی» اثر جیمز جویس، «سیذاراتا» اثر هرمان هسه، «ماجراهای تام سایر» اثر مارک تواین، «آوای وحش» اثر جک لندن، «ماه و شش پشیز» اثر سامرست موام، «داشتن و نداشتن» اثر همینگوی، «موش‌ها و آدم‌ها» اثر جان اشتاین بک، «پرواز شبانه» اثر اگزوپری، «تسخیرناپذیر» اثر ویلیام فاکنر، «مأمور سرّی» از جوزف کنراد، «باراباس» اثر پارلاگر کویست و نیز ترجمه‌ی شگفت‌انگیز «موبی دیک» از هرمان ملویل که به نظر بسیاری از منتقدان و صاحب‌نظران حوزه‌ی ترجمه، از بهترین ترجمه‌های پرویز داریوش به شمار می‌آید.

گردآوری و تنظیم: #آرش_امجدی

@UT_Central_Library

‍ #تقویم_فرهنگی امروز، ۱۸ اسفند ۱۳۹۶

۷ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۳۸۹، ایرج افشار ـ ایران‌شناس، نسخه‌شناس و فهرست‌نویس ـ درگذشت.
ایرج افشار فرزند محمود افشار یزدی ـ بنیانگذار موقوفات افشار ـ در سال ۱۳۰۴ در تهران متولد شد. در ۱۳۲۸ از دانشکده‌ی حقوق دانشگاه تهران گواهینامه‌ی لیسانس گرفت و در ۱۳۳۰ به عنوان کتابدار در کتابخانه‌ی دانشکده‌ی حقوق دانشگاه تهران مشغول به کار شد. یک سال بعد «مجله‌ی فرهنگی ایران‌زمین» را بنیان گذاشت و از ۱۳۳۷ به تدریس در دانشسرای عالی وابسته به دانشگاه تهران پرداخت.
ایرج افشار در سال ۱۳۴۱ به ریاست کتابخانه‌ی ملی ایران رسید. یک سال بعد، رئیس «مرکز تحقیقات ایران‌شناسی دانشگاه تهران» شد. وی از ۱۳۴۴ تا ۱۳۵۸ رئیس کتابخانه‌ی مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران بود و از ۱۳۴۸ تا ۱۳۵۷ دانشیار و سپس استاد رشته‌ی تاریخ در دانشکده‌ی ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران شد.
استاد ایرج افشار ـ ایران‌شناس و نسخه‌شناس پرتلاش روزگار ما ـ در ۱۸ اسفند ۱۳۸۹ در ۸۵ سالگی در تهران شمع وجودش خاموش گشت.
«فرهنگ ایران‌زمین» در ۳۰ مجلد و پژوهش‌های ایران‌شناسی «نامواره‌ی دکتر محمود افشار»، از جمله آثار شادروان ایرج افشار است.

گردآوری و تنظیم: #آرش_امجدی

@UT_Central_Library

‍ #تقویم_فرهنگی امروز، ۱۸ اسفند ۱۳۹۶

۶ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۳۹۰، سیمین دانشور ـ نویسنده و مترجم ـ درگذشت.
سیمین دانشور در سال ۱۳۰۰ در شیراز به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در مدرسه‌ی‌ انگلیسی «مهر آیین» به پایان برد. پس از این مراحل، برای تحصیل در رشته‌ی‌ زبان و ادبیات فارسی وارد دانشگاه تهران شد و در سال ۱۳۲۹ با دفاع از رساله‌ی خود در مورد زیبایی‌شناسی، موفق به کسب دانشنامه‌ی دکتری از این دانشگاه شد. دکتر سیمین دانشور در سال ۱۳۲۹ با جلال آل‌احمد نویسنده‌ی نامدار ازدواج کرد. دو سال بعد، برای ادامه‌ی تحصیل در رشته‌ی زیبایی‌شناسی به دانشگاه استنفورد رفت و پس از بازگشت، در هنرستان هنرهای زیبا و دانشگاه تهران به تدریس مشغول شد. وی در سال ۱۳۵۸ از دانشگاه تهران بازنشسته گردید.
دکتر دانشور از نخستین زنانی بود که در عرصه‌ی داستان‌نویسی در ایران، به فعالیت پرداخت. «شهری چون بهشت»، «سووشون»، «جزیره‎ی سرگردانی» و «ساربان سرگردان» از نوشته‌های داستانی او و «سرباز شکلاتی» اثر برنارد شاو و «دشمنان» اثر آنتوان چخوف، از ترجمه‌های اوست.
دکتر سیمین دانشور ـ نویسنده و مترجم ـ در ۱۸ اسفند ۱۳۹۰ در ۹۰ سالگی درگذشت.

