آدرس جدید litera999@

‍ ? زندگی نامه و خدمات علمی و فرهنگی دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی

همزمان با برگزاری نکوداشت دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی کتاب زندگی نامه و خدمات علمی و فرهنگی وی به کوشش انجمن آثار و مفاخر فرهنگی منتشر شد.
فهرست مطالب کتاب به این قرار است:
حکیمِ خرد (در نسبت میان شریعت و عقل)/ حسن بلخاری قهی
هستی شناسی صدرایی/ غلامحسین ابراهیمی دینانی
حافظ «فیلسوف التفات»/ غلامحسین ابراهیمی دینانی
معنا و امکان فلسفه اسلامی (گفت و گویی میان دکتر ضیاء شهابی و دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی)
دوست دارد یار این آشفتگی (نگاهی به فراز و نشیب زندگی مردی از تبار خرد: دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی)/ محمد شکیبا دل
چرا به غرب و دربارۀ غرب می اندیشم/ رضا داوری اردکانی
جایگاه عقل در آرا و آثار استاد دینانی/ شهین اعوانی
رویکردی نو به قواعد فلسفی/ احد فرامرز قراملکی
نگاهی به شیوۀ تدریس فلسفه توسط دکتر دینانی/ سعید انواری
در آغوش عقل (واکاوی مختصات عقل در ماجرای فکر فلسفی در جهان اسلام)/ عبدالله صلواتی
تاریخ نگاری فلسفه از نگاهی بیرونی/ امیر اهری
ابن سینا و تفاسیر قرآنی/ سید مصطفی محقق داماد
و قاضی همه دان گفت/ اکبر ثبوت
موجبیت و اختیار/ انشاء الله رحمتی
آیات قرآنی در توجیه آرای فلسفی از نظر سهروردی/ نجفقلی حبیبی
«تعریف» در فلسفۀ سهروردی/ حسین سیدعرب
مواجهۀ ملاصدرا با نظریۀ نور و ظلمت در فلسفۀ سهروردی/ سیماسادات نوربخش
عقل در فلسفۀ ابن سینا/ علی مخبر
رهیافت های قرآنی سهروردی/ نادیا مفتونی
فهرست آثار
سال شمار
تصاویر
«زندگی نامه و خدمات علمی و فرهنگی دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی» به کوشش علی اوجبی، در 463 صفحه در سال 1396 از سوی انجمن آثار و مفاخر فرهنگی منتشر شده است.
@Ketabpazhohi

کتاب #حافظ خراباتی مجموعه حاضر حاوی 14مقاله با موضوع حافظ و حافظ پژوهی است كه پنج مقاله آغازین آن درباره ربط و پیوند تاثر شعر و شخصیت حافظ از قرآن كریم است . نویسنده در مقاله ششم با عنوان "حافظ در فرهنگ ما و فرهنگ ما در حافظ"، به گونه‌ای اجمالی به مقام حافظ در فرهنگ، زندگی، هنر و زبان ایرانیان اشاره نموده است .در مقاله هفتم، مراجع مهم و متون حافظ پژوهی معرفی می‌گردد .در مقاله هشتم نمونه‌هایی از انواع طنز در شعر حافظ آورده شده آن گاه نقد و نظر "دكتر شفیعی كدكنی "در خصوص طنز درج گردیده است .عناوین دیگر مقالات كتاب بدین قرار است" : آیا حافظ شیعه است؟"، "عشق در شعر و شناخت شخصیت حافظ"، "عرفان حافظ"، "حكمت و فلسفه در شعر حافظ"، "واقع نمایی در شعر حافظ "و "فال حافظ .""
@ketabkhaneh2015

