مكتبة المجلسي ودارالتراث

با عرض سلام و ادب. در عکسی که ارسال کرده اید نوشته شده بنا به نقل صاحب الذریعه این منظومه در سال 1926 میلادی در برلن چاپ شده است.
فایلی که ارسال کردم در واقع همان چاپ 1926 برلین هست.
اگر چه شاید در اینکه « حسن و دل » همان « دستور عشاق » هست یا نه اختلاف نظر هست اما جالب است که در صفحه 409 در ختم کتاب این بیت آمده است:
بحمد الله که این دستور عشاق
به پایان آمد از تایید خلاق
?

???
بنده اون کتابی رو که چاپ 1594 میلادی است به استناد مطلبی که از جناب استاد متقی در مقاله ای دیدم ، تالیف محمد بن عبدالباقی بغدادی معرفی کردم ... گفتم شاید توضیح شما نقضی بر آن مطلب باشد

با عرض سلام و احترام.
در ادامه پیگیری پرسش شما درباره ترجمه "تحقیق ماللهند" البیرونی عرض می شود:
* مرحوم قیوم الدین احمد این کتاب را براساس ترجمه انگلیسیِ زاخاو، به زبان هندی ترجمه کرد (سال چاپ: ۱۹۸۳). (لینک مربوطه در ادامه فرسته آورده شده است)
همین ترجمه در سال های ۲۰۰۸ و ۲۰۱۳ از Natioal Book Trust در دهلی دوباره چاپ شده است که چاپ سال ۲۰۱۳ صفحاتی از آن، به طور آنلاین قابل مطالعه است. (لینک در ادامه فرسته آورده شده است).
** جناب محمد اِکرام چغتایی فرمودند که علاوه بر کتابشناسی البیرونی که چاپ کرده اند، تکمله آن را در مجله "صحیفه" (چاپ لاهور) منتشر کرده اند. در صورتی که استادی نمایه مجله " صحیفه" از ژوئن ۱۹۵۷ تا ژانویه ۲۰۰۷ مطالعه کردند، مقاله ای در این مورد نیافتند. از طرفی جناب چغتایی سال چاپ مقاله را به خاطر ندارند و ایشان در مورد نسخه های خطی "تحقیق ماللهند" در شبه قاره تاکنون پاسخی نفرموده اند. با عرض معذرت. ????

این جلد دوم ایران شناسی است و در سال 70 چاپ شده
اگر کسی جلد اول آن که در سال 64 چاپ شده و حاوی ترجمه مقاله آقای مادلونگ به نام "ملاحظاتی پیرامون کتاب شناسی فرق امامی" هست را دارد لطفا ارسال نماید

مطلب بالا نقدی است که جناب آقای حسن زیاری بر تصحیح استاد عزیز و ارجمند جناب دکتر حسین مدرسی طباطبائی از کتاب ذیل نفثة المصدور نوشته اند. این نقد در مجله گزارش میراث (اسفند 93) منتشر شده است. اخیرا آن را برای استاد ارسال کردم. ایشان پاسخی در ایمیل برای بنده مرقوم داشتند که برای استفاده عموم در اینجا می گذارم
@jafarian1964

مقاله_حضرت_ابوطالب_علیه_السلام
مقاله چهره جناب ابوطالب در ادبیات فارسی
اثری از امیرحسین رضایی

هدف از معرفی این مقاله، توجه خواننده به نقاط برجسته و اثرگذار زندگی حضرت ابوطالب و بازتاب آن در ادبیات فارسی است.
سال دهم بعثت