گردآوری و تنظیم: #آرش_امجدی

@UT_Central_Library

#تقویم_فرهنگی امروز، ۷ فروردین ۱۳۹۷

۳۹ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۳۵۸، عبدالرسول خیام‌پور ـ ادیب، پژوهشگر و مصحح ـ درگذشت.
عبدالرسول خیام‌پور فرزند حاج محمود طاهباز، در سال ۱۲۷۷ در تبریز متولد شد. پس از تحصیلات مقدماتی، دانشنامه‌ی دیپلم ادبی را از دارالفنون تهران گرفت. در سال ۱۳۰۶ به خدمت وزارت فرهنگ درآمد. مدتی در اهواز به تدریس در دبیرستان‌ها مشغول شد و برای ادامه‎ی تحصیل به تهران برگشت و در ۱۳۱۲ از دانشسرای عالی دانشنامه‌ی لیسانس فلسفه و ادبیات گرفت.
خیام‌پور از ۱۳۱۶ تا ۱۳۲۵ مدیریت مدرسه‌ی ایرانیان در استانبول را بر عهده داشت. او در این مدت موفق شد از دانشگاه استانبول دانشنامه‌ی دکتری بگیرد. دکتر عبدالرسول خیام‌پور پس از ۴۲ سال خدمات ارزشمند فرهنگی و دانشگاهی، در سال ۱۳۴۸ بازنشسته شد و با توجه به جایگاه علمی و خدمات برجسته‌ی آموزشی و پژوهشی، به مقام استاد ممتازی نائل آمد. این ادیب پژوهشگر پس از بازنشستگی به تهران نقل مکان کرد و وقت خود را صرف تکمیل کتاب «فرهنگ سخنوران» نمود. این استاد زبان و ادبیات فارسی، کتاب «دستور زبان فارسی» را نیز تألیف کرد کە سال‌ها مرجع دانش‌آموزان و دانشجویان بود و بارها تجدید چاپ شد.
استاد دکتر عبدالرسول خیام‌پور در ۷ فرورین ۱۳۵۸ در ۸۱ سالگی شمع وجودش خاموش گشت.

@UT_Central_Library

گردآوری و تنظیم: #آرش_امجدی

#تقویم_فرهنگی امروز، ۷ خرداد ۱۳۹۷

۸۵ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۳۱۲، سروش حبیبی ـ مترجم ـ متولد شد.
سروش حبیبی در ۷ خرداد ۱۳۱۲ در تهران به دنیا آمد. تحصیلات متوسطه را در دبیرستان فیروز بهرام تهران به پایان رساند. از سال ۱۳۹۲ در مدرسه‌ی عالی پست و تلگراف ادامه‌ی تحصیل داد، سپس به خدمت وزارتخانه‌ی پست و تلگراف درآمد. در ۱۳۳۹، به دانشکده‌ی فنی دارمستات آلمان رفت و ۳ سال در آن جا به تحصیل در رشته‌ی الکترونیک و نیز یادگیری زبان آلمانی پرداخت. حبیبی پس از این مراحل، در ایران در وزارت پست و تلگراف، رئیس دانشکده‌ی مخابرات شد. او در تأسیس «دانشگاه مخابرات» سهم عمده‌ای داشت.
فعالیت سروش حبیبی در زمینه‌ی ترجمه، از همکاری منظم او با «مجله‌ی سخن» آغاز شد. او در سال ۱۳۵۱، پس از ۲۰ سال خدمت در وزارت پست و تلگراف و تلفن، بازنشسته شد و پس از آن، در انتشارات دانشگاه صنعتی شریف سرویراستار گردید. در این مدت، چند کتاب دانشگاهی از جمله؛ «فیزیک دانشگاهی» را ویراستاری کرد. سروش حبیبی در نیم‌قرن فعالیت خود در عرصه‌ی ترجمه‌ی آثار ادبی، دریچه‌ی تازه‌ای به روی خوانندگان ایرانی گشوده است. او مترجمی چندزبانه است و از زبان‌های انگلیسی، آلمانی، روسی و فرانسوی، به فارسی ترجمه می‌کند. تسلط و ذوق ادبی او چنان است که هر یک از ترجمه‌های تازه‌اش از آثار نویسندگان مشهوری چون داستایفسکی ـ که سال‌ها پیش به فارسی ترجمه شده بوده‌اند ـ با استقبال خوانندگان آثار ادبی روبه‌رو شده است، از آن میان؛ ترجمه‌های «ابله»، «شیاطین» و «شب‌های روشن» از داستایفسکی، و «جنگ و صلح» از تولستوی.
او سال‌هاست که در فرانسه اقامت دارد. سروش حبیبی ـ مترجم معاصر ـ امروز ۸۵ساله شد.

