Forwarded From خوانش‌ها | سیدمحمدهادی‌ گرامی
💢 رویکرد تاریخ اندیشه در مطالعات اسلامی؛ چالش‌ها و فرصت‌ها


🔹 فایل تصویری آخرین جلسه از سلسله نشست‌های مدرسه بهاری روش‌شناسی مطالعات تاریخ و تمدن با موضوع «رویکرد تاریخ اندیشه در مطالعات اسلامی؛ چالش‌ها و فرصت‌ها» که در تاریخ 27 خرداد 98 در دانشگاه امام صادق (ع) برگزار گردید.

🔹 لینک زیر را کلیک کنید👇
https://www.aparat.com/v/VfWg0?playlist=261662

#تاریخ_اندیشه #تاریخ_انگاره #مطالعات_اسلامی #هادی_گرامی

🆔 @khanishha
Forwarded From خوانش‌ها | سیدمحمدهادی‌ گرامی
💢بیست منبع برای آشنایی برای رویکرد تاریخ انگاره و اندیشه

🔹یکی از پرسش‌های معمول در خصوص رویکرد تاریخ انگاره و اندیشه و مطالعات اسلامی، درباره معرفی منابع در این خصوص است. بیش از هر چیز دوستان را به آشنایی با آثار برجسته و مطالعات موردی توصیه کرده‌ام. چون دیدن کارهای افراد برجسته در هر حوزه مطالعاتی موجب شکل‌گیری یک تصویر اولیه از آن حوزه است که صرفا پس از آن امکان تأملات عمیق‌تر روش‌شناختی فراهم می شود. صرفا برای دوستانی که آثار فاخری در حوزه تاریخ اندیشه های اسلامی را مطالعه کرده اند، در گام بعدی می توانم توصیه کنم این کارها را بخوانند. این فهرست را برای کارگاه تاریخ انگاره اول آذر 99 به روزرسانی کردم که به شما تقدیم می کنم. البته آثار به زبان لاتین بسیار بیشتر است که صرفا به چند مورد اشاره شده است:

1) گرامی، سیدمحمدهادی، مقدمه‎ای بر تاریخ‌نگاری انگاره‌ای و اندیشه‌ای، تنظیم و برخی افزوده‌ها علیرضا دهقانی، تهران: دانشگاه امام صادق (ع)، 1396ش.
2) طباطبایی (مهرداد)، مقدمه بررسی زمینه های تاریخی اعتقاد به تحریف تورات و انجیل در میان مسلمانان نخستین، رساله دکتری، پردیس فارابی دانشگاه تهران.
3) ای گوردون، پیتر، «تاریخ فکری چیست؟»، ترجمه پوریا صبوری، کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، ش187، آذر 1392ش.
4) کولینی، استفان، «تاریخ فکری چیست؟»، ترجمه محمد غفوری، کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، ش187، آذر 1392ش.
5) منوچهری، عباس، «تاریخ فکری»، کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، ش187، آذر 1392ش.
6) ملکی، محدثه، «تاریخ فکری»، کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، ش187، آذر 1392ش.
7) رورتی، ریچارد، «چهارگونه تاریخ‌نگاری فلسفه»، ترجمه محمدرضا موحدی نجف آبادی، کتاب ماه فلسفه، ش 51، آذر 1390ش.
8) کافمن، والتر، «گوته و تاریخ اندیشه‌ها»، ترجمه مصطفی اسلامیه، زیباشناخت، ش1، پاییز و زمستان 1378ش.
9) شعبانی، یحیی، «اسلام، شرق‌شناسی و تاریخ فکری»، کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، ش187، آذر 1392ش.
10) حاتمی، امیرحسین، کاربست روش شناسیِ اسکینر در تفسیر متون تاریخ‌نگاری و تاریخ اندیشه ایرانی‌ـ‌اسلامی، فصلنامه مطالعات میان رشته ای در علوم انسانی، شماره 45، زمستان 1398.
11) علیخانی، علی اکبر؛ نصری، قدیر، «تاریخ فکری در ایران؛ روندها و مسئله ها»، کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، ش187، آذر 1392ش.
12) کچوئیان، حسین؛ صفارهرندی، محمدسجاد، «بررسی روش تاریخ‌نگاری ایده‌های آرتو لاوجوی در متن منازعات روش‌شناختی تاریخ اندیشه»، فصلنامه روش‌شناسی علوم انسانی، ش93، زمستان 1396ش.
13) سوری، امیرمحمد؛ شاکری، سیدرضا، «مقایسه تطبیقی روش اسکینر و طباطبایی در تاریخ اندیشه»، پژوهش سیاست نظری، ش20، پاییز و زمستان 1395ش.
14) حقیقت، سید صادق، «تاریخ عقاید، تاریخ فکری و مطالعات سیاسی»، پژوهش سیاست نظری، ش14، پاییز و زمستان 1392.
15) آقاعلی، قدرت‌الله، هرمنوتیک (بررسی هرمنوتیک کوئنتین اسکینر)، تهران: الماس رهگشا، 1398ش.
16) اسکینر، کوئنتین، بینش‌های علم سیاست: در باب روش، ترجمه فریبرز مجیدی، ویراسته علی معظمی‌جهرمی، تهران: فرهنگ جاوید، 1393ش.
17) حسینی بهشتی، سیدمحمدرضا، «تحول تاریخی مفاهیم»، نامه پژوهش فرهنگی، ش13، پاییز 1387ش.
18) Whatmore, Richard, and B. W. Young, eds. A companion to intellectual history. Chichester: Wiley Blackwell, 2016.
19) McMahon, Darrin M., and Samuel Moyn, eds. Rethinking modern European intellectual history. Oxford University Press, 2014.
20) Adamson, Peter (ed.), Philosophy and Jurisprudence in the Islamic World.
#تاریخ_انگاره
#تاریخ_اندیشه
#معرفی_منابع