با نام خدا
(محمد طاهری خسروشاهی/ یادداشت شماره هشت):
بر اساس شواهد تاریخی،نخستین چاپ دیوان حافظ(علیه الرحمه) توسط یک تبریزی اهل فرهنگ و دانش، به نام میرزا ابوطالب خان تبریزی و در سال 1206 هجری قمری در شهر کلکته هندوستان انجام گرفته است.
ابوطالب خان فرزند حاجی محمد بیگ خان شفیع تبریزی(از تبارزه اصفهان)،در سال 1166 قمری در شهر لکهنو هند به دنیا آمده است.
ابوطالب تبریزی اگرچه مدتهای بسیاری از عمر خود را در هندوستان به سیاست ورزی گذرانده بود،تالیفات بسیاری دارد که شاید دو مورد از معروف ترین آنها، مسیر طالبی یا سفرنامه میرزا ابوطالب خان و کتاب تذکره خلاصه الافکار باشد..
آنچه باعث شده یکی از یادداشت های سفینه تبریز به ابوطالب خان اختصاص یابد، کوشش تاریخی او در اولین چاپ دیوان حافظ است..
ابوطالب تبریزی در ذیل شرح حال حافظ در کتاب خلاصه الافکار خود می گوید دیوان حافظ را از روی دوازده نسخه خطی تصحیح کرده و در سال 1206 قمری با کمک یکی از دوستانش (مستر جانسون فرنگی) در یک هزار و دویست شمارگان و به قیمت شانزده روپیه (با کاغذ فرنگی)چاپ کرده است. بنابراین، باید این چاپ را اولین چاپ دیوان حافظ در طول تاریخ و یکی از نخستین آثار منتشر شده به زبان فارسی در شبه قاره برشمرد و یک مورد دیگر به (سلسله اولین های تبریز) اضافه کرد.
ابوطالب تبریزی در آغاز دیوان حافظ خود، پس از حمد باریتعالی و ارائه گزارشی از روند تصحیح و چاپ کتاب، مقدمه معروف محمد گلندام/گل اندام (جامع دیوان خواجه)را طلیعه این اثر قرار داده است..
یک نکته جالب درباره چاپ ابوطالب تبریزی این است که وی بر خلاف روال مالوف، دیوان حافظ را با قصاید خواجه آغاز کرده و سپس غزلیات و قطعات و دیگر اشعار حافظ را آورده است.
ما در نخستین شماره مجله فرهنگی و هنری سفینه تبریز، یک پرونده ویژه درباره ابوطالب خان باز کرده ایم..در این پرونده سه مقاله از استاد مجدالدین کیوانی،استادعلی آل داوود و مقاله ای از اینجانب درج شده است که علاقه مندان را به مطالعه آنها دعوت می کنیم.
در پایان از متولیان محترم امر پژوهش به ویژه در آذربایجان که این پیام به دست ایشان می رسد، می خواهیم با توجه به اهمیت تاریخی نسخه ابوطالب خان تبریزی و با عنایت به اینکه بیش از 200 سال از چاپ آن می گذرد و اینک بسیار کمیاب است، نسبت به تجدید چاپ آن اقدام فرمایند.
ذیلا جهت آشنایی علاقه مندان، تصویری از نسخه ابوطالب تبریزی را تقدیم می نمایم.
الحمد لله اولا و آخرا

عليكم السلام والرحمة والاكرام
سيدنا الجليل.. قطعا تا به حال همين دعاها همراه ما بوده و هست که این کار با صعوباتی که دارد و عدم فهم کافی از اهمیت آنها توسط مدیران فرهنگی کشور ادامه پیدا کرده است..
یادم هست زمانی با یکی از معاونت های فرهنگی وزارت ارشاد درباره این کتابها صحبت می کردم که ایشان به بنده فرمودند: چرا شما این نسخه ها را عینا چاپ می کنید، بیایید نسخه خطی را تهیه و ترجمه فارسی آن را منتشر کنید.
این سطح شعور فکری مدیرانی است که از جایگاه فرهنگ و علم در مملکت ما دفاع می کنند!

بنده از این تفاسیر فارسی اطلاعات گسترده ای ندارم.. مگر چند تایی که چاپ شده و یا نسخه های ترجمه طبری در آستان قدس را که وارسی سطحی کردم.. این تفاسیر از لحاظ لغت فارسی کهنشان و نوع ترجمه ها و برداشت های مترجمین آنها برایم بسیار جالب توجه بود.
البته همه این اطلاعات به مناسبت چند نسخه بسیار کهن و نفیس از ترجمه تفسیر طبری بود که در خزانه مخطوطات حرم مطهر امیر المومنین علیه السلام فهرست می کردم و اتفاقا جناب آقای دکتر بشری نیز از نزدیک این نسخه ها را دیده اند و اطلاعات شافی و وافی در این مورد دارند. ایشان در گروه تشریف دارند و با وجود ایشان مجال برای ما نیست.