@UT_Central_Library

بازنویسی و تنظیم: #آرش_امجدی

#تقویم_فرهنگی امروز، ۸ خرداد ۱۳۹۷

۸۴ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۳۱۳، «قانون تأسیس دانشگاه تهران» توسط مجلس شورای ملی به تصویب رسید.
به موجب قانون تأسیس دانشگاه در ۱۳۱۳، از مدارس عالی آن زمان، همچون «دارالمعلمین عالی»، «مدرسه‌ی حقوق و علوم سیاسی» و «مدرسه‌ی عالی طب»، دانشگاه تهران تشکیل شد و بخش‌های مختلف آن به سرعت ایجاد گردید. تا پیش از آن، در نقاط مختلف کشور، مدارس قدیمه‌ای وجود داشت که در آن‌ها، علوم اسلامی و بسیاری از مباحث مربوط به علوم عقلی و نقلی تدریس می‌شد. مجموعه‌ی این مدارس و ایجاد مدارس عالی دیگر، مانند دارالفنون و دارالمعلمین، و نیز لزوم وحدت و تمرکز در اداره‌ی این مدرسه‌های عالی سبب شد وزارت فرهنگ به روش جدید، طرح ایجاد یک دانشگاه را تصویب نماید. این لایحه به مجلس شورای ملی فرستاده شد و در ۸ خرداد ۱۳۱۳ به تصویب رسید، تا این‌که سرانجام در ۱۵ بهمن ۱۳۱۳، سنگ بنای دانشگاه تهران گذاشته شد و پس از مدتی پذیرش دانشجو در این مرکز بزرگ فرهنگی آغاز گردید.

@UT_Central_Library

بازنویسی و تنظیم: #آرش_امجدی

#تقویم_فرهنگی امروز، ۱۸ خرداد ۱۳۹۷

۳۲ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۳۶۵، ذبیح‌الله منصوری ـ نویسنده و مترجم صاحب‌سبک ـ درگذشت.
ذبیح‌الله حکیم الهی دشتی، مشهور به ذبیح‌الله منصوری، فرزند انتخاب‌الدوله از رجال رشت، در سال ۱۲۸۸ در این شهر زاده شد. پس از گذراندن دوره‌ی ابتدایی تحصیل، به همراه پدر به فرانسه رفت و در بازگشت به ایران، به کار ترجمه پرداخت.
منصوری، نویسنده و مترجم پرکاری بود و بیش از ۱۵۰ کتاب و نزدیک به هزار داستانِ چاپ‌شده در مجلّه‌ها را در کارنامه‌ی خود دارد. ترجمه‌های وی، بیشتر در «مجله‌ی خواندنی‌ها» چاپ می‌شد. او در مدت ۶۰ سال فعالیت فرهنگی، آثاری را از زبان‌های فرانسه، انگلیسی و عربی به فارسی ترجمه کرد. بعضی از ترجمه‌های وی نه ترجمه‌ی مستقیم، بلکه اقتباس و تحریر تازه و مختصری از متن بود، از این روی خوانندگان آثارش او را نابغه‌ی این کار و دارای ذهنی دقیق می‌دانستند. دامنه‌ی فعالیت این مترجم پرکار، بیشتر در زمینه‌های رمان پلیسی، تاریخی و زندگی‌نامه بود. وی همچنین نخستین کسی بود که آثار موریس مترلینگ ـ نویسنده‌ی بلژیکی ـ را به فارسی ترجمه کرد.
ذبیح‌الله منصوری ـ نویسنده و مترجم صاحب‌سبک معاصر ـ در ۱۸ خرداد ۱۳۶۵ در ۷۷ سالگی، بر اثر بیماری قلبی درگذشت.