كتاب #گمشده لب دريا
موضوع کتاب تأملی در معنا و صورت شعر حافظ است که نویسنده ی آن، تقی پورنامداریان، با تأملی دیگر و رویکردی جدید، آن را موشکافی کرد ه است، «لطایف و ظرایف» ویژگی های شعر حافظ یا همان به گونه ای که خواننده با نکات و دقایق و مطالب متنوع و گاه متفاوت با آنچه تاکنون درباره ی حافظ گفته و نوشته شده است، رو به رو می شود.
نام کتاب برگرفته از شعر خود شاعر و انتخاب آن از روی ظرافت ویژه ای است و دارای یک مقدمه (چهارده صفحه ای) و پنج بخش با این عناوین است:
1. معنی و زمینه های آن در جهان شعر حافظ؛
2. صورت و ظرایف هنری در شعر حافظ؛
3. ساختار؛ پیوند معنایی، تأویل؛
4. شعر کلاسیک و شعر حافظ، گفت وگو با متن و تأویل؛
5. تفسیر و تأویل نخستین غزل دیوان؛
افزون بر این پنج بخش ، در پایان کتاب فهرست هایی افزوده شده که عبارت است از: مآخذ و یادداشت های نویسنده، فهرست راهنمای مطالب مورد بحث، فهرست اعلام و فهرست نام کتاب ها.
کتاب را به روایتی می توان شرحی فشرده بر گزیده ای از ابیات و غز ل های دیوان حافظ دانست؛ زیرا نویسنده در جای جای کتاب و گاه ب ه مناسبتِ بحث های مختلف به شرح و تأویل ابیات فراوانی پرداخته است. تعدادی از ابیات ش رح شده از نوع ابیاتی است که به قولی بحث انگیز یا دیریاب شناخته شده و تعدادی دیگر نمونه هایی از ابیاتی که نمودار ظرایف و لطایف شعر حافظ است و نویسنده ی کتاب سعی کرده آن ظرایف و لطایف را با رویکردی گاه متفاوت بازنمایی کن د. شارح در این کتاب -که شباهتی به شروح گزیده و کامل دیوان حافظ که پیش از آن نوشته شده است ندارد - روشی را پی می ریزد تا خواننده به کمک آن بتواند دیگر ابیات و غزل های دیوان حافظ را نیز با این شگرد جدید شرح کند و لطایف و نکات آ ن ها را دریابد . یکی از راهکارهایی که بر آن تأکید شده ، توجه به سلسله معانی ابیات در طول غزل است . نویسنده در مقدمه (ص نه ) تأکید کرده است که مشکل شعر حافظ را تنها می توان با دریافت سلسله روابط پنهان موجود در معانی ابیات غزل دریافت و حل کر د. در تشریح روش تأویل و تفسیر ابیات نیز گفته شده که چون حافظ دقایق بسیار و حجم وسیعی از معنا را در ظرف تنگ غزل گنجانده که برخی مانند ایهام و تناسب زودیاب تر است و برخی سخت بدیع، باریک و پنهان و دیریاب؛ بنابر این، شارح نباید از ترس متهم شدن به خیالبافی و شیوه ی غیرعلمی از کوشش برای یافتن ای ن گونه ظرایف که بسیار دقیق و مکتوم هستند، بازبماند و باید با پذیرفتن خطر در شعر حافظ غور کند وگرنه برگزیدن راه سلامت در برخورد با شعر حافظ تنها به پدید آمدن شروحی منجر می شود که در آن ها تنها به شرح لغات و اصطلاحات و تلمیحات و صنایع ادبی بسنده شده است در واقع، مشکل اغلب شروحی که تاکنون بر شعر حافظ نوشته شده، این است که نه
تنها به کشف روابط معنایی و پنهانی میان ابیات توجه نشده، بلکه در اغلب موارد ذهنیت شارح در تأویل بر شعر تحمیل شده است. همین گفته خود روش شرح یا تأویل و تفسیر نویسنده را در کتاب تبیین می کند. این روش نو و رویکرد متفاوت در تأویل و تفسیر، عملاً در شرح نخستین غزل دیوان حافظ و گزیده ای از ابیات نشان داده شده
است.

@sokhanetarikh سخن تاریخ
✅طبری و طرق حدیث غدیر - رسول جعفریان
#مقاله

آنهایی که با نام محمد بن جریر طبری آشنا هستند، تاریخ طبری وی را نیز در یاد دارند، اثری که از جمله منابع معتبر در سیره نویسی و تاریخ نگاری اسلام به شمار می آید. همچنین تفسیر طبری بر قرآن کریم نیز از جمله آثار ماندگار و مورد استفاده ای است که از این مورخ و مفسر نامدار به یادگار مانده است.
به کوشش رسول جعفریان مورخ و پژوهشگر تاریخ اسلام، متن عربی کتاب «فضایل علی ابن ابی طالب(علیه السلام) و کتاب الولایه» طبری تصحیح و از سوی «انتشارات دلیل» روانه بازار نشر شده است. این کتاب کم حجم، بخش های به جای مانده از کتاب اصلی است که تا کنون به دست آمده است.
آقای جعفریان بر این اثر مقدمه عالمانه ای نگاشته اند که در آن به اهمیت این اثر از دیدگاه مورخان و فقیهان و سیره نویسان بنام اسلام اشاره شده است. بخش های مهمی از این مقدمه با اندکی تلخیص و البته حذف برخی از ارجاعات و اشارات عربی ایشان از نظر شما گرامیان می گذرد.