14 رجب سالروز رحلت جناب عباس بن عبدالمطلب است. عباس بن عبدالمطلب .عموی بزرگوار امیرالمومنین علی علیه السلام و از شیعیان و ارادتمندان خالص و خاص امیرالمومنین علی علیه السلام بود.او فرزندان خود را شیفته و دلباخته امیرالمومنین و اهلبیت تربیت نمود.فرزندان وی از جمله جناب عبدالله بن عباس از شیعیان و اصحاب خاص امیرالمومنین علی علیه السلام بودند .و در حکومت ظاهری حضرت علی علیه السلام خالصانه به ایشان خدمت می نمودند.و امیرالحاج حکومت حضرت بودند .جناب عباس به امامت وولایت امیرالمومنین علیه السلام معتقد و از راویان حدیث غدیر خم بود که تا پایان عمر بر اعتقاد به امامت و ارادت ایشان باقی ماند.جناب عباس بن عبدالمطلب و دو فرزند ایشان جناب فضل و عبدالله بنا به وصیت حضرت زهرا سلام الله علیها در مراسم تشییع جنازه..نماز و تدفین ایشان حاضر بود.جناب عباس بن عبدالمطلب در همکاری با امیرالمومنین در رسوا نمودن حکومت غاصبانه ابوبکر و عمر مشارکت داشت.و بعد از رسولخدا صلی الله علیه واله . امیرالمومنین علیه السلام را برتر از همه مردم می دانست.و به ولایت ایشان افتخار می نمود .جناب عباس به هنگام حمله به خانه حضرت زهرا در منزل ایشان و در کنار امیرالمومنین بود.ابوبکر و عمر برای جدایی او از امیرالمومنین .تلاش بسیار نمودند ولی موفق نگردیدند .حتی تا انجا پیش رفتند که در حکومت و خلافت برای او سهمی قرار دادند اما او نپذیرفت.ایشان مدعی بود که گمان نمی کردم که بعد از پیامبر خلافت و حکومت را از بنی هاشم خصوص ابوالحسن امیرالمومنین علیه السلام خارج کنند.جناب عباس بعد از شهادت پیامبر اسلام به همراه سایر بنی هاشم در مراسم غسل و کفن و دفن پیامبر در کنار امیرالمومنین حاضر بود که به اهل خانه خبر دادند که سقیفه بنی ساعده تشکیل داده شده و ابوبکر و عمر قصد دارند غصب خلافت کنند.جناب عباس بسیار ناراحت شد و به امیرالمومنین عرض کرد که دست خود را دراز کنید تا به عنوان اولین بیعت کننده با شما در امر امامت و خلافت با شما بیعت کنم.اگر مردم بفهمند که عموی پیامبر با شما بیعت کرده کسی مخالفت نمی کند .ولی حضرت علی علیه السلام نمی توانستند که بدن پیامبر را بدون غسل و کفن و دفن رها کرده و به دنبال خلافت باشند و به همین جهت شد انچه نباید بشود

خداوند ان شالله شما را از بیسواتی نجات دهد .☺️😂😊😉.حجه الاسلام واعظ زاده نه برادر.ایت الله استاد واعظ زاده.ایشان مجتهد مسلم بوده و از علامه طباطبایی دارای اجازه اجتهاد در معقول و منقول بودند.محقق و متتبع .البته هر عالم و دانشمند و محقق و متتبعی طبیعی است که خطاها و اشتباهای علمی نیز داشته باشد.که قابل نقد است.باید نقد علمی کرد.بنده نیز که ابتدا چنین چیزی شنیدم تعجب کردم ولی با کمی تحقیق و تتبع تجدید نظر کردم.و به این نتیجه رسیدم که نباید زود قضاوت کرد و دیگران را بی سوات نام نهاد.ادله دیگران را نیز ببینیم و در اظهار نظر علمی شتاب نماییم.در همین گروه مقاله ای ارسال کردم تحت عنوان.جایگاه اهل بیت در نظر ابوحنیفه.که مطلب را اثبات نموده است.دیروز یکی از اساتید فرمودند.این تحقیق یک کتاب شده است و به چاپ رسیده است و در موسسه علمی خاتم الانبیا ایت الله محسنی کابلی به چاپ رسیده است.مطالعه این مقاله یا کتاب را به همه دوستان اهل مطالعه و تحقیق پیشنهاد می نمایم.