@UT_Central_Library

بازنویسی و تنظیم: #آرش_امجدی

#تقویم_فرهنگی امروز، ۲۸ تیر ۱۳۹۷

۳۲ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۳۶۵، استاد سید محمدتقی مدرس رضوی ـ پژوهشگر ـ درگذشت.
سید محمدتقی مدرس رضوی خراسانی در سال ۱۲۷۴ در مشهد مقدس به دنیا آمد. پس از دوران ابتدایی، نزد میرزا عبدالجواد ادیب نیشابوری اول به فراگیری علوم قدیمه پرداخت و تا سطوح عالی حوزه را از استادان زمان فراگرفت. استاد مدرس رضوی در سال ۱۲۹۸ در تهران به تکمیل تحصیلات قدیم و جدید خود در مدرسه‌ی سپهسالار (مدرسه‌ی عالی شهید مطهری فعلی) پرداخت. وی از سال ۱۳۱۰ تدریس در مدارس تهران را آغاز کرد و پس از تأسیس دانشگاه تهران، به استادی دانشکده‌ی معقول و منقول و دانشکده‌ی ادبیات و علوم انسانی برگزیده شد. «احوال و آثار خواجه نصیرالدین طوسی»، «تصحیح تاریخ بخارا» و «تصحیح مجمل‌التواریخ»، از آثار پژوهشی این دانشمند معاصر است. استاد محمدتقی مدرس رضوی در ۲۸ تیر ۱۳۶۵ در ۹۱ سالگی بدرود زندگی گفت.


@UT_Central_Library

بازنویسی و تنظیم: #آرش_امجدی

#تقویم_فرهنگی امروز، ۱ شهریور ۱۳۹۷

۲۸ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۳۶۹، پرویز ناتل خانلری ـ پژوهشگر، شاعر، ادیب و یکی از نامداران برجسته‌ی عرصه‌ی ادب فارسی ـ درگذشت.
پرویز ناتل خانلری در سال ۱۲۹۲ در تهران زاده شد. تحصیلات ابتدایی را در مدرسه‌ی سن لویی، مدرسه‌ی آمریکایی و مدرسه‌‌ی ثروت تهران گذراند. درس‌های دوره‌ی اول دبیرستان را متفرقه امتحان داد و هنگام ورود به دارالفنون برای دوره‌ی دوم متوسطه، به تشویق بدیع‌الزمان فروزانفر ـ که آن زمان معلم دارالفنون بود ـ رشته‌ی ادبی را انتخاب کرد. سپس وارد دانشسرای عالی شد و در سال ۱۳۱۴ دانشنامه‌ی لیسانس زبان و ادبیات فارسی را از دانشکده‌ی ادبیات دانشگاه تهران دریافت کرد. پس از گذراندن دوره‌ی آموزشیِ خدمت نظام وظیفه، از سال ۱۳۱۵ به خدمت وزارت فرهنگ درآمد و مدتی دبیر دبیرستان‌های رشت بود. سپس، ضمن تدریس در دبیرستان‌ها، دوره‌ی دکتری زبان و ادبیات فارسی را گذراند. خانلری در سال ۱۳۲۲ جزء اولین گروه دریافت‌کنندگان دانشنامه‌ی دکتری زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه تهران بود. موضوع پایان‌نامه‌ی دکتری او «تحول غزل در شعر فارسی» بود که به راهنمایی ملک‌الشعرای بهار به انجام رساند و بعداً با عنوان «تحقیق انتقادی در عروض و قافیه و چگونگی تحول اوزان غزل فارسی» به چاپ رسید.
دکتر خانلری در سال ۱۳۲۰ با زهرا کیا ـ پژوهشگر، نویسنده و مترجم زبان و ادبیات فارسی ـ ازدواج کرد و به دنبال گرفتن دانشنامه‌ی دکتری، در دانشکده‌ی ادبیات دانشگاه تهران به تدریس مشغول شد. دکتر خانلری افزون بر پژوهش و تألیف، «مجله‌ی علمی و ادبی «سخن» را منتشر می‌کرد. «مجله‌ی سخن» در میان اهل ادب علاقه‌مندان فراوانی داشت و راهگشای فرهنگ و ادب این مرز و بوم بود.
دکتر خانلری شعر نیز می‌سرود. بخشی از اشعار وی در کتاب «ماه من در مرداب» جمع‌آوری و منتشر گردیده است. شعر «عقاب» او نزد علاقه‌مندان شعر معاصر فارسی جایگاه ویژه‌ای دارد. تأسیس «بنیاد فرهنگ»، «فرهنگستان ادب و هنر»، «فرهنگستان زبان»، «بنیاد شاه‌نامه» و «انجمن فلسفه و حکمت» از اقدامات مهم دکتر خانلری در عرصه‌ی فرهنگ است که همه‌ی این مؤسسه‌ها پس از انقلاب اسلامی در هم ادغام شدند و با نام «مؤسسه‌ی مطالعات و تحقیقات فرهنگی» کار خود را ادامه دادند. «تاریخ زبان فارسی» در ۳ مجلد، «وزن شعر فارسی»، «زبان و زبان‌شناسی» و «دستور زبان فارسی»، از جمله آثار دکتر پرویز ناتل خانلری هستند. استاد در سال ۱۳۳۴ معاون وزارت کشور (در دوره‌ی وزارت اسدالله علم) شد. از همان دوران، سناتور انتصابی مازندران شد و چند دوره تا سال ۱۳۵۷ در آن سمت بود. از شهریور ۱۳۴۱ تا بهمن ۱۳۴۲ نیز مقام وزارت فرهنگ را در کابینه‌ی اسدالله علم داشت. در مقام وزارت فرهنگ، طرح ایجاد سپاه دانش را پیشنهاد کرد و به تصویب رساند و اجرای آن را آغاز کرد.
استاد دکتر پرویز ناتل خانلری در ۱ شهریور ۱۳۶۹ در ۷۷ سالگی در تهران درگذشت و در آرامگاه بهشت زهرا در خاک آرمید.