✅ مطالعه متن کامل در:
👉http://yon.ir/xFFE

‍ 📚 زندگی نامه و خدمات علمی و فرهنگی دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی

همزمان با برگزاری نکوداشت دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی کتاب زندگی نامه و خدمات علمی و فرهنگی وی به کوشش انجمن آثار و مفاخر فرهنگی منتشر شد.
فهرست مطالب کتاب به این قرار است:
حکیمِ خرد (در نسبت میان شریعت و عقل)/ حسن بلخاری قهی
هستی شناسی صدرایی/ غلامحسین ابراهیمی دینانی
حافظ «فیلسوف التفات»/ غلامحسین ابراهیمی دینانی
معنا و امکان فلسفه اسلامی (گفت و گویی میان دکتر ضیاء شهابی و دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی)
دوست دارد یار این آشفتگی (نگاهی به فراز و نشیب زندگی مردی از تبار خرد: دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی)/ محمد شکیبا دل
چرا به غرب و دربارۀ غرب می اندیشم/ رضا داوری اردکانی
جایگاه عقل در آرا و آثار استاد دینانی/ شهین اعوانی
رویکردی نو به قواعد فلسفی/ احد فرامرز قراملکی
نگاهی به شیوۀ تدریس فلسفه توسط دکتر دینانی/ سعید انواری
در آغوش عقل (واکاوی مختصات عقل در ماجرای فکر فلسفی در جهان اسلام)/ عبدالله صلواتی
تاریخ نگاری فلسفه از نگاهی بیرونی/ امیر اهری
ابن سینا و تفاسیر قرآنی/ سید مصطفی محقق داماد
و قاضی همه دان گفت/ اکبر ثبوت
موجبیت و اختیار/ انشاء الله رحمتی
آیات قرآنی در توجیه آرای فلسفی از نظر سهروردی/ نجفقلی حبیبی
«تعریف» در فلسفۀ سهروردی/ حسین سیدعرب
مواجهۀ ملاصدرا با نظریۀ نور و ظلمت در فلسفۀ سهروردی/ سیماسادات نوربخش
عقل در فلسفۀ ابن سینا/ علی مخبر
رهیافت های قرآنی سهروردی/ نادیا مفتونی
فهرست آثار
سال شمار
تصاویر
«زندگی نامه و خدمات علمی و فرهنگی دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی» به کوشش علی اوجبی، در 463 صفحه در سال 1396 از سوی انجمن آثار و مفاخر فرهنگی منتشر شده است.
@Ketabpazhohi

‍
تفسیر معاصرانه قرآن کریم
به سرویراستاری سید حسین نصر

🔸قرآن کریم به عنوان پیام و وحی الهی و کتاب مقدس نازل شده بر آخرین پیامبران، همواره در مرکز توجهات همه مسلمانان قرار داشته و به همین جهت برای پژوهشگران غربی نیز دریچه مهمی برای ورود به مطالعه اسلام به حساب می‌آید.

🔸در سال‌های اخیر دو کوشش بسیار مهم برای آشنایی هر چه بیشتر مخاطبان غربی با قرآن انجام شده است، یکی کتاب تفسیر معاصرانه قرآن (The Study Quran) که به سرپرستی دکتر سید حسین نصر و در سال 2015 منتشر شده است و دیگری کتاب قرآن مورخان (Le Coran des historiens) که به سرپرستی دکتر محمدعلی امیرمعزی و دکتر گیوم دی فراهم آمده و در سال 2019 به طبع رسیده است.

🔸«قرآن مورخان» با نگاهی انتقادی-تاریخی تدوین شده است و نویسندگان آن با قرآن به مثابه یک متن تاریخی مواجه شده و برای فهم انتقادی و تاریخ‌مند آن تلاش کرده اند و شاید تعریض دکتر انشاءالله رحمتی در مقدمه ترجمه «تفسیر معاصرانه قرآن» که «دست‌اندرکاران این اثر» را «مقهور دنیای مدرن» نمی‌داند، بیش از همه متوجه نویسندگان «قرآن مورخان» باشد.