در چند سال پیش که یونسکو ان سال را سال مولوی نامگذاری کرده بود و در ایران نیز تبلیغات زیادی برای ان شد.کنگره بزرگداشتی نیز در ایران برای او انجام گرفت که ظاهرا با رقص و سماع و ...نیز همراه شده بود.برخی مراجع تقلید به شدت در این رابطه موضع گرفتند مانند حضرات ایات عظام .نوری همدانی و صافی گلپیگانی و...با یکی دونفر از دوستان طلبه خدمت ایت الله العظمی حاج سید عزالدین زنجانی رحمه الله علیه در مسجد ایشان به نام امام صادق علیه السلام در خیابان دانشگاه مشهد رسیدیم.بعد از اتمام نماز نظر ایشان را راجع به مولوی پرسیدیم.ایشان فرمودند حرفهای خوب دارد .حرفهای بد نیز دارد مانند هر شخصی .از بدبختهای مولوی این است که حضرت ابوطالب علیه السلام را کافر معرفی می کند و جهنمی.هم او و هم محی الدین عربی.او نیز حضرت را کافر معرفی کرده و در جهنم می داند.در حالیکه زیارت مطلقه ششم امیرالمومنین علی علیه السلام خطاب به حضرت می گوییم : اشهد انک طهر طاهر مطهر من طهر طاهر مطهر .این تعبیر من طهر طاهر مطهر راجع به حضرت ابوطالب علیه السلام است و به نظر من از این عبارت عصمت بلکه فوق عصمت را می رساند.خداوند متعال ایت الله زنجانی رحمه الله علیه را رحمت نموده و بر درجات بهشتی ایشان بیفزاید و با حضرت ابوطالب علیه السلام و امیرالمومنین علی علیه السلام محشور و سر سفره ایشان میهمان نماید .

در چند سال پیش که یونسکو ان سال را سال مولوی نامگذاری کرده بود و در ایران نیز تبلیغات زیادی برای ان شد.کنگره بزرگداشتی نیز در ایران برای او انجام گرفت که ظاهرا با رقص و سماع و ...نیز همراه شده بود.برخی مراجع تقلید به شدت در این رابطه موضع گرفتند مانند حضرات ایات عظام .نوری همدانی و صافی گلپیگانی و...با یکی دونفر از دوستان فاضل و طلبه یعنی جناب اقا شیخ روح الله عربشاهی و محقق ارجمند اقا وحید باقر پور کاشانی خدمت ایت الله العظمی حاج سید عزالدین زنجانی رحمه الله علیه در مسجد ایشان به نام امام صادق علیه السلام در خیابان دانشگاه مشهد رسیدیم.بعد از اتمام نماز نظر ایشان را راجع به مولوی پرسیدیم.ایشان فرمودند حرفهای خوب دارد .حرفهای بد نیز دارد مانند هر شخصی .از بدبختهای مولوی این است که حضرت ابوطالب علیه السلام را کافر معرفی می کند و جهنمی.هم او و هم محی الدین عربی.او نیز حضرت را کافر معرفی کرده و در جهنم می داند.در حالیکه زیارت مطلقه ششم امیرالمومنین علی علیه السلام خطاب به حضرت می گوییم : اشهد انک طهر طاهر مطهر من طهر طاهر مطهر .این تعبیر من طهر طاهر مطهر راجع به حضرت ابوطالب علیه السلام است و به نظر من از این عبارت عصمت بلکه فوق عصمت را می رساند.خداوند متعال ایت الله زنجانی رحمه الله علیه را رحمت نموده و بر درجات بهشتی ایشان بیفزاید و با حضرت ابوطالب علیه السلام و امیرالمومنین علی علیه السلام محشور و سر سفره ایشان میهمان نماید .

📕مقاله : جستاری در مفهوم « نسخه » ؛ سبکی در گرداوری و گزارش احادیث
👤نویسنده : احسان سرخه ای
🏷چکیده : از «نسخه» به عنوان شیوه‌ای خاص از نگارش‌های حدیثی، تعریف قابل قبولی ارائه نشده است. دو تعریف در میان معاصران بیشتر به کار رفته است: نخست. رساله کوچکی که حاوی احکام تأسیسی بوده که امام علیه السلام آن را وضع و بر راوی املا فرموده است و دوم. کتابی مأثور از یکی از ائمه: که به خط ایشان یا منقول از خط ایشان بوده است. به نظر می‌رسد، تعریف‌هایی ارائه شده از این اصطلاح، فاقد مستندات متقن و شواهد قابل قبول در کاربرد آن در منابع کتابشناسی است. مقاله حاضر می‌کوشد با جست و جو در شواهد مندرج در فهرست النجاشی و روایات پراکنده برگرفته از کتب مفقود موسوم به «نسخه»، از محدثانی که چنین اثری به ایشان نسب داده شده، تعریفی قابل دفاع از این اصطلاح ارائه کند. این نوشتار همچنین به بررسی صحیفة الإمام الرضا علیه السلام و مسند الإمام الرضا علیه السلام به عنوان دو نمونه بر جای مانده از مصادیق«نسخه»می‌پردازد.دستاورد این پژوهش در تعریف نسخه آن است که:نسخه، روایت امام علیه السلام از نیاکان را گویند.
محمد نمازی
کانال رجال الشیعة @rejalshia