@UT_Central_Library

بازنویسی و تنظیم: #آرش_امجدی

#تقویم_فرهنگی امروز، ۱۱ مهر ۱۳۹۷

۱۲ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۳۸۵، عِمران صلاحی ـ طنزپرداز، شاعر و نویسنده ـ درگذشت.
عمران صلاحی در سال ۱۳۲۵ در تهران به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایی را در شهرهای قم، تهران و تبریز به پایان رساند. او نخستین شعر خود را در مجله‌ی اطلاعات کودکان، در سال ۱۳۴۰ منتشر کرد و نوشتن را از مجله‌ی توفیق در ۱۳۴۵ آغاز نمود. سپس به سراغ پژوهش در حوزه‌ی طنز رفت و در ۱۳۴۹ کتاب «طنزآوران امروز ایران» را با همکاری بیژن اسدی‌پور منتشر کرد. صلاحی شعر جدی هم می‌سرود. نخستین شعر او در قالب نیمایی در مجله‌ی خوشه در سال ۱۳۴۷ منتشر شد. صلاحی در ۱۳۵۲ به استخدام رادیو درآمد و تا ۱۳۷۵ که بازنشسته شد، به این همکاری ادامه داد. او همچنین سال‌ها همکار شورای عالی ویرایش سازمان صدا و سیما بود.
شهرت عمران صلاحی به زمانی بازمی‌گردد که برای مجلّه‌های «آدینه»، «دنیای سخن» و «کارنامه» مطالبی با عنوان «حالا حکایت ماست» می‌نوشت و بر اساس همان نوشته‌ها به «آقای حکایتی» ملقب شد. آثار متعددی از این طنزپرداز نامدار باقی مانده، از آن میان؛ «گریه درآب»، «قطاری در مه»، «یک لب و هزار خنده»، «آی نسیم سحری»، «طنز سعدی در گلستان و بوستان» و «مرا به نام کوچکم صدا بزن».
عمران صلاحی در ۱۱ مهر ۱۳۸۵ در ۶۰ سالگی در تهران درگذشت.