🆔 @khanishha
Forwarded From خوانش‌ها | سیدمحمدهادی‌ گرامی
💢بیست منبع برای آشنایی برای رویکرد تاریخ انگاره و اندیشه

🔹یکی از پرسش‌های معمول در خصوص رویکرد تاریخ انگاره و اندیشه و مطالعات اسلامی، درباره معرفی منابع در این خصوص است. بیش از هر چیز دوستان را به آشنایی با آثار برجسته و مطالعات موردی توصیه کرده‌ام. چون دیدن کارهای افراد برجسته در هر حوزه مطالعاتی موجب شکل‌گیری یک تصویر اولیه از آن حوزه است که صرفا پس از آن امکان تأملات عمیق‌تر روش‌شناختی فراهم می شود. صرفا برای دوستانی که آثار فاخری در حوزه تاریخ اندیشه های اسلامی را مطالعه کرده اند، در گام بعدی می توانم توصیه کنم این کارها را بخوانند. این فهرست را برای کارگاه تاریخ انگاره اول آذر 99 به روزرسانی کردم که به شما تقدیم می کنم. البته آثار به زبان لاتین بسیار بیشتر است که صرفا به چند مورد اشاره شده است:

1) گرامی، سیدمحمدهادی، مقدمه‎ای بر تاریخ‌نگاری انگاره‌ای و اندیشه‌ای، تنظیم و برخی افزوده‌ها علیرضا دهقانی، تهران: دانشگاه امام صادق (ع)، 1396ش.
2) طباطبایی (مهرداد)، مقدمه بررسی زمینه های تاریخی اعتقاد به تحریف تورات و انجیل در میان مسلمانان نخستین، رساله دکتری، پردیس فارابی دانشگاه تهران.
3) ای گوردون، پیتر، «تاریخ فکری چیست؟»، ترجمه پوریا صبوری، کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، ش187، آذر 1392ش.
4) کولینی، استفان، «تاریخ فکری چیست؟»، ترجمه محمد غفوری، کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، ش187، آذر 1392ش.
5) منوچهری، عباس، «تاریخ فکری»، کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، ش187، آذر 1392ش.
6) ملکی، محدثه، «تاریخ فکری»، کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، ش187، آذر 1392ش.
7) رورتی، ریچارد، «چهارگونه تاریخ‌نگاری فلسفه»، ترجمه محمدرضا موحدی نجف آبادی، کتاب ماه فلسفه، ش 51، آذر 1390ش.
8) کافمن، والتر، «گوته و تاریخ اندیشه‌ها»، ترجمه مصطفی اسلامیه، زیباشناخت، ش1، پاییز و زمستان 1378ش.
9) شعبانی، یحیی، «اسلام، شرق‌شناسی و تاریخ فکری»، کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، ش187، آذر 1392ش.
10) حاتمی، امیرحسین، کاربست روش شناسیِ اسکینر در تفسیر متون تاریخ‌نگاری و تاریخ اندیشه ایرانی‌ـ‌اسلامی، فصلنامه مطالعات میان رشته ای در علوم انسانی، شماره 45، زمستان 1398.
11) علیخانی، علی اکبر؛ نصری، قدیر، «تاریخ فکری در ایران؛ روندها و مسئله ها»، کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، ش187، آذر 1392ش.
12) کچوئیان، حسین؛ صفارهرندی، محمدسجاد، «بررسی روش تاریخ‌نگاری ایده‌های آرتو لاوجوی در متن منازعات روش‌شناختی تاریخ اندیشه»، فصلنامه روش‌شناسی علوم انسانی، ش93، زمستان 1396ش.
13) سوری، امیرمحمد؛ شاکری، سیدرضا، «مقایسه تطبیقی روش اسکینر و طباطبایی در تاریخ اندیشه»، پژوهش سیاست نظری، ش20، پاییز و زمستان 1395ش.
14) حقیقت، سید صادق، «تاریخ عقاید، تاریخ فکری و مطالعات سیاسی»، پژوهش سیاست نظری، ش14، پاییز و زمستان 1392.
15) آقاعلی، قدرت‌الله، هرمنوتیک (بررسی هرمنوتیک کوئنتین اسکینر)، تهران: الماس رهگشا، 1398ش.
16) اسکینر، کوئنتین، بینش‌های علم سیاست: در باب روش، ترجمه فریبرز مجیدی، ویراسته علی معظمی‌جهرمی، تهران: فرهنگ جاوید، 1393ش.
17) حسینی بهشتی، سیدمحمدرضا، «تحول تاریخی مفاهیم»، نامه پژوهش فرهنگی، ش13، پاییز 1387ش.
18) Whatmore, Richard, and B. W. Young, eds. A companion to intellectual history. Chichester: Wiley Blackwell, 2016.
19) McMahon, Darrin M., and Samuel Moyn, eds. Rethinking modern European intellectual history. Oxford University Press, 2014.
20) Adamson, Peter (ed.), Philosophy and Jurisprudence in the Islamic World.
#تاریخ_انگاره
#تاریخ_اندیشه
#معرفی_منابع