سلام جناب میرغوغا
ندیدم آنجا، در مقاله هایی که لیست آثار ایشان را احصاء کرده اند، از این کتاب اسمی هست.
بله البته خطی هست، و چاپ سنگی هم نشده گویا

آثار ایشان به کدام کتابخانه منتقل شد؟
آیا شد؟

با نام خدا
(محمد طاهری خسروشاهی/ یادداشت شماره هشت):
بر اساس شواهد تاریخی،نخستین چاپ دیوان حافظ(علیه الرحمه) توسط یک تبریزی اهل فرهنگ و دانش، به نام میرزا ابوطالب خان تبریزی و در سال 1206 هجری قمری در شهر کلکته هندوستان انجام گرفته است.
ابوطالب خان فرزند حاجی محمد بیگ خان شفیع تبریزی(از تبارزه اصفهان)،در سال 1166 قمری در شهر لکهنو هند به دنیا آمده است.
ابوطالب تبریزی اگرچه مدتهای بسیاری از عمر خود را در هندوستان به سیاست ورزی گذرانده بود،تالیفات بسیاری دارد که شاید دو مورد از معروف ترین آنها، مسیر طالبی یا سفرنامه میرزا ابوطالب خان و کتاب تذکره خلاصه الافکار باشد..
آنچه باعث شده یکی از یادداشت های سفینه تبریز به ابوطالب خان اختصاص یابد، کوشش تاریخی او در اولین چاپ دیوان حافظ است..
ابوطالب تبریزی در ذیل شرح حال حافظ در کتاب خلاصه الافکار خود می گوید دیوان حافظ را از روی دوازده نسخه خطی تصحیح کرده و در سال 1206 قمری با کمک یکی از دوستانش (مستر جانسون فرنگی) در یک هزار و دویست شمارگان و به قیمت شانزده روپیه (با کاغذ فرنگی)چاپ کرده است. بنابراین، باید این چاپ را اولین چاپ دیوان حافظ در طول تاریخ و یکی از نخستین آثار منتشر شده به زبان فارسی در شبه قاره برشمرد و یک مورد دیگر به (سلسله اولین های تبریز) اضافه کرد.
ابوطالب تبریزی در آغاز دیوان حافظ خود، پس از حمد باریتعالی و ارائه گزارشی از روند تصحیح و چاپ کتاب، مقدمه معروف محمد گلندام/گل اندام (جامع دیوان خواجه)را طلیعه این اثر قرار داده است..
یک نکته جالب درباره چاپ ابوطالب تبریزی این است که وی بر خلاف روال مالوف، دیوان حافظ را با قصاید خواجه آغاز کرده و سپس غزلیات و قطعات و دیگر اشعار حافظ را آورده است.
ما در نخستین شماره مجله فرهنگی و هنری سفینه تبریز، یک پرونده ویژه درباره ابوطالب خان باز کرده ایم..در این پرونده سه مقاله از استاد مجدالدین کیوانی،استادعلی آل داوود و مقاله ای از اینجانب درج شده است که علاقه مندان را به مطالعه آنها دعوت می کنیم.
در پایان از متولیان محترم امر پژوهش به ویژه در آذربایجان که این پیام به دست ایشان می رسد، می خواهیم با توجه به اهمیت تاریخی نسخه ابوطالب خان تبریزی و با عنایت به اینکه بیش از 300 سال از چاپ آن می گذرد و اینک بسیار کمیاب است، نسبت به تجدید چاپ آن اقدام فرمایند.
ذیلا جهت آشنایی علاقه مندان، تصویری از نسخه ابوطالب تبریزی را تقدیم می نمایم.
الحمد لله اولا و آخرا