@UT_Central_Library

بازنویسی و تنظیم: #آرش_امجدی

#تقویم_فرهنگی امروز، ۱۸ مهر ۱۳۹۷

۳۸ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۳۵۹، سید محمد مشکوة ـ نسخه‌شناس و از مفاخر فرهنگی ایران ـ درگذشت.
سید محمد مشکوة در سال ۱۲۷۹ در خانواده‌ای روحانی از سادات جلیل‌القدر شهر بیرجند به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایی را در مکتبخانه گذراند. مدتی نیز به کسب و تجارت مشغول شد و در ضمن کار، به فراگیری زبان فرانسه پرداخت. سید محمد مشکوة در سال ۱۲۹۳ در مدرسه‌ی علمیه‌ی بیرجند، صرف و نحو، منطق، معانی و بیان و مقدمات فقه و اصول را آموخت. پس از این مراحل، در ۱۲۹۶ راهی مشهد مقدس شد و در حوزه‌ی علمیه‌ی آن ‌جا، نزد ادیب نیشابوری و آقازاده‌ی خراسانی درس خواند. آنگاه به عتبات عالیات رفت و به تکمیل تحصیلات علوم دینی پرداخت. سید محمد مشکوة در بازگشت به وطن در ۱۳۱۱، به دعوت وزارت معارف وقت، به تدریس فلسفه در مدرسه‌ی سپهسالار (مدرسه‌ی عالی شهید مطهری کنونی) پرداخت. در ۱۳۱۵ از دانشگاه تهران در رشته‌ی زبان و ادبیات فارسی دانشنامه‌ی دکتری گرفت و در ۱۳۱۶ نشان درجه‌ ۲ علمی به او داده شد. در سال ۱۳۲۹ نیز به درجه‌ی استادی در دانشگاه تهران رسید. استاد دکتر مشکوة در نسخه‌شناسی و کتاب‌شناسی تبحر بسیار داشت. اهل شعر نیز بود. از کارهای ارزشمند وی، اهدای کتابخانه‌ی شخصی‌ مشتمل بر ۱۳۲۱ عنوان نسخه‌ی خطی به دانشگاه تهران در سال ۱۳۲۸ است. او با این کار نام خود را در شمار بنیان‌گذاران کتابخانه‌ی مرکزی دانشگاه تهران ثبت کرده است. «رگ‌شناسی» یا «رساله در نبض» ابن سینا، «ارسطاطالیس حکیم» و «فوائد الدریه» شامل چند رساله از ابن سینا، بخشی از آثار این دانشمند علوم انسانی است که بیش از هفتاد اثر در زمینه‌ی تصحیح متون و تألیف دارد. استاد دکتر سید محمد مشکوة در ۱۸ مهر ۱۳۵۹ در ۸۰سالگی در لندن شمع وجودش خاموش گشت و پیکرش پس از انتقال به ایران، در حرم حضرت معصومه سلام‌الله علیها در قم به خاک سپرده شد. انجمن آثار و مفاخر ملّی، استاد دکتر سید محمد مشکوة را به عنوان یکی از مفاخر ایران‌زمین معرفی کرده است.

@UT_Central_Library

بازنویسی و تنظیم: #آرش_امجدی

#تقویم_فرهنگی امروز، ۳ آبان ۱۳۹۷

۱۸ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۳۷۹، فریدون مشیری ـ شاعر ـ درگذشت.
فریدون مشیری در سال ۱۳۰۵ در تهران به دنیا آمد. دوران متوسطه‌ی تحصیل را در مدرسه‌های «دارالفنون» و «ادیب» گذراند. در سال آخر دبیرستان به همکاری با مطبوعات پرداخت و در روزنامه‌ها و مجلات به خبرنگاری و نویسندگی مشغول شد.
مشیری بعدها تحصیلات خود را در رشته‌ی زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه تهران ادامه داد ولی نیمه‌کاره آن را رها کرد و کار در مطبوعات را دنبال نمود. او از سال ۱۳۳۲ تا ۱۳۵۱ مسئول صفحه‌ی شعر و ادب مجله‌ی «روشنفکر» بود و پس از این زمان، تنظیم صفحه‌ی شعر و ادب مجله‌ی «سپید و سیاه» را به عهده گرفت. نخستین مجموعه شعر فریدون مشیری با نام «تشنه‌ی توفان» با مقدمه‌ی استاد شهریار و علی دشتی در سال ۱۳۳۴ به چاپ رسید. او توجه خاصی به موسیقی ایرانی داشت و در پی همین دلبستگی، طی سال‌های ۱۳۵۰ تا ۱۳۵۷ عضو «شورای موسیقی و شعر رادیو» بود.
از این شاعر معاصر مجموعه شعرهای فراوانی بر جای مانده، از آن میان: «بهار را باور کن»، «پرواز با خورشید»، «از خاموشی»، «آه باران» و «با پنج سخن‌‌سرا».
فریدون مشیری در ۳ آبان ۱۳۷۹ در ۷۴ سالگی در تهران درگذشت.