🆔 @khanishha
Forwarded From خوانش‌ها | سیدمحمدهادی‌ گرامی
💢نظر امیرمعزی درباره «فیلولوژی»، «تاریخ اندیشه»، «تاریخ واژه‌ها» و «خوانش بین خطوط»

🔹پرسش‌گر: سؤالی که در مورد روش تحقیق شما می‌شود، در مورد شکل خوانش متون است. در مقدمۀ همۀ کارهایتان، چند بحث را مرتب به عنوان مبانی روشی تکرار کرده‌اید. یکی باطنگرایی است، یکی تفاوت ظاهر و باطن است، یکی خود چهرۀ امام است و یک نکتۀ دیگر، شیوۀ خوانش متون قدیم است. معتقدید که نباید متون قدیمی را به شکل مدرن خواند. از لئو اشتراوس کمک می‌گیرم که در کتاب «هنر نگارش و تعقیب و آزار» خود می‌گوید به دو علت، یکی آزار و تعقیب، یکی هم علم نهفتۀ در متن‌هاست که باید «خوانش بین خطوط» داشت. یعنی مؤلفین برای فرار از آزار تعقیب حاکمان یا دوری از تنش درجامعه‌ای که در آن زندگی می‌کردند و همچنین برای پنهان کردن علمی که در اختیار داشتند، متون خود را به شیوه‌هایی می‌نوشتند که جز خواص، کسی به آن دسترسی نداشته باشد. تنها کسانی که آموزش صحیح دیده باشند، با بهره‌گیری از روش‌های خاصی قادر به فهمیدن فحوای متون هستند که به آن «هنر خوانش بین متون» می‌گفتند. البته خود اشتراوس می‌گوید که این را از فیلسوفان مسلمان و یهودی گرفته است. می‌خواهم بدانم که آیا شما هم با متن‌های قدیم اینگونه برخورد می‌کنید و فکر می‌کنید که آنها با یک هنر خاصی نگارش شده‌اند و برای فهمشان باید خوانش بین خطوط داشت؟

🔹دکتر امیرمعزی: کاملاً. «خوانش بین خطوط متون» و «خوانش همۀ متون». به نوعی که در متون حدیثی شیعه، به تعبیر من «تبدید علم» یا پخش کردن مطلب بکار رفته. بنابراین برای اینکه شما علم را پیدا کنید، باید قسمت‌های مختلفش را مثل بازی‌های پازل جمع کنید تا یک چیزی ساخته شود. پس موضوع این نیست که ما فقط بین خطوط را بخوانیم، باید همۀ خطوط را بخوانیم و سعی کنیم پیدا کنیم که انسجامشان در چیست. تشیع، دینی است که بیش از ۱۴۰۰ سال است که وجود دارد و اگر قرار بود یک چیز بی‌انسجامی باشد، نمی‌ماند. به دلیل استحکام ساختاری‌اش است که مانده. این استحکام هم بخاطر انسجامی است که در خودش دارد. منتها این انسجام، در کتب حدیثی بصورت جسته گریخته ارائه شده. چیزی که شما می‌گویید، آموزش «فیلولوژیکی» است که من بخصوص با اساتیدی که در آلمان داشتم، دیده‌ام. «فیلولوژی» یعنی چه؟ یعنی ما سعی کنیم بفهمیم که واژه‌ها و متون، در زمان و کمی بعد از نگارششان چه معنایی می‌دادند. یعنی افرادی که در قرن دوم و سوم این کتاب‌ها را می‌خواندند چگونه می‌فهمیدند، نه اینکه من چطور می‌فهمم. برای همین من خیلی بر «تاریخ اندیشه» و «تاریخ واژه‌ها» اصرار دارم. همانطور که از همان کتاب اولم می‌بینید، مثلاً دربارۀ واژۀ «عقل» و «علم» صحبت کرده‌ام.

#فیلولوژی #امیر_معزی #تاریخ_اندیشه #تاریخ_واژه‌ها

🔰منبع: بخش‌هایی از مصاحبه‌ی سید کوهزاد اسماعیلی با دکتر امیرمعزی (فصلنامه ی ایوان)، به نقل از کانال محمدعلی امیر معزی

🆔 h
ttps://t.me/Khanishha