چکیده:
غافث با نام علمی Agrimonia eupatoria گیاهی است علفی با برگهای مرکب شانه ای،برگچه ها دارای حاشیه دندانه دار بوده و کرکدار می باشند. دارای گلهی زرد رنگ است این گیاه در نواحی شمال ایران از جمله گیلان،خراسان می روید و دارای تانن می باشد و از سرشاخه گلدار گیاه اثر دارویی داردو در درمان التهاب گلو و دهان و اسهال و احتباس صفرا مورد استفاده قرار می گیرد.
مشخصات گیاه شناسی:
گیاهی است علفی با برگهای مرکب شانه ای،برگچه ها دارای حاشیه دندانه دار بوده و کرکدار می باشند گلهای زرد رنگ گیاه در گل آذینهای سنبله قرار می گیرند.
انتشار جغرافیایی:
این گیاه در نواحی شمال ایران از جمله گیلان،خراسان و آذربایجان می روید.
ترکیبات شیمیایی:
این گیاه حاوی تانن،مقدار کمی اسانس فرار و رزین می باشد.
قسمتهای مورد استفاده:
سرشاخه گلدار گیاه اثر دارویی دارند.
اثرات دارویی و طرز استعمال:
۱_درمان التهاب گلو و دهان:با استعمال خارجی جوشانده سرشاخه گلدار گیاه در رفع التهاب چرکین گلو و همچنین التهاب دهان موثر است.
۲_درمان اسهال:جوشانده این گیاه اثر قتبض داشته و برای از بین بردن اسهال می توان از آن استفاده نمود.
۳_دفع سنگهای صفراوی و درمان احتباس صفرا:مهمترین خاصیت گیاه غافث دفع سنگهای صفراوی و تاثیر بر روی ترشح صفرا است که با مصرف جوشانده گیاه به شکل خوراکی ظاهر می شود.
گیاه دوای جگر
در سال ۱۵۶۲ ماتیول در کتاب خود نسخه ای از دوای جگر داده و تجویز می کند که برای شفای زخمهای جلدی و رنگ پریدگی باید دوای جگر را مخلوط با شاه تره در شیر جوشانید و مصرف کرد.
اخیراً دکتر ژاک روسلن مانند پیشینیان خود دوای جگر را تجزیه علمی کرده و ثابت نموده است که در این گیاه، ماده سقزی وجود دارد که مجاری تحریک شده را تعدیل می کند و دارای تاننی است که به التیام زخمها کمک می کند.
دکتر واله شان، عقیده دارد دم کردهٔ دوای جگر که رنگ مخصوص شراب را دارد نوشابهٔ معطری است که می توان به بیمارانی که دچار اسهال شده اند تجویز کرد.با ما در این مقاله از آسان طب همراه باشید.
آنژین، برفک و گلودرد
یک لیتر آب خیلی جوش را روی صد گرم دوایِ جگر در ظرفی بریزید و آن را روی آتش بگذارید تا آنقدر بجوشد که یک سوم آن بخار شود و بعد پنج گرم عسل به آن اضافه کنید و با آن غرغره کنید. این جوشانده برای درمان آنژین، بیماری برفک و انواع گلودرد مؤثر است . چهل گرم عصارهٔ مایع دوای جگر را هم با بیست گرم گلیسیرین مخلوط کنید و از رو به جای دردناک بمالید.
زخم، کوفتگی و ضربه خوردن
پنجاه گرم برگهای دوای جگر یا گیاه غافث را در نیم لیتر آب جوش بریزد و و پانزده دقیقه آن را روی آتش بگذارید تا بجوشد، بعد آتش را خاموش کنید کمی که خنک شد آن را به صورت کمپرس روی اعضای ضرب وارد دردناک استعمال کنید. کمپرسی گرم دوای جگر ضد احتقان خون استاد زخم و ضرب زدگی بدن را خیلی زود معالجه می کند.
اسهال معمولی و اسهال خونی
پنجاه گرم برگ دوایِ جگر را در یک لیتر آب جوش بریزید و پانزده دقیقه دم کنید و بعد آن را صاف کرده و با کمی عسل شیرین سازید و سه تا پنج فنجان از آن را هر روز بین غذا بنوشید. نوشیدن این دم کرده، اسهالهای معمولی و اسهال خونی را معالجه می کند.
دوای جرب
ریشه، برگ، گل و ساقهٔ علف دوایِ جگر را در پارچه ای بریزید و آن را فشار دهید تا شیرهٔ آن درآید، بعد معادل آن سرکه اضافه کنید و بعد یک گرد نمک هم به آن اضافه کرده و پارچه ای را با آن تر کنید روی قسمتهایی از بدن که مبتلا به جرب شده است بگذارید.