🔸از سوی دیگر «تفسیر معاصرانه قرآن» با نگاهی کاملا همدلانه و با پذیرش کامل ماهیت قدسی قرآن تدوین شده و به تعبیر دکتر نصر در مقدمه کتاب، «[به قرآن کریم به عنوان] اثری که صرفاً اهمیت تاریخی، اجتماعی یا زبان‌شناختی، جدای از ماهیت قدسی و وحیانی‌اش دارد، محدود نشده است».

🔸اگرچه دکتر نصر مدعی است که «این بدان معنا نیست که مسمانان تنها مخاطبان در نظر گرفته شده برای [این کتاب] باشند»، بلکه بدان معناست که در تفسیر معاصرانه قرآن «به این کتاب [آسمانی] که با تلاوت آن اشک شوق از دیده مسمانان از سوماترا تا سنگال جاری می شود... اهتمام داشته‌ایم».

🔶به هر صورت «تفسیر معاصرانه قرآن» اثری بسیار شایان توجه است و می‌تواند برای هر مسلمانی که دل در گرو قرآن و کلام مقدس الهی دارد و فاصله زمانی یا زبانی‌اش با تفاسیر سنتی، مانعی برای استفاده کامل‌تر از کلام الهی است، منبعی برای تأمل و تفکر بیشتر در وحی باشد./ محمدرضامعینی
https://t.me/arshivefarhikhtegan/517

جان آگه با #فرهیختگان

دومین متن سیاسی به یادگار مانده از امام از سال 1314 ش
سال گذشته، دی ماه بود که یادداشتی با عنوان «اولین یادداشت سیاسی» از امام در وبلاگم گذاشتم. به نظرم متن فوق العاده مهمی از سابقه افکار امام با تاریخ سال 1308شمسی بود. در آنجا امام وجه ضد غربی و قوانین موضوعه جدید را به خوبی به تصویر کشیده بودند. لینک آن یادداشت این است:
http://www.khabaronline.ir/detail/495962/weblog/news
اما نکته الان این که مدتی قبل که خدمت آقای دکتر دینانی بودم، ایشان گفتند من فکر می کنم امام بیش از آن که تحت تأثیر مرحوم حاج شیخ عبدالکریم حائری بوده، تحت تأثیر مرحوم شاه آبادی بوده است. آقای دینانی گفتند، مرحوم شاه آبادی، جنبه های ضد غربی داشته و این را در الفطرة السلیمه آورده است. به نظر ایشان، امام شیفته شاه آبادی بوده، اما مرحوم حاج شیخ، در حد یک استاد رسمی بوده که امام البته به او هم احترام می گذاشته است. سپس آقای دینانی از اجازه عرفانی امام به آقای میراز جواد همدانی «حجت» یاد کردند که آن را از خود آقای حجت در زمان حیاتشان گرفتند. داستان از این قرار بوده که آقای دینانی اصل خبر نوشتن این متن را سر درس از خود امام شنیده بودند. سپس با جستجو، آقای حجت (پدر مهندس حجت) را یافته و کپی آن را از ایشان گرفته بودند. بعدها این کپی در اختیار خانم دکتر طباطبائی قرار گرفت که در مجلد اول صحیفه امام چاپ شد. اما نکته مهم آن بود که در پایان این متن که یک متن کاملا عرفانی، امام به غرب حمله می کند و در اواخر آن دو سه جمله مهم و تند در این باره دارند. تکیه آقای دینانی این بود که این نگاه امام، متأثر از مرحوم شاه آبادی بوده است. البته باید الفطرة السلیمه را ملاحظه کرد. الان بنده (نمی دانم الفطره السلیمه همان مباحث مربوط به فطرت است که در رشحات البحار آمده یا جدای از آنهاست. اصولا آقای شاه آبادی روی فطرت زیاد تأکید داشته است).
به هر حال، اگر فرض کنیم نوشته امام در سال 1308ش که قبلا اشاره کردم و لینک آن را آوردم، نخستین متن سیاسی از امام باشد، باید این متن را که مربوط به سال 1314ش است، دومین متن سیاسی از امام بدانیم. بعد از آن فکر کنم، باید تا سال 1322 که متن کتابخانه وزیری یزد است پیش بروم. چهارمین مورد هم متن اعلامیه علمای تهران در باره فلسطین از سال 1326 ش است که انشای امام است.
اما جمله ای که امام در این رساله عرفانی دارد و عربی نوشته اند این است:
و إيّاك ثمّ إيّاك أيّها الأخ الروحاني و الصديق العقلاني و هذه الأشباح المنكوسة المُدَّعون للتمدُّن و التجدُّد، وهم الحُمُر المُسْتَنْفَرة و السِّباع المفترسة و الشياطين في صورة الإنسان، و هم أضلّ من الحيوان، و أرذل من الشيطان، و بينهم- و لَعَمْرِ الحقيقة- و التمدّن بونٌ بعيد؛ إن استشرقوا استغرب التمدّن، و إن استغربوا استشرق، فرّ منهم فرارك من الأسد فإنّهم أضرّ على الإنسان من الآكلة للأبدان‏ و اكرّر التماسي و وصيّتي أن تذكرني عند ربّك- تعالى شأنه- ذكراً جميلًا رَبَّنا آتِنَا فِي الدُّنْيا حَسَنةً وَ فِي الآخِرَة حَسَنَةً وَ قِنا عَذابَ النّارِ و جَنِّبنا عن مخالطة السَّفَلة الأشرار بحقّ محمّدٍ و آله الأطهار- صلوات اللَّه عليهم‏ (صحیفه امام ج 1، ص 7)
همان جا متن را به فارسی آورده اند که این است:
بپرهيز و بر حذر باش- اى برادر روحانى و دوست عقلانى- از اين اشباح مدعى تمدن و تجدد كه آنان ستورى رميده و گرگهايى درنده و شياطينى انسان نما هستند كه از حيوان‏ گمراهتر و از شيطان پست‏ترند، و قسم به جان حقيقت كه ميان آنان و تمدن آن چنان فاصله دورى است كه اگر به شرق روند تمدن به غرب گريزد و چون به غرب روى آورند تمدن به شرق برود، و همانند تو كه از شير مى‏گريزى تمدن از ايشان در فرار است، كه ضرر ايشان بر بنى آدم از آدمخوارگان بيش است‏ (صحیفه امام ج 1 ، ص 12)
@jafarian1964