@UT_Central_Library

بازنویسی و تنظیم: #آرش_امجدی

مولف:دانشگاه تهران؛سال نشر:1346 کتاب به تاریخچه دانشکده ادبیات دانشگاه تهران اشاره کرده و مجموعه ای از اطلاعات ارزشمند را در مورد دانشکده،اساتید و فعالیت ها ارایه کرده است. https://t.me/UT_Central_Library

مولف:دانشگاه تهران؛سال نشر:1338 موسسه علوم اداری دانشکده حقوق دانشگاه تهران در سال 1333 آغاز به فعالیت کرده است. کتاب به مناسبت پنجمین سال فعالیت موسسه با اشاره به دلایل تاسیس این مرکز اطلاعات ارزشمندی را ارایه می کند. https://t.me/UT_Central_Library

این هم نظامنامه دارالمعلمین مرکزی از سال 1302 و باز هم برگی از سوابق دانشگاه تهران قبل از تشکیل آن... فایل را پایین ملاحظه فرمایید.
https://t.me/UT_Central_Library

‍ #تقویم_فرهنگی امروز، ۱۵ اسفند ۱۳۹۷

۳۶ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۳۶۱، حسینقلی مستعان ـ مترجم و داستان‌نویس ـ درگذشت.
حسینقلی مستعان در سال ۱۲۸۳ در تهران به دنیا آمد. دوره‌ی دبیرستان را در مدرسه‌ی دارالفنون به پایان رساند و مدتی نیز در مدرسه‌ی علوم سیاسی به تحصیل پرداخت. او کار روزنامه‌نویسی را از ۱۷سالگی آغاز کرد. ابتدا به عنوان روزنامه‌نگار و عکاس در روزنامه‌ی ایران مشغول شد و چون به روزنامه‌نگاری علاقه داشت، به زودی به سردبیری روزنامه‌ی ایران رسید. مستعان قصه‌نویسی را هم از سال ۱۳۱۴ در مجله‌ی مهرگان شروع کرد و در ۱۳۱۹ «مجله‌ی راهنمای زندگی» را منتشر نمود. پس از شهریور ۱۳۲۰ مدتی به سیاست روی آورد و سردبیر شماری از روزنامه‌های سیاسی آن زمان مثل؛ روزنامه‌های «اخبار روز»، «اخبار» و «دستور» شد.
مستعان در دهه‌ی ۱۳۲۰ برای بعضی از برنامه‌های رادیو مطلب می‌نوشت. او در سال ۱۳۲۸ رئیس شورای نویسندگان رادیو شد و میان سال‌های ۱۳۴۰ تا ۱۳۵۵ در «مجله‌ی رادیو» داستان کوتاه می‌نوشت. بیشتر نوشته‌های وی در «مجله‌ی رادیو»، داستان‌های پندآموز اجتماعی بود که با یک نتیجه‌گیری اخلاقی پایان می‌یافت.
مستعان دستی هم در ترجمه داشت و نخستین ترجمه‌ی او رمان «بینوایان» شاهکار ویکتور هوگو بود که آن را در سال ۱۳۱۰ به فارسی برگرداند. او این ترجمه را ابتدا در مطبوعات منتشر کرد. مستعان نثری روان و ساده داشت و دارای تحلیلی قوی بود و در شخصیت‌پردازی مهارت زیادی داشت. وی در اواخر دهه‌ی ۱۳۲۰، مدتی نیز رئیس رادیو بود.
حسینقلی مستعان بدون وقفه تا سال ۱۳۵۷ قلم زد و سرانجام در ۱۵ اسفند ۱۳۶۱ در ۷۸سالگی درگذشت.

@UT_Central_Library


بازنویسی و تنظیم: #آرش_امجدی

#‌تاریخ‌گردی

۴سال پیش در چنین روزی رسول جعفریان به ریاست کتابخانه دانشگاه تهران منسوب شدند.

گزارشی از عملکرد این چهار سال را در لینک زیر ببینید:
https://t.me/UT_Central_Library/8078

پی‌نوشت:
با آرزوی توفیق و ریاست ایشان بر زندان مرعشی
@nosakh_shii