پس از چند ماه انتظار نسخه ای از کتابی که مرا از داورانِ آن نامیده اند!❗️ به دستم رسید.
کتاب با نامِ «اربعین مرثیه» و با عنوان فرعیِ «برترین اشعار عاشورایی فارسی به داوری کارشناسان» نشر یافته است.
به نظر رسید افزون بر اشکالهای موردی – مثل آن که در صفحه دوم ازمقدمه سید مرتضی را به جای برادرش سید رضی نام برده اند - این مجموعه چند مشکل مبنایی هم دارد که اینک فقط به دو مورد اشارتی می رود:
1 . محتوا را فدای فرم ساخته اند و خود در مقدمه کتاب از این نقص بزرگ چنین پرده برداشته اند:
« در آیین نامه ی داوری تصریح شد که انتخاب و ارزیابی تنها با دو معیارِ قوت شعری و اثرگذاری باشد؛ فارغ از ارزیابیِ درونمایه ی هر سروده ازمنظرهای دیگر(اعتقادی ، کلامی و...) به عبارت دیگر در این طرح، هر شعر صرفا به ماهو شعر ارزیابی شده است.»( ر. ک : اربعین مرثیه، چاپ نخست، ص 14 )
و این مشکل از همان ترکیب بندِ متداولِ محتشم کاشانی که آن را در رتبه اول – یعنی برترین شعرِ عاشوایی❗️- خوانده اند پر پیداست.
به عبارت دقیقتر اگر معیار فقط اثرگذاری بود به صراحت می شد 80 امتیاز به آن داد اما اگر محتوا و معناگرایانه محاسبه می شد سی امتیاز هم نمی آورد.
2 . عنوان فرعیِ کتاب یعنی «برترین اشعار عاشورایی فارسی به داوری کارشناسان» درست و دقیق نمی نماید زیرا که دستکم یک سوم آنها را نمی توان شعرهای برتر در ادبیاتِ عاشورایی خواند حال بگذریم از این چه برخی مثل مرثیه ای که از مرحوم حسان در رتبه ی 17 آورده اند نظم یا نوحه ای بیش نیست زیرا اثری از شعربودن به معنی درست کلمه در آن دیده نمی شود .
جای شگفتی بسیار و دل آزار این که به هر دو مثال فوق از طرفِ نویسنده ی این سطور 100 امتیاز داده اند و منتشر ساخته اند!‼️‼️
حالیا که روح من از این داوریها و امتیازات هرگز خبر نداشته است و ندارد دعاگو فقط فهرستی مجمل و مختصر از شاعران موفق در حوزه ی شعرِ عاشورایی را در پاسخِ پرسشی نوشتم و به یکی از دست اندرکاران این مجموعه فرستادم و بس.
اینک آن فهرست را که در دو بخش بود به عین در فرسته ذیل فروارد می کنم تا قضیه روشنتر باشد.
محمد صحتی سردرودی/ 4 / 8 / 97 / قم.
@m_sehati✅