#تقویم_فرهنگی امروز، ۵ دی ۱۳۹۷

۸۴ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۳۱۳، غلامحسین ابراهیمی دینانی ـ مورّخ فلسفه و جريان‌های فكری در اسلام ـ به دنیا آمد.
غلامحسین ابراهیمی دینانی در ۵ دی ۱۳۱۳ در اصفهان زاده شد. تحصیلات ابتدایی را در زادگاهش گذراند. سپس به تحصیل علوم دینی پرداخت. آنگاه برای ادامه‌ی تحصیل به قم رفت و در حوزه‌ی علمیه‌ی آن جا نزد استادان بزرگی چون سید ابوالحسن رفیعی قزوینی، آیت‌الله سید ابوالحسن داماد و امام خمینی (ره)، فقه و اصول خواند و به درجه‌ی اجتهاد رسید.
استاد ابراهیمی دینانی افزون بر تحصیل در حوزه، خود نیز سطوح پایین‌تر مانند اصول، منطق و فلسفه را در آن جا تدریس می‌کرد. همزمان در درس‌های فلسفه‌ی علامه طباطبایی نیز حضور یافت. مدتی هم در تهران با پروفسور هانری کُربَن فرانسوی دیدار داشت و در موضوعات گوناگون دینی و فلسفی با او به گفت‌وگو می‌پرداخت. وی پس از وفات آیت‌الله بروجردی به تهران آمد و در دانشگاه تهران تحصیلاتش را در فلسفه ادامه داد و در سال ۱۳۵۵ دانشنامه‌ی دکتری فلسفه گرفت.
دکتر ابراهیمی دینانی در دانشگاه‌های فردوسی مشهد و تهران هم تدریس کرده و با انجمن فلسفه‌ی ایران همکاری داشته است. این استاد فلسفه را «احیاگر حکمت اشراق» در سال‌های اخیر دانسته‌اند. «ماجرای فکری فلسفی در جهان اسلام» در ۳ مجلّد و «دفتر عقل و آیت عشق» در ۳ مجلّد، بخشی از تألیفات گران‌سنگ وی است. دکتر دینانی در سال‌های ۱۳۸۵ و ۱۳۸۷ برنده‌ی جایزه‌ی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران شد و به عنوان چهره‌ی ماندگار در رشته‌ی فلسفه نیز برگزیده شده است.
استاد دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی امروز ۸۴امین شمع زندگانی‌اش روشن می‌شود.

@UT_Central_Library

بازنویسی و تنظیم: #آرش_امجدی